The Fact Club

46 Artikelen
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: E. Dronkert (cc)

Feit of fabel: Nederland wereldspeler in landbouw

ACHTERGROND - Sharon Dijksma stelde vorige week (13 maart) in de Volkskrant:

Landbouwexport is nu een van de weinige lichtpunten in de economie. We zijn een absolute wereldspeler.

Dat is een…

Kunnen we Nederland een wereldspeler op het gebied van landbouw noemen?

Dijksma doet deze uitspraak op basis van het rapport “De agrarische handel van Nederland in 2012”, gemaakt door het Landbouw Economisch Instituut (LEI). Het rapport baseert zich met name op cijfers van het CBS.

Volgens de genoemde cijfers kunnen we Nederland inderdaad een wereldspeler noemen. Nederland is (in 2011) na de Verenigde Staten de grootste exporteur van landbouwproducten. Daarna volgen Duitsland en Frankrijk. Dit zegt overigens niets over hoeveel Nederland in verhouding met andere landen produceert. Hoewel we ook veel landbouwproducten importeren waren er in 2011 slechts drie landen grotere netto-exporteur dan Nederland: Brazilië, Argentinië en Thailand.

Nederland exporteerde in 2012 75,4 miljard euro aan landbouwproducten. Daarmee was de landbouw goed voor ruim 18% van de totale exportwaarde. Hoewel het totale handelsoverschot daalde van 44,4 miljard euro in 2011 naar 41,9 miljard euro in 2012, steeg het overschot van de agrarische handel in dezelfde periode van 24,5 naar 25 miljard euro.

Foto: Partij van de Arbeid (cc)

Feit of fabel: vrouwen aan de top

ACHTERGROND - In het vragenuurtje van 12 maart stelde minister Bussemaker na een vraag van kamerlid Yücel (PvdA)

Uit de Emancipatiemonitor blijkt bijvoorbeeld dat er in de top 25-bedrijven een stijging is van het totale aantal vrouwen in de top van 4,6% naar 11,7%. In de top 100 gaat het om een stijging van 5,1% naar 10,2%. Er is dus een stijging.

Dat is een…

Uit de Emancipatiemonitor 2012 van SCP en CBS blijkt inderdaad dat bij de top 25 grootste bedrijven (grootte naar eigen vermogen) het aandeel vrouwen in de top tussen 2001 en 2011 is gestegen van 4,6% naar 11,7%. In dezelfde periode is het aandeel vrouwen in de top 100 grootste bedrijven gestegen van 5,1% naar 10,2%. Met vrouwen in de top worden in dit verband vrouwen in de raad van bestuur of raad van commissarissen bedoeld.

Opvallend hierbij is dat het aandeel vrouwen daalt naarmate de onderzoeksgroep groter wordt.

Overigens noemt de Emancipatiemonitor zelf ook andere cijfers. De enquête Vrouwen in Besluitvorming  geeft cijfers van 2000 tot en met 2012. De cijfers verschillen van de bovengenoemde cijfers, omdat ze op een andere manier verkregen zijn. Waar bovengenoemde cijfers gebaseerd zijn op registraties bij de Kamers van Koophandel, aangevuld met onder andere jaarverslagen, zijn de cijfers van de enquête gebaseerd op een steekproef onder de 250 grootste bedrijven. Niettemin vertoont ook hier de trend een stijgende lijn.

Foto: European People's Party (cc)

Feit of fabel: crisis net zo erg als in jaren ’80

ANALYSE - Het is alweer even terug, maar op 3 maart deed Sybrand van Haersma Buma, fractievoorzitter van het CDA in de Tweede Kamer, de volgende uitspraak in Buitenhof: ‘(…) en het kabinet vindt alles goed, heb ik de indruk, als het maar in het jaar 2014 op een bezuiniging van 3% staat. Dat wekt niet de indruk van een visie om er uit te komen, terwijl de crisis toch net zo erg is als in de jaren ’80, zo langzamerhand.’

Dat is een…

Uitleg

Economische crises zijn moeilijk te vergelijken vanwege verschillende maatschappelijke (politieke/ sociaal-economische/ demografische) omstandigheden. In de jaren ’80 leidden de hoge olieprijzen tot enorme prijsstijgingen en een stagnatie van de economie. De crisis begon in 1980 en had zijn dieptepunt in 1982, waarna het herstel begon.

De huidige crisis is halverwege 2008 overgewaaid uit een financiële crisis in de VS en uitgemond in een wereldwijde crisis. Deze crisis duurt nog steeds voort. Dit laatste maakt de vergelijking extra lastig, aangezien we niet kunnen zeggen hoe lang (en in welke mate) de crisis nog zal aanhouden.

We kunnen onmogelijk een complete vergelijking tussen de twee crises maken. Wel kunnen we een aantal cijfers naast elkaar leggen. Hieronder zien we aan de hand van vijf indicatoren hoe de jaren ’80 en de huidige crisis zich tot elkaar verhouden. Uit deze indicatoren concluderen wij dat Nederland het nog niet zo zwaar heeft als in de crisis van de jaren ’80.

Foto: -JvL- (cc)

Feit of fabel: Eerste Kamer

ACHTERGROND - Van Haersma Buma (CDA) zei afgelopen zondag in Buitenhof dat ‘(…)Wat tot nu toe uit het kabinet is gekomen, heeft de Eerste Kamer volgens mij voor het grootste deel gewoon gesteund (…)’ (zie Buitenhof, 3 maart 2013).

Dat is een…

Uitleg:  Kabinet Rutte II bestuurt Nederland sinds 5 november 2012. Als we op eerstekamer.nl zoeken naar wetsvoorstellen uit het vergaderjaar 2012/2013, dan vinden we 53 resultaten (gezocht op 7-3-2013).

– 21 hiervan zijn nog in behandeling in de Tweede Kamer;
– vier zijn in behandeling in de Eerste Kamer;
– en twee wetsvoorstellen zijn ingetrokken. Dit zijn de begrotingsstaten van ‘Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking 2013’ en ‘Wonen en Rijksdienst 2013’, deze worden opgenomen in andere voorstellen.

26 wetsvoorstellen zijn aangenomen door de Eerste Kamer

Deze 26 aangenomen wetsvoorstellen kunnen we ook weer opdelen:

– 21 wetsvoorstellen betreffen een wijziging van de begrotingen van uitgaven en ontvangsten voor het jaar 2012 (wijzigingen samenhangend met de najaarsnota);
– vier van de aangenomen voorstellen zijn ingediend vóór de aanvang van Rutte II.

Dit zijn:

* Intrekken van langstudeerdersmaatregel (ingediend 26 oktober 2012)

* Splitsing arrondissement Oost-Nederland in de arrondissementen Gelderland en Overijssel    (ingediend 25 oktober 2012)

* Inwerkingtreding aanwijzingen voor subsidieverstrekking op hetgebied van veiligheid en Justitie (ingediend 13 oktober 2012)

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Feit of fabel: investeringen van pensioenfondsen

ANALYSE - Pieter Omtzigt (CDA) gaf op Twitter aan dat Nederlandse pensioenfondsen voor minder dan 15% in Nederland zitten. Dat was volgens hem tien jaar geleden ongeveer 50%. (bron) Is dat waar? Ja en nee.

‘NL pensioenfondsen zitten voor minder dan 15% in NL.’

De Nederlandsche Bank  publiceert gegevens over de ‘uiteenzettingen van Nederlandse financiële instellingen in het buitenland. Volgens DNB beheerde Nederlandse pensioenfondsen in het tweede kwartaal van 2012 (meest recent beschikbaar) 950 miljard euro. 133 mld euro daarvan ‘zat’ in Nederland, dat is 14%.

 ‘Was tien jaar geleden ongeveer 50%.’

Uitleg

Het CBS publiceert historische gegevens over de beleggingen van pensioenfondsen. Het CBS onderscheidt verschillende categorieën van beleggingen, de belangrijkste zijn ‘aandelen’ en ‘obligaties’, overige categorieën zijn onder andere vastgoed en hypotheken.  Deze categorieën worden weer verdeeld naar binnen- en buitenland.*

61% van de totale beleggingen van pensioenfondsen was in 2002 in het buitenland belegd. Het percentage beleggingen in Nederland bedroeg dus 39% en geen 50%.

In het kader van de huidige discussie (moeten pensioenfondsen investeren in snelwegen / scholen?)  is het belangrijk om te realiseren dat pensioenfondsen eerder niet dit soort projecten investeerden, maar in Nederlandse bedrijven via obligaties en aandelen (nog even los van staatsobligaties). Veel van dit soort bedrijven (met hoge omzet) opereren wereldwijd.

Foto: screenpunk (cc)

Feit of fabel: jongeren en comazuipen

ANALYSE - Op 26 februari debatteerde de Tweede Kamer over een voorstel om de leeftijdsgrens in de Drank- en horecawet te wijzigen van 16 naar 18 jaar. 

Nine Kooiman (SP):Het blijkt ook dat ruim de helft van alle comazuipende jongeren 16 of 17 jaar zijn, de meerderheid is zelfs 16 jaar.’ (bron)

Uitleg

We hebben hiervoor gekeken naar het onderzoek ‘Alcoholintoxicaties bij jongeren in Nederland‘. Hierbij is alleen gekeken naar minderjarigen. Wanneer we onder jongeren ook jongeren vanaf achttien jaar verstaan, klopt Kooimans uitspraak niet. Wat Kooiman zegt, komt overeen met de bevindingen in het onderzoek, maar het is in feite nog verontrustender.

Het aantal meldingen van alcoholvergiftiging bij minderjarigen stijgt.

In 2011 was 35% van de opgenomen jongeren 16 jaar oud, 17% was 17 jaar oud. Samen is dit dus inderdaad meer dan de helft.

Maar het is nog meer verontrustend als we kijken naar 14- en 15-jarigen. 19% van de opgenomen jongeren was 14 jaar oud, 22% 15 jaar.

De gemiddelde leeftijd van de opgenomen jongeren is 15,3 jaar. Dit is een lichte daling ten opzichte van 2010, toen was de gemiddelde leeftijd 15,6 jaar.

Zijn dit allemaal ‘comazuipers’?

Foto: Andrew Mason (cc)

Feit of fabel: Hoe gezond leeft de Nederlander?

ACHTERGROND - Nederlanders roken steeds minder, en ook zwaar alcoholgebruik neemt af. Maar we worden wel steeds zwaarder. 

Op 12 februari werd bekend dat een meerderheid in de Tweede Kamer voor instelling van een rookverbod is. Maar zijn we afgelopen jaren eigenlijk meer of minder gaan roken? Hoe zit het eigenlijk met alcoholconsumptie en overgewicht? Hoe doen we het in vergelijking met andere landen? Tijd voor feiten over de gezondheid van Nederlanders.

Het aantal rokers daalt al jaren.

Het zwaar alcoholgebruik daalt langzaam.

 

Het aandeel personen met overgewicht stijgt juist.

Overgewicht komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.

Hoe gezond leven we in vergelijking met andere landen? Alle cijfers zijn op basis van OECD-gegevens.

Bronnen
CBS Statline: Lengte en gewicht van personen, ondergewicht en overgewicht; vanaf 1981
CBS Statline: Lengte en gewicht van personen, ondergewicht en overgewicht; vanaf 1981
CBS Statline: Gezondheid, leefstijl, zorggebruik en -aanbod, doodsoorzaken; vanaf 1900
CBS Statline: Gezondheid, leefstijl, zorggebruik en -aanbod, doodsoorzaken; vanaf 1900
OECD: Overweight and obesity 
OECD: Smoking
OECD: Alcohol consumption

Via The Fact Club.

Foto: Doug (cc)

Feit of fabel: Scheefhuren

ACHTERGROND - Hallelujah, het is gelukt. Er ligt een plan voor de woningmarkt. Eén van de doelen is scheefhuren tegen te gaan. Maar hoe ziet de Nederlandse huurmarkt er eigenlijk uit? Wat verstaan we onder scheefwonen en om hoeveel mensen gaat het eigenlijk? Tijd voor de feiten!

Luister de uitzending terug.

Wat zijn precies de plannen van minister Blok?

Verhuurders mogen de huren voor inkomens tot 33.614 euro verhogen met maximaal de inflatie (waarschijnlijk rond de 2,5%) plus 1,5%. Voor inkomens tussen 33.614 en43.000 euro mag daar nog 1% verhoging bovenop, en voor inkomens vanaf 43.000 euro 5%. Voor inkomens vanaf 43.000 euro kan dit dus een huurverhoging van 9%betekenen.

Voor huurders met een inkomen tot 43.000 euro geldt dat de huurprijs nooit de hoogte van de maximale huurprijsgrens (bepaald op grond van het woningwaarderingsstelsel) kan overstijgen. Voor huurders met een inkomen vanaf 43.000 euro wordt deze maximale huurprijsgrens buiten werking gesteld.

Zowel  VVD als PvdA spreken zich in hun verkiezingsprogramma uit voor een huurverhoging om scheefwonen tegen te gaan. De PvdA wil echter dat huren ook kunnen dalen wanneer iemands inkomen daalt.

Hoeveel huurwoningen zijn er eigenlijk in Nederland?

We hebben hiervoor gekeken naar het aantal huishoudens in Nederland. In totaal zijn dat er ruim 7,2 miljoen woningen (2011, CBS). 4 miljoen hiervan zijn eigen woningen (koop), 3,2 miljoen zijn huurwoningen. Van die 3,2 miljoen zijn er ruim 2,2 miljoen (70%) in het bezit van woningcorporaties.

Foto: Partij van de Arbeid (cc)

Feit of fabel: arbeidsongeschikt en toch aan het werk

ACHTERGROND - Volgens tegenstanders is de Participatiewet van Jetta Klijnsma de ‘wet werken naar vermogen’ van oud-staatssecretaris Paul de Krom (VVD) in een nieuw jasje. Klijnsma was als Kamerlid nog tegenstander van de wet van de Krom. Wat gaat er allemaal veranderen met de nieuwe wet? Tijd voor de feiten.

Doel van de Participatiewet is mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan het werk helpen. De wet brengt de Wajong, de bijstand en WSW (Wet Sociale Werkvoorziening) bij elkaar en maakt het mogelijk voor mensen om onder het minimumloon te gaan werken. Mensen die volledig onder de Wajong vallen komen niet onder de Participatiewet. De wet moet nog worden uitgewerkt. Belangrijk punt uit de nieuwe wet is ‘loondispensatie’. Het ministerie van Sociale Zaken:

Voor iedereen die straks onder de Participatiewet valt geldt het systeem van de zogeheten loondispensatie. Dit betekent dat iemand onder voorwaarden onder het minimumloon aan de slag kan. Dat is altijd tijdelijk. Uiteindelijk moeten loon plus aanvullende uitkering samen even hoog zijn als het minimumloon. Ook op dit punt moet de nieuwe wet nog verder worden uitgewerkt.

Hoeveel mensen vallen onder de nieuwe wet?

Dat is lastig te zeggen, wat we kunnen doen is het aantal uitkeringen van de regelingen die onder de Participatiewet vallen noemen. Het is niet zo dat een uitkering gelijk staat aan een persoon, iemand kan en een Wajonguitkering ontvangen en werken onder weer een WSW-dienstverband.

Foto: Marc Schouwenaars (cc)

Feit of fabel: Fyra hoorzitting

ACHTERGROND - De hoorzitting over de Fyra is vandaag van start gegaan in Brussel. Het Beneluxparlement  voelt de NS en het Belgische vervoersbedrijf aan de tand over de aanschaf van de falende hogesnelheidstrein. Maar hoe heeft het zo ver kunnen komen, hoe zit het precies met de Italiaanse leverancier en…wat gaat het ons kosten? Tijd voor de feiten.

Het Benelux parlement, tot vandaag had bijna niemand ervan gehoord. Wat is het?
De hoorzitting wordt georganiseerd door het Beneluxparlement. Het Beneluxparlement verschaft de regeringen van België, Nederland en Luxemburg adviezen op het gebied van economische en grensoverschrijdende samenwerking. Het parlement telt 49 leden waarvan 21 uit België, 21 uit Nederland (Eerste en Tweedekamerleden) en 7 uit Luxemburg.

En wie zitten er namens Nederland in?
Namens Nederland komen vandaag Tweede Kamerleden uit de commissie Infrastructuur en Milieu, dit zijn: Paulus Jansen (voorzitter cie I&M, SP), Betty de Boer (VVD), Duco Hoogland (PvdA), Machiel de Graaf (PVV), Sander de Rouwe (CDA), Stientje van Veldhoven (D66) en Liesbeth van Tongeren (GroenLinks) aanwezig. Zij stellen vragen stellen aan de NS, Prorail, NMBS (Belgische NS) en Infrabel (spoorwegbeheerder België). Hier een overzicht van de vaste leden van het Beneluxparlement.

Het is nu 2013, maar het verhaal van de Fyra begin in 2001 toen NSHispeed de concessie won voor de Hogesnelheidslijn. Hoe ging het verder…?
Het verhaal begon al eerder, Den Uyl had het al over een hogesnelheidslijn en in 1995 besloot het parlement tot de aanleg van de Hogesnelheidslijn Zuid, deze spoorlijn geschikt voor hogesnelheidstreinen verbindt Amsterdam en Parijs (via Schiphol, Rotterdam en Brussel) met elkaar.

Foto: Peter Forret (cc)

Feit of fabel: Opstelten over hoogte verkeersboetes

ANALYSE - Leiden hogere verkeersboetes tot minder overtredingen? De feiten op een rijtje.

Ivo Opstelten (VVD), in debat met Nine Kooiman (SP) over het nut van hoge verkeersboetes:

Is het nuttig geweest? Ja, dat is duidelijk gebleken. Wij hebben daar in de Kamer een aantal malen heel goed over kunnen spreken. Daar is onderzoek naar gedaan. De feiten wijzen dat ook uit. Het WODC heeft gezegd dat de boeteverhogingen wel degelijk een effect hebben op het nalevingsgedrag van een groep overtreders, namelijk recidivisten en meerplegers. (bron: vragenuurtje 15 januari 2013)

Maar Opstelten shopt selectief.

Context: Nine Kooiman stelt in het vragenuurtje van 15 januari dat vanuit de politie signalen komen dat de verkeersboetes te hoog zijn; zo hoog zelfs dat agenten ze niet meer willen uitschrijven. Opstelten meent dat het bepalen van de hoogte van de boetes iets tussen hem en het parlement is, en dat de hoge boetes effect blijken te hebben. Om dit te ondersteunen beroept hij zich onder andere op een onderzoek van het WODC. Wat volgt is een discussie tussen Opstelten en Kooiman over wat het onderzoek nu eigenlijk zegt over het effect van hoge verkeersboetes.

Uitleg: Opstelten en Kooiman beroepen zich op een onderzoek dat het WODC (het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatie Centrum) in 2011 heeft uitgevoerd. Dit onderzoek identificeert een aantal oorzaken in de trendbreuk van de opbrengsten uit boetes. Deze opbrengsten vallen tussen 2008 en 2010 namelijk beduidend lager uit dan de ramingen.

Foto: Wyoming_Jackrabbit (cc)

Feit of fabel: startende ondernemers

ACHTERGROND - De KvK publiceerde vorige week gegevens waaruit blijkt dat het aantal startende ondernemers afgelopen jaar sterk is gedaald. Dat lijkt een zorgelijke zaak, aangezien Nederland bekend staat als een land van ondernemers. Enkele feiten over ondernemend Nederland.

Het aantal startende ondernemers, zo blijkt uit dit rapport van de Kamer van Koophandel (KvK), is de laatste jaren (met uitzondering van een kleine dip in 2009) tot 2011 flink gestegen. Vanaf 2008 zitten we boven de 100 duizend starters per jaar. Het laatste jaar toont een scherpe daling van 15 procent. Tussen 2011 en 2012 is het aantal startende ondernemers gedaald van 121.700 naar 104.000.

104.000 startende ondernemers, hoeveel is dat eigenlijk?

Veruit het grootste deel van de startende ondernemers (96,2 procent) kan worden aangemerkt als zzp’er.  (Hierbij moet wel worden vermeld dat de KvK hier een vrij ruime opvatting van zzp’er hanteert, namelijk ondernemers waarvan het bedrijf minder dan twee werkzame personen kent.)

Om het aantal startende ondernemers in context te kunnen plaatsen is het interessant om te kijken naar het aantal bedrijven, en met name het aantal eenmanszaken, in Nederland. Het totaal aantal bedrijven in Nederland lag in 2012 op ruim 1,2 miljoen. Bij tweederde daarvan (869 duizend bedrijven) was één persoon werkzaam. De 104.000 startende ondernemers hebben in 2012 samen ruim 121.000 bedrijven opgezet. Dat is bijna 14 procent van het totaal aan eenmanszaken.  (Met de kanttekening dat hierin ook enkele bedrijven zitten die groter zijn dan één persoon. Omdat dit er echter zo weinig zijn, tellen we deze voor het gemak even niet mee in de vergelijking.)

Vorige Volgende