Ook in 2015 regende het warmterecords in Nederland

Door een eindsprint in november en december kwam 2015 alsnog in de top 10 warmste jaren van Nederland te staan (sinds start metingen). Qua aantal warmterecords op dagbasis was het echter toch een bijzonder jaar. Maar liefst 43 warmterecords, tegenover 44 in 2006. Het hoogste aantal was in 1990, toen waren het er 47. En dat is bijzonder. Want statistisch gezien moet het aantal records afnemen naarmate de referentieperiode langer wordt. Dat fenomeen is overigens wel zichtbaar bij de kouderecords.

Door: Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Grote steden kiezen massaal voor kolenstroom

NIEUWS - Terwijl lokale overheden in een convenant beloofden hun stroom vanaf dit jaar duurzaam in te kopen, kiezen ze in praktijk slechts op het criterium ‘laagste prijs’. Dat blijkt uit een grote inventarisatie van gemeentelijke energieaanbestedingen door het Algemeen Dagblad. De nadruk op laagste prijs is zo groot dat Eneco en Pure Energie inmiddels niet meer inschrijven op aanbestedingen van gemeenten.

Gemeenten en provincies bevinden zich met de inkoop van jokkebrok stroom in gezelschap van de rijksoverheid, die na herhaaldelijk vragen door Sargasso ook voornamelijk goedkope buitenlandse garanaties van oorsprong bleek in te kopen. Een type garanties van oorsprong waarvan Minister Kamp onlangs aangaf dat de inkoop daarvan van slechts op papier leidt tot meer duurzame elektriciteit. Zie zijn reactie op het amendement volle transparantie voor elektriciteit.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: FaceMePLS (cc)

Kunnen we CO2-emissies compenseren?

COLUMN - Tussen klimaatontkenners en klimaatasceten zit een enorme groep mensen die wel klimaatverandering wil tegengaan maar (nog) niet bereid is hun manier van leven significant te wijzigen. Velen van hen zoeken de oplossing in het compenseren van hun klimaatschadelijke emissies. Bijvoorbeeld door tegelijkertijd met de aankoop van een vliegticket ook te betalen voor investeringen in duurzame energieprojecten en bosprojecten waardoor uitstoot elders wordt voorkomen. Er zijn vele aanbieders van klimaatcompensatie en bijna even zo vele verschillende manieren van compensatie. Maar is deze aflaat moreel wel in orde? Ik betwijfel het.

In Liberty and Justice geeft politiek filosoof Brian Barry een overtuigend voorbeeld wat er mis is met compensatie:

We will all agree that doing harm is in general not cancelled out by doing good, and conversely that doing some good does not license one to do harm provided it does not exceed the amount of good. For example, if you paid for the realignments of a dangerous highway intersection and saved an average of two lives a year, that would not mean that you could shoot one motorist per year and simply reckon on coming out ahead.

Het gaat hier geeneens om een deontologisch argument dat het toebrengen van schade altijd verkeerd is. Ook een utilist die niets om rechten en plichten geeft, maar enkel het geluk of nut in de wereld wil maximaliseren, zal problemen hebben met deze vorm van compensatie.

Foto: Stefan Andrej Shambora (cc)

Kan de splitsingsfrats nog stoppen?

OPINIE - De verleiding is groot kort na het Parijse klimaatakkoord vooral daarover wat te zeggen. Maar laat eerst het stof neerdwarrelen, de precieze duiding komt later. Maar één ding is natuurlijk wel duidelijk: in de loop van de tijd zal het klimaatbeleid overal verder worden aangescherpt. Een weg terug is er niet. Dat is zo ook in Parijs afgesproken: nieuwe plannen mogen, maar alleen als ze ambitieuzer zijn dan hun voorgangers.

Gezien de wat deerniswekkende positie van Nederland in de pikorde van vooruitstrevende landen is ook duidelijk: we motten an de bak. We kunnen ons geen rare fratsen meer veroorloven.

Er liggen echter nog wel een paar fratsen in het verschiet.

Een zo’n frats, waarover ik me al een jaar of tien zorgen maak, is het doorzetten van de splitsing van de energiebedrijven.

Iedere argumentatie ervoor, die toch al niet sterk was, is inmiddels volledig weggevallen. Waar initiatiefnemer minister Brinkhorst zo’n 10 jaar geleden nog aanvoerde dat splitsing de ultieme marktordening was en dat Nederland daarmee vooropliep in Europa, is nu wel duidelijk dat de rest van Europa van zijn lang-zal-‘ie-leven niet gaat meedoen. En aan een belangrijke gedachte van destijds, de eis dat netwerkbedrijven nimmer in commerciële handen zouden mogen vallen, is voldaan; dat is via verschillende wettelijke regelingen zoals het privatiseringsverbod gezekerd.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

195 landen tekenen het klimaatverdrag van Parijs

Voor het eerst sinds Kyoto tekent een groot deel van de wereld een ambitieus klimaatplan. 195 landen, inclusief de VS en China, hebben hun handtekening gezet.
Uiteraard had er veel meer ambitie in het akkoord kunnen zitten, maar dit is toch wel een belangrijke stap voorwaarts.

Een analyse van het laatste voorstel voor het verdrag, vlak voor het tekenen.
En een analyse van wat er nu gaat gebeuren.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Veel landen worstelen nu al met de gevolgen van klimaatverandering

OPINIE - De impasse lijkt doorbroken: eindelijk is de urgentie van maatregelen tegen de klimaatverandering erkend. Voor veel mensen elders op de wereld komt “Parijs” echter te laat.

De onverwacht positieve resultaten van COP21 in Parijs worden overal toegejuicht als een omslag  van grote betekenis voor de toekomst van onze planeet. Na de mislukking van de vorige conferentie in Kopenhagen is er nu een verdrag waaraan 195 landen zich binden. De inzet is een maximale temperatuurstijging van 1,5 graad. De gezamenlijke inspanningen worden elke vijf jaar geëvalueerd en zo nodig onderweg aangescherpt. En vanaf 2020 is er minstens 100 miljard beschikbaar voor ontwikkelingslanden om de gevolgen van de klimaatverandering op te vangen. De fossiele brandstoffen hebben hun langste tijd gehad.

De meeste commentaren die ik heb gelezen verwijzen naar het belang van de conferentie voor de toekomst. Staatsecretaris Dijksma: “we hebben onze kleinkinderen een grote dienst bewezen”. Daarbij wordt dan vooral aan de eigen toekomst gedacht. “Dit zal bedrijven en investeerders de duidelijkheid geven die zij zo hard nodig hebben: alleen investeringen in een schone toekomst zullen zichzelf terugverdienen.”, schreef D66 Europarlementariër Gerbrandy op zijn weblog. Ook de Britse ondernemer Richard Branson ziet nieuwe kansen: ‘We hebben de mogelijkheid om een nieuwe economie te bouwen en het bedrijfsleven is klaar om daar aan bij te dragen’.

Foto: William Warby (cc)

Simon Rozendaal – nu even op de inhoud

ANALYSE - Dit is een gastbijdrage van Willemijn Kadijk, Gjalt Annega & Femke Nijsse. Tevergeefs werd dit artikel eerder aangeboden aan Elsevier als repliek op het antwoord van dhr Rozendaal. Zij besloten het niet te publiceren omdat volgens hen de discussie wel klaar was. Lees en oordeel zelf.

Afgelopen vrijdag stonden wij even in de aandacht met onze reactie op een klimaatartikel van Simon Rozendaal. Een hoop discussie op Twitter en een repliek van Simon Rozendaal verder stonden wij voor het dilemma: reageren wij hier nog op of laten we het zitten? Omdat wij toch graag een aantal dingen wilden rechtzetten, besloten we aan de slag te gaan.
Onze complimenten aan meneer Rozendaal dat hij op ons artikel heeft gereageerd; dit siert hem. Voor deze reactie nemen wij een wat meer beschouwende rol. Tegelijkertijd willen we ons stuk ook iets breder trekken naar retorische en inhoudelijke fouten die vaak voorkomen in beschrijvingen van klimaatverandering en de wetenschap eromheen.

