In een rechtsstaat kunnen privacy en criminaliteitsbestrijding niet zonder elkaar, vinden Jacob Kohnstamm en Paul Breitbarth van de College bescherming persoonsgegevens. Het afgelopen decennium zijn er onder het mom van veiligheid talloze maatregelen geïntroduceerd die politie, justitie en inlichtingendiensten de bevoegdheid geven grote hoeveelheden gegevens over burgers te verzamelen. Het belang van veiligheid staat voorop, waarbij niet of nauwelijks rekening wordt gehouden met privacy en gegevensbescherming. Deze worden vooral beschouwd als een hinderlijk obstakel, zowel door de praktijk als door de verantwoordelijke politici. Gegevens zijn best handig Effectieve criminaliteitsbestrijding is alleen mogelijk wanneer de opsporingsdiensten kunnen beschikken over de juiste gegevens. Hier zijn in de wet talloze mogelijkheden voor opgenomen, voorzien van de nodige waarborgen. En toegegeven: soms zou het voor een politiekorps best handig kunnen zijn om ook over gegevens te kunnen beschikken die al ergens anders zijn opgeslagen. Even kijken op bewakingscamera’s of een bepaalde auto op het tijdstip van een misdaad in de buurt van een plaats delict is geweest. Of snel controleren of die ene gevonden vingerafdruk toevallig van een niet-Europese reiziger is, die bij zijn visumaanvraag al alle vingerafdrukken in een databank heeft laten zetten om de grenscontrole te vereenvoudigen. Wanneer het nodig is, kunnen die gegevens gewoon worden gevorderd. Vrije of ongelimiteerde toegang tot alle databanken is daarvoor helemaal niet nodig.
‘NSA verzamelt dagelijks 5 miljard locatiegegevens van mobieltjes’ aldus de Washington Post, via Tweakers.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
ANALYSE - Het individualistische privacybegrip is achterhaald en onvolledig geworden. Het wordt tijd voor een nieuw, relationeel privacyconcept, vindt onderzoeker Victor Toom.
Privacy is recent veel in het nieuws geweest, ook dit weekend met de onthulling dat de AIVD mogelijk onrechtmatig op internetfora inbreekt. Goed initiatief dus van Judith Sargentini om een discussie te entameren over dataverzameling, misdaad- en terrorismebestrijding en – het onderwerp van deze bijdrage – privacy.
Privacy wordt wettelijk gedefinieerd als de ‘bescherming van de persoonlijke levenssfeer’. Het gaat dus over individuen. En precies daar wringt de schoen, want gegeven de praktijken van massasurveillance en datamining voldoet de bescherming van individuele persoonlijke levenssfeer niet meer; inderdaad, naast bescherming van het individu vraagt deze tijd om een privacy die óók de gedeelde levenssfeer waarborgt – een relationele privacy. Om dit nieuwe privacybegrip te kunnen enten, zal ik hieronder kort bespreken hoe datamining wordt ingezet om criminaliteit en terrorisme te bestrijden.
Het in de gaten houden van mensen, groepen of objecten – surveillance – is een sinds mensenheugenis bestaand mechanisme en is onder andere gericht op het opsporen van illegale activiteiten. Op het eerste gezicht weet iedereen wel ongeveer wat misdaad of criminaliteit is: iets wat bij wet verboden is, waarvoor je straf verdient en waartegen de politie op moet treden. Klip en klaar. Maar tijdens de opsporing van delicten is onderscheid maken tussen een misdrijf en wettelijke geoorloofde activiteiten veel weerbarstiger; criminelen kennen de mazen van de wet, verstoppen (illegale) activiteiten in bonafide bedrijven of werken ‘achter de schermen’ – ze weten de wet in hun eigen voordeel te gebruiken. Het is op voorhand dus niet mogelijk te zeggen wat crimineel gedrag is, waar het zich afspeelt en wie ervoor verantwoordelijk is.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Ik zie hier al potentieel gevalletjes computervredebreuk (videoboodschap) en een oneigenlijk sleepnet (“als ze “webshop” invullen dan is de kans groot dat we ze vinden”).
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Ja maar wat wij doen is heul wat anders!
ELDERS - Tot het Kerstreces (20 december) is het #DEFEMBER op GeenStijl. Keywords: privacy, vrijheid en een open internet. Iedereen mag meedoen. Experts uit het veld. Boze burgers. Stuurlui aan wal. Journalisten die bang zijn dat hun bronnen en tipgevers onbeschermd zijn (en daarom zwijgen). Advocaten die vrezen voor de rechten van hun cliënten. Forumbeheerders die de privacy van hun gebruikers niet kunnen garanderen. Bits of Freedom, de Piratenpartij, Stichting Privacy First en de Privacy Barometer. Meesters in het ICT-recht. IT’ers die ‘RCX’ in hun Twitternaam mogen dragen. Hackers (white & black hat), torrentboeren, programmeurs en Brenno. Of gewoon de luitjes van Retecool en Sargasso, als ze ook eens een groot publiek willen bereiken.
Maar:
Tegelijkertijd nam de senaat een motie aan die de regering opdracht geeft om te onderzoeken of de wet zodanig kan worden aangepast dat gelovigen afdoende worden beschermd tegen belediging van hun geloof, zonder dat dit de vrijheid van meningsuiting onnodig beperkt.
Wat moeten we daar nou mee?
Hoe toevallig!
De gesprekken zijn ten gevolge van de storing niet meer terug te halen en dienen als verloren te worden beschouwd. Normaal gesproken wordt er in geval van “storing met data verlies” direct melding gemaakt aan de Opsporing die daar vervolgens een proces-verbaal van dient op te stellen.
En dan nog dit:
Telecomexpert René Pluijmers, die namens het Nationaal Forensisch Onderzoeksbureau in strafzaken onderzoek doet naar telefoontaps, noemt het moeilijk te geloven dat de taps – die door de politie in Driebergen worden verzameld, verdwenen zijn. ‘Van zo’n essentieel systeem, op basis waarvan mensen veroordeeld kunnen worden, verwacht je dat er een back-up wordt gemaakt.’
Volgens netbeheerder Stedin is een externe stroomstoring bovendien uitgesloten. Op 20 september was er welgeteld een storing in Driebergen, ver van het pand van de politie.
NIEUWS - De grote bedrijven werken samen met privéveiligheidsdiensten en geheime diensten om non-gouvernementele en activistische organisaties te bespioneren en te infiltreren. Het rapport van het Center for Corporate Policy (CCP) in Washington laat een scala aan bewijs zien en concludeert o.a. dat deze ontwikkeling een aantasting is van de werking van de democratie:
“In effect, corporations are now able to replicate in miniature the services of a private CIA, employing active-duty and retired officers from intelligence and/or law enforcement. Lawlessness committed by this private intelligence and law enforcement capacity, which appears to enjoy near impunity, is a threat to democracy and the rule of law. In essence, corporations are now able to hire a private law enforcement capacity – which is barely constrained by legal and ethical norms – and use it to subvert or destroy civic groups. This greatly erodes the capacity of the civic sector to countervail the tremendous power of corporate and wealthy elites.”
Ik zou eerder denken aan “aangepaste bevoegdheden”.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.