De vergroening van de aarde – over de bomen, het bos en andere zaken

door Hans Custers De aarde vergroent. Daar zijn zo ongeveer alle deskundigen het wel over eens. En het is weinig aannemelijk dat de natuur uit zichzelf besloten heeft om maar eens een tandje bij te schakelen. Het ligt er dus dik bovenop dat die vergroening het – deels bedoelde en deels onbedoelde – gevolg is van menselijke activiteiten. Tot zover het eenvoudige deel van het verhaal. Want wie er wat dieper induikt ziet al snel dat het knap ingewikkeld is om op wat meer detailniveau te begrijpen wat er precies gebeurt. Bijvoorbeeld omdat er zoveel factoren meespelen, die elkaar ook nog eens kunnen beïnvloeden. Maar ook omdat het nog niet zo makkelijk is om die vergroening te meten, of zelfs maar te definiëren. Een artikel dat in november verscheen in Nature Ecology & Evolution illustreert dat: Enhanced peak growth of global vegetation and its key mechanisms van Huang et al.. De complexiteit van het onderwerp en de verschillen tussen onderzoeksmethodes verklaren waarschijnlijk waarom de resultaten van verschillende studies nogal uiteenlopen, of dat op het eerste gezicht lijken te doen.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Huizen bouwen van hout draagt bij aan lagere CO2 uitstoot

The Economist geeft een korte uiteenzetting waarom bouwen met hout bijdraagt aan een lagere CO2 uitstoot. Dit heeft voor een behoorlijk groot deel te maken met het bouwproces:

Cement-making alone produces 6% of the world’s carbon emissions. Steel, half of which goes into buildings, accounts for another 8%.

And the standards only count the emissions from running a building, not those belched out when it was made. Those are thought to account for between 30% and 60% of the total over a structure’s lifetime.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: actor212 (cc)

Nieuw klimaatmanifest: je raadt nooit wat wij (niet) vonden

24 mensen schreven een alarmerend klimaatmanifest. Wij bekeken de namenlijst.

Het is december, traditioneel de tijd voor het jaar van manifesten en pietities. Zal wel iets te maken hebben met de extra vrije tijd die mensen hebben. Hoewel, dit manifest was al een tijdje onderweg, want dit Nieuw Klimaat Alarm (sic) zag afgelopen – iets te warme – zomer al het licht. We kunnen alvast verklappen dat het geen manifest is dat de overheid oproept méér te doen tegen klimaatverandering. Maar op de een of andere manier kwam het nu pas in het nieuws. De Telegraaf omschreef de groep ondertekenaars als “24 professoren, ingenieurs en andere experts”, RTL Nieuws promoveerde ze naar “24 wetenschappers”.


Nu zegt het niet direct iets dat iemand de titel professor heeft – wat is iemands vakgebied? Hetzelfde geldt voor de titel ingenieur: OK, je bent afgestudeerd aan een technische universiteit, maar dat maakt je nog geen wetenschapper, laat staan expert. Een wetenschapper is ook niet per definitie expert op het gebied van klimaat of energietransitie.

Met andere woorden: wie zijn deze mensen? Wij googleden en turfden en geven je de droge cijfers.

Nul klimaatwetenschappers

Allereerst: niemand van deze 24 mensen is klimaatwetenschapper. Geen? Helemaal niemand? Nee. En ja, dat verraste ons ook, want we hadden op zijn minst verwacht nog een verdwaalde meteoroloog te vinden. Maar kijk zelf maar na. Des te opvallender omdat deze mensen de huidige stand van klimaatwetenschappen niet helemaal lijken te onderschrijven, hoewel ze daar in het manifest verder niet zoveel woorden aan vuil maken.

Foto: Bron: https://pixabay.com/nl/zonsondergang-achtbaan-rit-silhouet-958145/

Niets doen is geen optie

COLUMN - De afgelopen week was een rollercoaster voor me. Van een flinke piek naar een diep dal. En ik deed wat ik dan altijd doe; in mijn schulp kruipen. Telefoon uit, alles negeren en gewoon doen of ik alleen op de wereld ben. Recupereren, focussen op de kleine dingen, een stukje wandelen, genieten van de mooie lucht als de zon op of onder gaat. Proberen dat hormonale gedoe in mijn lijf te manipuleren, want dat is toch waar je stemming van afhangt. Ik heb geprobeerd de dingen weer op een rijtje te krijgen. Wat nog niet helemaal gelukt is. Zoals dat vaak het geval is, heb ik nog een lange weg te gaan. Maar vandaag kreeg ik een kerstcadeautje van De Correspondent wat een zeker inzicht gaf, dat het niet allemaal hopeloos is. Dat kleine stapjes óók vooruitgang zijn.

Klimaatverandering en doemscenario’s

Het artikel gaat over klimaatverandering, iets waar we op dit moment zo’n beetje mee doodgegooid worden. Terecht natuurlijk, gezien alle doemscenario’s die de ronde doen en hoe we de consequenties beginnen te voelen. Lekker warm weer is voor de meeste mensen nog positief (hoewel ik met lede ogen aanzag hoe mijn tuin verpieterde, terwijl ik ook beducht was om te sproeien door het water tekort), in tegenstelling tot de stijgende energierekening volgend jaar, die ons allemaal raakt en waar ik zelf ook niet bepaald vrolijk van word.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Klimaatmanifest: The curious case of Prosper Ego

Het klimaatmanifest “Nieuw Klimaat Alarm” wordt er niet transparanter op. Vorige week toonden wij al aan dat de autoriteitsclaims van de opstellers op drijfzand berusten, nu blijkt dat er na publicatie van het manifest nog drie namen zijn toegevoegd. Zie hier het manifest zoals het online stond op 29 december en vergelijk dat gerust het huidige manifest (screenshot).

De lijst met ondertekenaars van het Nieuw Klimaat Alarm

Natuurlijk staat het ze vrij om medestanders toe te voegen, maar een van de toegevoegde namen is Prosper Ego. Ook hij is geen wetenschapper of expert, maar wel al sinds 23 januari 2015 overleden. Dit roept nogal wat additionele vragen op: Waarom voeg je een overleden iemand toe als ondertekenaar? En waarom pas dagen nádat het manifest al in de publiciteit is gekomen en maanden later dan de datum van ondertekening?

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update november 2018

DATA - Terwijl het boterzachte klimaatakkoord in Nederland nog steeds niet definitief is, laat staan breed gedragen wordt, gaat de opwarming rustig door.

Veel aandacht bij de grafieken over de opwarming gaat uit naar de pieken aan de bovenkant. Maar het is leerzaam om te kijken wat de onderkant van de grafiek doet. Het is bijna 5 jaar geleden dat het onder de 0,3 kwam en tien jaar geleden dat het onder de 0,1 kwam.
Ook al zitten we nu lager dan de piek van 2016, het dal zit hoger als zo’n beetje alle 30 jaar voor 2014.

Oh, en de langjarige gemiddelden, behalve die voor 3 jaar, bereikten nieuwe hoogtepunten. Dat is het signaal.


Om het in deze donkere dagen aan het eind van het jaar nog wat somberder te maken, hier nog wat artikelen. Een artikel over een eerdere periode waarin de temperatuur stevig steeg. Dat bleef niet zonder gevolgen. Nog eentje. En eentje over het steeds sneller smelten van het ijs op Groenland. En tot slotte eentje over de pauze in de opwarming die geen pauze was, en terloops duidelijk uitlegt wat de rol van de mens is versus andere factoren.

Het overzicht van de wereldwijde temperatuurafwijkingen is gebaseerd op de metingen van RSS MSU TLT 4.0, GISS – gistemp v3, Hadcrut4 (4.6), NCDC, Copernicus ERA interim en JMA. We nemen daar maandelijks het gemiddelde van en bepalen ook nog het lopende gemiddelde over alle metingen van 36 maanden (drie jaar) , 132 maanden (elf jaar) en dertig jaar. Let op: het gaat hier om gemiddelde afwijkingen over meerdere reeksen met verschillende referentieperiodes. Getallen bieden dus alleen een indicatie van de trend.

Foto: copyright ok. Gecheckt 02-03-2022

Ongekende smelt van de Groenlandse ijskap

ONDERZOEK - Op onze aardbol zijn twee hele grote ijskappen te vinden, op Antarctica en Groenland. Het plaatje hierboven van de Groenlandse ijskap is afkomstig uit een video over een 3D analyse van NASA. De ijskap van Groenland is in het midden zo’n 3 km dik en bevat totaal ca. 3 miljoen km³ ijs (ca. 2,7 miljoen gigaton), wat genoeg is om het zeeniveau met 7,4 m te laten stijgen. Gelukkig is dat niet iets dat in de komende eeuw zal gebeuren, het smelten van zo’n ijskap is een traag proces. In een wereld die warmer en warmer wordt, zal logischerwijs de hoeveelheid ijs verminderen. Dat zien we ook terug bij de ijskap van Groenland, het massaverlies van Groenland (gemeten met de GRACE-satellieten) bedroeg tussen april 2002 en juni 2017 circa 260-270 gigaton per jaar (een gigaton is 1000 miljard kilogram). Dit heeft uiteraard bijgedragen aan de zeespiegelstijging, wetenschappers schatten de bijdrage van Groenland aan de zeespiegelstijging in de afgelopen jaren op ongeveer 25%.

