5e aflevering in de serie “Polska Revisited”
Het geweeklaag in de Nederlandse media over de gevolgen van de kredietcrisis mag dan terecht zijn; er is in ieder geval nog een stabiele euro, die ons behoedt voor meer onheil. Niet EMU-leden hebben het een stuk moeilijker: de Britse pond is al in een vrije val geraakt en nog veel erger is het gesteld met de Poolse zloty. Sinds juli van dit jaar heeft al een enorme depreciatie plaatsgevonden en een verdere val van de zloty lijkt nog niet gestuit.
In vijf maanden tijds heeft de munt bijna een kwart van zijn waarde verloren ten opzichte van de euro. Het waardeverlies ten opzichte van de dollar is weliswaar minder extreem, maar niettemin substantieel. Ik voel me een weinig schuldig, want met mijn euro’s op zak wordt het leven almaar goedkoper: ik tank voor onder de euro per liter en elke euro levert dik 4,2 zloty’s op (in juli was dat nog 3,2).
Genant om hier mijn winst uit te tellen, zeker nu ik verneem (update) dat opnieuw en nog steeds Poolse werknemers in Nederland worden uitgebuit…
Bezuinigingen
Mijn Poolse vriendin klaagt echter over de bezuinigingen die het openbare leven voluit treffen. Zo wordt er fors gekapt in de wetenschappelijk onderwijs en andere publieke diensten. En verder blijven de prijzen voor bijvoorbeeld openbaar vervoer, maar ook produkten in de foodsector, almaar stijgen.
En dan is er de auto-industrie die op z’n reet ligt en ook dit land zwaar treft. Als een van de lage lonenlanden binnen de EU heeft Polen enorm veel emballage-activiteiten en produktie van auto-onderdelen binengehaald. Daar zit nu zwaar de klad in.
De vele Polen in het buitenland hebben het ook steeds moeilijker om nog aan (legaal) werk te komen, vooral door de algehele malaise in de bouwsector. Voor velen die tijdens de Kerstdagen traditioneel terugkeren van Engeland, Duitsland, Ierland of Nederland, is de portemonnee al minder goed of zelfs slecht gevuld (als ze al zijn uitbetaald).
En in het algemeen verslechteren de arbeidsomstandigheden voor hen met de dag.
Wantoestanden in Nederland
In Nederland is nu zelfs weer sprake van regelrechte wantoestanden. Je zou toch denken dat na alle gerotzooi van koppelbazen in het recente verleden en het verscherpte toezicht op het uitzendwezen, zulke zaken in Nederland niet meer voor zouden komen. Het tegendeel blijkt waar.
Vooral Polen worden weer via advertenties massaal gelokt, om in ons land in de bouw aan de slag te gaan. Voor het merendeel blijken dat kleine malafide uitzendbedrijfjes, die de Polen zonder arbeidscontract en onverzekerd tewerkstellen.
Volgens de Bouw- en Houtbond FNV is er weer ouderwets sprake van regelrechte uitbuiting. Van de 2000 uitzendbureaus die Poolse werknemers aanleveren, zijn er maar liefst 1700 bezig grof misbruik te maken van de situatie. Voor schrikbarend hoge huren worden ze met tien tot vijftien man ondergebracht in één woning en vervolgens worden ze zonder contract en onverzekerd gedetacheerd bij aannemers.
In het programma EenVandaag van gisteren wordt een van die malafide koppelbazen onder de loep genomen. Polned B.V. Uit Wijchen (bij Nijmegen) heeft 13 Polen te werk gesteld, maar betaalt al maanden geen salaris meer uit.
De vakbond heeft de mannen het treinkaartje betaald, zodat ze in ieder geval de feestdagen thuis kunnen doorbrengen. Hun salaris zal via de rechter bevochten moeten worden, maar dat is lange termijnwerk. Voorlopig gaan ze berooid terug naar hun familie.
Diepe schaamte
Vanuit het Poolse Poznan, waar ik momenteel verblijf, zie ik dit aan en word vervuld van een diepe gêne. Hoe kan het toch gebeuren dat in het nette, sociaal dichtgetimmerde Nederland nog zulke wantoestanden worden getolereerd?
Ik schaam me nu even voor mijn geboorteland.
Eerdere bijdragen in de serie “Polska Revisited”:
– Klimaattop legt Poznan’s openbare leven plat
– Shit happens
– Menig Pool geneert zich voor het destructief gedrag van president Lech Kaczynski
– Poolse perikelen: de tocht begint
Reacties (14)
Crisis treft altijd degenen die het meest onder druk staan het hardst helaas.
Maar de zloty is dan nu toch ongeveer weer op het niveau van pak-‘m-beet een jaar of 4 geleden?
Dat klopt, maar het betekent eveneens dat Polen even terugvalt naar het pre-EU tijdperk. En dat terwijl de inflatie wel hard blijft toeslaan. Dat maakt het zuur voor dit land.
Ik denk dat het erger zou zijn als Polen deel van de eurozone was. Depreciatie houdt het land relatief goedkoop. En het is niet alsof ze de basislevensbehoeften hoeft te importeren, dus de depreciatie maakt vooral luxegoederen duurder.
Zoals Gordon Brown (vroeger) al zei: een zwakke munt is het gevolg van een zwakke economie, die weer het gevolg is van een zwakke regering.
Premier Brown wordt natuurlijk niet graag herinnerd aan zijn woorden…
@4: Daarom stijgt de dollar weer, omdat het zo goed gaat daar? Je stelt het veel te simpel voor.
Sorry maar niet zoveel medelijden met de Polen.
Moet je maar niet met Bush gaan heulen. Wie stonden er te juichen en te springen toen Bush Irak binnen viel: het nieuwe Europa.
En wie plaatst dat idiote rakettenschild op zijn grondgebied: Polen.
En wie ligt weer hinderlijk dwars als er pogingen worden gedaan om iets te doen tegen de vernieling van deze aardbol??? De Polen.
En dat terwijl er miljarden euro’s van de EU naar Polen zijn gestuurd.
Beetje genoeg heb ik wel van de Polen.
@5: http://macro-man.blogspot.com/2008/12/lost-for-words.html
En even doorscrollen naar de comments. D’r heeft afgelopen week iemand uit azie 60 miljard $ gedumpt. Net zoals de betere afvallozing gaat zoiets niet ongemerkt.
#6 Ik zal het de modale burger hier mededelen, want zij dragen uiteraard de schuld hiervan, nietwaar
@8 Het is toch een democratie??? Politici zijn door diezelfde modale burgers gekozen. Hadden ze maar niet van die enge rechtse populisten moeten kiezen zoals de homohater president Kaczynski.
Als je zonder contract en verzekering aan het werk bent en dat niet eens weet , tja.
Welkom in de kapitalistische welvaartsmaatschappij waar de Pool vrijwillig naar toe is gegaan.
Nergens zoveel foute onderaannemers met half lege bv’s en acute faillissementen als in de bouw, de curator bepaalt vervolgens of je een leuke kerst hebt of niet.
You gamble you lose.
4 zloty voor een euro lijkt de stabiele koers te zijn vanaf zomer 2005 tot zomer 2007. Daarna is de zloty gestegen naar ca onder de 3.5.
http://ichart.finance.yahoo.com/5y?eurpln=x
Is dit een probleem?
Het lijkt mij dat de FDI een betere maat is. Kan iemand even in The Economist kijken?
Daarbij meen ik me nog allerlei onverkwikkelijke taferelen met die twee idiote broertjes te herinneren.
Het lijkt mij dat ook in polen nu een les wordt geleerd: Stabiliteit doe je met goed openbaar bestuur, niet met gekwaak. En een economie opbouwen met goedkope arbeid levert problemen op.
Maar dat staat los van het ‘uitbuiten’ van polen in het buitenland: de wet geld voor iedereen en als werkgevers zich niet aan de wet houden, dan moet je ze aanklagen totdat ze in hun broek poepen. En als de individuele pool (roemeen, bulgaar etc) dat niet kan, dan moet de vakbond dat voor ze doen. Daarbij is het niet betalen van loon diefstal en dat kun je in een strafzaak aanvechten.
Echter, illegaal in nl is ook strafbaar en dus zal de waarheid wel in het midden liggen.
Hee, een andere richard. Het verschil met richard (de 0de) is duidelijk zat. Welkom.