Rogier Koedijk, auteur op Sargasso

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Rigide rij- en rusttijdenregels doorn in het oog van wegtransporteurs

28 maart 2013 , 19:00 , door Rogier Koedijk

ACHTERGROND - Vrachtwagenchauffeurs zijn gebonden aan rigide regels rondom rij- en rusttijden, om de verkeersveiligheid van henzelf en andere weggebruikers te bewaken. Maar de extreem strenge handhaving van de regels leidt tot frustratie bij de chauffeurs en hun werkgevers.

‘Je moet haast hoogleraar zijn om de rij- en rusttijdenregels te begrijpen,’ zegt Henk terwijl hij zijn chauffeurspas in de tachograaf van zijn wagen stopt. Zijn baas wil niet met bedrijfsnaam genoemd worden. Hij wil geen extra controles van de inspectiedienst over zich afroepen. De ingewikkelde rijtijdenwetgeving en vooral de rigide handhaving in het buitenland drukken als een zware last op de schouders van de wegtransporteurs. De digitale tachograaf speelt daarin een belangrijke rol.

De tachograaf is het apparaat dat rijtijden, snelheid en afgelegde afstand vastlegt. Voorheen ging dat met een analoge versie. Dat apparaat trekt op een ronddraaiend papieren schijfje drie lijnen en registreert daarmee de gegevens over een periode van 24 uur. Omdat de schaal van de analoge tachograafschijf zeer klein is, zijn die gegevens niet tot op het kleinste detail af te lezen. Sinds mei 2006 worden alle vrachtwagens uitgerust met een digitale tachograaf. Die legt op de persoonlijke chippas van de chauffeur tot op de minuut vast wat er met de vrachtwagen gebeurt. Goed is goed en fout is fout. Een minuut te lang doorrijden betekent dat de chauffeur het risico loopt daarvoor beboet te worden bij een controle.

Foto: copyright ok. Gecheckt 23-11-2022

Bruggen slaan op z’n Amerikaans

13 februari 2013 , 19:00 , door Rogier Koedijk

ANALYSE - Gisternacht hield Obama zijn State of the Union. Hij sprak het Congres toe over de staat waarin het land verkeert en zijn plannen voor de toekomst.

Barack Obama en Mark Rutte, ze zeggen precies hetzelfde en toch klinkt het anders. ‘Bruggen slaan’ klinkt nu eenmaal slapper dan ‘let’s get it done’ en ‘put the nation’s interest before partner’. Obama verwees in zijn opening naar John F. Kennedy, die in 1962 in zijn SotU zei: ‘Constitution makes us not rivals for power, but partners for progress’. Met andere woorden: er moet veel gebeuren, zet partijpolitieke belangen opzij. Gezien de zurige blikken van de Republikeinse toehoorders in het Congres wordt dat nog geen sinecure.

Binnenlandse uitdagingen

Nadat eerst zijn kabinetsleden onder luid applaus, van de Democraten uiteraard, en handenschuddend het Congres binnenkwamen, sprak Obama het Congres toe. Het was de eerste State of the Union sinds de herverkiezing van Obama. Nu hij zich daar niet meer druk om hoeft te maken, is dit het moment om de echte change in gang te zetten die hij vier jaar geleden verkondigde.

En er is nogal wat werk te verzetten in de VS. De begroting moet op orde worden gebracht met een bezuiniging van vier biljoen dollar. Van de rijken worden meer bijdragen verwacht. Obama wil niet dat belastingteruggaven voor de rijken ten koste gaan van investeringen in scholen en gezondheidszorg. Tegelijkertijd moeten de gezondheidszorg en onderwijs worden hervormd: de kosten moeten omlaag en de kwaliteit omhoog.

Foto: Gerard Stolk (cc)

CDA terug in centrum van de macht

8 februari 2013 , 19:00 , door Rogier Koedijk

ANALYSE - Het CDA is voor even terug in het centrum van de macht. Minister Stef Blok van Wonen heeft de steun van de christendemocraten in de Eerste Kamer nodig voor het invoeren van de inkomensafhankelijke huurverhoging.

Als CDA-fractievoorzitter Buma de situatie wat beter had ingeschat, was hij eerder deze week vast niet gekomen met zijn pleidooi voor het terugdringen van de bevoegdheden van de EU. Zijn argumenten voor ‘minder Europa’ verzandden in een boodschappenlijstje vol schijnbaar onbenullige en onjuiste voorbeelden. Dinsdag zei hij in de uitzending van Pauw en Witteman, gevraagd naar het scherpste voorbeeld van Europese regelzucht, dat er een rondweg is die is afgezet met betonnen paaltjes omdat tien meter van die weg door een natuurgebied loopt. Van dat soort situaties zouden ontzettend veel ondernemers last hebben, aldus Buma.

Op audiëntie bij Buma

Het CDA heeft dat soort retoriek helemaal niet nodig om zichzelf weer in de schijnwerpers te spelen. Sterker nog, het aanhaken bij populistische onderwerpen maakt van het CDA vooral een partij die draait en keert, een predicaat dat het CDA in het verleden op de PvdA plakte. Tot voor kort was het CDA nog een Europagezinde partij, nu sluit het opportunistisch aan bij de Eurosceptische sentimenten die vanuit Engeland overwaaien.

Foto: Ondrej Kloucek (cc)

Politieke kleur

13 januari 2013 , 07:00 , door Rogier Koedijk

ELDERS – De kans dat hij daadwerkelijk de volgende Tsjechische president zou worden was klein, de vol getatoeëerde kunstenaar Vladimir Franz. Vrijdag en zaterdag gingen de Tsjechen naar de stembus. In de peilingen lag Franz op een verrassende derde plaats, maar de achterstand bleek te groot om door te gaan naar de slotronde.

De sociaaldemocratische ex-premier Milos Zeman heeft met ongeveer 25 procent van de stemmen de eerste ronde gewonnen. Hij neemt het eind januari op tegen de conservatieve politicus en huidige minister van Buitenlandse Zaken Karel Schwarzenberg. Deze heeft Jan Fischer, voormalig premier van een overgangsregering, voorbij gestreefd. Underdog Franz kan weer aan zijn kunstwerken en composities. Door een verkiezingsdebat liep hij eerder deze week de premièrevoorstelling van zijn nieuwe opera Oorlog van de Salamanders in het Nationaal Theater mis.

Franz’ hoge positie in de presidentsrace is wederom een signaal dat de bestaande politieke elite onvoldoende aansluit bij de burger. In dit geval de hardwerkende Tsjech. De 53-jarige Franz is niet verbonden aan een bestaande partij. Politieke ervaring heeft hij niet. Maar door een wijziging in de grondwet was het toch mogelijk, mits hij voldoende handtekeningen verzamelde, om mee te doen aan de verkiezingen. Met 88.000 handtekeningen werd het minimum van 50.000 ruim overschreden. Een groot budget had hij ook niet, zo’n 20.000 euro. Toch deed hij het dus zeer goed in de peilingen. Als jongeren mochten stemmen, dan had hij zelfs overtuigend gewonnen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Weg naar EU nog lang voor Bosnië-Herzegovina en Kosovo

6 januari 2013 , 19:00 , door Rogier Koedijk

ACHTERGROND - De laatste oorlog in voormalig Joegoslavië ligt alweer meer dan tien jaar achter ons. Het grote bloedvergieten is sindsdien voorbij, toch is de situatie in een aantal van de voormalige Joegoslavische republieken verre van stabiel. In de Volkskrant en het Financieele Dagblad stonden gisteren interessante artikelen over de situatie in respectievelijk Kosovo en Bosnië-Herzegovina.

In hedendaags Kosovo staan de burgers van Servische afkomst onder druk. Althans, voor zover zij zijn gebleven. Naar schatting woonden er voor de oorlog van 1999 twintigduizend Serviërs in Pristina, daarvan zijn er nu nog 53 over volgens dit artikel in de Volkskrant. Hoewel de werkloosheid er hoog is, heerst er optimisme in de hoofdstad. Er zijn veel jonge mensen die veelal werken voor internationale organisaties en er is een bloeiende horeca. Maar het optimisme geldt niet voor de Serviërs. In de hoofdstad, waar niet de gemeenschappelijke blauwe Kosovaarse vlag maar de rode Albanese vlag volop wappert, is maar één Servisch-orthodoxe kerk. De meeste Serviërs trekken naar Servische enclaves, sommige niet ver buiten Pristina, maar de meeste in het noorden van Kosovo. In die enclaves hebben zij hun eigen ziekenhuizen, scholen en kerken.

Geschiedenis van Kosovo

Gevoelens van ontheemdheid onder Serven en moslims wisselen elkaar af in de geschiedenis van Kosovo, dat door Servische nationalisten wordt gezien als de bakermat van hun cultuur. Volgens de overlevering werd deze bakermat in 1389 bij de Slag op het Merelveld verloren waarna eeuwen van Ottomaanse onderdrukking volgde. Na het uiteenvallen van het Ottomaanse Rijk kreeg Servië weer zeggenschap over Kosovo. Dat bleef na de Eerste Wereldoorlog onveranderd, ondanks het feit dat de Albanese moslims toen al de meerderheid vormden. Na de Tweede Wereldoorlog werd Kosovo onderdeel van het Tweede Joegoslavië van Josip Broz Tito. Door een grondwetswijziging in 1974 verloor Servië haar controle over Kosovo, dat weliswaar volgens de wet een provincie bleef maar in feite de status van republiek kreeg (Kosovo werd toen rechtstreeks vertegenwoordigd in de federale instellingen).

