P.J. Cokema

1.374 Artikelen
181 Waanlinks
2.657 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
P.J. Cokema is het pseudoniem van Peter de Jonge. Hoewel geen fervent voorstander van pseudoniemen, toch deze internet-identiteit aangenomen, omdat er erg veel Peter de Jonges op het world wide web te vinden zijn.

Tot juli 2018 werkzaam geweest in de dak- en thuislozenopvang. Blogt sinds 9 januari 2006 op zijn eigen website Peterspagina (voorheen Codes, keuzes en maakbaarheid). Onder het pseudoniem P.J. Cokema voegde hij zich in 2008 als gastlogger bij GeenCommentaar, waar hij in mei 2011 toetrad tot de vaste groep redacteurs.

Na de fusie met Sargasso verzorgde hij sinds oktober 2011 de wekelijkse rubriek Kunst op Zondag, nu nog 1 tot 2 keer per maand. Daarnaast zijn binnenlands bestuur en de gezondheidszorg de belangrijkste aandachtsgebieden voor zijn artikelen.

Tevens initiatiefnemer van de Blogparel (tot 2014), de blogprijs voor stukjes die lezers eerst doen lachen en vervolgens tot nadenken stemmen.
Foto: Emiliano (cc)

Kunst op Zondag| Tentegenovertoonstelling

Sinds 2012 is in het Haagse Gemeentenmuseum de doorlopende tentoonstelling ´Ontdek het moderne´ te zien. Het grappige aan de tentoonstelling is dat de moderne kunst niet in een historisch chronologisch overzicht wordt gepresenteerd, maar dat kunstwerken van verschillende tijden en stromingen in vijf thema´s bij elkaar zijn gezet.

Eeen ideetje van museumdirecteur Benno Tempel, die ook het gelijknamige boek er bij schreef. Benno Tempel wil zo dwarsverbanden zichtbaar maken, maar zonder dat boek er bij zie je sommige van die verbanden niet meteen. Eén van die thema’s is ‘stilstand en beweging’. Hier worden Mondriaan, impressionisten, urbanisatie, het Hollandse platteland en de Haagse School bij elkaar gebracht. Kort door de bocht samengevat: reizende kunstenaars in een veranderende wereld.

Maar zie je dat er van af als je langs de kunstwerken loopt? Nee, daarvoor zijn ze te verschillend. Dat er dwarsverbanden, zelfs overeenkomsten te vemoeden zijn valt pas op bij kunstwerken waarbij  enige gelijkenis meteen opvalt.

Dat is het geval bij de sculptuur Into One-Another II To P.P.P. van Berlinde De Bruyckere, dat midden in het Francis Bacon-zaaltje is neer gezet. Het lijkt wel of Berlinde De Bruyckere schatplichtig is aan Bacon’s ‘Seated figure’ en ‘Paralytic Child Walking on All Fours (from Muybridge)’.

Closing Time | Wasmachine

We beginnen de dag met was, we eindigen er ook mee: de magische, muzikale wasmachine van Laura Imbruglia.

Elk gewenst liedje komt uit haar wasmachine. Wellicht ook één van de vele wasmachineliedjes uit deze voorraad:

Artists:  Wind Machine • Miami Sound Machine • Soft Machine • Tin Machine • Braindead Sound Machine • Carter the Unstoppable Sex Machine • My Sister’s Machine • Moog Machine • Rage Against the Machine • Flying Machine • Machine Gun Kelly • Machine Gun Kelly ft. Hailee Steinfeld • The Kite Machine – and 80 other artists »

Foto: Jean-Pierre Dalbéra (cc)

Kunst op Zondag| Wat was

We hadden het in de vorige aflevering over wasserettes en wat gebeurt? Komen reaguurders op de proppen met wasplaatsen, bleekvelden en waslijnen.

Eén van de leuke aspecten van Kunst op Zondag: de aanvullingen. Daarmee dreigt soms een onderwerp vreselijk off topic te gaan, maar dat valt in deze rubriek erg mee. Want laten we wel zijn: sommige onderwerpen lenen zich soepeltjes voor een associërende verbreding van het thema.

De meeste reacties bij Kunst op Zondag doen dat: verbreden van het onderwerp. Dat is elders op Sargasso helaas nog wel eens anders. Daar zie je in de reacties soms wat versmalling, verenging is toepasselijker.

De lezers hielden zich vorige keer in. Ik kan het niet laten. Vandaag doen we nog wat was en associëren er op los.

We hebben er tussen de regels enigszins op gezinspeeld: achter de was schuilt een geschiedenis van ellende. De wasserette-, wasgoed-, wasknijper- en wasmachinekunst laat daar weinig van zien. Wassen was een zware, vervelende, slecht betaalde klus. Zowel voor de mensen die dat als huishoudhulp deden, als voor de mensen die in wasserijen werkten.

Wasvrouwen

Vermoeide ruggen, gekloofde handen, we zien het niet terug in deze toch wat idylische schilderijen. Laten we het zien als een ode aan de wasvrouwen.

https://www.youtube.com/watch?v=McmpkoHjJqU

Closing Time | Free money

Nee, dit is niet het gratis geld waar het vanmorgen over ging. Het is ook niet een oproep om geld te bevrijden uit de klauwen van hen die er anderen voor laten werken. Het is de ‘als-ik-toch-eens-rijk-was’-versie van Patti Smith.

‘Free Money’ kwam voor het eerst uit op het album Horses (1975). Patti Smith zingt hoe ze ‘gratis geld’ niet voor haarzelf wenst.

Every night before I go to sleep
Find a ticket, win a lottery
Scoop the pearls up from the sea
Cash them in and buy you all the things you need

Foto: Steve Calcott (cc)

Kunst op Zondag | Wasserette

Wasserette – ‘bedrijf, waar de huisvrouwen met behulp van zich aldaar bevindende wasmachines tegen betaling hun was (-) kunnen doen’.

Wij verklaren hiermede, dat uit de bovenstaande vermelding niet mag worden geconcludeerd, dat op deze naam en dit merk geen eigendomsrechten bestaan. De rechten behoren uitsluitend toe aan de N.V. Wasserette te Amsterdam.

Als de geschiedenis even anders had gelopen, had Sargasso een advocaat aan de deur gehad wegens het gebruik van de wasserette. Dat wil zeggen: van het woord. Het citaat hierboven komt uit een advertentie in drie landelijke dagbladen die uitgeverij Wolters-Noordhoff in 1967 plaatste nadat de eigenaar van N.V. De Wasserette eiste dat het woord uit het woordenboek werd geschrapt of dat er bij werd vermeld dat wasserette een beschermde merknaam was (bron: NRC, artikel van Ewoud Sanders, 1996). .

Wasserette is niet de enige merknaam die als soortnaam gangbaar is geworden in het dagelijks taalgebruik. Maar is de wasserette inmiddels zo zeldzaam geworden dat ze museumwaardig is geworden?

Nee, de wasserette in museum Boijmans van Beuningen is een staaltje ‘social design’ van Manon van Hoeckel, één van de finalisten in VPRO’s Toekomstbouwers op de Dutch Design Week. In museum Boijmans neemt ze deel aan de tentoonstelling ‘Change the System’.

Foto: copyright ok. Gecheckt 06-09-2022

Kunst op Zondag | Gezongen kunst

Het ensemble Holland Baroque heeft net wat concerten achter de rug waarin samen met de vocalisten van het madrigaalensemble Gesualdo Consort een stukje Bach ten beste is gegeven.

Kenners weten:’stukje’ is een welhaast beledigend understatement voor ‘Kunst der Fuge’, een verzameling fuga’s en canons waar Johann Sebastian Bach de laatste jaren van zijn leven aan heeft gewerkt. Een historisch werk.

Het eigenaardige van geschiedenis is dat naar mate de tijd verstrijkt het steeds lastiger wordt de feiten te checken bij de direct verantwoordelijken. Dat geeft kwaadwillenden de ruimte er dan maar een suspecte draai aan te geven. Gelukkig zijn er ook creatieven die er een eigen draai aan geven zonder de geschiedenis geweld aan te doen.

Die constatering is van toepassing op Bach’s Kunst der Fuge. Er is geen absolute zekerheid voor welke bezetting het werk is geschreven. Het zou heel goed voor klavecimbel of orgel bedoeld zijn geweest, maar het zou ook zo maar voor een koortje geschreven kunnen zijn. Aan Bach zelf kan het niet meer worden gevraagd.

Dus zijn er Kunst der Fuges voor strijk– , saxoon– of blokfluitkwartet. Voor koperkwintet, voor gitaar en tromboneduo, voor gitaar, voor Glenn Gould en voor bierflesjes.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Sociale contacten

COLUMN - U vraagt zich misschien af waarom het vandaag zo stil was op de voorpagina. Dat had wellicht iets te maken met sociale contacten.

Op mijn werk bleek een collega al weken dood achter de pc te zitten. Nu zit ik wel met een prangende vraag. Mag ik dit zomaar op dit blog zetten?

Kijk, op een verjaardag praat je wel eens over je werk en je collega’s. Ondertussen is het waarschijnlijker dat het aantal virtuele sociale contacten het verjaardagbezoek ver overstijgt. Ook op het worldwide web wordt dus over het werk gepraat. En op het werk raakt men steeds meer verstrikt in datzelfde web. De sociale reikwijdte van mensen is vele malen groter geworden dankzij (onder andere) Facebook, Twitter en natuurlijk het mobieltje. Om dat een beetje bij te houden heb je niet genoeg aan de 16 uren die overblijven naast de reguliere 8-urige werkdag.

