OPINIE - De afgelopen maanden is er volop discussie over de vraag of er voorwaarden gesteld moeten worden aan bedrijven die steun ontvangen vanwege de coronacrisis. Tegelijkertijd lopen er soortgelijke discussies over steun aan Zuid-Europa en overzeese gebiedsdelen. Wat daarbij opvalt is het verschil in voorwaarden voor steun aan bedrijven en voorwaarden voor steun aan Zuid-Europa en de Antillen.
Steun aan Zuid-Europa en Antillen
Zowel Zuid-Europa als de Antillen zijn zwaar geraakt door de coronacrisis. In met name Italië en Spanje is sprake van een groot aantal besmettingsgevallen en doden door het coronavirus. Beide landen hebben stevige beleidsmaatregelen getroffen om het virus in te dammen, wat voor forse economische schade zorgt. Op de Nederlandse Antillen ligt het aantal besmetting per miljoen inwoners een stuk lager dan in Italië en Spanje, met uitzondering van Sint Maarten.
Voor zowel Spanje, Italië als de Nederlandse Antillen geldt dat de economie in een stevige crisis terecht is gekomen. Voor al deze landen is toerisme een belangrijke sector van hun economie, waardoor momenteel veel inkomsten wegvallen en de werkloosheid stevig oploopt. In april betrok het kabinet bij monde van minister Hoekstra een harde lijn als het gaat om economische steun voor Spanje en Italië, van gezamenlijke eurobonds of het laten vallen van de bestaande voorwaarden aan noodsteun kon geen sprake zijn.
Begin april werd gewaarschuwd dat de armoede hard toeslaat op Curaçao en Sint Maarten. Staatssecretaris Knops stelt eisen aan het noodpakket. Daarbij gaat het onder andere om de hoogte van de salarissen in de publieke sector en transparantie over de financiële sector.
Bedrijfssteun
Deze week presenteerde het kabinet ook de tweede set van maatregelen voor het Nederlands bedrijfsleven. Bedrijven die gebruik willen maken van het nieuwe steunpakket mogen geen bonussen betalen of dividend uitkeren. Hiermee wordt gedeeltelijk tegemoet gekomen aan de kritiek die het eerste steunpakket opriep. Zo kon Booking.com, dat de afgelopen jaren al miljarden staatssteun ving via o.a. belastrulings en de expat regeling, zijn loonkosten bij de samenleving neerleggen. In het nieuwe steunpakket wordt echter niet echt doorgepakt als het gaat om belastingontwijking. Bedrijven worden niet verplicht om hun belastingrulings te openbaren of om aan te tonen dat ze in Nederland belasting afdragen. Bedrijven als Booking.com kunnen dus gewoon gebruik blijven maken van de staatssteun.
Met name de VVD keert zich tegen extra maatregelen aan het bedrijfsleven, zoals ook bleek bij de discussie over de redding van KLM. De VVD vreest daar dat eisen op gebied van duurzaamheid de KLM op achterstand zetten. Wat vreemd is, omdat op termijn de wereldwijde luchtvaartsector aan duurzaamheidseisen zal moeten voldoen om de doelstellingen van het klimaatakkoord van Parijs te halen. KLM zou dus eerder koploper worden, waar binnen het Europees milieusteunkader ook extra financiële ondersteuning voor mogelijk is vanuit de staat.
Verschil
Het kabinet stelt harde voorwaarden op het gebied van economische hervormingen aan economische steun aan Zuid-Europa en de Antillen. Tegelijkertijd weigert het soortgelijke voorwaarden neer te leggen richting het bedrijfsleven. Veel van de voorstanders van eisen aan Zuid-Europa en de Antillen stellen zich op het standpunt dat dat nodig is om de steun van kiezers te behouden. Aan hen heb ik wel de vraag waarom het kabinet dan niet minstens net zoveel werk zou moeten maken van de aanpak van belastingontwijking door het bedrijfsleven? Zeker nu belastingontwijkers als Booking.com in Nederland wel massaal uit de staatsruif mee willen eten, maar weinig aan het collectief bijdragen.
Reacties (15)
Voorwaarden economische steun aan Zuid-Europa zijn volkomen terecht. Zo is Italie wel arm, maar de italianen zijn rijk. En niet zo’n klein beetje ook. Al die prachtige huizen in Noord-Italie aan die meren zijn allemaal privaat bezit. Als Italie het categorisch verdomd om op een fatsoenlijke manier belasting op te halen, moet het bonnetje daarvan niet bij NL worden neergelegd. No way.
https://decorrespondent.nl/2421/factcheck-nederland-heeft-evenveel-schulden-als-italie/267616436967-a21b7130
Steunpakket binnenland is algemeen bedoeld en uiteraard niet state of the art. Als je dat gaat verbijzonderen moet je ook weer een gigantische handhavingsbureaucratie op gaan lijnen, waar niemand op zit te wachten. Die spreidstand hou je toch.
@1:
Zelfs als je – niet onderbouwde populistische – bewering klopt dat Italianen rijk zijn maar het land Italië arm en dat als legitieme reden ziet voor harde voorwaarden (of zo te lezen liever nog überhaupt geen hulp geven) blijft natuurlijk de vraag: waarom zou een op papier arm bedrijf dat miljarden winst heeft gemaakt (een dat geld dus heeft doorgesluisd naar diens rijke medewerkers en aandeelhouders) dan wél steun moeten ontvangen?
Ik snap die tweedeling niet, zou je die eens willen uitleggen?
@2: Alleen bedrijven steunen die de laatste vijf jaar winstbelasting hebben betaald (met uiteraard wat moderatie). Big Money die dat niet heeft gedaan, kan zijn eigen broek ophouden. Ik hou van makkelijk. Overigens wist ik niet dat de Correspondent zich inliet met populisme. Welcome to the club !
@3 “ik heb wel eens wat dure huizen gezien in Italië, dus de inwoners zijn niet arm”.
Als dat geen onversneden populisme is…
En deze komt geheel voor jouw eigen conto, het staat niet in de link. Die link gaat overigens alleen over schulden, het is eveneens vrij populistisch om alleen daarom er een conclusie over rechtmatigheid van hulp aan te hangen. Ook dat gebeurt niet in het artikel, maar doet populist De Pooter op eigen initiatief.
Er mogen ook wel eens wat eisen aan Knops zelf worden gesteld: https://sargasso.nl/wvdd/sg-caf-vrijdag-22-05-2020/#comment-1056699
Het verschil is dat de Zuid Europese landen al jaren de EU begrotingsregels aan hun laars lappen en daardoor keer op keer in de problemen komen. Het is uiteindelijk ook in hun belang dat ze zelf op eigen benen leren staan en zich eindelijk een keer aan de afspraken gaan houden, want ze kunnen niet oneindig verwachten dat de buurlanden hun rotzooi opruimen. Die regels daar hebben ze zelf voor getekend toen ze in de Euro stapten dus ze worden geen nieuwe regels opgelegd, ze leggen ook hun eigen Corona maatregelen op dus ze hebben zelf ook controle over de schade daarvan.
Belastingontwijking is een raar woord, er wordt geen belasting ontweken er wordt een belastingkorting gegeven waar beide partijen een overeenstemming over hebben, die bedrijven houden zich dus gewoon netjes aan de bestaande regels dit in grote tegenstelling tot de Zuidelijke landen. Die korting krijgen ze omdat die bedrijven netto een hele berg extra belasting opleveren, inkomstenbelasting over 5500 werknemers, BTW etc, etc. Als je bij de groothandel 1000 pakken wasmiddel koopt krijg je ze ook goedkoper als bij de AH, dat wil niet zeggen dat dat voor de groothandel een slechte deal is. Überhaupt 5500 werknemers aan het werk houden is al een positieve bijdrage aan de BV Nederland, goedkoper is om de zaak te laten ploffen en het werk wat Booking doet verder te automatiseren en te verhuizen naar een lage lonen land.
