De afwezigheid van klank en oogcontact in onze telefoontaal

Op 12 maart organiseerde de Universiteit van Utrecht een Grote Taalshow. Timon J. Beeftink won daarbij de schrijfwedstrijd  met zijn originele column over het woord "Effe". Effe’. Op mijn eerste mobieltje, een witte klaptelefoon met een camera van twee megapixel, typte ik het woord om de haverklap. Ik hoefde maar een paar keer op de drie te drukken, en ik was er al—voor de ‘e’ twee keer, voor de ‘f’ drie keer. Ik kon het binnen twee seconden. En hoe meer ik op de toets drukte, hoe meer het woord onderdeel van mijn dagelijkse taalgebruik werd. ‘Effe eten.’ ‘Effe voetballen.’ Tot lichte ergernis van mijn ouders en grootouders. Inmiddels is het woord hopeloos ouderwets. We hebben de twee klinkers als onnodige snijboonpunten weggesneden en gebruiken in onze appberichten alleen nog de twee f’s. ‘Ff’. En ook al lijkt dat misschien een onbeduidende verschuiving, is dat het niet. Wanneer je de neiging weerstaat om aan beide kanten opnieuw een ‘e’ vast te plakken, kan je het woord niet uitspreken zonder als een fluitketel met fluitvrees te klinken. Fffffffff. Fffffff. Fff. Het is een verschuiving van klank naar teken. Een woord dat wel op het beeldscherm bestaat, maar in het fysieke gesprek geen duidelijke betekenis meer heeft. Telefoontaal spreekt dan ook niet, maar toont. Wanneer intonaties, gebaren, gezichtsuitdrukkingen en die hele rambam van het fysieke gesprek wegvallen, is daar alleen nog de tekst. Woorden op het beeldscherm zijn naakt. Emoties worden in tekens verpakt en door de ether gestuurd, om in een paar milliseconden bij iemand anders op het scherm te ploppen. Om verwarring over de overgebrachte emoties te voorkomen, heeft telefoontaal een ingenieus web aan ongeschreven regels. Je sluit een bericht niet af met een punt en zegt geen ‘Ok’. Alleen boomers doen dat. En als je lacht, is ‘haha’ te karig. Wanneer iemand dat stuurt, weet je genoeg—diegene lacht helemaal niet. Pas als er ‘hahahaha’ staat, mag je een voorzichtige lach vermoeden. En zelfs dat zegt nog niet alles. Ik heb mensen met een strak gezicht ‘HAHAHAHAHA’ zien typen. En toch. Hoe zorgvuldig deze mores het appgesprek ook proberen te faciliteren, slagen ze er niet in om het principiële tekort van telefoontaal weg te nemen—de afwezigheid van klank en oogcontact. Dat onze tong over een woord als ‘ff’ struikelt, is misschien maar goed ook. Het gestotter herinnert ons aan een taal met klanken. En aan het gesprek waar niet het scherm, maar het gelaat tot ons spreekt. [overgenomen van Studium Generale Utrecht]

Door: Foto: https://pixabay.com/nl/photos/mobiele-telefoon-telefoon-cel-690192/ copyright ok. Gecheckt 27-09-2022

Closing Time | Edge of Seventeen

In 1986 gaf Stevie Nicks een concert in het Red Rocks amfitheater in Colorado, het enige natuurlijk voorkomende amfitheater ter wereld.

 Bij de band bevonden zich onder meer drummer Mick Fleetwood en gitarist Peter Frampton. Het hele concert werd in 1987 op video uitgebracht als ‘Live at Red Rocks’.

Foto: Roel Wijnants (cc)

Hoe ook professionals kunnen vastlopen in ‘het systeem’

Het indrukwekkende, persoonlijke verhaal van Movisie-professional Marjet van Houten die jarenlang kampte met het zorgsysteem waarin ze voor de problemen van haar zoon een oplossing zocht.

‘Ik fiets pas twee jaar’, zei mijn 21-jarige zoon tegen me, toen ik aangaf dat hij zelf zijn lekke band moest plakken. ‘Banden plakken heb ik nooit geleerd.’ Dus gaf ik hem een spoedcursus en kan hij dit nu ook zelf. Dagelijks op weg, naar zijn studie, boulderen, cursus Japans, vrienden of de natuur in om met zijn oudste broer te vogelen. Dat ik even vergeten was hoever hij van een dagelijks leven verwijderd was geraakt, is tekenend voor de kwantumsprong die hij de laatste twee jaar maakte.

Thuiszitter

Ruim zeven jaar was hij wat met een lelijk woordthuiszitter’ heet. Vrijwel direct na de basisschool viel hij uit. In zijn geval was dat jarenlang ook echt heel letterlijk thuiszitten, niet buiten komen en al helemaal niet fietsen. Hij leefde in bed of op de bank, onder een deken, anime kijken, lezen, gamen en veel, heel veel slapen.

Niet alleen de wereld vroeg te veel, ook wij als ouders en zijn twee broers deden dat

Een totale breakdown, burn-out en depressie ineen. Het treurige gevolg van het van jongs af aan meedraaien in een wereld die te veel van hem vroeg, waarin hij niet paste en niet kon voldoen aan de norm. Geteisterd door angsten, overprikkeling, hoogsensitiviteit en -begaafdheid en nog wat drie-, vier- en vijfletterafkortingen die verschillende instituties hem opplakten. Alles in een poging om uit die lettersoep een oplossing te vinden voor de permanente crisis waarin hij en ook wij steeds dieper wegzakten.

Foto: Poster Boy (cc)

Israël wil blijvende bezetting en verdrijving Palestijnen, de wereld kijkt naar Nakba 2.0

Zondag 23 maart 2025 was de dag waarop het dodental in Gaza de 50.000 overtrof. Volgens de plaatselijke autoriteiten bedraagt het nu 50.021, van wie ongeveer een derde kinderen. Ook liggen nog veel mensen onder het puin of op plaatsen die niet bereikt kunnen worden. Het uiteindelijke cijfer zal dus hoger uitkomen. In een eerdere fase hadden de plaatselijke autoriteiten dat cijfer al beraamd op ruim 61.000. Eén van de slachtoffers van zondag was een lid van het politbureau van Hamas, Salah al-Bardawil. Hij werd – in het kader van het vermoorden van burgerlijke leiders van Hamas – door een drone gedood in zijn tent in Mawasi, samen met zijn vrouw.

Onderwijl werden weer grote rijen mensen gesignaleerd die bijvoorbeeld te voet de noordelijke wijk al-Sultan verlieten, of die in het zuiden uit Rafah  verlieten op weg naar Mawasi. Ooggetuigen bevestigden dat dit niet zonder risico was. Over hen heen vlogen drones af en aan die van tijd tot tijd schoten op iemand of op meerdere personen  en op de grond waren het militairen die het vuur openden. Minister Katz van Defensie maakte intussen bekend dat hij een bureau had geopend voor ”Vrijwillig vertrek”. De bedoeling is dat het bureau verschillende corridors zal openen om mensen, die voorgoed Gaza de rug willen toekeren, te helpen te vertrekken. Het Bureau zal zijn werkzaamheden coördineren andere landen en instanties. Minister Katz volgt daarmee het plan van Trump. Binnenkort zal hij bekend maken wie het bureau gaat leiden.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Closing Time | Lost Property

Neil Hannon zingt hier een melancholisch lied over alle spullen die hij in zijn leven is kwijtgeraakt, van telefoonopladers en jassen tot pakjes sigarettenpapier.

Waar blijven al die dingen, toch?, vraagt hij zich wel eens af. Op een nacht droomt hij dat hij die dingen terugvindt, opgestapeld in een berg die tot in de hemel rijkt. “En ik weende tranen van vreugde.”

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Closing Time | Purple Rain

Vandaag is het precies veertig jaar geleden dat Prince en The Revolution een memorabel concert gaven in Syracuse. Het is nog net geen kerkdienst, met Prince als de charismatische voorganger.

Maar het lijkt er wel behoorlijk op: “Let the Lord guide you, let Him guide you – through the purple rain!”

Closing Time | Herfst en Nieuwegein

Het is alweer meer dan twintig jaar geleden dat postsorteerder Erik de Jong zichzelf heruitvond met zijn volledig zelfgeproduceerde album ‘Spinvis’.

Het werd een terechte klassieker onder Nederlandse pop/rock-liefhebbers. Geëvenaard heeft ‘ie dat album echter nooit.

Closing Time | High and Dry

1995 was het jaar dat Radiohead indruk maakte met hun tweede album The Bends.

Op slag veranderden ze in de perceptie van de critici van een rockbandje met een superhit (‘Creep’) in een band die serieus genomen diende te worden.

En dan moest OK Computer nog volgen.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende