De doorgerekende draai van Rutte III over verdeling klimaatkosten

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-02-2022

ANALYSE - Eerder deze week presenteerde het CPB en PBL hun doorrekening van het ontwerp klimaatakkoord. De conclusie van het PBL is dat de doelstelling om de CO2 uitstoot met 49% te reduceren waarschijnlijk niet wordt gehaald. Het CPB concludeerde dat met name de lage en de middeninkomens de lasten van het energie- en klimaatbeleid (inclusief het ontwerp klimaatakkoord) dragen. Het kabinet was er als de kippen bij om maatregelen aan te kondigen ter verzachting van de pijn, waarbij lasten van burgers naar bedrijven worden geschoven.

Doorrekening PBL

De conclusie van de doorrekening van PBL is dat de verwachte afname van de uitstoot van broeikasgassen in 2030 31 – 52 megaton CO2-equivalenten bedraagt. De opgave bedraag 48,7 megaton (49% ten opzichte van 1990). Dit valt net binnen de bandbreedte, maar wordt waarschijnlijk niet gehaald. Het ontwerpakkoord kan volgens het PBL leiden tot grote stappen in de energietransitie, maar er is nog veel werk aan de winkel: er moeten (politieke) keuzes gemaakt worden waarmee onzekerheden over het precieze effect van de voorgestelde maatregelen afnemen. De nationale kosten van deze voorstellen in 2030 vallen met 1,6 – 1,9 miljard euro nu lager uit dan geraamd op basis van het hoofdlijnenakkoord in 2018.

De grootste reductie (18,3 – 21,0 Mton) wordt bereikt in de elektriciteitssector. Het doel was hier een reductie van 20,2 Mton. De sterke toename van hernieuwbaar opgewekte elektriciteit zorgt er mogelijk voor dat Nederland in 2030 netto-exporteur van elektriciteit is en ook bijdraagt aan vermindering van emissies in het buitenland. Het einde van kolenstook en ondersteuning van wind- en zonne-energie zorgt ervoor dat in 2030 zo’n driekwart van de elektriciteitsproductie hernieuwbaar is.

De sector met daarna de grootste reductie is de industrie (6,0 – 13,9 Mton), waar naar verwachting het doel (14,3 Mton) niet wordt gehaald. De grote bandbreedte wordt veroorzaakt door onzekerheden over de bonus-malus regeling, waarvan PBL twijfelt of deze het gewenste effect gaat hebben.

Ook in de mobiliteit is er met 4,2 – 8,0 (doel 7,3 Mton) sprake van een forse emissiereductie. De bandbreedte komt hier door onzekerheid over de snelheid waarmee het aantal elektrische personenauto’s in Nederland zal toenemen, de mate van inzet van biobrandstoffen en de omvang van stedelijke zones voor zero-emissies van het goederenvervoer.

De aanpak in de landbouwsector (1,8 – 4,6 Mton reductie) is gelijk verdeeld over een reductie van overige broeikasgassen in de veeteelt en vernieuwing van de glastuinbouw; de reductie door ander landgebruik is minder. In de gebouwde omgeving (reductie 0,8 – 3,7 Mton) staat onzekerheid over het succes van de wijkaanpak centraal. De normering in de utiliteitsbouw kan naast de wijkaanpak ook tot forse emissiereductie leiden.

Doorrekening CPB

Uit de doorrekening van het CPB komt naar voren dat met name de lage en de middeninkomens zijn die er door het klimaatakkoord op achteruitgaan, terwijl de achteruitgang in koopdracht door het totale klimaat en energiebeleid ook al steviger aankomt bij lagere inkomens. Het CPB hanteert, net als het PBL, bandbreedtes voor de verwachte effecten.

 

Het totale inkomenseffect bestaat deels uit maatregelen die burgers direct raken en deels uit afwenteling van kosten door bedrijven. De afbeelding laat zien dat huishoudens een groot deel van de afwenteling door bedrijven opvangen door gedragseffecten, bijvoorbeeld door schonere producten te kiezen.

