Na Parijs, Plan B voor het klimaat

De uitkomsten van de klimaattop in Parijs was een teleurstelling, meent Leo van Lierop. Tijd voor een ambitieus opt-in plan dat CO2 per ton belast. Nu de klimaattop in Parijs voorbij is en het allemaal redelijk bezonken is, moeten we ons afvragen wat het ons allemaal heeft gebracht. Er is immers door alle landen heftig geapplaudisseerd en er is een doelstelling van 2°C afgesproken, zelfs de 1.5°C grens wordt nu erkend. Tot zo ver het goede nieuws. Ga je verder kijken dan moet je constateren dat het allemaal bestaat uit losse nationale beloftes waarvan je nog moet afwachten wat ze er mee gaan doen. Van gezamenlijke afspraken zoals het gelijk trekken van de uitstoot per hoofd van de bevolking, of een gezamenlijke prijsheffing op CO2 uitstoot of het aanpakken van het internationaal transport is geen sprake. Dit alles gebeurt met de wetenschap dat we afstevenen op 3.5°C opwarming per 2100 zonder enig zicht op temperatuur stabilisatie. Noem me maar een pessimist maar ik ben dan ook van mening dat het Plan-A van Parijs flink te kort schiet en dat het ingeslagen pad er een is waar we het niet mee gaan redden. Landen worden het in een wereld (die steeds grimmiger en grimmiger aan het worden is) nooit met elkaar eens. Na 21 COP’s is het tijd voor andere maatregelen, tijd voor Plan-B!

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update december 2015

DATA - Met een maand die alle records brak sloot 2015 af als… recordjaar. Warmste jaar sinds start metingen in 1850. By far. Bij alle grote meetinstituten was er geen enkele twijfel.
En dat is dan ook terug te zien in onze maandelijkse update.
wereldtemp_201512_475

Alleen de satellietmetingen zien het anders. Maar daar valt het nodige op aan te merken, ook volgens een van de wetenschappers achter die metingen.

En waar komt al die warmte dan eigenlijk vandaan? Uit de oceanen. Met een El Nino in volle gang is dat onvermijdelijk. En het slechte nieuws is dat de meest recente inzichten aangeven dat de hoeveelheid warmte door oceanen opgenomen, is verdubbeld sinds 1997. Dat gaan we nog merken.

Het overzicht van de wereldwijde temperatuurafwijkingen is gebaseerd op de metingen van RSS MSU, GISS, Hadcrut4, NCDC en JMA. We nemen daar maandelijks het gemiddelde van en bepalen ook nog het lopende gemiddelde over alle metingen van 36 maanden (drie jaar) , 132 maanden (elf jaar) en dertig jaar. Let op: het gaat hier om gemiddelde afwijkingen over meerdere reeksen met verschillende referentieperiodes. Getallen bieden dus alleen een indicatie van de trend.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Ook in 2015 regende het warmterecords in Nederland

DATA - Door een eindsprint in november en december kwam 2015 alsnog in de top 10 warmste jaren van Nederland te staan (sinds start metingen). Qua aantal warmterecords op dagbasis was het echter toch een bijzonder jaar.

Maar liefst 43 warmterecords, tegenover 44 in 2006. Het hoogste aantal was in 1990, toen waren het er 47. En dat is bijzonder. Want statistisch gezien moet het aantal records afnemen naarmate de referentieperiode langer wordt.
Dat fenomeen is overigens wel zichtbaar bij de kouderecords.

dagrecords_v2_475

Voor het bepalen van de records zijn alle dagmetingen van De Bilt sinds 1901 opgehaald bij het KNMI. Voor het minimum (TN), het maximum (TX) en het gemiddelde (TG) hebben we per dag gekeken of deze hoger was op diezelfde dag van alle voorgaande jaren (telt als warmterecord) of lager (telt als kouderecord). Die hebben we voor u in bovenstaande diagram geplaatst.

Omdat de eerste jaren uiteraard de meeste records opleveren, geeft dat een heel vertekend beeld. Dus we tonen alleen de jaren vanaf 1950.

Wanneer we dezelfde gegevens presenteren als verdeling naar 100% per jaar, is de verschuiving naar warmterecords nog evidenter.
verhouding_debilt_475

[via]
Foto: FaceMePLS (cc)

Kunnen we CO2-emissies compenseren?

COLUMN - Tussen klimaatontkenners en klimaatasceten zit een enorme groep mensen die wel klimaatverandering wil tegengaan maar (nog) niet bereid is hun manier van leven significant te wijzigen. Velen van hen zoeken de oplossing in het compenseren van hun klimaatschadelijke emissies. Bijvoorbeeld door tegelijkertijd met de aankoop van een vliegticket ook te betalen voor investeringen in duurzame energieprojecten en bosprojecten waardoor uitstoot elders wordt voorkomen. Er zijn vele aanbieders van klimaatcompensatie en bijna even zo vele verschillende manieren van compensatie. Maar is deze aflaat moreel wel in orde? Ik betwijfel het.

In Liberty and Justice geeft politiek filosoof Brian Barry een overtuigend voorbeeld wat er mis is met compensatie:

We will all agree that doing harm is in general not cancelled out by doing good, and conversely that doing some good does not license one to do harm provided it does not exceed the amount of good. For example, if you paid for the realignments of a dangerous highway intersection and saved an average of two lives a year, that would not mean that you could shoot one motorist per year and simply reckon on coming out ahead.

Het gaat hier geeneens om een deontologisch argument dat het toebrengen van schade altijd verkeerd is. Ook een utilist die niets om rechten en plichten geeft, maar enkel het geluk of nut in de wereld wil maximaliseren, zal problemen hebben met deze vorm van compensatie.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Stefan Andrej Shambora (cc)

Kan de splitsingsfrats nog stoppen?

OPINIE - De verleiding is groot kort na het Parijse klimaatakkoord vooral daarover wat te zeggen. Maar laat eerst het stof neerdwarrelen, de precieze duiding komt later. Maar één ding is natuurlijk wel duidelijk: in de loop van de tijd zal het klimaatbeleid overal verder worden aangescherpt. Een weg terug is er niet. Dat is zo ook in Parijs afgesproken: nieuwe plannen mogen, maar alleen als ze ambitieuzer zijn dan hun voorgangers.

Gezien de wat deerniswekkende positie van Nederland in de pikorde van vooruitstrevende landen is ook duidelijk: we motten an de bak. We kunnen ons geen rare fratsen meer veroorloven.

Er liggen echter nog wel een paar fratsen in het verschiet.

Een zo’n frats, waarover ik me al een jaar of tien zorgen maak, is het doorzetten van de splitsing van de energiebedrijven.

Iedere argumentatie ervoor, die toch al niet sterk was, is inmiddels volledig weggevallen. Waar initiatiefnemer minister Brinkhorst zo’n 10 jaar geleden nog aanvoerde dat splitsing de ultieme marktordening was en dat Nederland daarmee vooropliep in Europa, is nu wel duidelijk dat de rest van Europa van zijn lang-zal-‘ie-leven niet gaat meedoen. En aan een belangrijke gedachte van destijds, de eis dat netwerkbedrijven nimmer in commerciële handen zouden mogen vallen, is voldaan; dat is via verschillende wettelijke regelingen zoals het privatiseringsverbod gezekerd.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Veel landen worstelen nu al met de gevolgen van klimaatverandering

OPINIE - De impasse lijkt doorbroken: eindelijk is de urgentie van maatregelen tegen de klimaatverandering erkend. Voor veel mensen elders op de wereld komt “Parijs” echter te laat.

De onverwacht positieve resultaten van COP21 in Parijs worden overal toegejuicht als een omslag  van grote betekenis voor de toekomst van onze planeet. Na de mislukking van de vorige conferentie in Kopenhagen is er nu een verdrag waaraan 195 landen zich binden. De inzet is een maximale temperatuurstijging van 1,5 graad. De gezamenlijke inspanningen worden elke vijf jaar geëvalueerd en zo nodig onderweg aangescherpt. En vanaf 2020 is er minstens 100 miljard beschikbaar voor ontwikkelingslanden om de gevolgen van de klimaatverandering op te vangen. De fossiele brandstoffen hebben hun langste tijd gehad.

De meeste commentaren die ik heb gelezen verwijzen naar het belang van de conferentie voor de toekomst. Staatsecretaris Dijksma: “we hebben onze kleinkinderen een grote dienst bewezen”. Daarbij wordt dan vooral aan de eigen toekomst gedacht. “Dit zal bedrijven en investeerders de duidelijkheid geven die zij zo hard nodig hebben: alleen investeringen in een schone toekomst zullen zichzelf terugverdienen.”, schreef D66 Europarlementariër Gerbrandy op zijn weblog. Ook de Britse ondernemer Richard Branson ziet nieuwe kansen: ‘We hebben de mogelijkheid om een nieuwe economie te bouwen en het bedrijfsleven is klaar om daar aan bij te dragen’.

Grote steden kiezen massaal voor kolenstroom

NIEUWS - Terwijl lokale overheden in een convenant beloofden hun stroom vanaf dit jaar duurzaam in te kopen, kiezen ze in praktijk slechts op het criterium ‘laagste prijs’. Dat blijkt uit een grote inventarisatie van gemeentelijke energieaanbestedingen door het Algemeen Dagblad. De nadruk op laagste prijs is zo groot dat Eneco en Pure Energie inmiddels niet meer inschrijven op aanbestedingen van gemeenten.

Gemeenten en provincies bevinden zich met de inkoop van jokkebrok stroom in gezelschap van de rijksoverheid, die na herhaaldelijk vragen door Sargasso ook voornamelijk goedkope buitenlandse garanaties van oorsprong bleek in te kopen. Een type garanties van oorsprong waarvan Minister Kamp onlangs aangaf dat de inkoop daarvan van slechts op papier leidt tot meer duurzame elektriciteit. Zie zijn reactie op het amendement volle transparantie voor elektriciteit.

195 landen tekenen het klimaatverdrag van Parijs

Voor het eerst sinds Kyoto tekent een groot deel van de wereld een ambitieus klimaatplan. 195 landen, inclusief de VS en China, hebben hun handtekening gezet.
Uiteraard had er veel meer ambitie in het akkoord kunnen zitten, maar dit is toch wel een belangrijke stap voorwaarts.

Een analyse van het laatste voorstel voor het verdrag, vlak voor het tekenen.
En een analyse van wat er nu gaat gebeuren.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende