Mensen vragen me in deze duistere tijden weleens of ik, hoogleraar Nederlands, nu niet aan de goede kant zit. Nationalisme tiert welig en de regering bindt de strijd aan met het Engelstalige onderwijs.
Nu valt het leven aan de goede kant nogal tegen. Ik heb er 8 jaar geleden al op gewezen dat de leider van inmiddels de grootste partij in het Nederlandse parlement waarschijnlijk de parlementariër is die het vaakst Engels gebruikt in de socialemedia (‘Fantastic speech by US Vice-President @JDVance!’). Bovendien richt de regering zich momenteel wel tegen het Engels – maar het maakt er nauwelijks een geheim van dat het hier gaat om een bezuinigingsmaatregel – iets constructiefs wordt er niet mee beoogd, zeker ook niet voor het Nederlands.
Afgelopen donderdag was het ‘dag van de moedertaal’, en de acteur en bestuurder Boris van der Ham greep de gelegenheid aan om hier bij het tv-programma Goedemorgen Nederland ook op te wijzen. De Nederlandse regering steekt geen vinger uit voor onze taal. Dat betreft bijvoorbeeld Van der Hams eigen sector, de podiumkunsten:
Je ziet daar in het klein wat er met het Nederlands aan de hand is. Het is veel minder risicovol om bijvoorbeeld een Engelstalige musical naar Nederland te halen, te vertalen en uit te gaan voeren. Als je een nieuwe Nederlandse voorstelling wilt gaan maken voor een groot publiek, dan is het heel ingewikkeld om de financiering rond te krijgen. Als dit steeds meer onder druk komt te staan, wordt het minder gemaakt. Dan hebben we straks alleen maar Amerikaanse en Engelse voorstellingen en films. Dus daar moet iets aan gebeuren!
Maar soortgelijke zaken gelden ook voor bijvoorbeeld de literatuur, en natuurlijk voor het onderwijs. Je kunt het Engels wel weren uit dat onderwijs, maar daarmee heeft het Nederlands nog niet de beschikking over de prachtige leerboeken, de geavanceerde didactische middelen die er wereldwijd in en voor het Engels worden ontwikkeld.
Het Nederlands is nog altijd de landstaal in Nederland. Het wordt door Nederlanders in onderzoek genoemd als iets wat hun meer dan andere zaken laat voelen dat ze Nederlands zijn. Het is logisch om als overheid die enige cohesie in de samenleving wil behouden te investeren in zo’n middel.
Maar Eppo Bruins doet niks. Van der Ham:
Ik vind dat deze minister van cultuur niets doet om het Nederlands te stimuleren. Het kabinet zou met deze minister om tafel moeten gaan zitten. Om te kijken wat er gedaan kan worden om te zorgen dat er meer ruimte komt voor het Nederlands.
Dat deze regering niks doet om willekeurig welk probleem op te lossen, is geen nieuws. Het is een kenmerk van het kabinet-Schoof dat het problemen alleen maar wegschuift om ongestoord onderling verder te kunnen kibbelen. Maar je zou denken dat zoiets eenvoudigs en kleins en oncontroversieels als het steunen van het Nederlands een uitzondering zou kunnen zijn: niet dus.
Reacties (1)
de Nederlandse is nogal onderhevig aan veranderingen die niet altijd logisch of begrijpelijk zijn. probeer bijvoorbeeld maar eens als taalcoach voor nieuwkomers alle veranderingen bij te houden of uit te leggen. ook de boeken die bij de verschillende (verplichte) taaltoetsen met betrekking tot inburgering horen zijn zelfs voor een geboren en getogen Nederlander nauwelijks te volgen dus laat staan uit te leggen. het zou goed zijn voor Nederlanders en hun nieuwkomers als er eens minder nieuwe woorden en uitdrukkingen in de Dikke van Dale genoteerd zouden worden. nog mooier zou zijn dat er nu eens één lijn getrokken zou worden met herwaarderen van interessante geschiedschrijving van Nederland in combinatie met pas op de plaats voor de moderne ontwikkelingen van de Nederlandse taal in het algemeen. dan kan er ook echte verdieping van de Nederlandse taal plaatsvinden. misschien dat de jeugd dan tevens meer interesse en trots voor ons mooie land en haar gebruiken gaat tonen.