Reactie op doorrekening PBL en CPB

In de eerste reacties op de doorrekening van PBL en CPB lag de focus op het feit dat de doelen voor 2030 waarschijnlijk niet gehaald zouden worden en dat huishoudens, met name de lagere en modale inkomens, er in koopkracht op achteruit zouden gaan. In sommige gevallen zelfs 3 tot 4%. Deze reacties verstomde echter al snel toen het kabinet met een snelle reactie bleek te komen.

Kabinetsreactie op doorrekening

Het kabinet was vlot met reageren op de doorrekening. In deze reactie gaf het kabinet aan om dat ze de komende weken tot een definitief pakket aan maatregelen te komen. In dat definitieve pakket zal klimaatakkoord op vijf punten worden bijgesteld. Op de eerste plaats zal in ieder geval de verdeling van kosten tussen burger en bedrijfsleven aangepast worden. Dit gebeurt door de opslag duurzame energie (ODE) vanaf 2020 voor grootverbruikers te verhogen, waarbij de verhouding tussen huishoudens en bedrijven 1/3 – 2/3 wordt in plaats van de huidige 50-50. Of deze verhouding ook bij de energiebelasting wordt aangepast laat de brief in het midden.

Op de tweede plaats gaat de bonus-malus regeling voor bedrijven bij het grofvuil en komt er een ‘verstandige en objectieve’ CO2 heffing voor bedrijven. Hoe deze er uit komt te zien is onduidelijk. Op de derde plaats zal het kabinet elektrische auto’s minder ondersteunen van voorgesteld en meer inzetten op het ontwikkelen van de tweedehandsmarkt voor elektrische auto’s. Als gevolg hiervan hoeven de kosten van brandstofauto’s minder te stijgen. Op de vierde plaats zal het kabinet meer geld vrijmaken voor de extra CO2 reductie die de landbouwsector wil realiseren. Op de vijfde plaats gaat het kabinet de inzet van CO2 afvang en opslag (CCS) beperken.

Met deze reactie kunnen de koopkrachtplaatjes van het CPB meteen bij het grofvuil, die zijn achterhaald.

Reactie op kabinetsreactie

De Telegraaf was een van de eerste die de kabinetsreactie om de verdeling van kosten tussen burgers en bedrijven aan een plotse ommezwaai van een kabinet in ‘ nauw noemde. Een begrijpelijke reactie van de Telegraaf gelet op de snelheid van reageren, aangezien Sargasso eerder liet zien dat geen van de coalitiepartijen sinds het aantreden van Rutte III voor zo’n verschuiving heeft gestemd. De volledige coalitie en GroenLinks stemde vorig jaar tegen het SP/PvdD amendement dat het dichtst in de buurt komt van de in de kabinetsreactie aangekondigde verschuiving van de opslag duurzame energie van burgers naar bedrijven. De SP en PvdD stelde vorig jaar een verdeling van 20/80 tussen huishoudens en bedrijven voor.

De tarieven voor de ODE zijn vooralsnog overigens een stuk lager dan de tarieven voor de energiebelasting. Bij het verschuiven van de verdeling van de energiebelasting wordt echter vaak als argument in de strijd geworpen dat het bedrijfsleven al een CO2 prijs betaalt via het Europese emissiehandelssysteem voor CO2 (ETS). Dat is een van de reden dat verschillende partijen al langer pleiten voor een CO2 heffing, al dan niet in de vorm van een bodemprijs. Waarbij er nog verschillende smaken zijn, bijvoorbeeld enkel gericht op bedrijven die niet onder ETS vallen, enkel gericht op de energiesector of gericht op alle bedrijven en sectoren. De prijs voor CO2 in het ETS systeem ligt momenteel rond de € 22,50 per ton CO2.

Ontwikkeling CO2 prijs, bron Finanzen.nl

 

Voor bedrijven die en onder ETS vallen en energiebelasting betalen zijn de kosten per ton CO2 een stuk lager dan voor huishoudens. Dat is duidelijk te zien in onderstaande tabel, waarbij de energiebelastingtarieven omgerekend zijn naar de corresponderende CO2 prijs in Euro per ton CO2, alle bedragen zijn inclusief 21% BTW. De bedragen hieronder wijken af van de getallen van Han Blok, omdat ik de opslag duurzame energie buiten beschouwing heb gelaten en uitgegaan ben van andere CO2 emissiefactoren.

Elektriciteit Gas Grijze stroom (0,649 kg CO2/kWh) Aardgas (1,890 kg CO2/m3)
0 t/m 10.000 kWh 0-170.000 m³ € 184 € 188
10.001 t/m
50.000 kWh
170.001
t/m
1 miljoen
€ 100 € 42
50.001 t/m
10 miljoen kWh
meer
dan 1
miljoen
t/m 10
miljoen
€ 26 € 15
meer dan 10
miljoen kWh
meer
dan 10
miljoen
€ 1 € 8

Tel bij de bedragen in bovenstaande tabel de kosten per ton CO2 uit het ETS en het is duidelijk dat huishoudens nog steeds een stuk meer betalen. De invoer van een CO2 heffing kan dan ook bijdragen  aan een eerlijkere verdeling van de kosten van klimaatbeleid tussen bedrijven en huishoudens. Zelfs als bedrijven in 80% van de gevallen de kosten van zo’n CO2 heffing doorberekenen aan klanten, want het CPB geeft aan dat huishoudens deze prijsstijgingen door gedragsaanpassingen ontlopen. Bedrijven die hun omzet willen behouden zullen hun CO2 uitstoot verminderen, bv door energiebesparing of door over te schakelen van gas op elektriciteit.

CPB: afwenteling van kosten door bedrijven wordt grotendeels te niet gedaan door gedragseffecten van huishoudens.

Het kabinet kan bedrijven daarvoor op verschillende manieren de tijd en kans geven. Een eerste is om de CO2 heffing als een jaarlijks oplopende bodemprijs in te voeren. De CO2 heffing gaat dan pas geld kosten op het moment dat de prijs per ton CO2 in het emissiehandelssysteem onder de de bodemprijs komt te liggen, terwijl bedrijven voor hun investeringen wel een vaststaand prijspad zien. Het kabinet zou bijvoorbeeld kunnen starten met een bodemprijs van € 10 / ton CO2 in 2020 en deze jaarlijks € 10 / ton op laten lopen tot 2030. Bij de huidige ETS prijs krijgen bedrijven pas in 2022 last van de bodemprijs, terwijl de bodemprijs al wel vanaf 2020 de investeringsbeslissingen gaat beïnvloeden. Bij deze variant is de CO2 prijs in 2030 nog niet op het niveau van huishoudens, dus als burger wil ik nog steeds graag de kans om mee te doen aan ETS. Het aanschaffen van CO2 rechten is namelijk vele malen goedkoper dan de huidige energiebelasting op elektriciteit en gas.

Een andere optie is om de verschillende varianten van de CO2 heffing uit de doorrekening van de verkiezingsprogramma’s van 2017 te bekijken en daaruit de versie te kiezen met het meeste effect op de CO2 emissie en de minste nadelige gevolgen voor de concurrentiepositie.

Afsluitend

Veel commentaren die ik de afgelopen dagen heb gelezen zien de draai van Rutte III met betrekking tot de verdeling van de kosten van het klimaatbeleid tussen burgers en bedrijfsleven als een overwinning voor GroenLinks. Jesse Klaver heeft ook positief gereageerd op deze draai. De gepresenteerde voorstellen passen echter ook prima bij SGP (meer geld voor landbouw), of SP en PvdA (verschuiven van lasten van bedrijfsleven naar burger).  Ook de uitlatingen van Sybrand Buma, CDA, in het AD dat GroenLinks hooguit derde keus is geven aan dat het maar de vraag is of GroenLinks de daadwerkelijke gedoogpartner gaat worden na de verkiezing van een nieuwe Eerste Kamer door de nieuwe leden van Provinciale Staten.

Een ander risico van de kabinetsreactie is dat de details pas in april naar buiten komen en dat de voorstellen pas op z’n vroegst in 2020 doorgevoerd worden. De kans bestaat nog steeds dat de reparatie enkel de verhoging van de energierekening van 2019 compenseert. Of dat de ODE voor huishoudens enkel minder hard stijgt, omdat deze de komende jaren sowieso op gaat lopen doordat er meer projecten die SDE+ hebben ontvangen energie gaan produceren en omdat via de SDE++ ook subsidie aan industriële projecten voor CO2 reductie gegeven kan gaan worden. Bij dat laatste kan het ook gaan om kostbare projecten, zoals CO2 afvang en opslag of overschakelen van gas naar elektrische productieprocessen.

Wat het kabinet wel slim heeft gedaan is dat met de snelle reactie niet alleen een handreiking is gedaan naar PvdA, SP, SGP en GroenLinks, maar ook dat de aandacht over het waarschijnlijk niet halen van de doelstelling voor 2030 volledig weg is. De discussie over de haalbaarheid van de doelen zien we ongetwijfeld over een jaar terugkeren, wanneer de regio’s aan moeten geven welke bijdrage zij gaan leveren aan het nationale klimaatakkoord ten aanzien van duurzame elektriciteit en gebouwde omgeving.

Reacties (29)

#1 analist

Wat ik mij concreet afvraag: wat gebeurt er met de extra energiebelasting en de CO2-heffing. Vloeit deze direct terug in de algemene middelen? Als de koopkracht er gemiddeld 1,1% op achteruitgaat door deze extra lasten, nemen de belastinginkomsten van de staat niet met een vergelijkbaar bedrag toe?

Verder:
Bij deze variant is de CO2 prijs in 2030 nog niet op het niveau van huishoudens, dus als burger wil ik nog steeds graag de kans om mee te doen aan ETS. Het aanschaffen van CO2 rechten is namelijk vele malen goedkoper dan de huidige energiebelasting op elektriciteit en gas.

Dat is een erg vreemde vergelijking. Als burger zou ik ook liever 20% vennootschapsbelasting betalen (tarief tot 200k winst) dan 52% loonbelasting. De reden waarom bedrijven minder energiebelasting betalen dan huishoudens is om dubbele belastingheffing te voorkomen. Want, en daar klaagde ik de vorige keren ook al over, een bedrijf is het eigendom van een huishouden. Dezelfde tarieven invoeren voor bedrijven als voor huishoudens betekent alleen dat huishoudens met bezit in bedrijven dubbel belast worden (cq het is geen “gratis geld”).

  • Volgende discussie
#2 Raymond Horstman

Als de verwachte afname van CO2 emissies niet meer bedraagt dan 48,7 megaton is het de moeite niet waard om er zelfs maar naar te streven. De Wereldwijde CO2- emissie bedraagt 36138 megaton(Cijfers Wereldbank in 2014). De voorgestelde reductie bedraagt slechts 0,13% van de globale emissie. Het effect op het klimaat is nagenoeg nihil en de kosten bedragen miljarden. Ook wat klimaat maatregelen betreft dien je kosten (deze zijn zeker) af te wegen tegen baten (nagenoeg nihil). Ook wat betreft klimaat maatregelen kun je het geld maar 1 keer uitgeven. Dit is totaal zinloos

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 analist

@2: gooi jij ook plastic flesjes uit het raam? want het is maar 1 flesje en heeft totaal geen invloed op de totale rotzooi in de berm. of: laat jij ook papiertjes vallen op straat? want het is maar 1 papiertje. of: laat jij ook je hond schijten op de stoep? want het is maar 1 drol. etc

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Cerridwen

@2:

Ook wat klimaat maatregelen betreft dien je kosten (deze zijn zeker) af te wegen tegen baten (nagenoeg nihil).

