NIEUWS - De Europese Unie heeft een voorstel aangenomen om het gebruik van hernieuwbare energie voor verwarming en koeling vanaf 2021 jaarlijks met 1,3% te vergroten. Daarmee wordt eindelijk de draai gemaakt van hernieuwbare elektriciteit naar warmte en koeling. Niet onbelangrijk aangezien verwarming en koeling goed zijn voor een groot deel van de energievraag in de EU en slechts 18% van de warmte en koude duurzaam is. In Nederland bestond 19% van de totale energievraag in 2017 uit warmte. Waarvan slechts 10% hernieuwbare warmte was, vooral uit biomassa.
Het Europese voorstel laat zien dat Nederland misschien een van de weinige lidstaten is die al bezig is met de omslag van aardgas naar andere bronnen voor verwarming van de gebouwde omgeving, maar dat er wel degelijk gewerkt wordt aan een Europees plan om de omslag naar gas te voorkomen. Of als dat niet lukt er een tijdelijke fase van te maken. Landen als Denemarken, het Verenigd Koninkrijk en België werken ook al aan de overstap naar andere warmtebronnen. En ook in de VS zijn plannen om aardgas als warmtebron te vervangen.
Om de EU klimaatdoelen voor 2050 te halen is volgens sommige onderzoekers een verbod op nieuwe gasketels en gasboilers per 2030 nodig. Dat verbod is echter voorlopig nog niet in de maak.
Kansen voor de industrie
Een verplichting om het aandeel duurzame warmte en koude vanaf 2021 te verhogen biedt kansen voor de Europese industrie. Zeker voor bedrijven die zich bezig houden met zonnewarmte oplossingen (zonneboilers, heatpipes etc). Zonnewarmte maakt nu nog maar een klein deel van de totale warmtevoorziening uit. Europa exporteert zijn kennis en producten nu vooral naar Zuid-Amerika en China. Terwijl zonnewarmte in zuidelijke lidstaten, zoals Griekenland, volledig in de warmwatervoorziening voor een huishouden kan voorzien. Ook in Denemarken en Oostenrijk zijn grote zonnewarmte systemen te vinden. Grote zonnewarmte systemen kunnen ook een rol spelen bij het leveren van warmte aan een warmtenet, zoals bijvoorbeeld bij Nagele in balans, een van de 27 proeftuinen voor aardgasvrije wijken, de bedoeling is.
Reacties (55)
“Om de EU klimaatdoelen voor 2050 te halen is volgens sommige onderzoekers een verbod op nieuwe gasketels en gasboilers per 2030 nodig. Dat verbod is echter voorlopig nog niet in de maak.”
Volgens anderen is de kans groter dat de EU voor 2030 uit elkaar valt. En ondertussen krijgen mensen in Duitsland subsidie om zich te laten aansluiten op gas.
Is het verstandig te blijven (klimaat)drammen op gas terwijl heel Europa nog vol staat met kolencentrales?
Met de afspraak om gebruik van hernieuwbare energie voor verwarming en koeling vanaf 2021 jaarlijks met 1,3% te vergroten is overigens niets mis mee. Daar zijn alle EU landen mee bezig als het goed is.
De buren volgen een zinniger beleid “Het wijdvertakte gasnet in Vlaanderen kan een troef zijn als we in de toekomst overstappen van fossiel gas naar milieuvriendelijke oplossingen zoals biogas of synthetisch gas”
Met de gedwongen aansluiting op het warmtenet, mede door een aansluitverbod op gas, en subsidie zie je nu massaal gebruik van biomassa, die in steeds grotere mate worden ingevoerd.
Bij een warmtenet gaat 1/3 van de warmte verloren bij transport en distributie. Hoe beter gebouwen geisoleerd zijn, hoe groter het transport verlies.
Zonnewarmte, daar zien de uitbaters van warmtenetten niets in, mede door te weing subsidie. Grootschalige biomassagebruik is voor hen aantrekkelijker, niet voor elektriciteitsproduktie en de restwarmte voor het warmtenet, maar alleen voor warmteproduktie. Dat heet “duurzaam”.
Een ander sterk punt van onze buren: “Behalve warmtenetten, willen de Nederlanders ook massaal warmtepompen met zonnepanelen … geen zaligmakende oplossing op grote schaal, omdat er problemen ontstaan met het elektriciteitsnet.”
Zonnewarmte moet je ook niet in een net stoppen. In China viel het me in 1999 al op hoeveel daken er een warm water voorziening hadden die op zonnewarmte werkte. Elk nieuwe woning bleek verplicht zo’n zonneboiler op het dak te moeten plaatsen.
De betreffende boiler kostte in 1999 in China 50 gulden!!!
Ik zeg: ieder huis zo’n warmte boiler.
“Terwijl zonnewarmte in zuidelijke lidstaten, zoals Griekenland, volledig in de warmwatervoorziening voor een huishouden kan voorzien.” In Griekenland hebben ze gemiddeld dan ook een beetje meer zon dan wij.
Warmtenetten zijn leuk als er restwarmte van de industrie gebruikt kan worden, maar naar mate die efficiënter en milieuvriendelijker worden, zal daar steeds minder van over blijven. Je kan het opstoken met biomassa, handiger en efficiënter is het dan om die biomassa in biogas om te zetten en dan over het bestaande net te transporteren.
Voorlopig stookt Duitsland nog ca 50 biljoen liter Heizöl per jaar voor verwarming. En zo’n olieketel, zeker als die niet nieuw meer is, verbrand en heel stuk vuiler dan de slechtste Dieselmotor. Aardgas wordt daar juist voorgesteld als schoon alternatief, net als het vervangen van kolen door aardgas centrales. Wijken bij ons aardgasvrij maken is voorlopig dus nogal voorbarige en dure symboolpolitiek.
@2: “Bij een warmtenet gaat 1/3 van de warmte verloren bij transport en distributie. Hoe beter gebouwen geïsoleerd zijn, hoe groter het transport verlies.”
wat is dat voor onzin? graag bronvermelding over het 1/3 verlies. Het verlies is echt afhankelijk van het type net, en de gehanteerde temperatuur op het net. Het is oneigenlijk om het meest negatieve scenario te pakken en dat generiek voor de hele branche neer te zetten.
Het gaat hier om lange termijn investeringen en visie. Het is bekend dat de huidige infra op de schop moet. Dan is het niet fair, de toekomst visies af te schieten o.b.v. het niet geschikt zijn op dit moment. Dat is nu net de hele crux.
En het al dan niet geïsoleerd zijn van een gebouw is NIET van invloed op het verlies tijdens transport. (als dat wel zo is, zou ik door het gebouw af te schakelen, het verlies op de transportleiding verminderen…… das raar). (of heb je het hier over de hele keten inclusief gebouw? dan moet je dat zeggen. En dan geldt ook: het gebouw is de veroorzaker, niet het warmtenet!!).
Tot slot: een warmte net heeft twee doelen volgens mij: zorgen voor warmte met:
1. minder CO2 uitstoot (tot 70% minder dan warmte via gas)
2. minder afhankelijk worden van (buitenlands) gas.
En daarvoor moet heel onze infra op de schop. Niets doen is geen optie….
Pas beginnen in 2021 :-D
Kicking the can down the road. Plannen maken is makkelijk.
We kunnen in Nederland nu alvast beginnen, met uw welnemen.
Ik ga overstappen op een houtkachel, voor de koudste maanden van het jaar. De rest van het jaar warme trui aan en eventueel eerder naar bed.
@2 @5: Bij een warmtenet kun je niet anders dan een transportverlies hebben. Hoe warmer de getransporteerde warmtedrager, des te groter de afkoeling aan de omgeving. Maar met koud water valt weinig te verwarmen. Het blijft het efficiëntst dáár te stoken waar het nodig is. De bevolking afhankelijk maken van regionale industrie die failliet kan gaan is op termijn de dwaasheid ten top.
@6: Zolang je maar niet aan mijn loefzijde gaat stoken. Als ik mijn beddegoed lucht, is het niet de bedoeling dat dat samen met de gordijnen naar rook gaat stinken.
Nederland is niet alleen te dicht bevolkt voor houtstook*; de grondstof voor die pellets (en ook andere ‘biomassa’) was kort tevoren nog Canadees regenwoud. Wat denk je wat dàt met het klimaat doet, als daar de grond van de hellingen weg erodeert. En hoeveel energie kost het transport en het droog maken van die pellets?
*Gelijk met de opkomst van centrale verwarming zijn we in West-Europa ook de kunst verleerd om rookvrij fikkie te stoken. De oerdrift hebben we dan nog wel. En die leven we uit in tuinhaarden die in Duitsland niet door de keuring komen.
