OPINIE - Hoe gaat het Europees parlement er uit zien als de Britten contrecoeur mee moeten doen met de verkiezingen eind mei?
Als premier Theresa May er niet alsnog in slaagt haar Brexit-deal over de streep te krijgen (en daar ziet het niet naar uit), en een no-deal kan worden vermeden zit er niets anders op dan het VK een verlenging van de procedure te gunnen tot na de Europese verkiezingen. Dan moeten de Britten op 23 mei weer naar de stembus voor een parlement waar ze in meerderheid niets mee te maken willen hebben. Dat wordt een ramp, schrijft Stephen Collins in de Irish Times, als we weten dat ook uit andere landen flinke delegaties zullen komen die de EU graag zo veel mogelijk willen ondermijnen. De obstructie die we de afgelopen vijf jaar hebben gezien van de kant van UKIP zal zich vermenigvuldigen door het optreden van Franse, Duitse en Italiaanse nationalisten, om nog maar niet te spreken van de Hongaarse partijgenoten van Orbán en de Poolse afgevaardigden van PiS.
De voorzitter van de EU-raad, Donald Tusk, pleitte deze week in het Europees Parlement voor een verlenging in de hoop dat de Britten terug willen komen op hun besluit om uit te treden. Hij verwees naar de bijna zes miljoen mensen die de petitie hebben getekend om het beroep op artikel 50 (de aankondiging van de uittreding) te herzien en de miljoen demonstranten die zaterdag in Londen tegen de Brexit demonstreerden. Brexit-aanjager Nigel Farage, nog een paar weken Europarlementslid, repliceerde Tusk met de vraag aan zijn collega’s in het EP: Willen jullie me hier echt straks weer terugzien? Een massaal ‘Nee’ was het antwoord. “Well, there we are!” concludeerde Farage.
Acht stemmen tekort
Na het laatste wanhoopsoffensief van May, die beloofde af te treden als haar deal zou worden aangenomen kwamen woensdag acht voorstellen in stemming die niet vanuit de regering kwamen maar door parlementsleden zelf waren ingebracht. Een van de voorstellen, voor een douane-unie met de EU, kwam acht stemmen tekort (272 tegen, 264 voor). Het voorstel voor een nieuw referendum van Labour werd ook verworpen met 295 tegen 268 stemmen. De andere voorstellen haalden nog minder stemmen. Zou bij een herstemming voor de twee kansrijke voorstellen een van beide wel een meerderheid krijgen, dan nog is het onzeker wat de regering daarmee gaat doen. Als er al een regering is. May is hoe dan ook lamgeslagen als we de Britse pers mogen geloven. Boris Johnson loopt zich warm, ook al moet hij alles terugnemen wat hij eerder over May’s deal heeft gezegd. Mocht een verlengde procedure onder zijn leiding worden voortgezet dan is het einde van de tragedie nog niet in zicht. Johnson kreeg de steun van het conservatieve parlementslid Rees-Mogg, een van de felste tegenstanders van May.
Blok aan het been
Het VK was voor de EU meer dan veertig jaar lang een blok aan het been. Voor de Britten telde uitsluitend de vrije handel. Het bedrijfsleven profiteerde volop van de open markt. Gemeenschappelijke regelingen op sociaal gebied stuitten steevast op Britse bezwaren of eisen voor een opt-out. Bij de financiering van de samenwerking lag het VK op veel momenten dwars. Eigenlijk was de Brexit een logisch besluit in de lijn van de Britse opstelling tegen de Europese samenwerking. De uitslag van het referendum in 2016 mag ook gezien de jarenlange campagnes van de tabloïds tegen Brussel eigenlijk niet verrassend heten. Een nieuw referendum wacht waarschijnlijk hetzelfde lot als Rupert Murdoch de campagne full speed doorzet. En als Remain dit keer zou winnen zijn we nog niet af van dat blok aan het been.
Een ramp voor de Europese democratie
Ongeacht de uitslag van een nieuw referendum zal het Europees parlement, als het toch op een verlenging uitdraait, rekening moeten houden met een extra grote groep anti-stemmers à la Farage. Niet alle 73 Britse parlementsleden zullen zijn standpunten delen. De ‘ramp’ die de commentator van de Irish Times voorziet zit ‘m vooral in het effect dat de aanwezigheid van Brexiteers in het parlement zal hebben op andere partijen die uit zijn op ontmanteling van de Europese samenwerking. Het zou kunnen leiden tot een terugval van de invloed van het parlement op de Europese besluitvorming als het niet de daadkracht kan tonen die het de afgelopen vijf jaar langzaam maar zeker heeft opgebouwd.
De voortzetting van het Brexitproces is hoe dan ook een ramp voor de Europese democratie. Daarom hoop ik dat de DUP, May’s tegenstribbelende Noordierse coalitiepartner, en andere opposanten tegen haar deal vandaag alsnog, uit vrees voor afstel van de Brexit, de weg van Johnson en Rees-Mogg kunnen vinden. Gisteravond werd bekend dat de regering bij een derde nederlaag over de deal een langere verlenging van de uittreding zal aanvragen en nieuwe parlementsverkiezingen gaat uitroepen.
Reacties (28)
Uiteindelijk is het toch het beste als het VK uiteindelijk afziet van brexit en gewoon lid blijft van de EU. Ten eerste voor het VK en de mensen zelf, maar ook voor de EU als geheel.
Dat Farage dan in het EP komt, moeten we dan maar op de koop toe nemen. Het is overigens verre van zeker dát hij daar in komt, hij heeft zich immers afgesplitst van UKIP en is nu onderdeel van een nieuwe partij.
Voor wie er geen genoeg van kan krijgen, hier een hele sterke analyse van het eerste bedrijf van dit toneelstuk: https://www.politico.eu/article/how-uk-lost-brexit-eu-negotiation/
Mijn niet al te gewaagde voorspelling: dit is nog maar het begin. De politieke chaos in het VK wordt nog veel groter en gaat nog heel lang duren. We beginnen het tweede bedrijf met een boeiende interne machtstrijd in de Conservative Party.
@1: Ik ben niet met je eens dat een VK in de EU beter is voor de EU. Ik onderschrijf wat dat betreft de analyse van #0 wel, dat het VK al zolang als het lid is de unie ondermijnt en daar ook mee door zal gaan zolang het lid blijft.
Waarom zou het parlement zwakker worden als het VK in de EU blijft?
Gaat de britse fractie alleen nog maar uit tegen-stemmers bestaan of zoiets?
@4: Er zullen niet alleen maar tegenstemmers gekozen worden. De Liberale ALDE fractie en de Groenen hebben nu ook leden die zich inzetten voor Europese samenwerking. Maar gegeven de verdeeldheid in de Britse samenleving verwacht ik toch een flink aandeel Farage-types of iets meer gematigde varianten die de opstelling van de Britten uit de afgelopen decennia zullen handhaven: zo weinig mogelijk gemeenschappelijke voorzieningen en ‘GB first’. En dat versterkt de stem van anti-EU partijen uit andere landen.
@2: deze politieke chaos kan nog jaren duren en al die tijd blijven zo’nn vier en een half miljoen Europeanen (Britten op het continent en immigranten in het VK) in onzekerheid. Mooie grafiekjes van Politico zijn hier te vinden.
@0: waarom moet ten koste van alles een no-deal worden vermeden? Dan krijg je een of ander slap compromis wat op de langere termijn voor geen van de partijen goed zal uitpakken. De pleister er in één keer vanaf trekken. Het doet even flink pijn, maar dan kan het helen beginnen.
@4: Dat is natuurlijk wat koffiedik kijken, maar de EP-verkiezingen van 2014 gaven iig een flinke meerderheid aan “eurosceptici” onder de Britse MEP’s. Van de 73 zitten er 40 in verschillende “eurosceptische” fracties van het EP en er zijn nog 3 non-inscrits die ook “eurosceptisch” zijn.
@1: Farage krijgt nauwelijks nog mensen op de been en extreem rechts stemt tegenwoordig Corbyn.
@6: Een no-deal zou in ieder geval ook veel problemen veroorzaken voor alle EU-burgers in het VK en alle VK-burgers in de EU, voor Gibraltar, voor de VK-bases op Cyprus en het zou een grove schending van het Goede Vrijdag akkoord betekenen, met alle risico’s van dien. Op al deze gebieden liggen er bij een no-deal ineens geen afspraken, waar miljoenen burgers aan beide zijden acuut enorm last van zullen krijgen (moet je bv. als Cypriotische boer ineens importheffing gaan betalen om de oogst van je land bij Kolossi binnen te halen, of krijg je je zorgkosten niet meer vergoed als Britse Pensionado aan de Costa Blanca).
De UK gaat uit de EU met een harde brexit.
Na een paar jaar bestuurlijke ellende en verdeeldheid in Londen stappen Schotland en iets later Noord Ierland uit de UK.
Al snel sluiten deze gebieden zich weer aan bij de EU.
Wellicht verlaat Wales ook nog de United Kingdom. Het door Londen bestuurde gebied gaat dan verder als cleptocratenstaat onder de naam Kingdom.
Als na 100 jaar al het kapitaal uit de stad is weggetrokken, sluit het gebied zich weer aan bij de EU en kan de wederopbouw beginnen.
Overigens ben ik van mening dat er belasting moet worden geheven op transacties met aandelen en derivaten.
@3: Een VK wat toch in de EU blijft is een VK waar de pro-europeanen het hebben gewonnen van de populisten, nadat de laatste spectaculair gefaald hebben. Dat VK gaat niet eindeloos lopen traineren, ze zullen de eerste tijd vooral bezig zijn hun oude allianties te herstellen en goodwill te kweken.
De voordelen zijn vooral geopolitiek, het VK is een kernmacht en een zetel in de VN veiligheidsraad, een land ook dat zich kritisch blijft opstellen tegen Russische en Chinese invloed in Europa, en intern een land wat je goed kan gebruiken in de strijd tegen de Orbans van Europa. Het land is bovendien een van de voorlopers in de energietransitie. Plus natuurlijk dat aansluiting bij de markt economisch goed is.
@10: cool story bro
He, dat heb ik ook altijd. Ik koop altijd boeken die ik niet leuk vind en eten dat ik vies vind. En ik stem ook altijd op een partij waar ik helemaal niks mee heb.
@11: “Dat VK gaat niet eindeloos lopen traineren”
Reken daar beter niet op. Bij de EP-verkiezingen zullen de traineurs hun achterban veel makkelijker kunnen mobiliseren en dus zal de Britse afvaardiging voornamelijk uit “eurosceptici” bestaan, terwijl ook de pro-EU Britten de privileges en uitzonderingen voor het VK niet zullen opgeven (als was het maar uit angst dat ze daarmee de slag alsnog gaan verliezen).
“intern een land wat je goed kan gebruiken in de strijd tegen de Orbans van Europa.”
Dat blijkt nergens uit. Sterker nog, de Conservatieven strijden aan de kant van Orban (en het spreekt voor zich dat Farage and the like met Orban weglopen).
@14: Het VK bestaat slechts voor maximaal de helft uit eurosceptische populisten, dat lijk je permanent te vergeten. Naast de populisten komen er ook progressieve pro-Europeanen in het EP.
Op dit moment zijn de populisten spectaculair aan het falen; het lijkt me sterk dat die nu zo goed gaan scoren bij de Europese verkiezingen, als ze er komen. Mocht er tegen die tijd nog niets besloten zijn, dan zie ik ze zelfs die verkiezingen boycotten.
Dat zullen ze niet willen nee, maar op het moment dat de Britten toch blijven is hun positie ernstig verzwakt ten opzichte van toen ze er nog in zaten en dreigden met uittreden. Ze moeten opnieuw de banden aanhalen met landen die ze de afgelopen drie jaar vooral heel boos gemaakt hebben, er zal ze niets gegund worden. En dreigen met opstappen kunnen ze ook niet meer voorlopig.
Natuurlijk, ze zullen niet het pond gaan opgeven, maar dat ze een prijs gaan betalen in de nieuwe meerjarenbegroting lijkt me zeer waarschijnlijk.
@15: “Het VK bestaat slechts voor maximaal de helft uit eurosceptische populisten, dat lijk je permanent te vergeten.”
Helemaal niet, sterker nog dat is essentieel aan de zaak, her ligt bijna in evenwicht. Alleen drukt zich dat niet uit in EP-verkiezingen, waar de anti-EU populisten nu eenmaal een voordeel hebben in het mobiliseren van kiezers. En het evenwicht kan makkelijk kiepen, hetgeen onmiddellijk zal gebeuren als de EU zich harder opstelt richting VK (het zij in de vorm van een hogere bijdrage, of in de vorm van meer EU-conforme regels voor het VK). Het gevolg is dat het VK in de EU altijd de etterende wond van die EU zal blijven.
“het lijkt me sterk dat die nu zo goed gaan scoren bij de Europese verkiezingen, als ze er komen. Mocht er tegen die tijd nog niets besloten zijn, dan zie ik ze zelfs die verkiezingen boycotten.”
Dit lijkt me puur wensdenken. En zelfs als het bij deze verkiezingen zou uitkomen, dan gaat het bij de volgende weer mis.
“dat ze een prijs gaan betalen in de nieuwe meerjarenbegroting lijkt me zeer waarschijnlijk.”
Ik acht het bijzonder onwaarschijnlijk, of anders zijn ze inderdaad alsnog weg. Voor de Britten hun gedrag gaan beteren, zullen ze eerst moeten ervaren hoe het eruitziet buiten de EU-grenzen.
Deze stemming die nu bezig is zal overigens een stuk spannender worden, al lijkt de deal het ook nu niet te gaan halen.
@16:
Dat kunnen ze niet, als ze blijven, kunnen ze er voorlopig niet uit. Het dreigement heeft aan kracht verloren. Het intrekken van artikel 50 moet onvoorwaardelijk gebeuren, het mag niet als onderhandelingstactiek gebruikt worden.
Daarnaast, in Europa bereik je alleen iets door coalities te sluiten met andere landen. Een goede relatie is daarbij belangrijk. En laat de afgelopen drie jaar juist daar nu veel schade hebben aangericht. Ook het VK is uiteindelijk maar één van de 28
Ik lees op Nu.nl:
Het lukt het Britse Lagerhuis natuurlijk nooit om al die benodigde wetgeving voor deze deadline door te voeren. Het gaat om honderden wetjes en bepalingen.
Mays deal is wederom weggestemd, deze keer met 344 tegen 286
De deal is kennelijk zojuist afgeschoten met 344 stemmen tégen (en 286 voor). Een herhaling van May’s eerdere debacle dus.
Logisch wel, want je zit met een contingent radicale brexiteers bínnen de Convervatieve Partij, en dan nog een contingent remainers binnen Labour en de Conservatieve Partij; en dan heb je de Schotse Nationale Partij nog, die staan ook niet achter May en haar deal.
Ik zou zeggen: laat die Britten lekker in hun sop gaar koken. Het parlement heeft bijna drie jaar de tijd gehad om eruit te komen, waar nodig bij te sturen of het hele proces een halt toe te roepen.
Je kunt ze nog een half jaar de tijd geven, en dan nog eens een half jaar, en dan nog eens: maar de boel is hopeloos verdeeld; May is incompetent gebleken en ik vrees dat haar opvolgers – die nu warmlopen in de coulissen – het niet veel beter zullen doen.
Nou ja, en dan heb je nog Labour onder Jeremy Corbyn, maar die durft ook geen klare wijn te schenken en ik heb verhalen gelezen over chaotische sessies van het schaduwkabinet, waar Corbyn een verklaring van een papiertje las en nauwelijks richting wist te geven: dat belooft wat als ‘ie ooit de verkiezingen zou winnen (wat vermoedelijk niet gaat gebeuren).
@18: “Dat kunnen ze niet, als ze blijven, kunnen ze er voorlopig niet uit. Het dreigement heeft aan kracht verloren.”
Je zou ondertussen door mogen hebben dat het geen dreigement is. De helft van de Britten wil gewoon de EU uit en dat aantal wordt alleen maar groter als de EU andere voorwaarden gaat opleggen aan een continuerend lidmaatschap. Dan zijn ze gewoon echt weg, desnoods zonder deal. Maar het alternatief (het VK in de EU met alle uitzonderingen en hun verlammende werking op de EU-politiek) is voor de EU eigenlijk nog onaantrekkelijker.
@16 Dat vrees ik ook, inderdaad. En dat niet alleen: een schip op het strand is als een baken in zee.
Het zou wel eens heel gezond kunnen zijn als de inwoners van andere EU-landen gaan zien hoe het ’t een land vergaat buiten de EU. Dat wordt sowieso een drama zometeen met de invoer en uitvoer van goederen, want er is nog niks geregeld.
Bijkomend voordeel: dezelfde populistische partijen die zich voorstaan op euroscepticisme zijn de partijen die de democratische rechtsstaat willen uithollen ten faveure van zogenaamde volkssoevereiniteit (via referenda en sterke mannen die de wil van het volk uitvoeren).
Dus een Brexit dat een economische en geopolitieke sof blijkt, zou wel eens terug kunnen slaan op partijen als FvD en PVV (en in mindere mate op de SP).