Uiteraard moet je kosten tegen baten afwegen, maar je moet natuurlijk verder kijken dan alleen de maatregelen: je moet een vergelijkbare analyse maken van ‘geen maatregelen’. Want klimaatverandering kost ook veel geld, zeker voor laagliggend Nederland. Een CO2 belasting haalt de kosten daarvan naar voren, dus wat dat betreft een inzichtelijke maatregel.

Daarnaast zijn fossiele brandstoffen eindig, dus een omslag in ons energiesysteem met de bijbehorende investeringen moet sowieso, of je er nu een klimaatlabeltje aan hangt of niet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Le Redoutable

“De Telegraaf was een van de eerste die de kabinetsreactie om de verdeling van kosten tussen burgers en bedrijven aan een plotse ommezwaai”

Het is qua verdeling niet zo’n hele grote ommezwaai aangezien het CPB aangeeft dat 80% van de kosten via de bedrijven direct aan de burger doorberekend wordt, feitelijk is daarmee de verdeling min of meer hetzelfde alleen in je het via een omweg, een goocheltruc overgenomen van GroenLinks. En dan is het nog maar de vraag waar die overige 20% blijft wat dat gaan die bedrijven echt niet uit de reserves ophoesten, als ze dat al kunnen. Via het rendement op pensioenfondsen, loononderhandelingen etc. komen die waarschijnlijk alsnog grotendeels bij de burger terecht. Of is in die 20% berekend dat die bedrijven productie naar een milieutax vriendelijker klimaat verhuizen?

Aan de energierekening en de BTW verhoging hebben we gezien dat overheidsopslagen gewoon 1:1 aan de burger worden doorberekend worden. Energiebesparing en overstappen van gas op elektra is een leuk idee, maar als dat rendabel is doen de bedrijven dat vanzelf, ander worden ze eruit geconcurreerd. Alles bovenop rendabel gaat gewoon op de verkoopprijs en dus uiteindelijk weer door naar de burger.

Het zou nog meevallen als wij niet het beste Jongetje van de klas wilden zijn en nog een schep bovenop de EU CO belasting willen doen. Dan maak je er wel heel erg een verhuispremie voor bedrijven van. Die verstandige nationale CO tax bestaat niet, tenzij je CO over de schutting wil gooien om zelf je doel te halen. Lang leve de Europese Unie gedachte.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Janos

@3 Ik ben vast bevooroordeeld, maar bij dit soort types ben ik altijd bang dat het antwoord “ja” is op al die vragen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Raymond Horstman

@3: Ik ben netjes op gevoed. Dit soort dingen doe ik niet. Ik heb ook geen hond.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 JANC

@5: we zijn bij lange na niet het beste jongetje van de klas…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Fokko

@2: Geen wonder dat alles wat we in Nederland doen een klein percentage van de wereldwijde uitstoot is: We zijn hier met ongeveer 0,23% van de wereldbevolking. Als we dan 0,13% van de wereldwijde uitstoot kunnen beperken is dat best wat.

Ofwel, dit is zo’n drogreden als Baudet ook gebruikt: Omdat Nederland zo klein is dat wat wij doen niet heel veel effect heeft, zouden we niets meer hoeven te doen. Maar als iedereen zo denkt gebeurt er helemaal niets. (Wel toont dit aan, dat we niet alleen zelf aan de slag moeten, maar ook onze buren moeten overtuigen van actie.)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Krispijn Beek

@2 mag ik dan ook stoppen met belastingbetalen? Ik draag nog minder bij dan 0,13% van de nationale belastinginkomsten? En mag ik bij jou ook gratis m’n boodschappen halen? Ik beloof je dat ik onder de 0,13% van je jaaromzet zal blijven.

@5 mooi PVV / FvD / VNONCW trucje om het woord klant te vervangen door burger. Bedrijven exporteren ook een deel van hun productie, de prijsstijging van die producten slaat niet neer op Nederlandse burgers. En nee doorberekening aan buitenlandse klanten betekent ook niet dat bedrijven automatisch verdwijnen of gaan krimpen omdat hun kostprijs oploopt. Ik heb bij internationale bedrijven veel grotere prijseffecten ten gevolge van wisselkoersen gezien (tot 40% kostenstijging), waarbij we ook niet spoorslags onze klanten verloren. Ten tweede vergeet je dat essentiële extra stukje te vermelden: huishoudens zullen hun gedrag aan gaan passen. Bij gas, elektriciteit en benzine is dat veel moeilijker en vergt dat meer tijd dan bij het kiezen van een ander product in het winkelschap of een andere winkel voor je boodschappen. Het CPB schat een negatief inkomenseffect door afwenteling van 0,6%, waarvan 0,4% ongedaan wordt door gedragsverandering van huishoudens (pagina 18 van de CPB doorrekening).

Ennu beste jongetje van de klas? Volgens welke maatstaf? Aandeel duurzame energie? Reductie broeikasgassen per hoofd van de bevolking in de periode 1990-2018? Reductie broeikasgassenper Euro BBP? Daling in absolute CO2 uitstoot in de periode 1990-2018? Zeg het maar en toon het aan.

@9 we hoeven onze buren niet te overtuigen, alle landen in de EU voeren klimaatbeleid. Het effect staat ingeschat in de CPB doorrekening (pagina 19). Ook China en India voeren klimaatbeleid. Alleen wil @5 dat niet horen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Hermie

49% Het blijft voor mij nog steeds een merkwaardig gekozen doelstelling. De doelstelling in Europa was 40% en opeens moest dat hoger worden. Sommigen denken zelfs aan 55%. Net alsof je eventjes een kraan dicht draait. 49%, een prachtige doelstelling maar niemand zal echt verbaasd zijn dat we dat niet zomaar kunnen halen. Een groot deel zal door de industrie gereduceerd moeten worden. Eindelijk begint dat nu wel door te dringen. Hoe? Ik heb geen idee.

49% we zullen die doelstelling niet halen. is dat erg? Welnee. Als het 39% wordt is dat ook prachtig. De wereld vergaat echt niet hoor. Waar staat de teller nu eigenlijk? op 18%?

49% en ondertussen zetten steeds meer mensen hakken in het zand, wakker geschud door idioten van milieudefensie die in 2018 gingen roepen dat de hr ketel verboden moest worden. Als je ziet welk aandeel “van het gas af” heeft tot 2030 vraag je je af waarom. Was ‘van het gas af’ soms belangrijker dan CO2 reductie?

49% En half Nederland horen we nu het achterlijke argument van @2 gebruiken. Mensen lijken een excuus te zoeken. Als mensen niet meer willen wordt het steeds moeilijker. Bewustzijn en draagvlak zijn een eerste voorwaarde.

49% Het kan zijn dat de lat te hoog is gelegd. Daar kunnen we spijt van krijgen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Bismarck

49% Het kan zijn dat de lat te laag is gelegd. Daar kunnen we spijt van krijgen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Hermie

@12: Je kan de lat wel op record hoogte leggen maar je hebt nog niet eens 19% gedaan in 30 jaar tijd. En dat was nog het laaghangende fruit. Doen wij vervolgens wel eventjes 30% reductie in 10 jaar tijd? … En toen ging de wekker.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 gronk

@13: dat we zo weinig gedaan hebben in 30 jaar tijd komt vooral omdat bestuurders in nederland veel te veel hun oren hebben laten hangen naar vervelende niks-willende flapdrollen. Hoog tijd dat we daar eens mee stoppen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Bismarck

@13: Die wekker, die komt wel. Of dat in de vorm is van steeds hogere kosten van de gevolgen van klimaatverandering, miljoenen klimaatvluchtelingen, oprakend olie en gas, of dictaturen die ons steeds makkelijker kunnen chanteren met het dichtdraaien van de kraan. We zullen hoe dan ook nog veel harder aan de bak moeten, willen we één of (waarschijnlijk) meerdere van bovenstaande problemen voorkomen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 gronk

@15: Hier nog een interessant voorbeeld hoe de meningen aan het schuiven zijn (noahpinion is een beschaafde liberal/middle of the road-econoom, die hier reageert op een onderzoek naar de recente grootschalige overstromingen in de VS:

All of those economists who wrote those papers saying “climate change is good because warm climates are nicer” back in the 90s are basically war criminals as far as I’m concerned.

Scientists confirm climate change played role in the insane flooding now covering much of the Midwest (which is apparently invisible to coastal newsrooms)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Hermie

@15: Dat zou kunnen. Dat verandert niets aan de verwachting dat 49% in 2030 waarschijnlijk een te hoog gegrepen doelstelling is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Hermie

@14: Tja, de praktijk van onze democratie. Cramer en Samson die ‘ons’ groene kolencentrales verkochten. En dan zijn er nog mensen die kernenergie, CCS en biomassa uitsluiten en niet begrijpen dat we nog tot einde van de eeuw gas nodig hebben. Flapdrollen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Raymond Horstman

@3, @4, @9 en @10,

Wat ik met mijn bijdrage wil zeggen is het simpele feit dat je kosten moet afwegen tegen de baten en in dit geval vaststelt dat er helemaal geen baten kunnen zijn wat het tegengaan van de opwarming van de aarde betreft. Je zult dus andere maatregelen moeten treffen die wel kunnen werken. Want de voorgetelde maatregelen kosten een hoop geld. Ook voor klimaatmaatregelen geldt dat je het geld maar 1 keer kunt uitgeven en er dus goed aan doet om te kijken of de voorgestelde maatregelen iets kunne betekenen. Dat kunne ze niet. De bijdrage van Nederland in de globale CO2-emissie is veel te klein. Dit zijn simpele controleerbare feiten. Maar helaas moet ik vaststellen dat u blijkbaar liever in een feitenvrije bubbel leeft dan in de werkelijkheid.

@6 Hier heb ik al op geantwoord. Ik heb geen zin om in herhaling te vallen.

Verder ben ik van mening dat het broeikaseffect niet bestaat.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 Hermie

@19: Je mag natuurlijk een mening hebben maar het heeft weinig zin om je in deze discussie te mengen als je denkt dat het broeikaseffect niet bestaat.

Maar ik zal het je uitleggen. Het is heel erg simpel. Het afremmen en stabiliseren van de temperatuurstijging is gebaseerd op emissie reductie van broeikasgassen van alle bronnen in de wereld. Je kan grenzen gaan trekken op basis van continenten, landen, regio’s , steden en mensen. Als je de onderverdeling maar klein genoeg maakt heeft elke bijdrage een verwaarloosbaar effect. Heeft een kleine bijdrage daarom geen effect? Natuurlijk wel. Het gaat natuurlijk om het totaal, dat is de som van alle inspanningen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 analist

@19: Wat ik met mijn bijdrage wil zeggen is het simpele feit dat je kosten moet afwegen tegen de baten en in dit geval vaststelt dat er helemaal geen baten kunnen zijn wat het tegengaan van de opwarming van de aarde betreft.

Wat je zei was dat het zinloos is om als individueel land bij te dragen aan de oplossing van een gemeenschappelijk milieuprobleem. Dat is het equivalent van afval op straat gooien want “wat maakt het uit als ik het niet doe”. Zo kan je idd elk asociaal gedrag wegrelativeren.

Verder ben ik van mening dat het broeikaseffect niet bestaat.

Daar had je mee kunnen beginnen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 Theo

@3: Zijn er dan zoveel landen die op een dergelijke rigoureuze wijze de CO2-reductie aanpakken? Noem ze eens.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 analist

@22: Duitsland, Zweden, het VK, Noorwegen, Frankrijk, Portugal…

bijvoorbeeld:
https://www.carbonbrief.org/analysis-why-the-uks-co2-emissions-have-fallen-38-since-1990

https://sweden.se/nature/sweden-tackles-climate-change/
Sweden’s goal to reduce GHG emissions compared with 1990 by 40 per cent by the year 2020, and to have a vehicle fleet completely rid of fossil fuels by 2030 are stepping stones to the overarching goal of a society with no net GHG emissions by the year 2050.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 Theo

@23: Mooi. Dat zijn nogal wat landen.
Vergelijk nu eens de CO2-reductie die deze landen nastreven met de CO2-uitstoot van China en India, nu en naar verwachting in 2030.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 JANC

@24: Dat is nog altijd geen reden het niet te doen. Stel China en India gaan nog meer CO2 produceren. Dan moeten wij ons uiterste best doen om dat te compenseren. Maar het is niet alsof bijvoorbeeld China niet wil horen. Er wordt veel geinvesteerd in electro-mobiliteit, bijvoorbeeld.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 analist

@24: je krijg 1 antwoord per dag op je vragen naar de bekende weg.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 Theo

@25: China investeert enorm.
In electro-voertuigen, in zonnepanelen, in windmolens.
Maar ook in kolencentrales. Honderden.
Fijn als wij er vier sluiten. Dat helpt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 JANC

@27: Ook dat is niet (helemaal) waar. Er worden ook in China kolencentrales gesloten (hoewel dat niet zozeer uit milieuoverwegingen is, maar eerder vanwege een te geringe vraag). In andere delen van de wereld investeert China wel in kolencentrales

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 Raymond Horstman

@20, @21,

Het gaat niet om een mening maar het vaststellen van een feit. Een reductie van de wereldwijde CO2-emissie van 0,13% kan de opwarming van de aarde niet tot staan brengen. Die gaat gewoon door. Het wordt warmer op Aarde, Gletsjers en poolkappen smelten en de zeespiegel blijft stijgen. Dat is wat iedereen die er verstand van heeft zal vaststellen. Dat betekent dat we over 10 jaar de burgers opnieuw moeten vragen of ze miljarden per jaar willen bijdragen voor de versnelde afschrijving van de Deltawerken. We hadden dit geld wat we nu vragen voor zinloze maatregelen beter meteen kunnen reserveren hier voor. Je kunt ook als het om het klimaat gaat geld maar 1 keer uit geven. Geef het dan uit aan verstandige maatregelen. Hef hoog btw op vliegtickets, hef accijnzen op kerosine, zorg er voor dat het vakje CO2-compensatie standaard aan staat en een ieder die het uit zet meteen een forse CO2-heffing voor de kiezen krijgt. Zorg er voor dat echt groene stroom altijd goedkoper is dan niet groene stroom. Dan kun je wat bereiken. Deze maatregelen verdienen zich zelf terug. Of dit genoeg is om de opwarming tegen te gaan? Geen idee maar je moet ergens beginnen. Begin dan goed.

Dat het broeikaseffect niet bestaat wil niet zeggen dat CO2-emissies de Aarde niet kunnen opwarmen. Het is duidelijk dat ze dat wel kunnen. Het mechanisme is echter anders. Het gaat niet via het versterkte broeikaseffect want wat niet bestaat kun je ook niet versterken.

  • Vorige discussie