Er spelen diverse processen een rol bij het groeien en smelten van een ijskap. Heel in het kort: Op de hoogste gebieden van de ijskap valt er meer sneeuw dan er smelt, dit heet het accumulatiegebied. Het gebied waar er meer sneeuw wegsmelt (of sublimeert) dan er valt, heet het ablatiegebied. Het ijs in de ijskap beweegt onder invloed van de zwaartekracht naar de rand van de ijskap. Indien de ijskap eindigt in zee, zullen er uiteindelijk stukken ijs afbreken en ijsbergen vormen en via dit proces verliest de ijskap dus ook massa. De som van alle processen is de massabalans en een ijskap groeit als deze massabalans positief is en krimpt als deze negatief is. Het image hierboven geeft een overzicht van deze processen voor de Groenlandse ijskap.

Onderstaande grafiek geeft een overzicht van de componenten van de massabalans van de ijskap op Groenland over de periode 1958 t/m 2015 (afkomstig uit Van den Broeke et al. 2016). De processen die bijdragen aan de massabalans van alleen het oppervlak is de oppervlakte massabalans, in het Engels aangeduid met SMB, de oranje lijn in de grafiek. Het afkalven van ijsbergen wordt in de grafiek aangeduid met de D van Discharge, de blauwe lijn. Een positieve waarde betekent hier meer afkalving, dus meer massaverlies. De totale massabalans (MB = SMB – D) is de rode lijn, vanaf 1998 tot en met 2015 is de MB niet meer positief geweest. Van den Broeke et al. geven aan dat 60% van het massaverlies vanaf 1991 veroorzaakt is door veranderingen in de SMB. Deze veranderingen zitten hem voornamelijk in een toename van de oppervlaktesmelt en het daaropvolgende wegstromen van het smeltwater.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Quote du Jour | Linkse milieukliek

Brief van Nuon ontvangen: maandbedrag van 150 naar 343 euro. En dat voor een tamelijk kleine twee onder een kap voorzien van vloerisolatie, overal dubbelglas en zonnepanelen. De verhoging alleen al is 10% van mijn netto inkomsten. Met dank aan de linkse milieukliek in Den Haag.

In een ingezonden brief wordt de schuld van de hogere energie rekening bij links gelegd. Toch apart als je weet dat de VVD al sinds 2010 onafgebroken in de regering zit (en ook van 1994 – 2006). Niet echt linkse milieukliek lijkt me zo.

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-03-2022

Stropop, cherry-pick, ad ignorantiam: een retorisch standaardrecept

ANALYSE - In de argumentatie van pseudosceptici komen nogal wat drogredenen voorbij. En er is een vast patroon van drie drogredenen dat heel regelmatig terugkomt. Het kan handig zijn om dat patroon te herkennen. Het patroon gaat als volgt: eerst een stropop, dan een cherry-pick en tenslotte een ad ignorantiam.

De verhalen bij de grafiekjes van Baudet volgen steeds weer dat patroon. Dat is goed te zien in de toelichting op die grafieken van de hand van Marcel Crok, die inmiddels op de site van het FvD is verschenen. Een weerlegging van onze kritiek op die grafieken is het allerminst. Het is eerder een herhaling van de onwetenschappelijke retoriek waar we op wezen. Retoriek die steeds weer als volgt is opgezet.

Stropop: Dit is een verzonnen “alarmistische” claim, die zonder bronvermelding, meer of minder expliciet wordt gepresenteerd. De suggestie is dat die claim een algemeen geaccepteerd en belangrijk onderdeel is van de wetenschappelijke kennis over de menselijke invloed op het klimaat. In werkelijkheid is het in het beste geval een van alle nuances ontdane karikatuur van wat de wetenschap zegt en in het slechtste geval een bewering die maar bar weinig met de echte wetenschap te maken heeft. Veel voorkomend voorbeeld: de verwachting van iets dat in de loop van deze eeuw zou kunnen gebeuren wordt gepresenteerd als een voorspelling die nu al waarneembaar zou moeten zijn.

‘Lekkerkerk ziek van varend ontgassen’

NIEUWS - Op de plaatselijke nieuwssite Het Kontact vertellen bewoners van Lekkerkerk over de overlast die zij ervaren van varend ontgassen:

We worden willens en wetens vergiftigd.

zeggen Peter Breedveld en Liesbeth Klip, wonend in het tussen Lekkerkerk en Bergambacht gelegen buurtschap Opperduit en spreekbuis namens een grote groep buurtgenoten. De bewoners doelen op de stank die vrij komt bij het ontgassen van binnenvaarttankschepen op de Lek. Op een videofilmpje laten de bewoners een langzaam varende tanker te zien die stil komt te liggen.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende