GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Hieronder een stuk van Brechtje, dat eerder op haar eigen blog verscheen.
Er wordt op dit moment behoorlijk op haar gespuugd, op FNV- voorzitter Agnes Jongerius. Vooral jongeren hebben het met haar gehad, omdat ze teveel op zou komen voor de verworven rechten van haar verouderde achterban. Daarop schreef een jonge FNV-er weer een reactie, die zelfs het NOS-journaal haalde.
En toch heb ik stiekem best wel sympathie voor haar. Omdat ze zich er weinig van aantrekt. Omdat ze het ‘gespin’ rondom het crisis-akkoord naar zich toegetrokken heeft, en haar versie van de compromis goed naar buiten bracht, waardoor maar weer eens pijnlijk duidelijk werd dat er bij het kabinet van een heldere en toekomstgerichte visie geen sprake was maar dat het akkoord van compromissen aan elkaar hing. Maar ook, omdat ik vind dat ze wel een beetje gelijk heeft.
Gelijk? En dat terwijl we nota bene al 9 miljard toeleggen op de AOW? Ja, toch wel. Want het belangrijkste argument dat nu wordt aangevoerd om langer door te werken, namelijk dat we allemaal ouder zouden worden, is een drogreden. Trouw berichtte dat al maanden geleden, en ook vandaag weer. Mensen worden namelijk helemaal niet zo veel ouder. Dat lijkt maar zo, omdat de kindersterfte enorm is afgenomen. Op 0-jarige leeftijd hebben we inderdaad een hogere levensverwachting. Dat komt omdat kinderen tegenwoordig meer kans maken volwassenheid te halen. Maar als ze eenmaal volwassen zijn, en dus werken, is de levensverwachting helemaal niet veel hoger. Sinds de invoering van de AOW in 1957 is de levensverwachting van een 65-jarige slechts met ongeveer anderhalf jaar toegenomen. Die anderhalf jaar wordt meestal ook nog doorgebracht in slechtere gezondheid. Dat gezeur over dat we allemaal nog fit genoeg zijn om langer door te werken, dat klopt dus niet.
Het grootste deel van het tekort op de AOW wordt daarnaast ook helemaal niet veroorzaakt door de vergrijzing, maar door belastingtechnische herzieningen (namelijk de invoering van de heffings-kortingen), aldus de Rekenkamer (.pdf). De AOW is helemaal niet zo onbetaalbaar als nu gesuggereerd wordt. Ik ben het met Eurocraat eens dat hier kunstmatig een generatieconflict wordt opgewekt – en die stomme jongerenorganisaties trappen er nog in ook.
Langer doorwerken zou daarnaast ook nodig zijn om onze eigen pensioenen te redden. We hebben met zijn alleen meer tijd om toch nog een redelijk pensioen op te bouwen, nu de pensioenfondsen in de problemen zijn komen vanwege de kredietcrisis. Maar ook dat is kortzichtig. De Nederlandse begroting is namelijk in de jaren ’80 en ’90 uitermate stevig gespekt ten koste van onze oude dag. In de jaren negentig, toen het met de dekking van de pensioenfondsen uitstekend ging, hebben veel bedrijven (.doc) de fondsen namelijk behoorlijk afgeroomd door zichzelf een zogenaamde ‘premie-holiday’ toe te kennen. De overheid deed daar even hard aan mee (.doc): ze bespaarde zo miljarden en bezorgde zichzelf een mooi begrotingsoverschot. Sterker nog, al vanaf 1982 stelde de overheid het door werkgevers aan het ABP af te dragen premiepercentage steeds lager, om met de zo bereikte besparingen het financieringstekort terug te dringen, aldus de Rekenkamer. Had de overheid dat allemaal níet gedaan, dan hadden de pensioenfondsen nu veel beter bij kas gezeten.
Maar goed, gedaan is gedaan. Om de AOW te betalen, is fiscalisering van de AOW, zoals de FNV die ook voorstaat, een rechtvaardiger oplossing dan het verhogen van de pensioenleeftijd, vooral omdat je dan de laagstbetaalden kunt ontzien. Degenen die met fraaie regelingen een riant pensioen hebben opgebouwd, kun je dan toch nog een beetje aantikken. Ik ben dus benieuwd waar Agnes mee komt, maar ik hoop dat ze haar hoofd koel houdt.
Reacties (9)
Wie wilde nou nog meer beweren dat we niet kompromisland leven ?
De vakbonden hebben sinds de oorlog (die 2de WO) niks meer gewonnen.
Jongeren maken zich niet druk om hun pensioen, maar de ouderen die nu hun leven betalen en nog geen 65 zijn die mogen natuurlijk weer voor de kortzichtigheid van jongeren opdraaien. Als het aan de jongeren ligt. Zodra het slecht is worden eerst de ouderen getroffen. Pensioenen bevroren. Jongerius is echter voor niemand. De bonden dienen maar 1 doel: hun eigen doel. Lekkere etentjes op kosten van de leden. Ik ben vorig jaar weer lid geworden door een baan/jaarkontrakt. Je komt niet verder dan een juridisch medewerkster. Uiteindelijk kostte het me een hoop geld bij de advokaat die ook nog eens verkeerde adviezen gaf. In oktober minder geld gekregen door een second opinion bij het UWV. Probeer maar eens geld van de Sociale Dienst los te krijgen. Dat werd een hoorzitting die achteraf niet doorging en volgens de advokaat ging het maar om 45 euro. En dat vertelde die doodleuk op de ochtend vlak voor de hoorzitting. Zij was niks verwijtbaar. Ze wordt volgens hem als alleenstaande thuiswonende gezien. Blijkbaar zat ik er volkomen naast. Dat ze met mij getrouwd is doet blijkbaar niet terzake. Het leeuwendeel kwam dus voor mijn rekening.
@Brechje:
Derder alinea: het gaat niet zozeer om de levensverwachting, alswel hierom. Zap maar even door naar ~2030. Bovendien geloof ik niet dat 65-jarige nu even fit zijn als 65 jarigen in de jaren ’50. Zie deze aflevering van Andere Tijden over de VUT.
Vierde alinea: Goed dat je daarop wijst. Maar dan ontstaat het tekort dus door een soort omgekeerde fiscalisering. Bovendien is dit wel een beetje in tegenspraak met je vorige alinea waarin je zegt dat er geen probleem is.
Vijfde alinea: nu ben je het debat een beetje aan het vervuilen door AOW en pensioenen op een hoop te gooien.
Zesde alinea: Mee eens, maar dan is het geen compromis, maar snijdt Jongerius zichzelf in de vingers als ze accoord gaat met het verhogen van de AOW-leeftijd. Ik vraag me af of Balkie haar écht de vrij hand heeft gegeven of net zo’n lijst voorwaarden heeft meegegeven als dat hij bij Davids met het Irak-onderzoek heeft gedaan…
@ Teun: ha, natuurlijk zijn AOW en pensioen niet één pot nat, maar ik kon niet nalaten om het te noemen, omdat al eerder de overheidsbegroting is opgeleukt ten koste van oudedagsvoorzieningen en omdat de indexatie voor pensioenen op de helling staat – vanavond zagen we dat ook al op het journaal.
Natuurlijk is het lastiger om straks de AOW op te brengen met steeds minder werkenden, maar dat is niet het argument dat de afgelopen weken gebezigd wordt. Letterlijk íedereen roept dat we steeds ouder worden, en steeds gezonder. Dat is dus niet zo. Dat is een drogreden, of liever: lying with statistics.
Ook het argument dat in het NRC-artikel wordt gebezigd, wordt naar voren gebracht: het kost ons al zo veel, die AOW. Maar dat heeft dus meer te maken met hoe we het belastingstelsel hebben ingericht, dan met de vraag of de AOW nu zo veel duurder is geworden.
Het probleem dat in 2030 ontstaat, dat steeds minder werkenden de AOW van steeds meer ouderen op moeten brengen, los je niet op door de AOW-leeftijd te verhogen. De kans is groot dat de ouderen ook dan nog steeds eerder ontslagen worden en moeilijker aan de bak komen, zoals nu ook het geval is. Of je bent geld kwijt aan AOW, of aan werkloosheidsuitkering. Ik denk dat je de arbeidsdeelname überhaupt moet vergroten, bijvoorbeeld door meer vrouwen op de arbeidsmarkt te brengen -we lopen internationaal achter. De aanrechtsubsidie afschaffen is wat dat betreft een betere investering.
Beter dan de AOW-leeftijd verhogen zou zijn, om ouderen de keus te laten om langer door te werken,en/of om deeltijdpensioen mogelijk te maken (lijkt mij persoonlijk een hele leuke oplossing).
Je lost het probleem van de ‘ongewenste oudere werknemers’ alleen op door ze goedkoper te maken voor de werkgever. Je zou iets kunnen bedenken als de ‘ouderentoeslag’, die uit wordt gekeerd aan de werkgever voor iedere werknemer boven de 55.
Het probleem is alleen wel dat, wil je op die manier ‘ouderen’ een beetje concurrerend laten maken met jongeren, d’r stevige hoeveelheden geld verschoven moeten worden — kijk maar naar het verschil in loon tussen het begin en einde van een schaal.
Fiscaliseren is natuurlijk de beste oplossing, maar daarvoor heb je wel een meerderheid in de Tweede Kamer nodig. Het is de vraag of we met zijn allen naar Draagkracht willen betalen voor de AOW, of dat we door blijven gaan met het systeem, dat hogere inkomen (bovenmodaal) relatief minder mee hoeven te betalen.
Wanneer iedereen naar draagkracht mee gaat betalen, kunnen de premies ook nog eens een stuk omlaag, waarmee het argument, dat je dan in de 42% (en hoger) belastingtarieven ruim 13% meer belasting moet gaan betalen (dat al helemaal niet waar is, wanneer het alleen voor de AOW premie van 1,5% op gaat), wordt ontkracht.
Sorry, maar er werd door rijkere gepensioneerden toch al meer betaald ?
Nee, de jeugd wil natuurlijk niet mee betalen aan iets wat nog ver in het verschiet ligt.
Dat al het geld/uitkeringen al opgebracht is door ouderen daar wordt niet bij stil gestaan.
Dat we met z’n allen al belasting betalen.
Ik betaal ook mee aan de wegenbouw, maar ik heb geen auto. Alleen een fiets.
Vroeger betaalde ik ook nog 85 gulden met een uitkering aan ziekenfonds nu krijg ik de rekening nog eens gepresteerd omdat ik een ziekte heb.
Was het maar zo simpel.
Als we zien wat tegenwoordig die AWBZ kost en wat voor rekeningen mensen krijgen dan is de zorg niet zozeer duurder geworden voor de staat, maar voor zieke. Onbetaalbaar.
Je bedenkt je wel 3 keer voordat je in therapie gaat.
Mijn vrouw is momenteel afhankelijk voor fysio en van een psychologe.
Dat valt allemaal onder eigen risiko.
Krijg je een doorverwijzing hoef je er zo gezegd niet voor te betalen.
Ben je chronisch dan wel.
Natuurlijk ziet de regering liever dat je helemaal je pensioen niet haalt of AOW.
Pensioenfondsen gedijen daar alleen maar op.
Stel je eens voor dat iedereen dik 70 wordt.
Dan is het leed voor al die verzekeraars niet meer te over zien.
Ze lopen nu al te piepen.
De ABP gaat voorop.
@3 ”Letterlijk íedereen roept dat we steeds ouder worden, en steeds gezonder.”
Je zegt zelf dat de levensverwachting voor 57jarige 1.5jaar is toegenomen. Dat betekent wel dat er meer dan 10% meer AOW per
bejaardeopgehoest moet worden. Dat, plus de relatieve toename van het aantal ouderen, is wel degelijk een demografisch probleem – of het nu aan de levensverwachting ligt of niet.Daarnaast: we zijn wel degelijk gezonder geworden. Er wordt bv veel meer kantoorwerk gedaan en zoals je in die Andere Tijden aflevering kunt zien, vielen havenarbeiders in de jaren ’70 op hun 65-ste -letterlijk- dood neer. Als dat niet zo is, dan kunnen we de Arbo ook wel afschaffen.
”Ik denk dat je de arbeidsdeelname überhaupt moet vergroten, bijvoorbeeld door meer vrouwen op de arbeidsmarkt te brengen -we lopen internationaal achter.”
Prima, maar dan vergroot je wel de stress voor de ‘sandwich-generatie’ en hoe betalen we dan de kinderopvang? Door fiscalisering van de AOW? ;-)
“Sinds 1957 is de levensverwachting van een 65-jarige slechts met ongeveer anderhalf jaar toegenomen.”
Eh ja, dat gaat dus om de mensen die van 1892 tot en met 1944 zijn geboren.
En pas na 1950 zijn de grote stappen in levensverwachting gemaakt.
1950-2007
man: + 8 jaar bij geboorte
vrouw: + 10 jaar bij geboorte
Een beetje flauw om dat als argument te gebruiken, aangezien de grote veranderingen nog moeten komen.
Bron (.pdf).
@Joost: dat enorme verschil tussen 1950 en 2007 zit hem juist in het feit dat de sterfte onder kinderen zo enorm is afgelopen. Doordat minder kinderen dood gaan, wordt de totale levensverwachting van pasgeborenen veel hoger. Kindersterfte is echter niet zo relevant voor het AOW-vraagstuk. En dan moet je wel degelijk kijken naar de levensverwachting van 65-jarigen, die inderdaad maar in zeer beperkte mate is toegenomen. Met andere woorden, de periode dat mensen vanaf hun 65ste van hun AOW gebruik kunnen maken is maar een beetje gestegen. Zoals uit jou link duidelijk blijkt.