Krispijn Beek

222 Artikelen
170 Waanlinks
1.005 Reacties
Ik ben een geboren en getogen Rotterdammer. Ik chargeer graag. Ik blog vanaf 2004 op mijn eigen website. Sinds 2013 ben ik redactielid van Sargasso.

Voor Sargasso schrijf ik over duurzame ontwikkeling. Onderwerpen die ik behandel variëren van de emissies van ontgassen door de binnenvaart (lang lopende serie), duurzaam bouwen en duurzame energie. In dat laatste kader het ik een aantal jaar artikelen van Craig Morris over de Duitse Energiewende vertaald, uiteraard met toestemming van de auteur.

De serie over emissies van ontgassen door de binnenvaart heeft o.a. geleid tot Tweede Kamervragen. Mijn artikelen over de soort duurzame energie die de rijksoverheid inkoopt waren voor WISE reden om vervolgonderzoek te doen, wat eind 2013 tot een voorpagina artikel in De Volkskrant leidde.

Ik heb een achtergrond als milieu-econoom en heb zowel bij de overheid, in het bedrijfsleven en bij de Tweede Kamerfractie van GroenLinks gewerkt. Momenteel werk ik voor de provincie Zuid-Holland. Bijdragen aan Sargasso zijn op persoonlijke titel.
Je kan me ook volgen op Sargasso's Mastodon instance.

Europese Commissie waarschuwt voor sociale media bij onderhandelingen

Uit een audio-opname van Patrice Pellegrino, die in handen is van NU.nl, blijkt dat de Europese Commissie sociale media ziet als een gevaar bij de onderhandelingen over een nieuw geheim handelsverdrag met regels over intellectueel eigendom. De online diensten kunnen een heftig publiek debat opwekken.

Het vorige handelsverdragvoorstel, het antipiraterijverdrag ACTA, werd onder andere afgewezen omdat het enorm veel negatieve aandacht kreeg op sociale media. De industrie was niet in staat daar tegenwicht aan te bieden, maar bleef gebruikmaken van de oude manier van lobbyen.

Arme landen investeren flink in duurzame energie

Ontwikkelingslanden halen de rijkere landen steeds verder in als het gaat om het investeren in duurzame energie. Europa en de Verenigde Staten hielden in 2012 de hand op de knip, terwijl in Azië, Latijns-Amerika, het Midden-Oosten en Afrika flink geïnvesteerd werd.

De EU en VS kregen in 2012 te maken met reductie van subsidies voor zonne- en windenergie. Tegelijkertijd daalden de kosten voor techniek en installatie waardoor investeerders hun kans grepen in opkomende markten. Azië, Latijns-Amerika, Afrika en het Midden-Oosten profiteerden daarvan.

Groene stroom die Rijk inkoopt is ‘sjoemelstroom’ (maar dat wisten we al)

De Volkskrant meldt vandaag dat de rijksoverheid haar stroomverbruik komend jaar voornamelijk ‘vergroent’ met de aankoop van goedkope certificaten uit Noorwegen die geen enkel effect hebben op de totale productie van groene stroom.

De groene stroom die het Rijk eind vorige maand heeft ingekocht, leidt echter amper tot reductie van CO2. De vooral Noorse certificaten zijn wettelijk toegestaan, maar worden alom gezien als ‘sjoemelstroom’. Ze zijn omstreden omdat er geen watt extra duurzame energie voor wordt opgewekt.

Ambtenaren, gebouwen en apparaten van het Rijk verbruiken jaarlijks één terawattuur elektriciteit: een miljard kilowattuur (kWh), evenveel als 300 duizend huishoudens. Vergelijkbare grote verbruikers zoals de Nederlandse Spoorwegen en KPN hebben de afgelopen jaren wel gekozen voor hernieuwbare energie uit Nederland.

Kabinet: verbod op ontgassen schepen in haven

Volgens RTV Rijnmond heeft staatssecretaris Wilma Mansveld van Infrastructuur en Milieu vandaag tijdens een debat over chemie aan de Tweede Kamer beloofd met wetgeving te komen die het ontgassen van schepen strafbaar stelt. Dat zou viermaal is scheepsrecht zijn na mijn lange en korte publicatie over ontgassen door de binnenvaart deze week.

Volgens Liesbeth van Tongeren van GroenLinks heeft de staatssecretaris alleen gezegd in internationaal verband aan een verbod te werken. Dan blijft het bij driemaal: Kamervragen van SP en GroenLinks aan de staatssecretaris, en gemeenteraadsvragen van GroenLinks Rotterdam aan het College.

Foto: John Loo (cc)

Emissies ontgassen binnenvaart veel hoger dan gedacht – samenvatting

Gisteren heb ik op Sargasso een uitgebreide analyse gepubliceerd van het onderzoek dat CE Delft in opdracht van het Havenbedrijf Rotterdam en de verladers heeft uitgevoerd naar ontgassen in de binnenvaart.

Bij ontgassen komen giftige ladingdampen vrij, voornamelijk vluchtige organische stoffen (VOS) als benzeen, tolueen, ETBE en MTBE (loodvervangers in benzine). Deze stoffen dragen bij aan lucht- en waterverontreiniging.

Een van de belangrijkste kritiekpunten op het artikel is de omvang ervan. Daarom hier kort de highlights voor de lezer met minder tijd:

  • De omvang van de emissies is een factor 10 hoger dan de overheid ons voorhoudt en is de afgelopen 10 jaar niet tot nauwelijks gedaald;
  • Bij MTBE (een zuurstofhoudende toevoeging voor benzine) bedraagt de emissie van ontgassen volgens CE Delft ruim 360 keer de totale Nederlandse emissie per jaar;
  • CE Delft gaat op aangeven van de industrie er vanuit dat toxische stoffen niet ontgast worden omdat dit niet mag van de regelgeving. Dat is wat te kort door de bocht, dezelfde regelgeving stelt namelijk dat ontgassen van toxische stoffen aan de buitenlucht is toegestaan als andere wijzen van verwijdering van ladingdampen en ladingrestanten niet praktisch zijn. Er zijn in Nederland geen aangewezen plaatsen voor het ontgassen van toxische stoffen en er is slechts één installatie die toxische stoffen mag verwerken. Die is gevestigd in Moerdijk. Hoe praktisch is dat vanuit Amsterdam of Rotterdam?
  • CE Delft gaat er op aangeven van de industrie vanuit dat er veel minder ontgast wordt als dezelfde stof meerdere keren achter elkaar vervoerd wordt (dedicatievaart). Reders geven echter aan dat ze volgens de inkoopvoorwaarden van de verladers gasvrij aan de terminal moeten komen, ook bij dedicatievaart. Gasvrij betekent wassen of ontgassen. Wassen kost geld, ontgassen is ‘gratis’;
  • CE Delft gaat er op aangeven van de industrie vanuit dat er veel minder ontgast wordt als stoffen die compatibel zijn na elkaar vervoerd worden. Ook hier geldt dat de eis in de inkoopvoorwaarden veelal gasvrij aan de terminal is;
  • Een dampretourinstallatie is in meerdere gevallen slechts het verplaatsen van het probleem volgens een presentatie van I&M uit 2012. De dampretourinstallatie blaast de gassen namelijk alsnog de lucht in;
  • De onderzoekers van CE Delft berekenen dat er 281 ton benzine wordt ontgast, terwijl er sinds 2006 een ontgasverbod voor benzine geldt.
Foto: BoH, CC BY-SA 3.0 via Wikimedia Commons Binnenvaarttanker Jade in het Calandkanaal

Emissies door ontgassen binnenvaart veel hoger dan gedacht

ANALYSE - Het rapport van onderzoeksbureau CE Delft over de uitstoot van schadelijk stoffen als gevolg van het ontgassen door binnenvaartschepen, gaat uit van verkeerde aannames, zegt Krispijn Beek. Hij denkt dat de uitstoot vele malen hoger is.

UPDATE 13/12/2013 17:30: Ook GroenLinks heeft nu kamervragen gesteld n.a.v. dit onderzoek.

UPDATE 12/12/2013 16:13: SP stelt Kamervragen naar aanleiding van dit onderzoek, en GroenLinks Rotterdam aan College B&W.

UPDATE 10/12/2013 14.06: Een samenvatting van onderstaand artikel is hier te lezen.

Binnenvaartschepen stoten veel minder vluchtige organische stoffen uit als gevolg van ontgassen dan tien jaar geleden, meldde de Vereniging Nederlandse Chemische Industrie (VNCI) recent in haar nieuwsbrief. Dat bleek uit onderzoek van het onafhankelijke onderzoeksbureau CE Delft.

Wie het nieuwsbericht verder doorleest komt tot de ontdekking dat het gaat om een relatieve daling van de emissie per schip, want de absolute emissie is met 25% gestegen naar 1,79 kiloton in 2011. Wat er niet bij staat, is dat die 1,79 kiloton een factor 10 hoger is dan de officiële Nederlandse cijfers voor 2011. Dat betekent dat er veel meer schadelijke stoffen in de lucht komen door ontgassen van binnenvaartschepen dan ons wordt voorgehouden. Reden genoeg voor mij (als bewoner van de Rijnmond en mede-initiatiefnemer om tot een Green Deal voor het ontgassen van de binnenvaart te komen) om het rapport door te spitten.

DEFEMBER: GeenStijl begint privacy-oorlog

ELDERS - Tot het Kerstreces (20 december) is het #DEFEMBER op GeenStijl. Keywords: privacy, vrijheid en een open internet. Iedereen mag meedoen. Experts uit het veld. Boze burgers. Stuurlui aan wal. Journalisten die bang zijn dat hun bronnen en tipgevers onbeschermd zijn (en daarom zwijgen). Advocaten die vrezen voor de rechten van hun cliënten. Forumbeheerders die de privacy van hun gebruikers niet kunnen garanderen. Bits of Freedom, de Piratenpartij, Stichting Privacy First en de Privacy Barometer. Meesters in het ICT-recht. IT’ers die ‘RCX’ in hun Twitternaam mogen dragen. Hackers (white & black hat), torrentboeren, programmeurs en Brenno. Of gewoon de luitjes van Retecool en Sargasso, als ze ook eens een groot publiek willen bereiken.

Welkom bij de energietransitie, de film

Welcome to the Energiewende is een 50 minuten durende documentaire opgedeeld in 19 korte hoofdstukken. Met een toer door Duitsland als achtergrond bieden de verschillende hoofdstukken van de film een toegankelijke blik op de mogelijkheden van en drijvende krachten achter de energietransitie in Duitsland.

RWE omarmt energietransitie

The massive erosion of wholesale prices caused by the growth of German photovoltaics constitutes a serious problem for RWE which may even threaten the company’s survival.

Foto: SP (cc)

Is het kopen van een energiebedrijf een goed idee?

OPINIE - Vorige week maakte Vattenfall een fors verlies voor Nuon bekend en gaf ze aan dat ze mede-investeerders zoekt voor de continentale delen van het bedrijf. Ook suggereerde Eneco-topman Jeroen de Haas in een interview dat de overheid energiebedrijven moet terugkopen. Sindsdien  gonst mijn Twitter-timeline van de mensen die dromen van het terugkopen van Nuon. Door de overheid, zoals de SP wil, of via een crowdfunding campagne, zoals Sven Pluut voorstelt. Zelfs een criticaster van bestaande energiebedrijven als Jan Rotmans toonde zich op Twitter voorstander van de terugkoop van Nuon en Essent door de overheid.

Maar is terugkoop nou werkelijk zo’n goed idee? Aangezien Twitter een belabberd discussieplatform is hieronder de gehoorde argumenten op een rij (voor zover ik ze heb onthouden).

Door energiebedrijven te kopen krijgt de overheid de netwerken weer in handen

Dat is de makkelijkste, want de netwerken zijn nooit mee verkocht. De regionale gas- en elektriciteitsnetwerken zijn in handen van gemeenten en provincies gebleven, alleen netwerkbeheerder Stedin is onderdeel van overheidsbedrijf Eneco gebleven. Alle andere regionale netwerkbedrijven zijn afgesplitst. Het landelijke netwerk is nog steeds van de rijksoverheid. Alleen de warmtenetten zijn van de energiebedrijven. Waarom dat laatste zo is? Geen idee. Naar mijn mening een weeffoutje in het systeem, maar niet een waarvoor ik belastinggeld in de overname van een volledig energiebedrijf zou stoppen.

Foto: Mike McGuff (cc)

De Tweede Kamer ‘jokkebrokt’ mee

ANALYSE - Ook de stroom die in het Tweede Kamergebouw gebruikt wordt, is niet echt groen.

Het heeft even geduurd, maar na niet éénniet tweeniet drie, maar vier keer vragen is het hoge woord er uit: de Tweede Kamer ‘jokkebrokt’ zelf lekker mee over groene stroom, evenals de Nederlandse overheid. Daarmee voldoen de Tweede Kamer en de overheid niet aan mijn verwachtingen van duurzaam inkopen: de Nederlandse overheid zet haar inkoopvolume van 1 TeraWattuur aan stroom niet in voor meer duurzame stroom in Nederland.

Hoe zat het ook al weer?

Half mei lanceerde de Nederlandse Energie Maatschappij de campagne ‘Jokkebrokken‘. Daarin legt ze uit dat groene stroom in Nederland vaak niet is wat de consument er van verwacht. Slechts eenderde van de in Nederland als groen verkochte stroom wordt ook in Nederland opgewekt. De rest is fossiele stroom die groen gemaakt is door het kopen van zogenaamde garanties van oorsprong (GvO’s) uit het buitenland.

Voor kenners van de duurzame energiewereld geen nieuws, want Nederland bungelt al jaren in de onderste regionen van het rechterrijtje van EU-lidstaten (om in voetbaltermen te spreken) als het gaat om productie van duurzame energie en duurzame elektriciteit.

Reactie Tweede Kamer

Ondanks deze voorkennis stelde de Tweede Kamerleden Jan Vos (PvdA) en Agnes Mulder (CDA) op 24 mei schriftelijke vragen aan de minister van Economische Zaken over de import van buitenlandse GvO’s. Dat was voor mij reden om bij de Tweede Kamer en de Rijksoverheid na te vragen wat voor groene stroom ze zelf gebruiken.

Foto: tup wanders (cc)

Jokkebrokken over groene energie

COLUMN - Deze week opende de Nederlandse Energie Maatschappij de aanval op groene energie. Waarom? En hebben ze gelijk?

In paginagrote advertenties in landelijke dagbladen noemt de Nederlandse Energie Maatschappij de informatievoorziening rondom groene stroom “jokkebrokken”. Ze legt uit dat er in Nederland niet eens genoeg groene stroom opgewekt wordt om te leveren aan iedereen die daar om gevraagd heeft. De vraag in Nederland was in 2011 33 miljard kilowattuur, terwijl Nederland slechts 11 miljard kilowattuur aan duurzame elektriciteit produceerde. Het restant leveren energiebedrijven door grijze stroom te vergroenen met Garanties van Oorsprong (GvO’s) uit andere landen. Voor GvO’s bestaat namelijk een Europese markt.  Zo is het wettelijk geregeld, CertiQ ziet in Nederland toe op de handel in Garanties van Oorsprong. CertiQ is onderdeel van elektriciteitstransporteur TenneT TSO B.V. en is door de minister van Economische Zaken aangewezen Garanties van Oorsprong te verstrekken, als enige in Nederland.

De kosten van GvO’ s zijn voor energiebedrijven beperkt. Nle spreekt over € 1,44 per jaar voor het vergroenen van de stroom van een gemiddeld Nederlands gezin. De HIER Klimaatcampagne en WISE hebben het over soortgelijke bedragen.

‘Jokkebrokken’

In de jokkebrokken-campagne draait het naar mijn mening om twee zaken. In de eerste plaats om de vraag of energiebedrijven de groene stroom die ze verkopen ook in Nederland opwekken. In de tweede plaats  gaat het er om hoe energiebedrijven de groene stroom die ze verkopen in Nederland opwekken.

Vorige Volgende