@5: “Het gaat hier om lange termijn investeringen en visie”
Warmtenetten worden gevoed door warmte uit afval en uit kolen / gas ceentrales, bij uitzondering (Rijnmond) door restwarmte uit bedrijven. Geen lange termijn bronnen dus.
Van kolen (Amercentrale) moeten we al snel af!
Zolang het afval steeds meer uit het buitenland komt en de stroomproduktie vooral van kolen en gas afhankelijk is, is een warmtenet weinig duurzaamheid. Ook restwarmte uit bedrijven kent veelal een fossiele basis, dus vervanging van woning gas door grootschalig gas.
Van het gas af, als een prestige projekt.
@: “het al dan niet geïsoleerd zijn van een gebouw is NIET van invloed op het verlies tijdens transport”
De warmtevraag per oppervlakte speelt geen rol, beweer je?
@8 Je hebt warmtenetten, en waar je warmte produceert. Dat de productie nu nog niet duurzaam is, wil niet zeggen dat dat in de toekomst niet gerealiseerd kan worden. En dat is precies mijn punt, je moet ergens beginnen. Kip of ei. Als ik jouw redenering volg, hoeft er geen inspanning gedaan te worden om duurzame warmteopwekking te realiseren, want er is toch geen net dat het kan transporteren.
Warmte productie is iets anders dan warmte transport.
De ‘Van het gas af’ discussie gaat met name nu over de infrastructuur (aanleg warmte netten). De verduurzaming van de opwekking kan parallel in ander traject gerealiseerd worden.
En idd, warmtevraag is NIET van toepassing op verlies tijdens transport. Verlies is datgene dat je aan warmte verliest door het transport. NIET wat nodig is om het gebouw te verwarmen. En overigens is dat een NON argument voor dit onderwerp, want dat verlies door het gebouw treedt ook op bij verwarming via gas.
@7 “Het blijft het efficiëntst dáár te stoken waar het nodig is.” Dat kun je zo niet zeggen. Grote centrales/opwekking kunnen efficiënter werken dan kleine installaties , alles geheel afhankelijk va het soort installatie.
@1:
Was dat niet om versneld van bruinkolen en steenkool af te stappen?
Ik zie dit soort zinnetjes als deze van jou (zonder context) regelmatig op Twitter, van gele hesjes en stemzeweg alt-rechtsertjes. Wat ben jij eigenlijk?
@9: “Dat de productie nu nog niet duurzaam is, wil niet zeggen dat dat in de toekomst niet gerealiseerd kan worden.”
– Er is weinig zicht op een duurzaam warmtenet, dus gebruiken ze nu “tijdelijk” biomassa vooral door de prettige subsidie. Subsidie die niet voor zon-windenergie wordt benut en “tijdelijk” kan lang duren! Een warmtenet is (heel) grootschalig, zonder aan te tonen dat een kleinschalige aanpak veel slechter is.
Duurzame warmte is zonnewarmte, zonodig aangevuld met een goed renderende warmtepomp, dus vooral voor lage temperatuur verwarming. Kenmerkend is dat zonnewarmte, zonodig samen met zon-pv weinig aandacht krijgt, hoezo duurzaam?
@1 is het verstandig om te blijven roepen dat de klimaatambities lager moeten zijn als een 73% van de stemmers bij de recente provinciale staten verkiezingen op partijen hebben gestemd op een partij die de klimaatwet heeft gesteund of op een partij die de klimaatwet niet ver genoeg vind gaan?
Wat betreft kolencentrales: die zijn grotendeels al ten dode opgeschreven, kwestie van tijd. De EU heeft eind vorig jaar grenzen gesteld aan de mogelijkheden om kolencentrales te subsidiëren, enkel Polen heeft een uitzondering bedongen.
Daarnaast hebben veel landen al uitfaseringsplannen voor kolen:
2016: België
2021: Finland
2022: Zweden
2025: Italië, Ierland, Frankrijk, Oostenrijk (overweegt vervroeging naar 2020), Verenigd Koninkrijk
2030: Denemarken, Nederland, Portugal
2038: Duitsland
Discussie over uitfaseren: Slowakije, Spanje, Hongarije,
Geen plannen bekend: Tsjechië, Bulgarije, Croatië, Griekenland (maar die krijgen hun bruinkoolcentrales aan de straatstenen niet gesleten), Polen, Roemenië, Slovenië en Turkije.
Cyprus, Estland, IJsland, Litouwen, Letland, Luxemburg, Malta and
Zwitserland hebben geen kolencentrales.
Bron: Beyond Coal september 2018
@11: een warmtenet kan heel grootschalig zijn, zoals in Amsterdam, Utrecht en Rotterdam. Dat hoeft echter niet. Kijk naar Mijnwater in Limburg, of naar de plannen in Nagele. Ook in Den Haag (Vruchtenbuurt) en Amsterdam (Meer Energie) liggen plannen voor kleinere warmtenetten. Zomaar alle warmtenetten gelijkschakelen aan de ouderwetse netten op restwarmte doet weinig recht aan de ontwikkelingen. Ik weet dat je bij voorkeur meteen een wereld omvatten plan hebt waarbij we meteen de internationale luchtvaart en zeescheepvaart in meenemen. De kans daarop is echter klein bij warmtenetten.
@13: “een warmtenet kan heel grootschalig zijn, zoals in Amsterdam .. hoeft echter niet ..Amsterdam (Meer Energie)”
– Inderdaad het Amsterdamse net is heel grootschalig, maar verdeeld in een oost en een westtak, nog steeds onderling niet verbonden! Gevolg: restwarmte van de grote Hemweg gascentrale wordt onbenut geloosd en tegelijk komt in Diemen een grote biomassa centrale om daar het warmte tekort aan te vullen met brandhout “ergens uit de wereld” HEEL DUURZAAM.
– Meer energie wil gebruik maken van lage temperatuur warmte van een data centrum en stookt die warmte op tot zo’n 90 graden. Het nabij gelegen warmtenet benut hoge temperatuur warmte voor de goed geisoleerde nieuwbouw, die best lage temperatuur warmte kan benutten. VERNIEUWING?
@14 Eens met je wat betreft de grote warmtenetten, daar zul je mij ook niet van horen beweren dat ze duurzaam zijn. Staat niet in dit bericht, en staat niet in mijn eerdere berichten over aardgasvrij.
“Lage temperatuur warmte van een data centrum en stookt die warmte op tot zo’n 90 graden.” Doe eens link naar die stookinstallatie en doe eens link naar 90 graden? Ik lees namelijk dit op de website van Meer Energie:
Scheelt 20 graden. Daarbij wordt die warmte dus niet ‘opgestookt’ maar behulp van een warmtepomp van 30 naar 70 graden opgehoogd.
Daarbij je bent weer lekker aan het kersenplukken. Nagele op zonnewarmte? Vruchtenbuurt op warmte van oppervlaktewater, rivierwater of geothermie? Dan liever blijven hangen op je stokpaardje. Veel rijplezier.
Ik denk dat we voor een echt duurzame oplossing de warmte in de zomer moeten opslaan om in de winter met een warmtepomp te kunnen benutten. Met een chemische warmtebuffen van 3 m3 heb je genoeg energie om de winter door te komen.
En eerst goed isoleren natuurlijk.
@16: “Met een chemische warmtebuffen van 3 m3 heb je genoeg energie om de winter door te komen”.
– Waar komt die 3 m3 vandaan?
@15: “In geval van Middenmeer wordt het water (32°C) geleverd door datacenters in het Science Park. Dat water wordt door een centrale warmtepomp verwarmd tot ongeveer 80°C en daarna verspreid naar de aangesloten woningen. Uiteindelijk komt de warmte van rond de 70°C de woning binnen”
Die warmtepomp vergt veel stroom door een slecht rendement.
@12: Ik denk dat je uitleg niet klopt. Ik denk niet dat 73% van de mensen maatregelen steunen die in de eerste plaatst weinig effect hebben op CO2 reductie en ten tweede burgers confronteren met enorme kosten. Het gaat niet gebeuren Krispijn. Vergeet het maar. Die 49% wordt niet gehaald.
En hoe gaat het aflopen met die beoogde CO2 belasting?
https://www.nrc.nl/nieuws/2019/04/03/groenlinks-en-pvda-zetten-klimaatplannen-op-de-tocht-a3955557
@18: Interessant. Dus die HR ketels hebben het eeuwige leven? Als ik zo op fora kijk, mag je blij zijn met 7 jaar levensduur, velen geven de geest op na 5. Een HR ketel kost ook nogal wat geld. Een HR-ketel vervangen door een warmtepomp lijkt haast gewoon afschrijving; gewone slijtage?
@19: Je stelde je aanvankelijk hier op als pro-klimaatverandering, maar meer en meer lijk je iemand die de klimaatverandering betwijfelt.
