Complotdenkers wegzetten als complotdenker is essentieel voor een gezonde democratie

Foto: Afbeelding van Gerd Altmann via Pixabay
Dossier:

ANALYSE - Vorige week verscheen in het Parool een opiniestuk van Raisa Blommenstijn “Niet iedereen die het coronabeleid bekritiseert, is een gek”. Ze stelt dat iedereen die kritiek heeft op het coronabeleid wordt weggezet als complotdenker, en vindt dat schadelijk voor een gezonde democratie. Samengevat: (1) Het corona crisis overheidsbeleid kent critici; (2) critici worden niet serieus genomen maar als complotdenkers de facto monddood gemaakt en (3) dat is een aanval op de vrijheid van meningsuiting en de democratie, en de 1e stap richting dictatuur. In deze gastbijdrage een kritische beschouwing van Roland Bouman.

Dat er kritiek is op het coronabeleid lijkt me een feit. Er is altijd kritiek op de overheid en hun beleid, en dus ook op het coronabeleid. Blommestijn geeft een aantal voorbeelden van deze critici:

  • “Artsen” die pleiten voor een profylaxe van hydroxychloroquine en zink. Ze noemt specifiek orthomoleculair huisarts Rob Elens. Hij beweert zelfs COVID-19 patienten te hebben genezen met deze cocktail.
  • BN-ers. Specifiek noemt Blommestijn fotomodel Doutzen Kroes, die “vraagtekens zet bij het coronabeleid”, en daarom als “aanhanger van een complottheorie” beschuldigd zou worden.
  • Demonstranten, dat wil zeggen: “gewone burgers”, die niet op een of andere manier bekendheid genieten maar zich wel manifesteren. Als voorbeeld noemt ze de organisatie “Viruswaanzin” (zich tegenwoordig noemende “Viruswaarheid”).

Volgens Blommestijn wordt de kritiek niet inhoudelijk besproken, maar worden de critici in plaats daarvan als complotdenkers gediskwalificeerd. Ze geeft geen specifiek voorbeeld van die kritiek op het coronabeleid. Ook beschrijft ze niet van wie de critici tegengas krijgen en wat hun tegenwerpingen zijn. Opmerkelijk, omdat Blommestijn juist klaagt over het gebrek aan inhoudelijke behandeling. Ze hekelt de “ridiculisering” van de critici, maar lijkt de mogelijkheid dat hun kritiek inderdaad lachwekkend is, alvast te hebben uitgesloten.

Misschien is Blommestijn niet uit op inhoudelijke bespreking, en wil ze alleen maar het mechanisme bloot leggen: Volgens Blommestijn wordt “iedereen” die kritiek heeft op het coronabeleid automatisch “complotdenker” genoemd (in haar woorden: “aanhanger van een complottheorie”).

De geuite kritiek verschilt, maar het lijkt erop dat eenieder die zich kritisch opstelt jegens de door de overheid voorgestane bestrijding van de coronacrisis te maken krijgt met hetzelfde etiket. Zo wordt de aandacht afgeleid van de kritiek zelf en wordt die geridiculiseerd. Degene die de kritiek uitte, wordt gereduceerd tot een label.

Diskwalificatie volgt omdat het bestaan van het complot zó onwaarschijnlijk wordt geacht, dat de kritiek automatisch niet serieus genomen wordt. Ze oppert dat dit wellicht het achterliggende doel is: ongemakkelijke discussies uit de weg gaan door de critici te diskwalificeren.

Het werkt als volgt: een complot is gebaseerd op het idee dat er een kwade samenzwering aan de gang is, dat dit vergezocht is – of zelfs ronduit belachelijk – waarop de conclusie volgt dat de kritiek van de complotaanhanger per definitie niet serieus te nemen is.

Als het inderdaad de intentie is om een discussie over een bepaald onderwerp, in dit geval het coronabeleid, uit de weg te gaan, is het label ‘aanhanger van een complottheorie’ bijzonder effectief. Je maakt de persoon die de kritiek uit namelijk zo bij voorbaat verdacht.

Blommestijn stelt dan dat de “complotdenker”-beschuldiging de critici de facto monddood maakt: ondanks dat de critici mogen demonstreren en hun mening blijven ventileren luistert niemand meer serieus. Er zijn een aantal dingen mis met Blommestijns artikel.

Eerst maar even de stelling dat “iedereen” die kritiek heeft op het coronabeleid gereduceerd wordt tot “aanhanger van een compottheorie” of “gek” of “complotdenker”. Om die stelling te onderzoeken is het nodig om:

  • te kijken wat de critici precies zeggen
  • welke tegenwerpingen die krijgen
  • vast te stellen of ze als complotdenker “weggezet” worden
  • waarom dat dan gebeurt.