De schade van deze bedrijven hebben ze ook niet zelf in de hand, maar wordt veroorzaakt door de overheid, die overheid heeft daardoor een morele plicht om die schade te vergoeden of in ieder geval te verminderen. De situatie gebruiken om er niet gerelateerde zaken doorheen te drukken en de schade daarmee te vergroten is daarmee machtsmisbruik van de overheid. Het verhaal van koploper is natuurlijk onzin, de KLM komt alleen maar op een extra kosten achterstand tegenover de Easyjets en co. Je gaat dan een bedrijf overeind houden wat daarna wordt weggeconcurreerd.
Het is op zich prima als je wat aan belastingen of milieu wil doen, maar dan via de normale weg met nieuwe wetten via de 2e kamer en ook voor alle bedrijven dezelfde regels. Op die manier kunnen ze ook democratisch gecontroleerd en goedgekeurd worden en worden ze niet in achterafkamertjes in elkaar geknutseld, anders krijg je oudertoeslag toestanden. De Zuidelijke landen daarentegen moeten nu gewoon hun afspraken aan gaan komen, anders wordt het bij de volgende crisis echt einde Euro:
https://www.trouw.nl/politiek/oud-cda-minister-bert-de-vries-het-europroject-is-mislukt-terug-naar-de-gulden~b6e349e1/
@6:Ik heb in Oost-Duitsland de gevolgen van de Währungsunion meegemaakt en Nederland de invoering van de euro. In beide gevallen werd er op grote schaal van de bevolking gestolen door oneerlijke wisselkoersen en drastische prijsverhogingen terwijl het inkomen niet mee steeg, de facto zelfs enorm daalde. De nog steeds aan vervolging ontkomen opportunistische witteboordencrimineel Gerrit Z. heeft zelf nota bene toegegeven dat hij de gulden te goedkoop in de euro heeft laten opgaan.
Feit is wel dat de Eurozone te groot is. Brussel wilde teveel. Maar dat los je niet op door in West-Europa de euro af te schaffen.
En ik denk ook niet dat de caissières in Vaals weer terug willen naar drie kassalades.
@4: 2 gratis tips voor Italie: Doe eens gek en voer vermogensbelasting in en gooi pensioenleeftijden naar boven.
Hoe het zit met vermogensbelasting in Italie, zijn armoezaaiers als Sting, George Clooney, Jim Kerr, Karel De Gucht en Guy Verhofstadt perfect op de hoogte.
https://latravia.com/italie/geldzaken/vermogensbelasting/
https://www.businessinsider.nl/pensioen-leeftijd-aantal-jaar-levensverwachting-aow-nederland/
@6: [ Belastingontwijking is een raar woord ]
Misschien bij jou, maar bij de rest van de belastingbetalers echt niet. En je doet nu alsof ieder bedrijf afspraken maakt met de fiscus en dus niet aan ontwijking doet. Wat ben jij een witwasser, zeg.
[ Überhaupt 5500 werknemers aan het werk houden ]
De aloude truc van rechts Nederland: gijzelen met de van de zotte suggestie dat het bedrijfsleven zogenaamd als doel heeft zoveel mogelijk werknemers in dienst te hebben tegen de hoogst mogelijke salarissen, terwijl dat 180 graden andersom is. Wat je trouwens meteen erkent: “… wat Booking doet verder te automatiseren en te verhuizen naar een lage lonen land”.
[ maar wordt veroorzaakt door de overheid ]
Ach we gaan blijkbaar óf liegen dat er geen virus is óf dat de overheid geen beperkingen ter bescherming van de volksgezondheid mag opleggen aan bedrijven. Ondernemersrisico bestaat opeens niet meer?
@9
Inderdaad belastingontwijking is geen raar woord.
Particulieren ontwijken belasting door giftenaftrek, hypotheekrente, aftrek kosten monumenten etc. Een politieke partij als de SP heeft een belastingontwijkingsconstructie omtrent giften voor de partijfinanciering. Natuurlijk ontwijken ook bedrijven belasting conform de wet.
@10: Het geld voor giftenaftrek ben je sowieso toch al kwijt, het enige verschil is dat je een beetje invloed hebt waar het aan besteed wordt.
Het is zeer wel mogelijk dat zonder die HRA woningen voor particulieren veel betaalbaarder zouden zijn, zie de prijzen in de buurlanden (en dan niet pal over de grens waar de Nederlandse kopers met hun HRA de prijzen ook al opdrijven).
De prijs voor een monument (wonen we tenslotte allemaal in, hè?) is dat je zonder ontheffing nog geen spijker in de muur mag slaan, tenzij je de juiste contacten (hebben we immers ook allemaal…) hebt.
En waar denk je dat die SP-constructie van is afgekeken?
De gewone particulier betaalt dus altijd en als hij al wat krijgt, wordt er iets voor terug verwacht. De clou met die bedrijven is dat ze de poet juist wel mogen houden, zonder wat terug te hoeven doen.
@10
Particulieren gebruiken aftrekposten voor het doel waarvoor die ooit in het leven zijn geroepen. Of je het daar nu mee eens bent of niet, het is het vooropgezette doel van de wetgever geweest dat die mogelijkheden voor aftrek zo worden gebruikt.
Belastingontwijking is iets heel anders. Daarbij gaat het helemaal niet meer om de bedoeling van de wetgeving, maar om het toepassen van alle mogelijke trucs toegepast om zo weinig mogelijk belasting te betalen. Ofwel: om maximaal gebruik te maken van mazen in de wetgeving.
Voor zover ik het begrijp gaat het bij de SP-constructie niet primair om belastingontwijking. Het is vooral een salarisplafond. Als SP-ers een deel van hun inkomen als gift aan de partij zouden geven zouden ze dat ook af kunnen trekken, dus fiscaal maakt het volgens mij weinig uit. Maar de regeling is nu zo dat die niet afhangt van vrijwillige giften.
@10: “Natuurlijk ontwijken ook bedrijven belasting.”
FTFY
Bedrijven ontwijken belasting, door hun geldstromen via Nederland te sluizen. Dat blijkt lang niet altijd volgens de wet te gaan. Zo hangen Booking.com al uit minstens drie landen belastingvorderingen en boetes wegens onwettelijke belastingontduiking boven het hoofd.
#6 weet dit natuurlijk ook, maar kijkt niet verder dan de neus lang is (ongeveer tot de Zuidas) en ziet dus niet dat multinationals wel degelijk geld dusdanig laten stromen dat belasting ontweken (en ook illegaal ontdoken) wordt, met Nederlandse medeplichtigheid. Wat dat betreft zouden we als Nederlanders beter onze eigen belastinginners eens aanspreken, in plaats van gemakzuchtig te wijzen naar die van Italië.
Ik zie dat Le Redoutable en Michiel de Pooter voorstander zijn van een intensivering van de Europese integratie. Niet minder maar meer EU. Toch wel even schrikken.
Als West Europa met Nederland wil dat er regels komen voor de uitgave kant van de balans,
dan horen er ook regels tegenover te staan voor de inkomsten kant van de balans.
M.a.w. Einde Nederland Belastingparadijs.
Eerst trekken we alle belasting inkomsten naar ons toe binnen Europa. En als andere EU landen dan geld nodig hebben (wat ze niet meer binnen krijgen via de belastingen dankzij BV Nederland), dan gaat Nederland regeltjes stellen aan leningen.
Dat is gewoon bully gedrag en heeft niets, maar dan ook niets met Europese solidariteit te maken.
Als wij willen dat er niet zomaar uitgegeven wordt (wat een valide punt is), dan moeten we per direct stoppen met ons belastingparadijs. Pas dan hebben we recht van spreken.