Werkgevers maken zich zorgen om dat sociale uitspansel. Niet alleen omdat het werktijd kost.

Ook omdat er ook werkgerelateerde informatie het web over gaat. Mijn werkgever zal me ongetwijfeld morgen op het matje roepen, na lezing van de eerste zin van dit stukje. Mijn job bestaat uit het werken met mensen en de baas zal niet blij zijn dat heel de wereld nu weet dat we, dood en levend, zoveel tijd achter de pc doorbrengen. Slecht voor het imago.

Foto: Marcela (cc)

Kunst op Zondag | Rouw

Memento mori zou een notitie op uw ‘nog-te-doen’-lijstje kunnen zijn. Maar tegen beter weten in leven we als onsterfelijken en noteren we de dood pas als die zich aandient.

Waarschijnlijk denkt u er vooral pas aan als in uw omgeving mensen sterven. In mijn omgeving is het aardig raak, hetgeen me op piëtas en sterfbed bracht. En eerder op het Memento Mori als voorbereiding op het onvermijdelijke. Zo lang we leven kunnen we ons voorbereiden op ons overlijden.

Als het dan zo ver is, zullen veel nabestaanden het uiterst aangenaam vinden als je bij leven je overlijden een beetje op orde hebt. Van verklaringen over medische behandelingen bij terminale ziekten tot beschikkingen over voorkomen van uitzichtloos lijden. Van goed vindbare documenten en adressenlijstjes tot wensen aangaande kist, kaart en koffie.

Dan doet de rouw haar intrede.

Er is veel publieke rouw de laatste tijd. Bijvoorbeeld rond Eberhard van der Laan. In een radioprogramma van de NPO stelde AT5-hoofdredacteur Paul van Gessel dat veel mensen niet alleen om Van der Laan rouwen maar ook om het gemis van eigen dierbaren:

Mensen beginnen gelijk over hun eigen man die net is overleden. Op de een of andere manier maakt Van der Laan dit los, landelijk.

Closing Time | Zorg goed voor elkaar

Om een uitspraak van een net overleden burgemeester te parafraseren:

Gotta take care of each other
Gotta take care of each other

Tekst hieronder.

Scavenging with urgency, gotta get the best for me
Why am I in such a rush, I’ve already got too much

I could die in just a blink, sippin’ on my selfish drink
It didn’t matter anyway, nothing is here to stay

Closing Time | Triohattalaha

Folklore heeft zijn waarde als historisch erfgoed. Het wordt wel leuk als het evolueert. Kijk en luister hier hoe het duo Stimmhorn het Zwitserse culturele erfgoed (de alpenhoorn en jodelen) op een hoger plan trekt.

Wie Triohattalaha wil meezingen: hier de tekst.

Loin’ deo – Ah!
Wobbendidend’ loin’ deo.
Hmmmm, däää! – Hmmmm, däää!
(x2)
loin’ deo – Ah!
Wobbendiden’ loin’ deo.
hm’ deo – Ah!
Leyo – Wobbendiden’ loin,
(2x)
Eyoioioi – Lideleyn
Ah! Ah!
(x3)
Eyoioioi – lideleyn,
Wobbediden’ loin – Ahhhh!
Burrlibabedibababedibabum, Burrlibabedibababedibabum, Burrlibabedibababedibabum, Burrlibabedibababedibabum, Burrlibabedibababedibabum, Burrlibabedibababedibabum, Burrlibabedibababedibabum, Burrlibabedibababedibabum, Burrlibabedibababedibabum,
Burrli, Burrli, Burrli, Burrli, Burrli, Burrli,
Loin’ de! – Loin’ de!
(x2)
Uh Ahhhhhhhh!
Dalahab, dalaha, delahalalalala!
‘Hab, dalahab, dalahalalalala!
‘Hab, dalahab, dalahalalalala!
‘Hab, dalahab dalaalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalalala
Dalahab, dalaha!
Dalahab, dalaha!
Dalahab, dalahab, dahalalalala!
Didihi, didihi, didihidididididi!
‘Hab, dalaha!
Dalahab, dalaha!
Dalahab, dalahab, dalahalalalala!
Didihi, didihi, didihi, didihi, hidididididididi,
didihi, di, dui,
didihi, di, dui,
didihi, di, di, di,
‘hab, dalaha!
Hooaaaaaauu!
‘hab, dalaha!
Hooaauu!
Hooaauu!
Hooaauu!
Hooaauu!
Hooaauu!
Hooaauu!
Hooaauu!
Hooaauu!
Hooaauu!
Hooaauu!
Hooaauu!
Hooaauu!
Hooaauu!
Hooaauu!
Hooaauu!
Hooaauu!
Hooaauu!
Hooaauu!
Hooaauu!
Hooaauu!

Vorige Volgende