Dat het terecht zou kunnen zijn lijkt Blommestijn niet te voorzien. Laten we beginnen bij de critici die zij zelf noemt.

Kritische artsen

Ten eerste: “artsen”. Behalve Rob Elens noemt Blommestijn de artsen niet bij naam. Welke specifieke kritiek Elens heeft op het coronabeleid van de overheid heeft, noemt Blommestein ook niet. Wel noemt Blommestijn Elens’ claim dat hij COVID-19 patienten heeft genezen door ze hydroxychloroquine en zink voor te schrijven. Wat in ieder geval klopt is dat Elens daarop kritiek heeft gekregen.

Allereerst was er in april de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. De kritiek is in dit geval dat de bewuste middelen niet goedgekeurd zijn voor COVID-19. Tevens bleek het experimenteel voorschrijven zoals Elens dat deed niet in overeenstemming is met de daarvoor geldende richtlijnen. Je kunt het oneens zijn met richtlijnen en kwaliteitscriteria, maar Elens kreeg zijn waarschuwing in ieder geval niet omdat hij een “complotdenker” zou zijn. Ook werd hij niet monddood gemaakt: hij schoof aan bij de mainstream media en op platformen als het FvD journaal.

Kritiek kreeg Elens ook van het Nederlands Huisartsen Genootschap. Elens verspreidde namelijk een vooropgesteld “COVID-19-behandelverzoek”. Dat is een brief die patiënten aan hun huisarts zouden kunnen sturen om te vragen om een hydroxychloroquine behandeling. De site en de brief maakten ongeautoriseerd gebruik van het NHG logo, en de initiatiefnemers werd gevraagd het logo te verwijderen. De NHG nam expliciet afstand van het initiatief. De NHG zette uiteen waarom zij het initiatief niet toejuichen, en raden huisartsen af om op het verzoek in te gaan, om de volgende redenen:

  • vakliteratuur ter onderbouwing van wel voorschrijven is incompleet en selectief
  • het officieele NHG advies werd verkeerd weergegeven door de initiatiefnemenrs van het behandelverzoek
  • de brief maakte juridische claims als zouden huisartsen gehoor moeten geven aan het behandelverzoek. De NHG wijst deze claims af

Opnieuw kun je het met deze kritiek oneens zijn, maar onredelijk is het niet. Het verwijt van complotdenker is er in ieder geval niet in te lezen.

Elens kreeg ook kritiek van huisarts Nico Terpstra, tevens voorzitter van de Vereniging tegen de Kwakzalverij. Opnieuw betreft het kritiek tegen Elens’ methode – de beschuldiging van complotten ontbreekt. Ook op de vraag of Terpstra Elens als kwakzalver ziet, reageert Terpstra genuanceerd. Kortom, voor de suggestie dat Elens “gediskwalificeerd” zou zijn als “complotdenker” kan ik in ieder geval geen aanwijzingen vinden. Terpstra neemt wel het woord complotdenken in zijn mond daar waat het gaat over de suggestie van Elens dat de overheid niet mee wil werken omdat het te goedkoop is:

Waarom wil het kabinet toch niets doen met ‘zijn’ wondermiddel?, zo vraagt Rob Elens zich af. “Ik heb Hugo de Jonge daar een brief over gestuurd. We zouden toch samen corona bestrijden? Hydroxychloroquine is niet alleen goed en veilig, het is ook goedkoop. Daar ligt misschien het antwoord: een goedkoop middel past niet in een massaal vaccinatieprogramma. Er zit gewoon iets achter.”

Ook in het buitenland zijn de experts niet enthousiast over hydroxychloroquine, zie de reactie van Anthony Fauci:

Wat kunnen we nog meer zeggen over artsen en hun kritiek op het coronabeleid? Blommestijn noemt hem niet, maar in de kop van de corona crisis kwam arts/microbioloog prof. Alex Friedrich in het nieuws. Ook hij heeft forse kritiek op de Nederlandse aanpak en profileerde zich als voorvechter van een veel actiever test & trace beleid. Ook hij kreeg te maken met tegengas: zijn plan werd onhaalbaar geacht voor Nederland als geheel. Friedrich kwam geregeld op televisie en in de krant en was dus allerminst monddood. Maar niemand noemde hem complotdenker of diskwalificeerde hem op zulke gronden. Inmiddels is Friedrich ook één van de uitgenodigde experts aan het overleg van het COVID-19 Outbreak Management Team (OMT) van het RIVM. Zijn kritiek heeft hem in ieder geval in een positie gebracht om actief bij te dragen aan de adviezen van het RIVM waar de overheid haar coronabeleid mede op baseert.

Kritische BN-ers

Nu dan de BN-ers. Blommestijn schrijft dat Doutzen Kroes “bij tijd en wijle vraagtekens [plaatst] bij het coronabeleid” en daarom ervan beschuldigd werd aanhanger te zijn van een complottheorie. Trouw wijdde er een artikeltje aan, zodat we precies kunnen zien wat Blommestijn verstaat onder “vraagtekens plaatsen”. Door de context en dynamiek van social media is het niet eenvoudig om precies te zien wie er volgens Blommestijn kritiek op Kroes hebben. Uit de comments op haar instagram post blijkt dat Kroes in ieder geval ook veel bijval krijgt van haar fans.
Ik heb in ieder geval wel kritiek op de gedachtes (“vraagtekens”) die Kroes te berde brengt.

Het begint gelijk al goed: “Do they want us to be healthy?”. We weten nog niet wie “they” zijn, maar ik heb nu al het gevoel dat ze niet het beste met ons voor hebben. “Why is boosting our immune systems with vitamins and food rich in nutrients not part as a measure against Covid?” Gezonde voeding en evt. vitaminesupplementen zijn van belang om je afweersysteem zo goed mogelijk te laten werken. Een infectie voorkom je er natuurlijk niet mee. COVID-19 is een virusinfectie ziekte, dus specifieke adviezen daarvoor kun je niet verwachten. Wel besteedt de overheid sinds jaar en dag aandacht aan gezonde voeding, en steevast klaagt men dat “ze ons niet zo moeten betuttelen”.

Kroes noemt geen specifieke vitamines maar ook daar geldt dat er in ieder geval vanuit artsenorganisaties adviezen zijn over bijvoorbeeld vitamine D suppletie. Ik hoop dat Kroes haar vraagteken wat dit betreft beantwoord is – gezond eten en waar nodig, extra vitamines zijn gewoon standaard adviezen. COVID-19 verandert daar niet zoveel aan.

Er volgen nog een aantal van dit soort “vraagtekens”:

  • “Do they want us to be united or divided?”
  • “Is it easier to control a fearful driven society?”
  • “Do they want the best for us?”

Kroes beantwoord uiteindelijk de vraag wie “they” zijn:

And with ‘they’ I’m talking about the media, the pharmaceutical industry, our governments and all the huge companies that have interests very different to ours it seems like and with ties in everything.

De vraag of je dit een complottheorie mag noemen kan alleen met een volmondig “ja” beantwoord worden. Een complot is namelijk een samenzwering – een samenwerkingsverband tussen een aantal individuen of organisaties om een geheime agenda te beramen en/of deze uit te voeren. Alle elementen zijn nodig: een complot kun je niet in je eentje beramen, zonder doel of agenda is er niets om samen aan te werken, en als het niet geheim is, heet het gewoon een club of een vereniging. Het heet een complottheorie als je gebeurtenissen en feiten probeert te verklaren door aan te nemen dat ze het gevolg zijn van de werking van een complot. Nou, Kroes suggereert hier duidelijk dat er een machtig verbond bestaat tussen media, overheden, de farmaceutische industrie en verder nog wat “huge companies”. De belangen van dit monsterconglomeraat zijn tegenstrijdig met “de onze”. Wie “de onze” zijn noemt ze niet. Zeggen dat Kroes hier een complottheorie ontvouwt kun je moeilijk een beschuldiging noemen, het is eerder gewoon een observatie. In een twitter-draadje liet eerder ook journalist Rudy Bouma al geen spaan heel van de complottheorie van Doutzen Kroes.

Blommestijn lijkt te stellen dat het feit dat een idee vergezocht of onwaarschijnlijk is, nog niet automatisch betekent dat het niet waar zou kunnen zijn. Je kunt eindeloos theoretiseren over hoe “open-minded” men moet zijn voordat “your brains fall out”. In de praktijk is het allemaal veel simpeler: wie stelt, bewijst. Extraordinary claims require extraodinary proof. Als Kroes concrete aanwijzingen heeft dat er een dergelijk complot bestaat, waarom deelt ze dan alleen haar verdachtmakingen (“vraagtekens”), en niet de bewijzen? Je mag alles beweren, maar overtuiging kun je niet afdwingen. Je moet laten zien dat het hout snijdt.

Kroes zelf schrijft dat ze de afgelopen maanden “na uren van studie” tot deze conclusie is gekomen. Haar methode deelt ze ook:

Ask your own questions, follow the money and connect the dots! Think logic, follow your heart and instincts.

Dat is prachtig, maar concrete aanwijzingen die Kroes’ vergaande implicaties zouden kunnen onderbouwen ontbreken. Het lijkt me onmogelijk om dit anders te zien dan een privé oefening in vrije associatie en gevoelsmatige combinatie van enkele gegevens, verdenkingen en fantasie.

Als we Kroes mogen geloven heeft het complot ook “ties to everything”. Dat leest als een soort ingebouwde kapstok zodat we zonodig nog van alles aan dit idee kunnen ophangen. Zo valt er letterlijk niets tegenin te brengen – als er overal “ties” zijn, is het complot oppermachtig. We zullen er dus nooit achterkomen of het echt waar is: een dergelijk supermachtig complot kan natuurlijk ook alle sporen uitwissen. Gegevens die voor het bestaan van het complot pleiten kunnen daarentegen altijd moeiteloos worden ingepast. Dergelijke immunisering zie je ook bij pseudowetenschappelijke theorieën. Die zijn ook naar believen uitbreidbaar en kunnen ten alle tijde nieuwe empirische feiten of falsificatie weg verklaren. “Ties to everything”.

Zo bezien vind ik het verbijsterend dat Blommestijn, “jurist, filosoof en docent/onderzoeker” aan de Rijksuniversiteit Leiden zich ontpopt als pleitbezorger voor dit soort warrige gedachtenruis, en ik hoop dat haar werk en haar studenten daar niet teveel last van krijgen.

Samengevat: Als Kroes “beschuldigd” zou worden van complotdenken, dan is dat volkomen terecht. Kroes hoeft daarmee nog niet gediskwalificeerd te worden – ik denk dat dit haar werk als fotomodel niet in de weg zal staan. Maar voor adviezen en kritiek op het coronabeleid zie ik liever iemand die niet vanuit “heart and instincts” al vrij associerend de al dan niet denkbeeldige “dots” gaat “connecten”. Ik vind niet dat hier discussie over zou moeten zijn en ik hoop velen met mij.

Kritische demonstranten

Nu dan de laatste groep critici die Blommestijn noemt: demonstranten, en in het bijzonder de organisatie “Viruswaanzin” (zich tegenwoordig noemende “Viruswaarheid”). Waar Blommestijn Elens en Kroes bij name noemt blijft Willem Engel, initiatiefnemer en woordvoerder van de organisatie “Viruswaanzin” onvermeld. Ik begrijp niet waarom, want als er één zgn. corona “dissident” is die beschuldigd wordt van complotdenken dan is het Willem Engel.

Aanvankelijk werd Engel bekend omdat hij net als Maurice de Hond – de andere grote afwezige in Blommestijns artikel – een alternatieve hypothese hanteert over de verspreiding van het Corona virus. Volgens de Hond en Engel zou dat namelijk via aerosolen gaan en niet via droplets.
Net als Elens mochten Engel en de Hond overal aanschuiven en hun verhaal doen. De initieele kritiek die zij kregen is dat RIVM en WHO aerosolen niet volledig uitsloten maar niet zien als een factor die grote bijdrage levert aan de verspreiding van het virus. Er zijn onderzoeken die laten zien dat aerosolen soms wel degelijk van belang zijn. Daar staat tegenover dat er ook studies zijn waar dat niet uit blijkt. Kortom: de consensus is dat er nog onvoldoende informatie is om dit vast te stellen. Maar: onderzoek gaat door.

Beide heren legden zich er niet bij neer en het is aardig en ook relevant om te zien hoe Engel en de Hond ieder hun weg vervolgen. De Hond volhardt in dezelfde boodschap, en blijft hameren op aerosolen en ventilatie. Hij verwijt het RIVM kortzichtigheid terwijl de consensus hem voorbarigheid en cherrypicking verwijt. Maar: de Hond staat niet als complotdenker te boek.

Engel had net als de Hond een verhaal wat ten minste qua begrippenkader te verbinden is met een feitelijke en wetenschappelijke wereld. Maar al tijdens het kort geding wat hij tegen de overheid aanspande bleek zijn denken los te staan van de realiteit. Een greep uit de merkwaardige denkwereld van de “Viruswaanzin”:

  • Positieve testuitslagen van slachthuispersoneel zouden te verklaren zijn doordat koeien vaccins krijgen tegen corona virus, en het personeel “intensief omgaat” met het vlees.
  • “Er zijn in totaal maar zijn 80 mensen overleden aan COVID-19, de rest ‘met’ COVID-19.” Het CBS heeft pas een model vrijgegeven om oversterfte te schatten waaruit blijkt dat het totaal aantal extra doden eerder voorbij de 10.000 ligt.
  • De PCR testen deugen niet, en *alle* positieve uitslagen zijn ‘vals positief’.

Er is geen enkele basis voor deze beweringen. De discrepantie met informatie uit officieele kanalen wordt door Engel cs. verklaard door te stellen dat overheid (RIVM, CBS, etc) liegen. De “mainstream media” zijn volgens Engel ook “medeplichtig”. Ze spelen met de overheid onder één hoedje of, laten laten zich maar wat voorliegen. Het moge duidelijk zijn dat deze voorstelling van zaken wel degelijk een complottheorie betreft.

Opvallend genoeg lijkt het alsof we via de media elke dag maar meer over Engel horen, terwijl de Hond zijn mediapiek zo ongeveer beleefde toen hij tegenover OMT-lid Andres Voss in het programma Op1 verscheen.

Blommestijn’s stelling dat een beschuldiging van “complotdenker” de beschuldigde de facto monddood maakt, lijkt gewoon niet waar. Het is eerder het tegenovergestelde: Engel’s claims worden alleen maar buitenissiger en geeft inmiddels 4 interviews per dag. Behalve de media heeft ook de rechtbank hem gehoord. Hij verloor zijn kort geding. De rechter oordeelde dat de overheid correct handelt door zich te baseren op deskundig advies en een goede afweging maakt tussen verschillende belangen.

Samenvattend:

  1. De stelling dat “alle” coronabeleid critici worden weggezet als “complotdenkers” is gewoon niet waar. Er is – voorzover mogelijk – wel degelijk inhoudelijke discussie en sommige critici worden zelfs uitgenodigd om deel te nemen aan het OMT.
  2. Diegenen die als complotdenker worden “weggezet” hebben dat te danken aan het feit dat ze complotdenkbeelden verspreiden – niet aan het feit dat ze kritiek hebben op het overheidsbeleid. Die complotdenkbeelden bestaan grotendeels uit ongegronde beschuldigingen, maar kennelijk mag dat dan weer wel van Blommestijn. Hypocriet.
  3. Volgens Blommestijn heeft de “beschuldiging” van complotdenker tot doel om de critici monddood te maken. Als dat echt zo zou zijn, dan blijkt dat wel een bijzonder ineffectieve methode. Het is eerder zo dat de wappiegekke complotten van Engel c.s. juist de echte zinvolle kritiek, die er toch ook is, volkomen verstikt. Want alle sensatie en media aandacht gaat op dit moment uit naar Engel. Engel predikt inmiddels een burgeroorlog en een revolutie.

Gezonde democratie of richting een dictatuur?

Blijft nog over de bewering van Blommestijn dat dit een aanval is op de vrijheid van meningsuiting en de democratie en dus een eerste stap op weg naar een dictatuur. Dat zijn nogal grote woorden. Zoals eerder gezegd: Extraordinary claims require extraodinary proof.

Aangezien de critici die Blommestijn noemt ruim aandacht krijgen in de media, kan van een beperking van de vrijheid van meningsuiting geen sprake zijn. In de interpretatie zoals Blommestijn die lijkt te hanteren, betekent het recht op vrijheid van meningsuiting ook dat je niet weersproken mag worden. En juist die interpretatie is een gevaar voor een gezonde democratie. Kortom: Complotdenkers wegzetten als complotdenker is juist essentieel voor een gezonde democratie.

Deze bijdrage is een geredigeerde weergave van het twitter-draadje dat Roland Bouman een aantal dagen geleden schreef.

Reacties (24)

#1 Frank789

[ Maar: de Hond staat niet als complotdenker te boek. ]

A- hij schaart zich bij Café Weltschmerz, nou dan heb ik zo’n vermoeden
B- hij neemt geen afstand van uitspraken van medestanders
C- hij beveelt een video aan waarin Engel complot onzin vertelt, als “by far het beste van de afgelopen maanden”.

https://kloptdatwel.nl/2020/06/06/de-denkfouten-van-willem-engel-het-coronavirus/

  • Volgende discussie
#2 Jos van Dijk

Mevrouw Blommestijn kan wel inpakken na deze analyse. Hulde. Haar belangrijkste stelling ( alle kritiek wordt weggezet als complotdenken) neigt op zichzelf ook al naar complotdenken. Dat door de redactie van Het Parool dus meteen wordt ontkracht.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Frank789

@2:
[ Dat door de redactie van Het Parool dus meteen wordt ontkracht]

Ik geloof dat ik iets gemist heb?
Roland Bouman is toch geen lid van de redactie van Het Parool?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Jos van Dijk

@3 Het Parool laat zien dat er ruimte is voor verdedigers van complotdenken, dus dat meer kritiek in de media mogelijk is dan B. suggereert.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Frank789

@4: ?????
Het Parool plaatst (zonder commentaar) een column van iemand die aantoonbaar de plank totaal misslaat, en daar maak jij van dat de redactie van Het Parool die column “meteen” ontkracht?