@18 die 49% CO2 reductie komt niet van de gebouwde omgeving Hermie. Die komt voornamelijk van de omslag naar groene stroom. Op de tweede plaats van de industrie, al is die bijdrage nog erg onzeker volgens de planbureau’s. Op de derde plaats komt er een bijdrage van mobiliteit, op 4 staat landbouw (met name de glastuinbouw) en pas op 5 staat de bijdrage van gebouwde omgeving (Bron). Je kan natuurlijk wel alles op een hoop blijven gooien, wordt je verhaal alleen niet zo sterk van.
Wat betreft die enorme kosten: voor zo’n 1.000 Euro ben je van de helft van je gasverbruik af. De andere helft kost weinig (als je een modern huis hebt) of veel (als je een oud huis hebt). Laten we nu eens ophouden om alle huizen op een grote hoop te gooien. Een redelijk geïsoleerd appartement kan voor 10.000 Euro van aardgas af, een modern huis (label A of B) met lage temperatuurverwarming (bv. vloerverwarming) kan bij vervanging de cv a 1.500 Euro vervangen door bv een warmtepomp van 3.000 tot 5.000 Euro. Meerkosten: 1.500 tot 3.500 Euro. Verschil in comfort? Niet aanwezig, want het huis werd al gestookt met lage temperatuur verwarming. En nee, dat is nog geen oplossing voor mensen in een monumentale villa, een jaren zestig rijtjeshuis of een jaren dertig woning. Maar ook hier geldt: hou nou eens op met alles op een grote hoop gooien. Bewaar dat maar voor je reactie op geenstijl en climategate.
@17 je vraag om onderbouwing terwijl je zelf blijft strooien met niet onderbouwde stellingen. ‘Een warmtepomp met slecht rendement. Definieer en onderbouw. Tot die tijd: onbewezen prietpraat.
Eens met @23. Warmtepomp heeft een rendement van tot wel 400%!!!!!!
Elektrisch heeft sowieso een hoog rendement. Een gloeilamp heeft een warmterendement van 95%, de rest gaat “verloren”aan licht.
@24: Inderdaad: sinds ik de tent vol spaar- en LED-lampen heb, stook ik me suf. ?
@22:
dat is wel waar, maar voor die mensen die weinig geld hebben en wellicht in een jaren zestig rijtjeshuis wonen is het ombouwen een dure grap. En zonder ombouw onverkoopbaar… Je hebt wel gelijk, maar je bagataliseert wel problemen die mensen kunnen krijgen…
@24: Jij gaat uit van de techniek van gisteren. Nu hebben ze eentje van 500%.
@16 seizoensopslag kan ook op andere manieren. Op wijkniveau vind ik zelf Ecovat of andere manieren om heet water ondergronds op te slaan ook interessante opties. Hoeveel m3 je dan precies nodig hebt hangt beetje af van de omvang van de wijk en de warmtebehoefte.
@22: Wat je zegt klopt als een bus en dat is precies wat ik een paar dagen eerder al bepleit heb. Ik ga je herhalen want we zijn het daar over eens. Hoera!
” die 49% CO2 reductie komt niet van de gebouwde omgeving Hermie. Die komt voornamelijk van de omslag naar groene stroom. Op de tweede plaats van de industrie, al is die bijdrage nog erg onzeker volgens de planbureau’s. Op de derde plaats komt er een bijdrage van mobiliteit, op 4 staat landbouw (met name de glastuinbouw) en pas op 5 staat de bijdrage van gebouwde omgeving ”
En waarom dan al die focus, inspanning en gesprekken over plaats 5…. Waarom moet je het weer hebben over ‘van het gas los’ bij de burgers en weer speculeren dat we de hr ketels maar moeten verbieden. Kijk eens naar je eigen tekst: Hoeveel daarvan gaat er over 1 t/m 4?
@29 zit daar je irritatie Hermie, dat we op Sargasso te veel aandacht besteden aan energiebesparing en vermindering van aardgas bij mensen thuis en te weinig aan de industrie? Zeg dat dan in plaats van je vage algemeenheden.
Reden dat de tekst hier over gebouwde omgeving gaat is, omdat de kansen voor duurzame warmte in Nederland voor een groot deel in de gebouwde omgeving zitten. Het vervangen van de warmtevraag van de industrie, waar het vooral om hoge temperaturen (>100 graden Celsius) gaat, door duurzame warmte is bij ons veelal (nog) niet mogelijk. Komt wel, bijvoorbeeld m.b.v. diepe en ultradiepe geothermie/aardwarmte, maar dan zijn we echt nog wel een decennium verder. Mijn verwachting is dat de groei van duurzame warmte en koeling met 1,3% per jaar de komende 10 jaar vooral uit de gebouwde omgeving moet komen in Nederland. Niet alleen van woonhuizen, maar ook van de utiliteitsbouw.
@30: Er is geen irritatie, niet van mijn kant. Hoe zit dat bij jou?
Waar het omgaat, nogmaals in jouw woorden: Waar kunnen wij de reductie vandaan halen?
” Die komt voornamelijk van de omslag naar groene stroom. Op de tweede plaats van de industrie, Op de derde plaats komt er een bijdrage van mobiliteit, op 4 staat landbouw (met name de glastuinbouw) en pas op 5 staat de bijdrage van gebouwde omgeving ”
Waarom dan al die focus op punt 5? Waarom steeds maar hameren op van het gas los als dat punt er nog niet zo toe doet? Waar komt dat vandaan?
En we weten het allemaal. We moeten de kolencentrales in Europa sluiten. Dat kan alleen maar als we gascentrales openhouden en ook bijbouwen.
@31: Deze zogenaamde groene regering is voor wat de twee grootste partijen aangaat natuurlijk wel nog steeds een coalitie van zetbazen voor het bedrijfsleven. De CO2-reductie mag dus niet te veel ten koste komen voor industrie en landbouw. Overigens wordt aan punt één ook gewerkt, maar dat leidt dan weer tot asbest-terrorisme. En dan is er nog zoiets als haantjesgedrag (VVD en CDA willen bv. het gezichtsverlies niet lijden van het moeten terugdraaien van hun maximumsnelheidscadeautje).
@31 het is geen of-of verhaal. Beide is nodig. Voor de komende 10 jaar zit meters maken bij de elektriciteitsvoorziening en industrie. Het meters voorbereiden (net zo belangrijk voor de lange termijn doelen) zit bij de gebouwde omgeving. Daar hoeft de komende 12 jaar nog niet heel veel CO2 reductie behaald te worden. Daarna echter wel. Idem voor transport en landbouw.
In 2030 is 75% van de elektriciteitsvoorziening duurzaam, dan ga je daar geen grote reducties meer halen. De reducties moeten dan in toenemende mate komen van landbouw, transport en gebouwde omgeving. Gelet op de impact op woningen vind ik het volstrekt normaal om nu al aandacht te geven aan wat er nodig is. Het stopt niet bij 49% in 2030 (of bij 35% als jij je zin krijgt), het stopt vooralsnog pas bij ten minste 90% CO2 reductie in 2050. En als jij je zin krijgt met 35% in 2030 stopt het pas bij -110% CO2 reductie in 2050 t.o.v. 1990. Hoe langer je wacht hoe meer negatieve emissies er nodig zijn om de doelen uit het klimaatakkoord van Parijs te halen.
En wat betreft bedrijfsleven: veel plezier.
@20: [ Als ik zo op fora kijk, mag je blij zijn met 7 jaar levensduur, velen geven de geest op na 5. ]
Op wat voor rare fora zit jij?
Consumentenbond: bij de helft van de ruim 7.000 ondervraagde consumenten ging de vorige ketel minstens 15 jaar mee. Minder dan 1 op de 10 ketels begeeft het binnen 10 jaar.
Mijn vorige HR ketel was 22 jaar oud en had met een nieuwe luchtpomp nog vele jaren meegekund.
@23: Blijkbaar weet je niet dat een warmtepomp geen vast rendement heeft, maar afhankelijk is van de omstandigheden.
Dan is gemakkelijker om pietpraat te roepen.
@34: Vooral de oudere types lijken robuuster gebouwd dan de huidige. Wellicht ligt het daar aan.
@35 wederom een reactie zonder onderbouwing vol van de veronderstellingen. Nogmaals: definieer en onderbouw slecht rendement van warmtepomp.
Wat betreft die wisselende omstandigheden en kennis van warmtebronnen. Als je daar zoveel van weet dan weet je toch ook dat een warmtepomp met een vaste brontemperatuur, zoals bij restwarmte van een datacenter, een beter rendement haalt dan een met een wisselende brontemperatuur?
@36: Je hebt dus geen links om je reactie te onderbouwen?
@37: Het begrip SCOP bestaat niet voor niets. Het rendement van een warmtepomp hangt af van de omstandigheden en als je niet oppast slaat de ingebouwde E-backup te veel aan. Ik ben wel met je eens dat “slecht” een te vaag begrip is. Mits voldaan wordt aan criteria zoals lauw-water radiatoren, vloerverwarming en isolatie heeft een warmtepomp een uitstekend rendement. Maar ja, voor het zover is ben je in je bestaande woning zomaar 30.000 euro kwijt. Voor veel mensen niet acceptabel.
Kortom, laat huiseigenaren met rust. Stimuleer eerst isolatie en hybride warmtepompen. Het gasnetwerk zal toch nog een jaar of 50 blijven liggen.
@39 leg eens uit hoe de temperatuur van de bron bij restwarmte van een datacenter verandert door seizoensinvloeden? En leg eens uit wat lage temperatuurverwarming te maken heeft met een warmtepomp die de restwarmte van datacenters van 30 graden naar 70 graden opwaardeert (zoals in de plannen van Meer Energie uit Amsterdam waar de discussie met Roland om draait)? Naar mijn weten geldt 70 graden als hoge temperatuur. Zelfs als je een woning nu met 90 graden verwarmt is er naar mijn weten geen hele grote isolatieslag nodig om dat met 70 graden te kunnen doen. Als je dat anders ziet dan graag bronvermelding.
@40: Mijn CV doet gewoon 70 graden, 90 graden is levensgevaarlijk in huis.
@41 klopt, 90 graden wordt naar mijn weten enkel gebruikt bij stokoude ongeïsoleerde woningen of door erg luie installateurs
De meeste CV ketels schijnen standaard op 80-90 graden te staan afgesteld en worden door de plaatser/onderhoudsmonteur niet bijgesteld. De mijne staat op 60 graden, 90 zou je nodig kunnen hebben als je radiatoren eigenlijk te klein zijn.
Iedereen zou eens bij de retourbuis onder de CV ketel moeten meten wat de retourtemperatuur is. Als die hoger dan zeg maar 55 graden is, heb je geen hoog rendement van je ketel en kun je nog flink wat gas besparen.
@40: Geen idee Krispijn. Ik bevestig alleen maar de opmerking van Roland die zegt dat ” een warmtepomp geen vast rendement heeft, maar afhankelijk is van de omstandigheden. ” Dat klopt namelijk.
@42 klopt, waterzijdig inregelen is een van de kleine maatregelen en goedkope maatregelen om het gasverbruik te verminderen, scheelt 10 tot 15% op je gasverbruik.
@44 dat blijkt Hermie. Nu nog de bronvermelding van Roland. Hier praktijkmetingen van de SCP uit 2014 voor verschillende warmtepompen. Succes met zoeken naar de seizoensvariatie bij systemen met een relatief constante brontemperatuur, in caus de bodemenergiesystemen.
@45: Dat bevestig toch al de stelling van Roland?
” Het rendement van een warmtepomp wordt dikwijls opgegeven door de COP (coefficient of performance). De COP is echter een theoretisch rendement dat geen rekening houdt met het verbruik van pompen, ventilatoren, buffervat verwarming, naverwarming … en gemiddeld kan men stellen dat de COP verminderd moet worden met ongeveer 0.4 – 0.7, afhankelijk van het type warmtepomp, om het reële rendement te bekomen.”
Daarbij kan het seizoen nog voor flink rendementsverlaging geven. zie SCOP.
@46 Horizontale grondwarmtepomp: SCOP schommelend tussen 4 en 4,6.
Verticale grondwarmtepomp (= constantere brontemperatuur): SCOP schommelend tussen 4,8 en 5,0.
Lucht water warmtepomp (variabele brontemperatuur): SCOP schommelend tussen 2,7 en 3,5.
Dat laat toch zien dat de SCOP bij een constantere brontemperatuur gelijkmatiger is?
En dan nog dit stukje conclusie:
Wat denk je dat er gebeurd als de brontemperatuur 30 graden ipv 8 tot 12 uit de bodem?
@39
Het is een beetje de algemene wijsheid dat je eerst je huis isoleert, je huis min of meer luchtdicht maakt, nog eens kijkt naar isolatiemaatregelen en dan pas eens gaat kijken naar een warmtepomp, omdat je je anders blauw betaald. En nou vind ik het niet erg dat Hermie geen zin heeft om z’n huis beter te isoleren, maar dat-ie gaat lopen roepen dat het voor iedereen zinloos is om te proberen je energieverbruik omlaag te krijgen…
@48: Indien het een algemene wijsheid is dat je eerst je huis isoleert en dan pas gaat kijken naar een warmtepomp dan zou je dat in mijn logica dan ook terug verwachten in beleid.
1. Prijs van gas omhoog
2. Subsidie voor isolatie
Maar mensen van het gas af dwingen gaat te ver en levert te weinig op. Je scoort alleen maar weerzin en onbegrip bij een deel van de bevolking. Klimaatbeleid staat en valt bij een groot draagvlak.
@47: Hoeveel procent van de warmtepompen in NL halen hun energie uit de bodem?
@49: Natuurlijk zou het voor iedereen een stuk prettiger zijn te weten dat er een groot draagvlak is. Dat is er ook, maar laten we er even van uit gaan dat het niet zo is, leg ons dan eens uit waarom we op dat grotere draagvlak moeten wachten voor er concretre stappen worden gezet. Dat krijg je toch echt niet uitgelegd (behalve dan met argumenten uit de suspecte hoeken).
@50: Zou je niet eerst de vragen in #47 beantwoorden vooraleer je met een tegenvraag komt?
@51: Ik zeg niet dat je moet wachten met klimaatbeleid maar je moet wel logische keuzes maken die je kan uitleggen. Nog even op een rijtje waar we hier op uit zijn gekomen:
” Waar kunnen wij de reductie vandaan halen? Die komt voornamelijk van de omslag naar groene stroom. Op de tweede plaats van de industrie, Op de derde plaats komt er een bijdrage van mobiliteit, op 4 staat landbouw (met name de glastuinbouw) en pas op 5 staat de bijdrage van gebouwde omgeving ”
Waar momenteel veel draagvlak op verspeeld wordt is “de van het gas af” campagne die ingezet is een jaar geleden door milieudefensie door dom te gaan roepen dat de hr ketel in 2020 verboden moest worden. Toen werden veel mensen wel wakker. De FvD kreeg het gewoon in de schoot geworpen. En het wordt nog veel erger blijkt nu uit peilingen onder VVD kiezers. Het grootste deel van de overgebleven achterban is helemaal klaar met het klimaatgedram. Hoe zal het bij het CDA zijn? bij 50plus?
https://eenvandaag.avrotros.nl/panels/opiniepanel/alle-uitslagen/item/vvders-liever-klimaatsamenwerking-met-fvd-dan-met-groenlinks/
Terwille van een klein reductie aandeel, van het gas af in de woningen, wordt een groot deel van het draagvlak verspeeld. Dat is niet zo slim gespeeld.
@52: Nee, want het is naar mijn idee totaal onzinnig om zomaar out of the blue over grondwaterpompen te beginnen. Dat aandeel is maar klein in NL. https://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?VW=T&DM=SLNL&PA=82380NED&LA=NL
Maar evengoed wel fijn dat Krijspijn steeds weer bevestiging geeft van de stelling dat een warmtepomp niet een vast rendement heeft. ” Lucht water warmtepomp (variabele brontemperatuur): SCOP schommelend tussen 2,7 en 3,5. “
@54 beste Hermien ik begin niet ‘out of the blue’ over grondwaterpompen. Jij weigert te lezen en te doorgronden waar de discussie om gaat. En jij begint out of the blue over lucht-water warmtepompen die in de discussie hier niet relevant zijn. Al waren 100% van de huidige warmtepompen van dat type geweest.
In #13 heb ik verwezen naar 2 projecten Vruchtenbuurt Den Haag, en Meer Energie in Amsterdam, die net als Nagele die ik in #0 al noemde geen van drie kijkt naar lucht-waterwarmtepompen. Alle drie kijken naar een veel constantere bron om warmte aan te onttrekken. In #14 verengt Roland de discussie naar Meer Energie in Amsterdam, dat z’n restwarmte van een datacenter als warmtebron wil gebruiken. Een discussie waar jij vanaf #39 op inhaakt. In #40 heb ik je er al op gewezen dat het niet om een toepassing gaat met lucht-waterwarmtepompen. Lees nog even in #15 wat de plannen van Meer Energie zijn. Hier alvast klein citaatje om te laten zien hoe onzinnig je opmerkingen en vragen in #50 en #54 over lucht-warmtepompen zijn:
He, kijk nou. Geen lucht-waterwarmtepomp, maar een water-waterwarmtepomp met een brontemperatuur van 30°C.
Ik herhaal mijn verzoek uit #18: stop met praten in algemeenheden en ga in op de concrete casus die voorligt in de discussie en de vragen die ik je daarover heb gesteld in #40 en #47.