ANALYSE - België gaat op zondag 25 mei voor drie verkiezingen naar de stembus: voor het Europese parlement, het federale parlement en de parlementen van de deelstaten Vlaanderen, Wallonië en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
Een van de hardnekkigste onderwerpen in de Belgische politiek blijft de gang van zaken rond de failliete bank Dexia en de manier waarop de staat daarin geopereerd heeft. In Vlaanderen heeft de rechts-nationalistische Nieuw-Vlaamse Alliantie (N-VA) van de Antwerpse burgemeester Bart de Wever met deze geschiedenis de aanval geopend op de christendemocratische CD&V. Het gaat om de spaarders van Arco, een fonds van de Vlaamse koepel Algemeen christelijk werknemersverbond (ACW), dat ook deelde in de risico’s van Dexia. Zo’n 800.000 kleine spaarders zijn via hun deelname aan Arco getroffen door de ondergang van Dexia. Ze zouden gered kunnen worden door een waarborgregeling van de regering waar minister van Financiën Koen Geens (CD&V) zich in het bijzonder hard voor maakt (het gaat vooral om christendemocratische kiezers!).
Deze waarborgregeling wordt nu aangevochten door aandeelhouders van Dexia, die veel grotere risico’s lopen en menen dat zij gediscrimineerd worden in de afwikkeling van het faillissement. Ook is er twijfel of de regeling het zal houden bij het Europese Hof omdat er sprake zou zijn van staatssteun. Gisteren heeft het Grondwettelijk Hof in de bezwaarprocedure van de aandeelhouders de waarborgregeling voorlopig overeind gehouden. De zaak lijkt nu over de verkiezingen heen getild te kunnen worden. Maar Geens laat er geen twijfel over bestaan dat hij, als er toch een kink in de kabel mocht komen, linksom of rechtsom de spaarders wil compenseren uit belastinggeld.
En hier begint het conflict met de N-VA. Deze partij vindt dat de vakbond ACW zelf niet buiten schot mag blijven bij de afwikkeling van de affaire. Peter Dedecker, N-VA kamerlid en lid van de Commissie die de Dexia-affaire heeft onderzocht, schreef een boek over de vakbond onder de titel Een zuil van zelfbediening. Ook de vorig jaar al onthulde dubieuze transacties van de ACW met de belasting komen daarin aan de orde. Dedecker meent dat het ACW geld genoeg heeft om bij te dragen in de compensatie van de Arco-spaarders. De vakbond en de bevriende christendemocratische politici wijze alle beschuldigingen natuurlijk van de hand. De vakbond gaat nog iets verder: ze daagde Dedecker wegens laster voor de rechter. Maar wat is laster in een verkiezingsstrijd?
Hendrik Vuye, professor Staatsrecht en kandidaat voor de N-VA roept het ACW op de aanklacht in te trekken. “Maak van België geen schurkenstaat”, schrijft hij, niet zonder overdrijving. Maar hij heeft natuurlijk wel gelijk. De voorbeelden die hij noemt van rechtszaken die voor het Europese Hof in Straatsburg hebben gediend laten dat ook zien. De reactie van de vakbond is in strijd met de vrijheid van meningsuiting die juist in verkiezingstijd zo cruciaal is. Leugens moeten in de politieke arena voor het front van de kiezers aan de kaak gesteld worden en niet in de rechtbank.
Dat de geplaagde vakbond de tegenstander via het grondrecht op de vrijheid van meningsuiting probeert uit te schakelen hoeft niet te verbazen. De aanval van de N-VA op het christendemocratische machtsblok van ACW en CD&V is een aanval op een in België nog steeds levende “zuil”. Wat hier aan de kaak wordt gesteld is de bescherming van de eigen groep, machtsmisbruik en geheimhouding. Hier staan grote belangen op het spel. Het aanklagen van de uitingsvrijheid is vaak een teken van wanhoop bij zittende magistraten die voelen dat er aan hun stoelpoten wordt gezaagd.
Reacties (2)
Vrijheid van meningsuiting brengt nog niet met zich dat je iedereen van alles en nog wat kan beschuldigen. De vakbond heeft dan ook het volste recht zich te verdedigen in de rechtzaak. Wat er dan overeind blijft zien we wel weer.
Eigenlijk speelt de N-VA hier dubbel spel. Ze probeert het CD&V onder druk te zetten om na de verkiezingen van 25 mei mee op te stappen in een rechtse coalitie. Die partij kan het immers niet maken haar arbeideristische vleugel tegen het hoofd te stoten. Bijgevolg heeft de N-VA zich recentelijk ook bereid verklaard desnoods overheidssteun te verlenen aan de gedupeerden in de Dexia-zaak. Dat is iets helemaal anders dan wat de stoere N-VA-er Dedecker in zijn boek voorstelt. Voor hem moet de christelijke arbeidersorganisatie zelf maar opdraaien voor de aangerichte schade. De ‘politiek van het spagaat’ is zowat het wezenskenmerk van de N-VA. Vandaag A, morgen B, overmorgen misschien C. Of de kiezer daar wijs uit raakt, is zeer de vraag.