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

De (on)winbare strijd

30 december 2012 , 07:00 , door Rogier Koedijk

ACHTERGROND - De deze week overleden leider van de coalitietroepen in de Eerste Golfoorlog, ex-generaal Norman Schwarzkopf, pleitte voor het aangaan van een strijd die te winnen valt. Operation Desert Storm bleek uitermate succesvol. De effectiviteit en duurzaamheid van de huidige missie in Afghanistan is uiterst onzeker, de tijd zal leren wat meer dan tien jaar inspanningen hebben opgeleverd.

Stormin’ Norman is overleden. Ex-generaal Norman Schwarzkopf, die zijn bijnaam dankte aan zijn opvliegende karakter, stond in 1991 aan het hoofd van de coalitietroepen die het leger van Sadam Hussein uit Koeweit verdreven. Hij gaf het Amerikaanse leger hernieuwd zelfvertrouwen. Volgens The Guardian rekende hij door middel van de geslaagde blitzkrieg af met het Vietnam-syndroom van het Amerikaanse leger. Dat lijkt me wat overdreven, zeker gezien de ervaringen in Somalië en de nieuwe moeizame missies die sindsdien in Irak en Afghanistan zijn ondernomen. Dat neemt niet weg dat Operation Desert Storm vanuit militair oogpunt een succesvolle onderneming was. Het uitgangspunt van Schwarzkopf, die zelf twee keer diende in Vietnam, was om alleen in een strijd verzeild te geraken als een overwinning goed mogelijk zou zijn.

De Eerste Golfoorlog bleek inderdaad een winbare strijd. Dat mocht ook wel, met een troepenmacht van 700.000 man. Daar stond wel een miljoen Irakese militairen tegenover. Een groot deel daarvan bestond echter uit opgeroepen reservisten, die lang niet zo goed getraind waren als de Republikeinse Garde. Bovendien hadden de coalitietroepen een grote overmacht in de lucht. Na wekenlange luchtbombardementen werden de Irakezen in een grondoorlog van vier dagen uit Koeweit verdreven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Sta(a)tus zegt ook niet alles

23 december 2012 , 15:00 , door Rogier Koedijk

ACHTERGROND - Palestina is waarnemerstaat in de VN geworden. Een groot aantal landen erkent de oppositiecoalitie als vertegenwoordiger van het Syrische volk. Taiwan wordt door een beperkt aantal staten erkend, maar is wel een gewild handelspartner. De status van staten komt in vele vormen en maten.

Ik moet bekennen dat ik het begrip ‘waarnemerstaat’ niet kende voordat Palestina deze status onlangs kreeg toegekend. Het klinkt toch een beetje alsof je langs de zijlijn staat, en eigenlijk is dat ook nog steeds het geval. Want het is niet zo dat Palestina nu een soevereine staat is, met eenduidig zelfbestuur over een helder afgebakend stuk grondgebied.

Half december erkenden ruim honderd landen op een bijeenkomst van de ‘Vrienden van Syrië’ de Nationale Coalitie van Syrische Revolutionaire en Oppositionele Krachten als de ware vertegenwoordiger van het Syrische volk. De VS gingen hen voor en de Europese Unie volgde. Maar ondertussen zit Assad nog in zijn paleis, wordt hij nog gesteund (hoewel ook dit afbrokkelend is) door ondermeer Rusland en woedt de burgeroorlog door.

Wat betekent een status nu eigenlijk voor een staat? Besta je als land alleen als je door de VN erkend wordt? Is het belangrijk om erkend te worden door andere staten? Of kan je als land ook prima functioneren zonder die officiële erkenningen?

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Kennis van lokale structuur essentieel bij militaire interventies

9 december 2012 , 10:00 , door Rogier Koedijk

ACHTERGROND - De Brit Rory Stewart heeft als diplomaat van dichtbij meegemaakt hoe het eraan toe gaat in Irak en in Afghanistan. Hij betoogt dat de inspanningen van het Westen in Irak en Afghanistan zijn mislukt door gebrek aan kennis en inlevingsvermogen in de lokale gebruiken en structuren.

Het Duitse leger verlaat waarschijnlijk al volgend jaar de provincie Kunduz. Wanneer de Duitsers hun kamp sluiten zal dat mogelijk ook gevolgen hebben voor de politietraining missie in de noordelijke Afghaanse provincie. De Nederlandse militairen zijn namelijk gehuisvest op de Duitse militaire basis. Zij zijn afhankelijk van onze oosterburen voor de voorzieningen op het kamp, de beveiliging ervan en de hulp aan Nederlandse militairen in noodgevallen. Het einde van de Nederlandse training van politieagenten staat eigenlijk gepland in 2014.

Vanaf de start van de NAVO-missie in Afghanistan (ISAF) is er al discussie over het nut van de militaire ingreep en de effectiviteit van het opbouwwerk. Dat geldt ook voor de Nederlandse inbreng, eerst in Uruzgan en nu in Kunduz. Wordt er wel werkelijk opgebouwd of is het nog oorlog? Het antwoord daarop is een beetje van beide en is ook afhankelijk per provincie. Kunduz is, hoewel niet vrij van incidenten, altijd rustiger geweest dan bijvoorbeeld de zuidelijke provincies Uruzgan en Helmand.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Enkel ‘winnaars’ na laatste Gaza-conflict

25 november 2012 , 21:36 , door Rogier Koedijk

ACHTERGROND - Elders in de Wereld op zondag – over geopolitiek, internationale betrekkingen en internationale instellingen – kan natuurlijk niet om hét conflict van de afgelopen weken heen: de recentste escalatie tussen Hamas en Israël.

Nu het kortstondig geëscaleerde conflict weer tot rust is gekomen (voor zo lang het duurt, want al twee dagen na de wapenstilstand werd een Palestijn doodgeschoten in de bufferzone aan de grens tussen Israël en Gaza), laaide meteen de discussie op wie er eigenlijk gewonnen heeft.

Dennis Ross schreef in dit stuk van 18 november (22 november in vertaling in de Volkskrant verschenen), dus nog voor het ingaan van de wapenstilstand, dat Hamas verkeerd gegokt heeft. De Palestijnen hoopten door middel van raketbeschietingen de Egyptische president Mohamed Morsi en zijn Moslimbroederschap te dwingen tot een keuze voor Hamas. Bovendien verwachtte Hamas dat Israël het niet tot een escalatie van het conflict zou laten komen. Israël sloeg echter terug met de liquidatie van Jaabari, het hoofd van de militaire tak van Hamas, en met bombardementen op de Gazastrook.

Volgens Ross, een Amerikaanse oud-diplomaat, die nu verbonden is aan The Washington Institute for Near East Policy, hadden zowel Israël als Hamas geen behoefte aan een langslepend conflict. Tegelijkertijd wilden beide partijen de overwinning op kunnen eisen, het tonen van zwakheid helpt daarbij niet. Ross voorzag in zijn artikel al een belangrijke rol voor Egypte: kiest Morsi voor zijn ideologische verwanten in Gaza of kiest hij pragmatisch voor de economie van zijn eigen land – Egypte ontvangt jaarlijks 1,3 miljard dollar van de Verenigde Staten.

Foto: -JvL- (cc)

Neoliberaal of socialistisch? Rutte II kan alle kanten op

14 november 2012 , 20:00 , door Rogier Koedijk

COLUMN - Het was een raar debat over de regeringsverklaring. Want waar moet je het over hebben als de visie ontbreekt en een lawine van cijfers over iedereen is neergedaald?

Na alle commotie rondom de inkomensafhankelijke zorgpremie, gaf premier Rutte gisteren eindelijk de regeringsverklaring af, waarna alle fractieleiders hun visie op het regeerakkoord gaven. Wilders oreerde er een half uur lustig op los, opvallend genoeg slechts eenmaal geïnterrumpeerd door D66-leider Pechtold – de PVV-leider moet zich enigszins verloren hebben gevoeld in de Tweede Kamer. Het waren de fractievoorzitters van regeringspartijen VVD en PvdA die veelvuldig werden onderbroken. Het is logisch dat de oppositiepartijen Zijlstra en Samsom voornamelijk wezen op beloftes en standpunten uit de verkiezingstijd die nu niet meer worden waargemaakt.

Vandaag debatteerde de Tweede Kamer verder. Zoals gebruikelijk vond Wilders dat de ‘sorry-premier en zijn knudde-kabinet’ maar het beste direct konden opstappen omdat zij er zo’n bende van hebben gemaakt. Rutte pareerde dat scherp door te stellen dat hij, in tegenstelling tot de PVV-leider, ‘geen weglooppoliticus is.’ Overigens liet Rutte zich, refererend aan het mislukte Catshuisoverleg, voor het eerst ontvallen dat samenwerking met de PVV een fout was.

Los daarvan kabbelde het debat lekker voort. Natuurlijk waren er vragen over versobering van de sociale voorzieningen, toename van werkloosheid, de besteding van de 250 miljoen euro uit infrastructuur voor de sociale agenda en de vraag of dat geld ten koste gaat van asfalt of van openbaar vervoer, effecten van kabinetsbeleid op werkgelegenheid in de bouw, of er nog wel geld is voor blauw op straat en voldoende personeel voor gevangenissen, economische effecten op de land- en tuinbouwsector en hulp aan Griekenland. Bij natuur en duurzaamheid kwamen PvdD-leider Marianne Thieme en GroenLinks-fractievoorzitter Van Ojik naar voren. Wilders hakte nog even in op minister van Buitenlandse Zaken Timmermans en het kabinetsbeleid ten opzichte van het Israëlisch-Palestijnse conflict.

Buitenlands beleid gaat om geld

6 november 2012 , 14:00 , door Rogier Koedijk

OPINIE - Het buitenlands beleid gaat om geld verdienen en kosten beperken. Een blik op het regeerakkoord.

Op 30 oktober zei Diederik Samsom in Nieuwsuur dat de onderhandelaars geen visie op het terugdringen van de werkloosheid en het creëren van banen hebben geformuleerd omdat PvdA en VVD daarvoor te veel van elkaar verschillen. Het is aan de Tweede Kamer om visies uiteen te zetten, zodat de partijen hun politieke kleur behouden, aldus Samsom. Wat impliceert dat onze nieuwe regering geen visie heeft.

Wat betreft het buitenlands beleid van Rutte-II klopt dat vrij aardig, afgaande op het regeerakkoord. Nu had de VVD in haar verkiezingsprogramma al verkondigd dat de partij ‘geen behoefte heeft aan vage vergezichten.’ Vergezichten zijn er dan ook niet echt te vinden, of het moeten de bezuinigingstabellen voor de jaren 2013 – 2017 zijn. Wel heeft het nieuwe kabinet, zoals verwacht, een mantra als het gaat om buitenlands beleid: economie, economie, economie.

Europa: geld verdienen, kosten beperken

Europa en de rest van de wereld zijn er om geld te verdienen. ‘Europa is van groot belang voor onze vrede, veiligheid en welvaart. We verdienen er ons geld; onze banen zijn er voor een groot deel van afhankelijk’ en ‘als het goed gaat met Europa gaat het goed met Nederland,’ zo staat in het nieuwe regeerakkoord. En dus moet de interne markt worden versterkt. Hoe? ‘Effectieve maatregelen om de noodzakelijk groei in Europa te versterken, worden bevorderd en ondersteund’. Blijft de vraag: wat zijn dan effectieve maatregelen? Een heldere visie hierop ontbreekt vooralsnog.

Buitenlands beleid: It’s the economy, stupid!

25 oktober 2012 , 13:00 , door Rogier Koedijk

ANALYSE - In een nieuwe serie behandelt Sargasso enkele thema’s die in het regeerakkoord zouden moeten staan. In dit deel: buitenlands beleid, uiteraard een vast onderdeel van het regeerakkoord. In crisistijd verdwijnen vrede, veiligheid en mensenrechten wat naar de achtergrond. It’s the economy, stupid!

VVD en PvdA zijn er naar verluidt bijna uit. Rutte en Samsom willen over een week of drie de start maken met Rutte II. De verwachting is dat de plannen volgende week voor doorrekening naar het CPB kunnen. Ook dit kabinet komt weer voor forse bezuinigingen te staan, zo’n vijftien miljard euro in totaal.

In tijden van economische crisis is het vizier doorgaans gericht op het oplossen van binnenlandse problemen: werkloosheid, oplopende zorgkosten, huizenmarkt, pensioenen, etcetera. Nederland is nog steeds een welvarend land, maar er zijn forse problemen. Dat is wat ‘de burger’ bezig houdt. Dan is Syrië toch ver van het bed, evenals politieagenten in Kunduz.

Nu liggen de oorzaken van de crisis grotendeels in internationale systemen. De oplossingen trouwens ook, maar dat blijft een lastige spagaat. Een klein land als Nederland kan zich niet onttrekken aan de buitenwereld, maar veel invloed op de ontwikkelingen in diezelfde buitenwereld is er niet. De ‘internationale paragraaf’ van het nieuwe regeerakkoord zal dan ook voornamelijk gaan over Europa en de internationale financieel-economische verwevenheid.