Gevalletje WOBstructie: schande!

Dat gemeenten, of ‘bestuursorganen’ in brede zin, de Wob (Wet openbaarheid van bestuur) vaak aan hun laars lappen, dat wisten we al. We hebben er hier al vaak over geschreven. Hier bijvoorbeeld en hier. Wobben in Nederland is vaak een gebed zonder eind, een hemeltergend ‘spel’ van tijdrekken, tegenwerken, traineren, afhouden, ontmoedigen. De rij voorbeelden is onafzienbaar. Maar de gemeente Leudal wint nu echt de hoofdprijs. Wat deze Limburgse gemeente Wob-technisch gezien klaarspeelt grenst aan het ongelofelijke. En, geachte Leudallers: maak uw borst maar nat want dit gaan we uitvechten! Tot aan de Hoge Raad! Als gastdocent Wob geef ik les aan studenten over dit op papier zo mooie middel. En ik begeleid de studenten bij het indienen van hun eerste Wob-verzoek. Die verzoeken worden vervolgens omgezet in ‘echte’ nieuwsartikelen – geen loze exercitie dus, er gebeurt ook echt wat met de (journalistieke) informatie die boven water komt.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 03-03-2022

Inspectie wil inzage patiëntendossiers zonder toestemming betrokkenen

Uit het NRC:

De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) eist van huisartsen en specialisten dat ze inzage geven in honderden patiëntendossiers, zonder vooraf toestemming te vragen aan de patiënten.

Dat blijkt uit een brief die de inspectie aan artsenkoepel KNMG en de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) heeft gestuurd. De brief leidt tot geschrokken reacties onder artsen, die vrezen gedwongen te worden hun beroepsgeheim te schenden. De Inspectie heeft de gegevens nodig voor onderzoek naar gegevensoverdracht nadat een patiënt is overgebracht van ziekenhuis naar verpleeghuis, verzorgingshuis of terug naar huis.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: JT (cc)

De week van het geld

OPINIE - De afgelopen week vond de week van het geld plaats, een voorlichtingsweek voor basisschoolleerlingen over verstandig omgaan met geld. Maar wat hebben we in deze periode nog meer kunnen leren over geld? Allereerst dat openbaarheid en privacy geen prioriteiten zijn voor de grote mensen in de financiële wereld.

Zo kreeg de Volkskrant afgelopen week geen gelijk in een Wob-zaak tegen De Nederlandse Bank. De krant had twee verslagen willen zien over het handelen van DNB bij de nationalisatie van de ABNAmro bank en Fortis Nederland. Volgens de rechter is hier de Wet op het financieel toezicht van toepassing. Die wet bepaalt ‘strikte geheimhouding’ van gegevens die gaan over financieel toezicht. Met andere woorden, hoe De Nederlandse Bank toezicht houdt op een miljardendeal, mag op geen enkele wijze naar buiten komen. Is dat toezicht dan uiteindelijk geen algemeen belang. Namens ons, burgers?

Staatssecretaris Fred Teeven kwam de afgelopen week in het nauw door onthullingen over een miljoenendeal die hij in 2000 als vertegenwoordiger van het Openbaar Ministerie had gesloten met een crimineel, drugshandelaar Cees H. In ruil voor een bescheiden bedrag zorgde de Staat der Nederlanden voor het witwassen van miljoenen ten bate van de crimineel. De Belastingdienst was bewust niet geïnformeerd en liep dus inkomsten mis.

Ondanks deze dubieuze transactie, hield Teeven het vertrouwen van regeringspartijen VVD en PvdA. Zijn baas, minister Opstelten, leverde een buitengewoon knullige verdediging van de deal. Hij kon veel vragen van de oppositie niet goed beantwoorden, zodat onze volksvertegenwoordigers hun controletaak in feite niet goed hebben kunnen uitoefenen. Of er ooit nog klaarheid komt in deze zaak is de vraag. In elk geval niet op korte termijn, want de regeringscoalitie wil vlak voor de verkiezingen natuurlijk geen gedonder.

Foto: Scott* (cc)

Is Vrouwe Justitia blind?

ACHTERGROND - Mag het rechtvaardigheidsgevoel van de rechter een rol spelen in de rechtszaal?

Stel je voor. Een man trouwt met een steenrijke vrouw. Het stel trouwt in gemeenschap van goederen. Vijf weken later overlijdt de echtgenote. Ze is vermoord, nota bene door haar man. Mag de echtgenoot het vermogen houden? Iedereen kan hier wat van vinden, ook zonder juridische kennis.

Iedereen heeft een rechtvaardigheidsgevoel. Ook rechters. ‘We hebben allemaal een moreel kompas, rechters zijn niet de enigen,’ aldus rechter Rosa Jansen in het Filosofisch Café. Maar mag dat gevoel een rol spelen in de rechtszaal?

Bovenmenselijk

Rechters horen objectief te zijn, misschien zelfs wel bovenmenselijk. Prof. Ton Hol, rechtsfilosoof, wijst op de symboliek waar rechters door omgeven zijn in de rechtszaal. De zuilen aan de voorkant van veel gerechtsgebouwen verwijzen naar de verbinding tussen aarde en de kosmische orde. Rechters zitten wat hoger dan de rest. Recht wordt gesproken op een (letterlijk) verheven plek. Terwijl de officier van justitie en de advocaat staan op de momenten dat zij spreken, blijft de rechter altijd zitten. Die staat buiten de strijd.

Rechters moeten gezag hebben. Maar Hol merkt een beweging op die hier tegenin lijkt te gaan. De burger emancipeert. Zoals leraren tegenwoordig meer op gelijke voet staan met hun leerlingen, en artsen met hun patiënten, zo wil de burger zich ook niet meer zomaar voegen naar de rechterlijke macht en de onpersoonlijke algemeenheid van de wet.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

ING: voorlopig geen klantgegevens verkopen

De ‘proef’ is uitgesteld.

Directievoorzitter van ING Nederland, Nick Jue:

De ING deelt uw klantgegevens niet met derden, laat staan dat wij die zouden verkopen. Voor ING heeft bescherming van de persoonsgegevens van onze klanten de hoogste prioriteit. Want wij realiseren ons dat uw privacy een groot goed is. Klanten kunnen er altijd op vertrouwen dat ING uitsluitend gebruikmaakt van hun persoonlijke gegevens binnen de grenzen van wet- en regelgeving, in het bijzonder de Wet bescherming persoonsgegevens, en de daarop gebaseerde Gedragscode verwerking persoonsgegevens financiële instellingen en onze business principles.

Foto: Chriszwolle (cc)

Bordendiarree 2

ONDERZOEK - Gossie…. Een excuusmail van een ambtenaar omdat een Wob-verzoek ergens onbeantwoord is blijven slingeren. Dat gebeurt niet vaak. Dat wil zeggen: dergelijke excuses. Dat rondslingeren, dat is schering en inslag.

En de kwestie? Weet u nog? Op 16 januari schreef ik dat ik de ‘bordendiarree’ langs de snelwegen wel een beetje beu ben. En ik diende een Wob-verzoek in om, kort gezegd, de locatie van alle snelheidsaanduidingen langs de A4 in kaart te brengen. Dat verzoek ging richting minister van Infrastructuur & Milieu. De wettelijke beantwoordingstermijn is vier weken, ergo op Valentijnsdag had er antwoord moeten zijn.

Noppes.

Geen ontvangstbevestiging, geen verzoek om uitstel van de beantwoordingstermijn, laat staan een inhoudelijk besluit. Op 28 februari nog steeds niks, helemaal nada, waarna ik een zogeheten ‘ingebrekestelling’ stuurde. Zeg maar: een dwangsom instelde.

Weer niks. Oorverdovend stil. Nou had ik de dwangsom lekker door kunnen laten lopen à 40 tot 50 euro per dag, tot een maximum van 1260 euro. Makkelijk verdiend. Desondanks de telefoon gepakt en de persvoorlichting van het ministerie gebeld om te vragen wat er toch aan de hand was. Daarop kwam enkele uren later een mailtje terug van de verantwoordelijke jurist van Rijkswaterstaat. ‘Bij de behandeling van uw verzoek zijn twee diensten van Rijkswaterstaat (RWS) betrokken, omdat de A4 zowel in het beheersgebied van RWS West-Nederland Zuid (voorheen RWS Zuid-Holland) als in het gebied van West-Nederland Noord (voorheen RWS Noord-Holland) loopt. Door een intern misverstand – dat voornamelijk aan mij te wijten is – heeft echter geen van beide diensten het verzoek adequaat opgepakt en is eveneens verzuimd u een ontvangstbevestiging te sturen, terwijl dat uiteraard wel gebruikelijk is. Ik wil u mijn verontschuldigingen aanbieden voor de gang van zaken.’

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

‘Waarom multinationals ongestraft misdaden kunnen plegen’

Columnist Annemarie van de Weert bespreekt op Follow the Money de drie redenen waarom multinationals wegkomen met crimineel gedrag.

De tweede reden:

Een groot aantal gespecialiseerde criminologen concluderen […] dat ‘corporate crime’ veelal in samenwerking met regeringen wordt gepleegd. Veel landen, ook Nederland, zullen daarom eerst een uitvoerige kosten-baten analyse maken voordat zij overgaan tot een rechtszaak omdat ze een politiek én economisch belang hebben bij een welvarend bedrijfsleven. Dat opportunisme is overigens onlangs nog geïllustreerd door FTM-journalisten Jesse Fredrik en Anne de Blok in hun artikel over de fiscale hulp aan [Oekraïense] oligarchen waarbij de Nederlandse Ambassade een rol speelt.

JOVD parodieert VVD

In een kort filmpje kiest de JOVD ondubbelzinnig voor een betere bescherming van de privacy van burgers en parodieert daarmee het campagnefilmpje van de VVD.

Vrijheid is weten dat je dochter onbespied kan shoppen. Vrijheid is e-mailen zonder een overheid die meeleest. Vrijheid is bellen zonder afgeluisterd te worden. Vrijheid is zonder je legitimatie over straat mogen. Vrijheid is leven in een samenleving waarin de overheid je vertrouwt.

De JOVD staat voor een vrijer Nederland, waar privacy een grondrecht is. De JOVD staat voor een overheid die mensen niet wantrouwt, maar vertrouwt.

De jonge liberalen willen met deze actie moederpartij VVD herinneren aan het belang van privacy.

Opstelten: ‘Wie zelf richtlijnen opstelt, mag daar ook van afwijken.’

Dat de toenmalige deal tussen Teeven en Cees H. niet aan de Belastingdienst is gemeld, is volgens minister van Justitie Ivo Opstelten prima te verklaren:

Er is duidelijk gekozen door het OM om af te wijken van de eigen richtlijnen. Wie zelf richtlijnen opstelt mag daar ook van afwijken. Dat zijn de feiten. Ik hou me bij de feiten van wat er toen gebeurd is.

Ofwel: wie de regels maakt, staat boven de regels.

Quote du jour | Beeld

Het beeld alsof de politie burgers of ondernemers bewust ontmoedigt om aangifte te doen, wordt niet gedeeld.

Aldus een woordvoerder van minister Ivo Opstelten (Justitie), naar aanleiding van berichtgeving dat ruim één op de drie winkeliers zegt dat de politie hen ontmoedigt om aangifte te doen van bijvoorbeeld diefstal.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende