De ratrace naar het Binnenhof

Sargasso voorspelt dat hooguit zestien van de vijftig geregistreerde politieke partijen op de stembiljetten van 12 september zullen verschijnen. 

In een serie van zes artikelen presenteren we de nieuwe politieke partijen. Waar komen ze vandaan? Wie zijn de mensen achter de partij? We geven historische duiding en doen bizarre ontdekkingen. En voor wie in het stemhokje eens een nieuwe politieke keuze wil maken, eindigen we de serie met Sargasso’s stemadvies. Vandaag deel 1: wie zijn de Hollandse Nieuwe?

Ratrace

Er staan vijftig politieke partijen ingeschreven bij de Kiesraad. Tien daarvan zitten al in de Tweede Kamer. In januari waren er bij de Kiesraad nog maar eenentwintig partijen ingeschreven. In april, een week voor de val van kabinet Rutte, waren dat er zevenentwintig.

Daarna barstte het pandemonium los. Op 19 juni registreerde de Kiesraad nog vijftien nieuwe partijen en leek het erop dat er vijftig partijen aan de ratrace naar het Binnenhof mee zouden doen.

Dit is geen record. Bij de vorige verkiezingen stonden eenenzestig partijen geregistreerd en deden er uiteindelijk negentien mee. Het topjaar was 1989: vierenzestig partijen ingeschreven bij de Kiesraad, vijfentwintig deelnemers, waarvan er zeventien nog niet in de Tweede Kamer zaten.

Sinds 1945 deden er gemiddeld drieëntwintig partijen mee aan landelijke verkiezingen. Gemiddeld tien haalden ook zetels (overzicht in dit exceldocument). De na-oorlogse geschiedenis telde 160 debutanten, gemiddeld 8,7 nieuwkomers, goed voor gemiddeld 3,75 zetels per verkiezing. Slechts twaalf van de 160 nieuwkomers haalden één of meer zetels. Het blijft dus wel oppassen voor de gevestigde partijen, want het kan ze net een of twee zetels van de ultieme overwinning afhouden. Meer over de geschiedenis van nieuwe politieke partijen verscheen eerder op Sargasso, de details staan in dit exceldocument.

We verwachten in september vijftien of zestien partijen op het stembiljet te zien. Naast de tien reeds gevestigde partijen, zullen slechts vijf tot zes nieuwkomers op het stembiljet staan.

De gefuseerden

TON en OBP werden DPK en vier andere partijen zijn bezig om als Partij van de Toekomst één lijst te vormen (Nieuw Nederland, Heel NL, Partij ONS en natuurlijk de Partij van de Toekomst zelf).

De afvallers

Van de vijftig geregistreerde partijen vielen er al snel drie af. Partij Eén, opgericht door Yesim Candan haalde in 2010 de Kamer niet. Aletta, het instituut voor vrouwengeschiedenis, zag haar wel als een hedendaagse Aletta Jacobs en beloonde haar met de ‘Aletta-van-nu’-prijs. Met die prijs wil het instituut rolmodellen voor jonge vrouwen genereren. Vindt Yesim Cardan dat belangrijker dan een politiek rolmodel zijn? Partij Eén doet in ieder geval niet mee.

De partij MOED vond dat alleen registratie wel genoeg publiciteit had opgeleverd en heeft verder geen geen politieke ambities. De partij is op eigen verzoek uitgeschreven.

Groenrechts, vorig jaar in juni opgericht, vindt het te vroeg om deel te nemen. Oprichter René Kuijper hief vorig jaar de Utrechtse gemeenteraadfractie van Trots op  omdat Rita Verdonk zich bontliefhebster verklaarde. Hij ging als Groep Kuijper verder en heeft het naar eigen zeggen al druk genoeg zich om zich voor te bereiden op de gemeenteraadsverkiezingen van 2014.  Hij was eén van zijn medeoprichters, Jerrold Krijgsman, in november 2011 al kwijt aan de JOVD Utrecht. Groenrechts zoekt driftig naar versterking van bestuur en leden.

De partij NLB (NederlandBeter) hoort tot de meest recente afvallers. NLB staakt haar campagne (pdf) uit protest tegen de uitspraak van de Raad van State. Die oordeelde dat de naam niet op de stembiljetten mag voorkomen. Er was namelijk al een partij Beter Nederland, die bij de Raad van State bezwaar aantekende tegen de naam van de concurrent. NLB mag wel op een ‘blanco’-lijst meedoen, maar dat wil NLB niet.

De DPN (Democratische Partij Nederland) legt het bijltje er bij neer, omdat men nog te weinig steunverklaringen binnen heeft en geen goede lijsttrekker kan vinden. De (vooralsnog) laatste afhaker is de partij Red het Noorden. De partij kreeg de waarborgsom van ruim 11.000 euro niet bij elkaar gesprokkeld.

Van vier partijen weten we niets, omdat ze geen website, facebook-, hyve-, of twitterpagina hebben. Of omdat ze (nog) niet in een lokaal of landelijk interview figureerden. We nemen aan dat zij zich iets te enthousiast hebben aangemeld en niet in staat zijn een kandidatenlijst in te leveren voor 31 juli. De partijen zijn: PAO (Partij Anti Onrecht), HHH Partij (Hamers Herstelt Holland), Politieke Partij NXD en de Partij voor het Volk.

Kanshebbers?

Van de veertig nieuwe partijen lijken er dus nog zesentwintig in de race te zijn. In het vervolg van deze zesdelige serie leest u wie de mensen achter al die nieuwe partijen zijn, wat ze drijft en of er serieuze kanshebbers bij zitten.

Donderdag 2 augustus verschijnt deel twee.

Foto Flickr cc Guido van Nispen