Ik moet bij de Brexit altijd denken aan het argument “je kunt de bevolking niet per referendum laten stemmen over gecompliceerde zaken, daarvoor hebben we politici gekozen”.
Nou, blijkbaar zijn de politici helemaal niet in staat een keus te maken in deze gecompliceerde zaak dus doe dan maar een referendum om het volk de knoop te laten doorhakken.
En over dit onderwerp zijn de kiezers inmiddels uitgebreider voorgelicht dan voor welk ander referendum ooit.
Weer mis voor May. Wat nu?
By deadline of 12 April, the UK must have approved any deal or decided whether it wants to leave without a deal, which Parliament has said no to, or is prepared to delay Brexit by a much longer period, potentially into next year. (BBC News)
En dan begint het hele spel weer van voren af aan, waarschijnlijk na verkiezingen met een nieuwe regering die de EU-27 probeert over te halen voor een nieuwe deal. Intussen moet het VK ook nog afgevaardigden kiezen voor het EP. En zit de rest van Europa voor lange tijd opgescheept met een onwillige partner.
Waar we ons in vergissen is de hardnekkigheid van de ‘eilandmentaliteit’ en de tradities en superioriteitsgevoelens van de oude imperialistische grootmacht. Het VK kan best een goede buur zijn, maar haal ze maar liever niet in huis.
@24 Dat “geïnformeerd zijn” kon nog wel eens tegenvallen. De Britten zijn jaren lang vol gegoten met fake nieuws en leugens over de EU.
“https://www.theguardian.com/politics/2019/mar/29/mps-reject-theresa-mays-brexit-deal-third-time”
“Het verlies wordt steeds kleiner, laten we het een vierde keer proberen, en dit keer plakken we er algemene verkiezingen aan vast als pressie-middel! Eens zal het lukken!”
@24 Dat de politici zo hopeloos verdeeld zijn komt echter vooral ook door de uitslag van het referendum, icm het Britse kiesstelsel.
Zonder dat referendum zou er überhaupt geen meerderheid voor vertrekken zijn, en zou Cameron zijn termijn hebben afgemaakt. Opportunisten als Boris Johnson en Michael Gove zouden zich niet achter brexit hebben geschaard; May zou niet op Brexit hebben aangestuurd.
De Britse regering zou zich op besturen kunnen hebben concentreren, de party whip zou de radicale conservatieven in het gareel hebben gebracht wanneer er moest worden gestemd; en van Jeremy Corbyn zouden we hooguit terzijde hebben gehoord dat ‘ie de EU maar een verschrikkelijk neoliberaal project vindt dat hem verhindert om het sociaal-democratische beleid te voeren dat hij nodig acht (zoals renationalisatie van de nutsvoorzieningen en eigen arbeiders eerst).
Niet dat het veel uit zou maken, want met Cameron aan het roer zouden de Tories de verkiezingen winnen, en vroeger of later zou Labour beseffen dat Corbyn weliswaar een geëngageerde achterban heeft, maar niet presentabel is voor kiezers die in het politieke midden zweven (en spaarcentjes hebben, of een eigen huis).
Door de nipte uitslag van het referendum hebben de radicalo’s een enorm momentum gekregen, een banier om hun achterban achter te verenigen en een politieke knuppel om mee te slaan: ‘het volk heeft gesproken; waag het niet de beslissing van het volk te negeren.’
Met name in het districtenstelsel is dat een tricky argument, aangezien het land verdeeld is. Als jij op een zetel zit waar de helft van je kiezers uit de EU lijkt te willen, ga je ook als Remainer je knopen tellen. Want als jij leiderschap toont, toont je tegenstander (binnen of buiten je partij) opportunisme: die gaat dat volgende verkiezingen flink uitbuiten.
En dan hebben we nog allerlei figuren die azen op een kabinetspost of het premierschap en daarom uit opportunisme op de Brexit-bandwagon zijn gesprongen in de hoop als populist politiek gewicht te kunnen verwerven (hallo Boris!). Die kunnen nu moeilijk terug.
Goed stuk:
The “enemies of the people” are not those opposing Brexit, but the reckless politicians who have brought us to this act of self-harm.
https://www.newstatesman.com/politics/uk/2019/03/humbling-britain
Anyone who thinks that “we’ll be fine” if the UK crashes out of the EU with a no deal Brexit should watch this video and reassess their opinion.
https://twitter.com/JamesMelville/status/1110438116224061441