Roland Bouman laat iets zien, de redactie van Het Parool juist niet.
Als je zo doorgaat hebben ze een baan voor je bij Fox News.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Hans Custers

@4

Niet alleen het Parool. Ik denk dat er maar bar weinig kranten of tv-zenders te vinden die de afgelopen tijd geen complotdenkers aan het woord hebben gelaten over corona. De bewering dat ze geen aandacht krijgen is dan ook nonsens. Het is manipulatief slachtoffergedrag waar teveel mensen, ook niet-complotgelovigen, zich door laten beïnvloeden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Jos van Dijk

@5 Sorry, niet duidelijk dus. Zie @60

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Marv

Een sterke reactie op de brief van Blommenstijn, goed dat iemand dit doet, maar ik ben bang dat het niets uithaalt. Debunking blijft essentieel voor een helder debat, maar dat deel van de bevolking die het woord ‘kritisch’ verward met ‘wantrouwend’ is lastig te bereiken. De beeldvorming lijkt het voor sommige mensen allang gewonnen te hebben van de feiten. Maar ik vraag me wel af hoe groot die groep is. Zou het kunnen dat bepaalde media-aandacht een vertekend beeld geeft van de (aanvankelijke) grootte van dit soort tegenbewegingen? Een voorbeeld: De Volkskrant reserveerde laatst pagina twee en drie van de krant voor een weinig kritisch verslag van een viruswaanzin demonstratie. Er waren, zo schreven ze, ongeveer 2000 mensen. Het was al de zoveelste demonstratie, en toch is het voor een serieuze krant nog altijd de moeite waard om een groot verslag op een prominente plek te plaatsen van een demonstratie waar in vergelijking met enkele grote demonstraties uit het recente verleden misschien aardig wat maar toch niet héél veel mensen op afkwamen. Verder zijn bepaalde redacties dol op dwarse denkers, maar ‘dwars’ lijkt soms bij voorbaat een positieve kwalificatie. Het gaat er niet meer om of de dwarse gedachte ook een gefundeerde of interessante gedachte is. Natuurlijk zijn er in de geschiedenis controversiële mensen geweest die ondanks hun gelijk veel tegenwerking kregen, maar de Galilei van de coronacrisis staat niet op het lijstje van Blommenstijn. De media-aandacht voor dit soort overgewaardeerde rotjesgooiers werkt naar mijn mening vertekenend en geeft mogelijk een soort onterechte legitimatie aan onbewezen stellingen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Le Redoutable

“gezond eten en waar nodig, extra vitamines zijn gewoon standaard adviezen. COVID-19 verandert daar niet zoveel aan.”

Dat is niet helemaal waar, een groot deel van de Corona slachtoffers heeft gezondheidsproblemen die herleid kunnen worden naar ongezond leven en eten, in Engeland is het daarom b.v. ook een prominent onderdeel van de overheid aanpak geworden. Het is dus wel degelijk extra belangrijk geworden. Het wordt overigens ook bij ons wel genoemd in de aanpak, maar veel publiciteit wordt hier niet aan gegeven. :

https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/coronavirus-covid-19/openbaar-en-dagelijks-leven/gezondheid

Of dat je dat nu met pillen moet doen is een ander verhaal, maar misschien is Kroes zelf wel gesponsord door de farmaceutische industrie en probeert ze zo hun vitaminepillen te verkopen?

Dat de media onder 1 hoedje speelt met de overheid blijkt niet uit de praktijk. Zo voeren de kranten van de Persgroep al weken een gezamenlijke campagne voor mondkapjes, terwijl de overheid ze juist afraad. Ook is de pers zelden positief over de farmaceutische industrie.

Maar goed het gaat hier om een fotomodel die normaal alleen maar mooi hoeft te zitten wezen, waar maken we ons eigenlijk druk om?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Frank789

@9 [ Maar goed het gaat hier om een fotomodel die normaal alleen maar mooi hoeft te zitten wezen, waar maken we ons eigenlijk druk om? ]

Om de eventuele goedgelovigheid van de volgers van Kroes, en haar verdienmodel.

Op een dag is Kroes niet mooi genoeg meer voor een riant inkomen dus ga je nu alvast “volgers” kweken met opmaakadviezen of kledingadviezen. Dan volgen vanzelf de voedingsadviezen en gezondheidsadviezen. En veelal gesponsorde items natuurlijk. Dan sluipt de kwakzalverij al snel naar binnen want die aanbieders kunnen niet adverteren wat Kroes wél mag (of ongemoeid kan) zeggen. Zie ook actrice Gwyneth Paltrow.

En als je top of the bill wilt blijven moet je misschien af en toe wat clickbait produceren, of je er nu zelf achter staat of niet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 KJH

Ik vind het wel heel erg jammer dat de voorbeelden die je geeft, alleen maar de extremisten betreffen. Het geeft je eigen vooringenomenheid weg, Gastredacteur: er zijn namelijk best redelijke stemmen tegen het overheidsbeleid inzake Corona. Het is bijvoorbeeld helemaal niet zo gek om eens te wijzen op:

– de neiging van de overheid en belendende instituten om alles maar met de mantel der liefde te bedekken. Zo kreeg een volstrekt onverdachte bron te horen dat hij niet moest proberen om onrust te zaaien met zijn voorspelling dat jongeren, aangezien ze niet zo verschrikkelijk door het virus worden aangegrepen in het algemeen, op gegeven moment zouden rebelleren.

– het onderzoek naar recirculatie van lucht in verzorgingstehuizen (maar ook slachterijen en cruiseschepen) en de manier waarop dat behandeld is, daar krijg ik toch wel heel erg een ‘alternatief HSL trace gevoel’ bij – de overheid krijgt input van een beter wetende burger en trekt dat niet.

– Het mondkapjes ‘beleid’.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Frank789

@11: [ Ik vind het wel heel erg jammer dat de voorbeelden die je geeft, alleen maar de extremisten betreffen. Het geeft je eigen vooringenomenheid weg, Gastredacteur… ]

Heb jij het stuk van Raisa Blommestein wel gelezen?
Zij noemt 3 voorbeelden die Roland Bouman vervolgens stuk voor stuk ontmaskerd als complotdenkers bij uitstek.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Frank789

@0: [ Zo bezien vind ik het verbijsterend dat Blommestijn, “jurist, filosoof en docent/onderzoeker” aan de Rijksuniversiteit Leiden zich ontpopt als pleitbezorger voor dit soort warrige gedachtenruis, en ik hoop dat haar werk en haar studenten daar niet teveel last van krijgen. ]

Ik vraag me af of de gastredacteur opzettelijk niet de achtergrond van Blommestijn noemt of heeft onderzocht.
Want als je weet van haar anti-cancel-cultuur strijd en verbindingen met Fvd/Cliteur, dan vraag je je af of ze haar titel “jurist, filosoof en docent/onderzoeker” niet misbruikt om een puur politiek stuk te pushen.

https://www.youtube.com/watch?v=s3ihuuai20Q

https://www.elsevierweekblad.nl/opinie/opinie/2020/07/waarom-de-strijd-tegen-boycotcultuur-zo-belangrijk-is-767173/

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 KJH

@12: Ja, en je punt is?…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Frank789

@14: Dat jij de bespreking van de gastredacteur blijkbaar niet snapt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Hans Custers

@14

Ik zal het je uitleggen. Roland Bouman prikt de Calimero-demagogie van Blommestijn door. Hij laat zien dat de bullshit van al die complotdenkers en charlatans – zelfs de meest extreme vormen daarvan – niet simpelweg terzijde wordt geschoven als nonsens, maar ook met inhoudelijke argumenten wordt gefileerd. Zoals dat inmiddels ook gebeurd is met dat verhaal over de ventilatie in dat verpleegtehuis in Maassluis.

Dat mensen als jij niet op de hoogte zijn van die inhoudelijke weerlegging wil nog niet zeggen dat die er ook niet is. Niet iedereen met een mening neemt de moeite om zich ook een beetje te informeren. Sommigen geven vooral hun eigen vooringenomenheid weg.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Roland.Bouman

@1: Punt wat ik wilde maken is dat de Hond niet of in ieder geval niet in dezelfde mate als Engel als complotdenker wordt gezien, en dat ik denk dat dat verklaarbaar is, omdat Engel voortdurend complotgedachten verspreid, en de Hond niet (of ten minste veel minder).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Roland.Bouman

@8: Het is denk ik inderdaad waar dat de groep echte complotdenkers een minderheid betreft; dat die groep buitenproportioneel veel aandacht krijgt wordt ook genoemd in de analyse.

Blommestijn’s opinie lijkt een pleidooi om dit soort denkers te normaliseren. Mijn reactie heb ik geschreven omdat ik het daar grondig mee oneens ben. De complotdenkers zelf zullen nooit overtuigd raken, maar ik verzet me tegen de poging om dit soort denken acceptabel te maken.

Punt van de analyse was om aan te tonen dat diegenen die “weggezet” worden als complotdenker dergelijke behandeling krijgen vanwege hun complotdenkbeelden, en niet – zoals Blommestijn suggereert – omdat ze kritiek hebben op het overheidsbeleid.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Roland.Bouman

@11: In mijn analyse behandel ik de door Blommestijn aangehaalde voorbeelden. Ik heb geprobeerd te laten zien dat daar inderdaad gevallen tussen zitten die terecht van complotdenken beschuldigd werden.

Om te laten zien dat er ook redelijke kritiek op het overheidsbeleid bestaat, die niet afgeserveerd wordt als complotdenken haal ik o.a. Friedrich aan. Dat sluit niet uit dat er nog veel meer critici zijn die ook terechte kritiek hebben. Het ging er nu even om om te laten zien dat Blommestijn’s bewering niet klopt, niet om iedere criticus afzonderlijk te belichten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 Roland.Bouman

@13: Er is inderdaad een bewuste keuze gemaakt om de opinie van Blommestijn als een op zichzelf staande opinie te behandelen. Dat kan ook best, haar oorspronkelijke artikel en de denktrant kunnen we helemaal los beschouwen van de persoon Blommestijn.

Ik noem haar associatie met de RUL en haar titels omdat ik de denktrant die uit haar artikel blijkt niet kan rijmen met het soort eigenschappen die ik verwacht van mensen die doorgaans als “filosoof” danwel “onderzoeker” bekend staan. Beide deze kwalificaties vereisen kritisch, onafhankelijk en oorspronkelijk denken terwijl haar artikel een overduidelijke stropop is.

Nu mag iemand er prive best overtuigingen op na houden die niet allemaal even doorwrocht en doordacht zijn. Maar van een filosoof/onderzoeker verwacht ik dan een mate van zelfkennis om dat soort meningen dan niet te publiceren, en zeker niet onder vermelding van die titels.

Blommestijn heeft een MSc in filosofie, en we moeten ervan uitgaan dat ze op grond van die basis makkelijk zelf het soort analyse had kunnen maken als die ik nu gemaakt heb. Van een filosoof verwacht ik dat kritische ondervraging, juist van de eigen meningen en denkbeelden, een automatisme is.

In dat licht vind ik het onverklaarbaar dat ze dit soort opinies publiceert.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Frank789

@20: [ In dat licht vind ik het onverklaarbaar dat ze dit soort opinies publiceert. ]

Goed beschouwd gaat het stuk van Blommestijn helemaal niet over corona en het wegzetten van complotdenkers. Het is maar een slappe aanleiding /afleidingsmanoeuvre om een opinie over zogenaamd toenemende censuur en afnemende vrijheid van meningsuiting te plaatsen.

Afgaande op de Twitterlijn van Blommestijn houdt ze zich vooral met cancel-culture, immigratie, autochtonen, BLM, of genderissues bezig (in negatieve zin dan) in plaats van met corona of Engel of De Hond.
Heel goed mogelijk dus dat ze het voorbeeld om het opiniestuk te lanceren ergens min of meer heeft gekopieerd zonder zich er überhaupt in verdiept te hebben.

Als redacteur met één doel, ben je uiteraard niet verplicht te verklaren waarom Blommestijn dit doet, maar ik denk dat ik wel weet wat Blommestijn wilde, en bij een Telegraaf- of Elsevierpubliek werkt dat meestal uitstekend. Eerst mensen kwaad maken over zoveel “onrecht” en dan in je onderdrukte rol kruipen om sympathie voor je standpunt te vergroten.

Ik zie op twitter dat (o.a. jouw) kritiek op Blommestijn gelijk onder cancel-culture en censuur wordt geschoven. Uiteraard.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 Roland.Bouman

@21: “Ik zie op twitter dat (o.a. jouw) kritiek op Blommestijn gelijk onder cancel-culture en censuur wordt geschoven. Uiteraard.”

Ik heb eigenlijk maar een paar negatieve reacties gehad, maar niets wat daaronder viel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 kneistonie

@ iedereen.

Komkom. Pim is nog steeds een held.
De polonaise begint zo meteen. In *onze rij*, en aansluiten maar!

Popcorn Song en Vogeltjesdans om met Th. Holman te spreken!!!!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 kees van mourik

@13: Het verschil tussen ge- en misbruik van een titel lijkt mij betrekkelijk, zo lang de titels niet verzonnen zijn. Ook een niet verzonnen titel..kan een argeloze lezer er toe brengen aan de auteur of spreker met die titel een gezag toe te kennen dat hij of niet verdient.

  • Vorige discussie