Ten eerste willen wij even iets verduidelijken. In zijn reactie beklaagt meneer Rozendaal zich dat hij wel eens onheus wordt bejegend of wordt uitgemaakt voor “klimaatontkenner”. Echter, nergens in ons artikel wordt het woord ‘klimaatontkenner’ genoemd of wordt meneer Rozendaal uitgescholden. Wij begrijpen niet welke relevantie dit heeft voor ons artikel. Wij spreken ons graag uit tegen het onjuist bejegenen van mensen met wie je het oneens bent.

Wat betreft de andere auteurs, bij publicatie stond alleen de naam van Willemijn Kadijk omdat de anderen door Elsevier niet op de auteurslijst waren gezet. Student Space Exploration (o.a. planeetonderzoek) Gjalt Annega heeft aan het vorige en huidige artikel meegeschreven voor de wetenschappelijke argumenten. Studente klimaatwetenschap Femke Nijsse heeft de wetenschappelijke argumenten gecontroleerd en becommentarieërd. Alle bronnen van het vorige en huidige artikel zijn aan het eind van dit artikel te vinden. In het kader van goede wetenschap en journalistiek doen we meteen een kleine rectificatie: in ons oorspronkelijke stuk stond dat de temperatuurstijging aan de hoge kant van de voorspellingen zit, maar dit woord had zeespiegelstijging moeten zijn.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: William Warby (cc)

Klimaatalarmisme

In Parijs probeert men met veel compromissen een klimaatakkoord te sluiten omdat men schoorvoetend gelooft dat het misschien een beetje opwarmt. In Nederland doet men nog een poging zoveel mogelijk twijfel te zaaien over die opwarming. Maar het andere uiterste blijft onderbelicht. Want het is taboe echt alarm te slaan in deze.

De onderhandelingen in Parijs hebben voor het weekend een conceptversie voor een akkoord opgeleverd. Maar daar staat nog een hoop niet in vast en het is onduidelijk of er echt krachtige afspraken gemaakt kunnen worden. Parijs lijkt net als Kopenhagen een paar jaar geleden op een teleurstelling uit te draaien. De urgentie wordt kennelijk niet echt ervaren.

In Nederland wordt intussen een bijna afgesproken barrage van twijfelberichten voor de Nederlanders geplaatst. Media geven ruimschoots podium aan artikelen en opiniestukken in een vreemde reflex om “balans” in het debat te brengen.

Uiteraard is er een heel kleine kans dat het met die opwarming niet zo hard zal gaan als 97% van de klimaatwetenschappers nu denken. Maar als je aan die kleine kans zoveel ruimte biedt, moet je dat ook doen voor die andere kleine kans. Namelijk de kans dat het veel ernstiger, heel veel ernstiger uitpakt dan we nu te horen krijgen.
Maar daar zit een taboe op. Want wat het grootste deel van de wetenschap nu al als de te verwachten opwarming ziet, met alle gevolgen erbij, krijgt al het label “klimaatalarmisme”.

De valse lokroep van klimaatalarmisten

Dirk-Jan van Baar weet het even niet meer in de Volkskrant. Ontkennen van de klimaatverandering kan met goed fatsoen niet meer. Ontkennen dat het door de mens komt kan ook al niet meer. Wat moet je dan nog? Dan maar een warrig betoog over dat het allemaal toch onhaalbaar is, en dat we dus maar gewoon door moeten gaan met na-ons-de-zondvloed en potverteren-zolang-het-nog-kan.

Waarom zijn er toch zoveel klimaatsceptici? Het feit dat een flink deel uit een soort van intellectuele gemakzucht graag de eigen “nestgeur” uitdraagt, en daarom maar bij voorbaat van leer trekt tegen alles wat “eco” is, lijkt me niet een afdoende verklaring. Er zijn toch zat anderszins uiterst intelligente mensen die nog steeds een anti-klimaatstandpunt betrekken dat logisch en wetenschappelijk gezien allang niet meer houdbaar is.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende