Zijn er redenen om dit nummer niet meer te laten horen? (Wie een wat betere geluidskwaliteit wil kan deze beluisteren).
Waarom die vraag?
Toen het nummer in 1976 uitkwam werd het door sommige mensen ontvangen als een ode aan de kersvers gewonnen onafhankelijkheid van Mozambique. Anderen hoorden er niet meer dan en romantisch vakantieliedje in.
De vrijheid van de Mozambikanen wordt in slechts één regel bezongen. Verder is het een, hier en daar zelfs seksistisch, vakantiefoldertje. Wie brengt nou zoiets uit op het moment dat in het land de eerste schermutselingen waren losgebroken, gevolgd door een jaren durende burgeroorlog?
Dat kan natuurlijk gerelativeerd worden met een “ach, wisten wij veel toendertijd”, maar zo achterlijk mag in ieder geval Bob Dylan in de zeventiger jaren niet worden gehouden.
Veertig jaar later, toen bekend werd Dylan de Nobleprijs voor de Literatuur was toebedeeld, zag de Mozambikaanse schrijver Mia Couto er nog steeds een weinigzeggend, oppervlakkig liedje in. Voor Aurélio Le Bon, een showbusinessondernemer in Mozambique, was de Nobelprijstoekenning reden het lied op te hemelen als `bron van trots voor de Mozambikanen”.(bron)
Awel, 44 jaar na de release van ‘Mozambique’ staat het land er nog steeds niet florissant voor en het is, bijvoorbeeld, zeer de vraag wie er het meest gaat profiteren van een gasdeal waar ook de Nederlandse staat een rol in heeft. Een deal waar meerdere landen bij zijn betrokken, waaronder Groot-Brittanië, die daarmee een rechtszaak riskeert omdat het zo niet bijdraagt aan haar klimaatdoelstellingen.
Om nog niet eens te spreken van de gebruikelijke neo-kolonialistische trekjes die blijkbaar onlosmakelijk verbonden zijn met zulke deals. Mensen die hun huizen dreigen kwijt te raken, gouden beloftes maar nul toekomst voor lokale jongeren. (Meer daarover onder andere hier en hier en ook daar).
En is het dan wel gepast de muzikale vakantiebestemming ‘Mozambique’ hier nog eens op te voeren?
Reacties (4)
Het woord ‘Mozambique’ brengt bij mij vooral de herinnering boven aan een parodie op het toen populaire radioprogramma ‘Het Geluid’ ‘Raden Maar’ met Kees Schilperoort. Thematisch en qua woordkeus echt niet meer van deze tijd, maar het is wel iets waar mijn generatie mee is opgegroeid.
Jongere generaties zullen eerder denken aan vakantiehuisjes die op het laatste moment toch niet doorgaan.
@1: De enige parodie op dat programma die ergens uit een spelonk van mijn geheugen floepte is (dacht ik) van Frans Halsema en Gerard Cox, waarbij het verband met het woord Mozambique me volledig ontgaat.
Licht me eens bij a.u.b.
@2: Het is de punchline
Een neger uit Mozambique
(gesprek in de namiddag)
A:ik drink liever uit een glas
dan uit een beker, ik bedoel:
mijn geloof is dat men alles
zorgvuldig beschouwen moet
en dan als een tere vermiljoenen vogel
daaruit het beste kiezen
vertrekken als de zon
in het noorden staat met
koffers vol kostbaarheden
naar een onbekende stad
een stad waar savonds
ongeacht het weer de mensen
in hun voortuin staan
en voorbijgangers vriendelijk groeten
B:Jan Roeltan is aangekomen in Praag
na een vermoeiende maar interessante reis
o.a. zag hij in Neurenberg het puin
en maakte veel foto’s
hij schreef me dat men in Praag
brood eet in de kerken
terwijl op elke brug een vertegenwoordiger
is geposteerd van het kabinet
die men vrij vragen stellen kan
mits zij volkskrachtig zijn
C:ieder heeft recht op warmte
de warmte die men soms aantreft
in de plotselinge brief
van een lang vergeten vriend
B: Jan Roeltan schreef in Praag
een neger te hebben ontmoet
een neger uit Mozambique
die in Tsjecho-Slowakije een studie maakt
van de stroomversnellingen in de Moldau
alles op kosten van zijn vader
die chef is van heel het warme Mozambique
waar men te kampen heeft met grote waternood
en dezer dagen nu komt hij naar Holland
om ons sluizensysteem
van A tot Z te leren
Jan Roeltan gaf hem onze adressen
om hier een voet aan grond te hebben
en vraagt ons hem te helpen zoveel
als dat in ons vermogen ligt
C:hij kan bij mij logeren
ik heb in de voorkamer
een sofa staan bedekt met bonte kussens
waartegen hij prachtig kleuren zal
en als ik savonds laat thuis kom
zal hij liederen voor mij zingen
verloren liederen uit Mozambique
ik zal eindelijk zeer gelukkig zijn
A:en als hij niet werkt
zal ik hem rondleiden door de stad
die in zijn ogen
verwonderd tot leven zal komen
en zelfs de wind zal zachter waaien
verbaasd over zichzelf
de dode houten palen
waarop onze huizen zijn gebouwd
zullen beleven een onverwachte lente
en in alle kerken volksvergaderingen
partijbestuur-bijeenkomsten
zal het woord worden
een nieuwe onbekende kracht
bezielde letters zullen vloeien
in de verstijfde vingers van dit land
C: en als ik smorgens naar mijn werk ga
zal in mijn hoofd
nog het bonzend groene bloed
spreken van zijn lied
ik zal hem wekken en zeggen
de hand van deze morgen
die weer dieper van kleur is geworden
wenkt aan het raam
B:op elke straathoek
zal een jong orkest
originele Kaukasische volksmuziek spelen
en een delegatie van Odessa’s burgerij
zal in een houten gewatteerde kist
warm wit zonlicht aan ons schenken
C: en Shakespeare zal opstaan
waar hij ook begraven ligt
en komen naar ons land
om er in alle gemeentehuizen
blijspelen te schrijven
op actes en invulformulieren
ABC:
wij willen een neger uit Mozambique
wij zullen hem te drinken geven
wij zullen hem al het water schenken
van ons drassig land
wij zullen hem vrij inzage gunnen
in de plannen van Waterstaat
ter zijner ere zal op elke watertoren
de vlag wapperen van zijn land
wij zullen alle bruggen versieren
met serpetines en rozetten
wij zullen alle boten pavoiseren
en rijnaken tot dancings promoveren
wij willen een neger uit Mozambique
wij zullen eindelijk zeer gelukkig zijn
A:
en dan, als de zon in het noorden staat
zal hij met mij vertrekken
naar een onbekende stad
C: maar hij zal terugkomen om te slapen
op mijn sofa in rode en gele kussens
B:nee op een dag
zal hij afreizen
met een tanker vol water
en koffers vol
hij zal terugkeren naar Mozambique
ABC:en wij zullen achterblijven
en ons ongeduldig sterven
voortzetten
-Remco Campert-