P.J. Cokema

1.372 Artikelen
181 Waanlinks
2.657 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
P.J. Cokema is het pseudoniem van Peter de Jonge. Hoewel geen fervent voorstander van pseudoniemen, toch deze internet-identiteit aangenomen, omdat er erg veel Peter de Jonges op het world wide web te vinden zijn.

Tot juli 2018 werkzaam geweest in de dak- en thuislozenopvang. Blogt sinds 9 januari 2006 op zijn eigen website Peterspagina (voorheen Codes, keuzes en maakbaarheid). Onder het pseudoniem P.J. Cokema voegde hij zich in 2008 als gastlogger bij GeenCommentaar, waar hij in mei 2011 toetrad tot de vaste groep redacteurs.

Na de fusie met Sargasso verzorgde hij sinds oktober 2011 de wekelijkse rubriek Kunst op Zondag, nu nog 1 tot 2 keer per maand. Daarnaast zijn binnenlands bestuur en de gezondheidszorg de belangrijkste aandachtsgebieden voor zijn artikelen.

Tevens initiatiefnemer van de Blogparel (tot 2014), de blogprijs voor stukjes die lezers eerst doen lachen en vervolgens tot nadenken stemmen.
Foto: copyright ok. Gecheckt 17-03-2022

En nu iets heel anders?

Een verzuchting van een radeloze kiezer: Ik zou deze keer echt niet weten op welke partij ik ga stemmen.
Repliek van een naïeve optimist: Stem dan eens op een nieuwe partij.
Antwoord: Nee, dat heeft geen zin. Maar als ik dat zou doen, dan zou ik op de Piratenpartij stemmen.

Misschien zijn er (veel) meer radeloze kiezers. Echte alternatieven hebben ze niet. Zelfs niet bij al die enthousiaste democraten die zelf een partij oprichten en pretenderen iets geheel anders te bieden. Maar liefst 160 nieuwe partijen deden mee aan de na-oorlogse verkiezingen. Dat is een gemiddelde van 8,7 nieuwkomers per verkiezing. Altijd nog goed voor gemiddeld 3,5 zetels per verkiezing.

Gevestigde partijen dienen daar toch rekening mee te houden. Het kan ze net die een of twee zetels van de ultieme overwinning afhouden.
Het gaat maar om gemiddeld 3,64 procent van de stemmen en van al die 160 nieuwe partijen hebben er slechts 12 één of meer zetels gehaald, toen ze de politieke arena betraden. Acht partijen haalden pas na één of meerdere verkiezingen hun eerste zetels. Zes partijen kwamen 0,050% stemmen tekort om een zetel te halen. Doe dus niet al te schamper over democratische debutanten, vooral ook omdat er ineens een geduchte concurrent tussen kan zitten.

Foto: copyright ok. Gecheckt 24-11-2022

Kunst op Zondag | Verkiezingen

Terwijl de politiek zich opmaakt voor de naderende verkiezingen, gaan we vandaag eens kijken of er ook nog kunst bij komt kijken.

Kunst heet vrij te zijn, dus ik kan me voorstellen dat maar weinig kunstenaars zich met de electorale propagandamachine wensen in te laten. Hooguit reageren kunstenaars er op. Zoals de Portugese kunstenaar Luis Sezões, die verlaten en vervallen reclameborden fotografeert.  In zijn project ‘Fallen Empires’ komen ook skeletten voor van borden waar ooit verkiezingsposters hingen.  Zie de afbeelding boven dit artikel.

Waarmee we op het saaiste onderdeel van de verkiezingen komen. Wat een treurigheid hangt er straks weer op de politieke billboards. Zijn er geen hedendaagse Albert Hahn, Henri Pieck en Richard Roland Holst te vinden? Is het roemruchte ‘blote meisje met koe’, de laatste kunstzinnige oprisping geweest in de Nederlandse verkiezingscampagnes?

In andere landen lijkt het soms anders te gaan. Lijkt, want de beroemde Obama “Hope’-poster van Shepard Fairey was een initiatief van de kunstenaar zelf. Het elan van Obama inspireerde talloze Amerikaanse kunstenaars en Amerika hing vol van hun kijk op een nieuw presidentschap. Zo zag Ron English het: Obama de nieuwe Abraham Lincoln. Hier zijn website.

Kunstenaars worden weinig gevraagd om een inbreng in de verkiezingscampagnes, ze reageren er wel op. In de stijl van Fairey’s Hope-poster becommentarieerde Konstantin Kallendareff de kandidatuur van Putin: We vote Vodka, onderdeel van de in februari gehouden tentoonstelling No comment Art, in Moskou.

Foto: © Jamie Hamilton sidereal motion 2005 Fair use copyright ok. Gecheckt 24-11-2022

Kunst op Zondag | … en vliegwerk.

Met gekunstelde constructies worden nieuwe regeringen gevormd die een weg uit de eurocrisis moeten zien te vinden. Kunst en vliegwerk lijkt alledaagse politieke ambachtelijkheid te zijn. Zou dat vakmanschap niet eens opgepimpt moeten worden door ook eens te rade te gaan bij de meesters van kunst en vliegwerk? De Leonardo da Vinci’s en Panamarenko’s als adviseur?

Wie wil niet kunnen vliegen, als hij aan de rand van de afgrond staat? Gelijk Pepto Bismo van Panamarenko? De Panamarenko-website noemt deze bevlogen Belg kunstenaar, ingenieur, fysicus, uitvinder en visionair. Hij heeft veel bedacht om de zwaartekracht te overtroeven.

Net als Panamarenko, is ook Jamie Hamilton schatplichtig aan de Leonardo da Vinci. De afbeelding boven dit artikel (Sidereal motion, 2005) laat dat duidelijk zien.

Hamilton’s Satelliet (2004) doet denken aan de roeptoeters die wel weg weten met de eurocrisis.

Het politieke kunst en vliegwerk wordt misschien iets teveel overheerst door opgeblazen ego’s. Pawel Althamer dupliceerde zichzelf en ging de lucht in.

Voorlopig komt kunst en vliegwerk niet verder dan dromen over hoe de wereld er uit moet zien. Masakatsu Sashie laat daar wat varianten van zien.

PvdA-leider Diederik Samson zei het al: “Ik ben tot alles bereid, als iedereen over zijn schaduw heen wil springen.” En dat probeert de Kunduz-coalitie nu, zonder de PvdA. Lovis Osterik verbeeldt hoe mensen van hun schaduw weg willen vliegen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 15-11-2022

De multi-coalitie

In de aanloop naar de verkiezingen in september, kun je bij Sargasso weer op zoek naar jouw favoriete coalitie. Met de CoalitieChecker kun je zien hoeveel zetels de door jouw gewenste coalitie in de peilingen heeft.

Tot nu toe is er geen enkele combinatie van drie partijen, die een ruim voldoende Kamermeerderheid zal halen. Het is begrijpelijk dat er naar een coalitie van drie partijen wordt uitgekeken, want sinds de vorming van het CDA hebben er nooit meer partijen in een kabinet gezeten.
Voor die tijd is het acht keer voorgekomen dat er 4 of 5 partijen in een kabinet zaten. De zogenaamde Kunduz-coalitie bestaat wel uit vijf partijen. Die combinatie staat in de Sargasso CoalitieChecker momenteel op net 75 zetels. Geen meerderheid dus.

Wie een coalitie van 4 partijen zoekt die een meerderheid van 88 zetels scoort en waarbij de PVV wegens wangedrag is uitgesloten, heeft de keuze over  “links” of over “rechts” te gaan.

Een combinatie met de PvdA levert vier mogelijkheden op, waar in alle gevallen VVD en SP nodig zijn.
Wie de VVD als uitgangspunt neemt, krijgt vijf opties te zien, waar slechts 1x de PvdA niet in voorkomt, maar SP wel in alle vijf gevallen nodig is.

Foto: copyright ok. Gecheckt 24-09-2022

Kunst op Zondag | Waarde

“Er is een dunne toplaag van mensen die minder heil zien in investeringen in bijvoorbeeld aandelen en obligaties en kunstwerken als een veilige belegging beschouwen”. Dat stelt cultureel econoom Filip Vermeylen in een interview met Nuzakelijk.nl. Er gaat een berg geld om in de kunsthandel.
(Sebastian Errazuriz en Thomas McDonell: Shredded Money, 2008).

Crisis of niet, de laatste weken sneuvelen records op kunstveilingen.

Werken van Mark Rothko (Oranje, rood, geel) en Edvard Munch (De Schreeuw) haalden het nieuws met opbrengsten van 87 en 120 miljoen dollar. In mei ging meer werk voor boven de 10 miljoen dollar door de handen van de veilingmeesters van Sotheby’s en Christie’s. Werken van Picasso, Matisse, Cézanne, Dali, Miro en Brancussi werden verkocht voor bedragen van 12 tot 29 miljoen dollar.
Van Cézanne ging een aquarelletje kaartspelers voor ruim 19 miljoen dollar weg. Zijn kaartspelers in de olie werden in februari door een emir in Qatar voor 250 miljoen dollar op de kop getikt.
(De kluizen gaan open? Streetart in 3D van Kurt Wenner: The Money Pit, Compare the market).

Het Van Goghmuseum mag in de handjes knijpen dat ze nog een knotwilg van Vincent van Gogh voor een luttele 2 miljoen dollar wisten te bemachtigen. Daarmee is het museum nog niet de spekkoper van het jaar. De Amerikaan Zachary Bodisch kocht in een kringloopwinkel voor 14 dollar een linoleumsnede van Picasso. De man had miljonair kunnen worden, maar hij nam genoegen met de 7000 dollar, die een verzamelaar er voor over had. De gelukkige vinder is zwaar getild, want op de ranglijsten van duurst verkochte werken is Picasso is goed voor een gemiddelde 53 miljoen dollar per werk. Vreesde Zachary Bodisch voor zijn gezondheid?
(Riccardo Pittaluga, uit de serie Warning: Money!).

Foto: copyright ok. Gecheckt 28-09-2022

Formeren per stembiljet?

Naar verwachting zal de kabinetsformatie na 12 september geen eenvoudige klus worden. Die redenering wordt veelal gebaseerd op de zetelverdeling. Er is nooit één partij zo groot dat die alleen kan regeren. En verschillende combinaties van partijen leveren de laatste tijd maar zeer moeizaam een meerderheid in de Kamer op.

In de volksmond heet het dikwijls dat het volk de regering krijgt die het verdient. Een gezegde dat wordt gebruikt als het volk klaagt over haar wat onwelgevallige zaken, die de regering door de strot duwt. Men heeft in het stemhokje  immers zelf de regeringspartijen in het zadel geholpen.

Klopt dat gezegde wel? Nee, want formeel kiezen we de regering niet. We kennen geen (minister-)presidentverkiezingen. Ministers en staatssecretarissen worden benoemd. Door de koningin, die ook al ongekozen aan de macht is.

Maar met die benoemde macht wordt redelijk zorgvuldig omgegaan. De partijen die de meeste stemmen haalden, mogen doorgaans bij Hare Majesteit aanschuiven om het land te regeren. Vanaf de eerste verkiezingen na 1945 waren er 11 kabinetten die op een redelijke coalitiemeerderheid konden rekenen. Het gezegde klopt dus?

Als we het politieke spectrum grofweg verdelen in christelijk, “links” en liberaal, dan hebben we 5x een christelijk/links kabinet gehad, 3x een christelijk, liberaal/links kabinet, 2x een links/liberaal kabinet en 1x een christelijk/liberaal kabinet. En dat was alle keren conform het spectrum dat de verkiezingsuitslag bood. Je kunt het nazien in dit exceldocument.

Foto: andres musta (cc) copyright ok. Gecheckt 23-09-2022

Kunst op Zondag | Vrijheid

We hebben Bevrijdingsdag weer achter de rug en worden vandaag in alle vrijheid wakker. Hoewel het in praktijk niet overal het geval is, heet kunst vrij te zijn. Zelfs in ‘vrije landen’ staat de vrijheid van de kunstenaar menigmaal ter discussie, zeker als een werk tot enige opschudding leidt.
Dat zal altijd wel zo blijven. Ook al is de vrijheid van de kunstenaar erg relatief, de kunstenaar moet altijd alle vrijheid nemen die hij of zij nodig acht. Anderen behouden de vrijheid daar over te zeggen wat men wil.

Vandaag in Kunst op Zondag: hoe zien kunstenaars vrijheid? Geen clichés met witte duiven of obligate standbeelden van vrijheidshelden. Maar wel:

They hate us for our freedom. Deze woorden van Bush, na de aanval op de Twin Towers, gebruikte het Franse collectief Claire Fontaine in een vlammende installatie met de bedoeling er op te wijzen dat de een zijn vrijheid, de ander zijn dood kan betekenen.

Niet alleen Claire Fontaine legt een relatie tussen vrijheid en agressiviteit. Shaun O’Connor ziet maar één keuze.

Als vrijheid al niet in verband met geweld wordt gebracht, dan vaak wel met beperkingen. Zoals dit hekwerk van Sean Martindale.

Natuurlijk ontbreken vrijheid van geschreven en gesproken woord niet. Shawn HibmaCronan, beeldhouwer en meubelmaker, maakte de Freedom Press. Een apparaat dat door één mens is te bedienen en het woord ‘freedom’ reproduceert.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Stemmen of meedoen?

Ter voorbereiding van de verkiezingen in september, gaat u zich natuurlijk terdege voorbereiden op uw stemkeuze. Of gaat u meedoen?

Op dit moment zijn er 27 politieke partijen geregistreerd voor de Tweede Kamer. Of ze ook allemaal op uw stembiljet verschijnen moeten we afwachten.
Er is nog de kans dat nieuwe partijen zich melden. Hoewel een officieel ontbindingsbesluit nog niet is getekend, is daar wel haast bij. Wanneer de Tweede Kamer officieel ontbonden wordt verklaard, is nog niet bekend, maar daarna heb je 40 dagen de tijd om je politieke partij aan te melden en een kandidatenlijst in te leveren.

Tegen een luttele 12265 euro kun je de trotse lijsttrekker van een nieuwe partij worden. Terzijde: vertrouwt de Kiesraad de Nederlandse banken niet helemaal? De waarborgsom moet je storten bij de Royal Bank of Scotland.
Je hebt dus zeker 1227 mensen nodig die lid willen worden en een tientje storten. Dat moet lukken als je aardig wat volgers op je sociale media hebt.

Maar waarom zou je? Er zijn al partijen genoeg en tegenwoordig kun je daarin ook infiltreren door mee te doen met de G500. Toch zijn er bij elke verkiezing altijd wel een paar lieden die hun burgerlijke verantwoordelijkheid ook eens in praktijk willen brengen.
Gemiddeld doen er 23 politieke partijen mee aan de verkiezingen. Slechts 10 halen daadwerkelijk zetels in de Tweede Kamer. In de afbeelding onderaan zie je een overzicht vanaf 1918, het jaar waarin de evenredige vertegenwoordiging en het stemmen op personen praktijk werd. Het overzicht kun ja nazien in dit exceldocument.

Foto: cc Flickr IISG's photostream Bloom May small copyright ok. Gecheckt 23-09-2022

Het feest dat arbeid heet

Werken is een feest. Elke dag weer is het in de vroege ochtenduren een kabaal van jewelste van duizenden mensen die fluitend naar hun werk gaan. Wat een tegenstelling met de oorverdovende stilte aan het einde van de werkdag, als de werkenden weer chagrijnig huiswaarts keren.

De Dag van de Arbeid heet een feestdag te zijn. Wie de geschiedenis van de eerste mei kent, zal verbaasd zijn dat juist de bolwerken van het kapitalisme, de beurzen, deze dag gesloten zijn. In tegenstelling tot de fabrieken, kantoren en winkels, waar gewoon wordt door gewerkt. En daar heerst nog steeds de traditionele ontevredenheid van de werkende klasse.

Het schorriemorrie ervaart de combinatie van werk en privé als een zware last. Dat zou blijken uit een representatief onderzoek (pdf), dat Maurice de Hond uitvoerde voor SBI, een bureautje dat klanten zoekt die  training en advies willen, om hun werkzame leven op orde te krijgen.
Er is in de geschiedenis van de arbeid veel veranderd. De schamele acht uren die arbeiders ooit hadden om bij te komen van gedane arbeid, werden al zo’n 128 jaar gelden omgezet in de 8-urige werkdag. Na aftrek van een 8-urig slaapje, moesten werknemers dus zelf verzinnen wat ze in de resterende 8 uren moesten doen. Van de zevendaagse werkweek is voor velen niet meer overgebleven dan vier vreugdevolle dagen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-03-2022

Kunst op Zondag | Citaten en covers

De editie van 8 april begon met ‘Fontaine d’oeufs’ van fotograaf Sergio Bertolini. De pisbak met eieren is onderdeel van Bertolinis serie “The Egg Across XX Century Visual Art”, waarin hij kunstwerken van Marcel Duchamp, René Magritte, Roy Lichtenstein en anderen digitaal met eieren bewerkte.

Kunst is altijd een reproductie van iets anders. Dat daarbij kunst zelf als inspiratiebron dient, mag vanzelfsprekend heten. Kunst inspireert ook de kunstenaar. Of het om pure inspiratie, recylcling, citaatkunst, plagiaat, parodie of hommage gaat, mag je zelf beoordelen. Vandaag kunst door kunst geïnspireerd.

Laten we het niet hebben over het ge- of misbruik van Mona Lisa. Hoe vaak die dame is geciteerd, is niet meer te overzien. Om nog eens naar Marcel Duchamp terug te gaan: de komiek haalde er in 1919 de meest gebruikte, dus flauwe grap mee uit. Een snorretje en een sikje er op gekrast. De grap werd in 1954 herhaald door Salvador Dali, maar hij maakte iets meer werk van zijn ‘Zelfportret als Mona Lisa’.

Meer, veel meer, over het gebruik van de Mona Lisa vind je op de website van ‘art information consultant’ Robert A. Baron. Ik raad u vooral hoofdstuk 2 en hoofdstuk 12 aan. Zeker weten doe ik het niet, maar ik vermoed dat naast de Mona Lisa, het Laatste Avondmaal ook veel is geciteerd. Waarmee Leonardo da Vinci wellicht de meest geciteerde oude meester is.

Vorige Volgende