Gwen van Eijk

132 Artikelen
27 Waanlinks
2 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Criminoloog
Foto: Jobs For Felons Hub (cc)

Coronabesmettingen onder gevangenispersoneel

In gevangenissen lopen niet alleen gedetineerden grote kans op besmetting met het coronavirus, ook het gevangenispersoneel is bijzonder kwetsbaar. In Nederland zijn de eerste besmettingen onder gevangenismedewerkers gemeld.

Vorige week werd bekend dat een arts die werkt in het Justitieel Complex Schiphol corona heeft. Enkele dagen later bleek ook in de gevangenis in Roermond een medewerker besmet. Vakbond FNV-Justitie krijgt steeds meer ongeruste berichten: het personeel wordt niet getest en er zijn geen mondkapjes beschikbaar. Gedetineerden zijn bezorgd over ‘ziek personeel dat blijft doorwerken’. Advocaat Job Knoester zegt daarover:

Een gevangene mag niet weg voor verlof of een zitting in de rechtbank, maar het personeel gaat in en uit zonder gecontroleerd te worden. En die mensen lopen dan ziek rond. Ik vind het onbegrijpelijk dat je hoestend personeel niet test. Dit is gevaarlijk, mensen zitten daar zó dicht op elkaar.

In de Londense Pentonville gevangenis zijn in de afgelopen week twee gevangenismedewerkers overleden door het coronavirus. De eerste besmetting in de Britse gevangenissen zo’n drie weken geleden was ook een gevangenismedewerker. Volgens de vakbond zitten momenteel zo’n 7.900 gevangenismedewerkers in zelf-isolatie, 15 medewerkers zijn besmet.

Personeelstekort

De New York Times zette het gezondheidsrisico voor verschillende beroepen op een rij aan de hand van fysieke nabijheid tot anderen en blootstelling aan ziekten: het gevangenispersoneel scoort op beide dimensies hoog en loopt dus een verhoogd risico op coronabesmetting.

Foto: Karen Eliot (cc)

Onrust in gevangenissen vanwege coronacrisis

In meerdere buitenlandse gevangenissen zijn protesten tegen coronamaatregelen uit de hand gelopen. Ook in Nederlandse gevangenissen nemen de spanningen toe. De Dienst Justitiële Inrichtingen meent de RIVM-richtlijnen te volgen, maar het is de vraag of dat voldoende is.

In een van de grootste gevangenissen in Colombia zijn tijdens protesten vorige week 23 mensen overleden en moesten meer dan 30 mensen worden opgenomen in het ziekenhuis, waaronder enkele bewaarders. Gedetineerden protesteerden tegen overbevolking, slechte hygiëne en gezondheidszorg en het opschorten van bezoek gedurende de coronacrisis. In gevangenissen in Jordanië overleden twee mensen tijdens vergelijkbare protesten en in Sao Paulo ontsnapten honderden gevangen. In België staakten de bewaarders van vrijdag- tot zaterdagavond, nadat enkele bewaarders waren aangevallen door gedetineerden; ze zitten 23 uur per dag op hun cel en alle bezoeken en activiteiten zijn stopgezet. Eerder vielen er doden tijdens protesten in Italiaanse gevangenissen.

Dubbel geïsoleerd  

Hoewel het in Nederlandse gevangenissen nog niet tot protesten is gekomen, zijn ook hier de berichten verontrustend. Het Parool schrijft dat gedetineerden klachten niet meer melden uit angst voor ‘medische afzondering’, wat door hen als een ‘forse straf’ wordt ervaren: ze mogen dan geen contact meer hebben met medegedetineerden en niet meer werken of meedoen met activiteiten. Mensen in de gevangenis in Heerhugowaard zeggen dat ze zich ‘dubbel geïsoleerd’ voelen. Op Twitter doet Mirjam Peters verslag van berichten die ze van gedetineerden uit verschillende gevangenissen krijgt: ze zijn ‘boos, teleurgesteld, bang, gefrustreerd en gestrest’.

Foto: jmiller291 (cc)

Richtlijnen voor behandeling van mensen in gevangenschap

De Raad van Europa heeft in het kader van de coronacrisis richtlijnen gepubliceerd voor de behandeling van mensen wiens vrijheid door de overheid is benomen.

De Committee for the Prevention of Torture and Inhuman or Degrading Treatment or Punishment (CPT) herinnert overheden aan het absolute verbod op marteling en inhumane of mensonterende behandeling van mensen in gevangenschap. De richtlijnen zijn relevant voor alle mensen in voorlopige hechtenis (in afwachting van verdere strafrechtelijke stappen), gevangenissen, detentiecentra voor immigranten en (psychiatrische) zorginstellingen. Het uitgangspunt is dat autoriteiten alles moeten doen om de gezondheid en veiligheid van mensen, inclusief personeel, te beschermen. Concreet dringt de commissie onder meer aan op het zoeken naar alternatieven voor vrijheidsbeneming, vooral in het geval van overbevolking van faciliteiten.

Overbevolking

Dit is een richtlijn die bijvoorbeeld Frankrijk zou moeten bewegen om mensen in gevangenissen vrij te laten, iets waarop ook mensenrechtenorganisaties en advocaten aandringen. Frankrijk kreeg in januari nog een tik op de vingers van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens voor de afwezigheid van “decent conditions of detention”. Gedetineerden zitten vaak met 2, 3 of 4 mensen in een krappe cel. Er is tenminste één gedetineerde besmet met het coronavirus, deze 74-jarige man is overleden. Het dringende verzoek is niet om iedereen vrij te laten maar wel zoveel mensen zodat geen sprake meer is van overbevolking en om kwetsbare gevangenen vrij te laten.

Foto: Thomas Cizauskas (cc)

Vreemdelingendetentie tijdens de coronacrisis

Het is op zichzelf al twijfelachtig dat de overheid mensen in vreemdelingendetentie zet, maar in deze crisistijd mag er geen twijfel over bestaan: deze mensen moeten worden vrijgelaten.

Afgelopen week riepen Amnesty en het Meldpunt Vreemdelingendetentie de Nederlandse overheid op om mensen die vastzitten in vreemdelingendetentie gedurende de coronacrisis vrij te laten. Vanwege de reisbeperkingen is er immers geen zicht op uitzetting meer en de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) heeft de terugkeergesprekken dan ook gestaakt. Dat betekent dat er geen wettelijke grondslag is voor detentie van deze mensen.

In de loop van de week werden 64 Dublinclaimanten vrijgelaten – zij worden normaal gesproken teruggezonden naar het land waar zij de EU binnenkwamen – en ook mensen die uitgeprocedeerd zijn en vastzaten in het detentiecentrum bij Rotterdam Airport zijn vrijgelaten; zij worden overgebracht naar een asielzoekerscentrum. Het Meldpunt Vreemdelingendetentie schrijft dat “een grote groep vreemdelingen een sociaal netwerk heeft in Nederland en bij familie of vrienden kan verblijven. Er kan dan overgegaan worden tot een meldplicht als alternatief voor detentie”. Het is onduidelijk in hoeverre mensen vrij zijn om het azc te verlaten.

Disproportionele maatregelen

Het is op het moment van schrijven ook onbekend wat er gebeurt met de mensen die in andere detentiecentra zitten (Schiphol en Zeist, voor gezinnen, vrouwen en alleenstaande minderjarigen). In het Rotterdamse detentiecentrum, waar zo’n 400 mensen vastzaten, speelde ook mee dat er te weinig personeel is en mensen 20 uur per dag met z’n tweeën in een cel van 10 vierkante meter vastzaten. De Nationale Ombudsman concludeerde vorige maand nog dat vreemdelingendetentie “menselijker” moet worden uitgevoerd – iets dat overigens al jaren gezegd wordt tegen de overheid. Veel mensen bij elkaar levert spanningen op, maar ook worden mensen regelmatig eenzaam op een cel opgesloten.

Foto: Kim Daram (cc)

Het coronavirus in gevangenissen

NIEUWS - Iran stelde 70.000 gevangenen in voorlopige vrijheid, Nederlandse gevangenissen accepteren voorlopig geen zelfmelders, New Yorkse gedetineerden maken handdesinfectiemiddel: hoe gevangenissen wereldwijd omgaan met het coronavirus.

Gevangenissen zijn uitstekende plekken voor een virus om zich te verspreiden, zeker als ze overbevolkt en onhygiënisch zijn, zoals in veel landen het geval is. Maar tijdens een crisis worden mensen in gevangenissen ook gemakkelijk vergeten (of genegeerd). Hieronder een overzicht van nieuws over hoe gevangenissen wereldwijd omgaan met het coronavirus.

Overbevolking en slechte hygiëne

Er zijn verschillende nieuwsberichten over besmettingen van gedetineerden en gevangenispersoneel in de V.S. Mensen die in Amerikaanse gevangenissen zitten lopen bijzonder risico op besmetting vanwege overbevolking en slechte hygiëne. Jails, waar mensen hun rechtszaak afwachten en korte straffen uitzitten zijn bovendien ‘revolving doors’ en vormen dus ook een gevaar voor de algemene volksgezondheid. Veel mensen zitten in voorlopige hechtenis omdat zij te arm zijn om borg te betalen, niet omdat ze een gevaar zijn voor de samenleving.

Voor de gevangenissen waar mensen langere straffen uitzitten geldt dat de gevangenispopulatie relatief oud en dus kwetsbaar is, omdat in de V.S. al decennialang heel lange gevangenisstraffen worden opgelegd. Gedetineerden hebben relatief vaak een slechte gezondheid, mede door de gevangenisomgeving. Enkele senatoren onder wie Elisabeth Warren hebben publieke en private gevangenissen verzocht hun beleid rondom corona vrij te geven. Het Federal Bureau of Prisons kondigde vrijdag maatregelen aan, onder andere opschorting van bezoek en afhankelijk van populatie en fysieke layout van de gevangenis een aangepast rooster om ‘social distancing’ te faciliteren.

Quote du Jour | Trek een grens

Amnesty International, Controle Alt Delete, RADAR, PILP-NJCM en twee individuele burgers hebben de Koninklijke Marechaussee gedagvaard om een einde te maken aan discriminerende grenscontroles. Ze vragen de rechter om een grens te trekken en etnisch profileren te verbieden:

Bij grenscontroles selecteren marechaussees mensen mede op grond van hun uiterlijk voorkomen, huidskleur, of afkomst (etniciteit). Bovendien werkt de Koninklijke Marechaussee met risicoprofielen waarin etniciteit voorkomt. Bijvoorbeeld: mannen die snel lopen, goed gekleed zijn en die er ‘niet Nederlands’ uit zouden zien. Dat is een vorm van discriminatie die in strijd is met de mensenrechten en het Nederlands recht en is dus verboden.

Etnisch profileren heeft negatieve gevolgen. Het is schadelijk voor de mensen die het treft, draagt bij aan stigmatisering van etnische minderheden, tast het vertrouwen in de overheid aan en blijkt niet effectief bij de bestrijding van criminaliteit.

Quote du Jour | Spy on the poor

Landmark ruling by a Dutch court stops government attempts to spy on the poor. This is a clear victory for all those who are justifiably concerned about the existential threats digital government and digital welfare poses for human rights.

Aldus Philip Alston, VN-Special Rapporteur on extreme poverty and human rights, over de uitspraak van de Haagse rechtbank over SyRI, het geheime profileringsalgoritme waarmee de overheid uitkeringsfraude wil opsporen. Voor SyRI worden een groot aantal persoonlijke gegevens die de overheid heeft van haar burgers gekoppeld en met behulp van een (geheim) algoritme doorzocht op afwijkende patronen. De rechtszaak tegen de Staat was aangespannen door een collectief van burgerrechtenorganisaties en de FNV die de campagne ‘Bij Voorbaat Verdacht’ startten.

Quote du Jour | Recht op leven en welzijn

Het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM) verplicht de staten die bij het verdrag zijn aangesloten ertoe om voor hun ingezetenen de rechten en vrijheden te verzekeren die in het verdrag zijn vastgesteld. Art. 2 EVRM beschermt het recht op leven, en art. 8 EVRM het recht op eerbiediging van het privé-, familie- en gezinsleven. Volgens de rechtspraak van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) is een verdragsstaat op grond van deze bepalingen verplicht om passende maatregelen te treffen, indien een ‘real and immediate risk’ voor het leven of het welzijn van personen bestaat en de staat daarvan op de hoogte is.

Foto: Roger Ahlbrand (cc)

GroenLinks stelt raadsvragen over gastles Clintel op Haagse school

Afgelopen woensdag schreef Sargasso over een mini-college van Susan Crockford over ijsberen op een Haagse middelbare school, zoals vermeld op klimaatontkennersblog climategate.nl. Crockford is door de klimaatontkennende stichtingen Clintel en de Groene Rekenkamer uitgenodigd om in Nederland een paar dagen mis- en desinformatie te verspreiden over ijsberen en klimaatverandering. Zaterdag is Crockford in Almere, zondag in Diergaarde Blijdorp – waar de dierentuin zich van distantieerde – en dinsdag dus in Den Haag bij 120 leerlingen van het Lyceum Ypenburg.

Clintel beroept zich op het ‘both sides’-argument:

Fossielvrij Den Haag pikte het bericht op en gaf de info door aan de Haagse fractie van GroenLinks, die gisteren schriftelijke vragen voor de gemeenteraad heeft ingediend:

  • Heeft het college weet van deze gastles of andere Haagse scholen waar Stichting Clintel een rol in zou spelen?
  • Is het college het met GroenLinks eens dat gastlessen van klimaatontkennende organisaties en andere organisaties met pseudowetenschappelijke doeleinden bij Haagse scholieren ongewenst zijn?
  • Heeft het college er kennis van of het voor die leerlingen op de desbetreffende middelbare school verplicht is om aan deze gastles deel te nemen, en deelt het college de mening met GroenLinks dat dit nooit het geval zou moeten zijn?
  • Foto: Christopher Michel (cc)

    Blijdorp distantieert zich van lezing Clintel over ijsberen

    Afgelopen maandag schreef Sargasso dat klimaatontkenners binnenkort een lezing geven in Diergaarde Blijdorp. Susan Crockford mag op uitnodiging van stichting Clintel en de Groene Rekenkamer een lezing geven over ijsberen, en hoe goed het daarmee gaat. Wij vonden het in eerste instantie opvallend dat een stichting die opgericht is om twijfel te zaaien over klimaatwetenschap en klimaatverandering uitgerekend in een dierentuin mag gaan vertellen dat het geweldig gaat met de ijsbeer. Maar eigenlijk past het naadloos in de strategie van klimaatontkenners, aangezien de ijsbeer door hen wordt ingezet als bewijs dat het dus met klimaatverandering wel meevalt – precies de boodschap die Clintel wil verkondigen. En waar is het beter twijfel zaaien dan bij een organisatie die zich juist inzet voor ijsberen en het klimaat?

    Ongemakkelijk

    We belden daarom met Diergaarde Blijdorp. Diergaarde Blijdorp zegt zich “enigszins ongemakkelijk” te voelen bij deze lezing in hun dierentuin, maar het staat in principe iedereen vrij – ook mensen die een ander standpunt hebben over klimaatverandering – een zaal te huren voor lezingen voor de eigen doelgroep. Dus ook Clintel en de Groene Rekenkamer. De dierentuin wist overigens pas dat de lezing door Clintel werd georganiseerd toen het op Clintels website stond, want de boeking is niet gedaan onder naam van Clintel of de Groene Rekenkamer, wat bij ons op zich ook vragen oproept.

    Foto: Christopher Michel (cc)

    Klimaatontkenners geven lezing in Diergaarde Blijdorp

    De klimaatontkennende stichting Clintel organiseert binnenkort een lezing in De Rotterdamse dierentuin Diergaarde Blijdorp waar controversiële wetenschapsontkenner Susan Crockford mag vertellen dat het geweldig gaat met de ijsbeer. Crockford (riep iemand hier Crook?) zal op zondag 17 november in de Haaienzaal ‘inzichten’ verkondigen die door échte wetenschappers met de grond gelijk zijn gemaakt. In Blijdorp? Ja, het verbaast ons ook dat de dierentuin ruimte geeft aan klimaat- en andersoortige ontkenners om hun verhaal luister bij te zetten.

    Crockford zal in haar lezing, getiteld ‘The Polar Bear Catastrophe that Never Happened’, vertellen dat er geen reden is om ons zorgen te maken over de ijsbeer – en dus over klimaatverandering. Zo wordt het althans door Clintel aangekondigd: “een voorbeeld van hoe gezonde scepsis over klimaatverandering verketterd wordt”. Recent schreef de New York Times over hoe klimaatontkenners de ijsbeer voor hun eigen gelijk inzetten om twijfel te zaaien over de bedreigingen van opwarming van de aarde. Crockfords blog ‘Polar Bear Science’ speelt daarin een centrale rol.

    Twijfel zaaiende stichtingen

    Weet Diergaarde Blijdorp welke stichtingen het in huis haalt? Clintel is opgericht door wetenschapsjournalist Marcel Crok en emeritus hoogleraar Guus Berkhout. De stichting claimt objectief’ te berichten over klimaatwetenschap, maar het NRC prikte dat al door: hun doel is om twijfel te zaaien. Clintel is internationaal bekend vanwege hun recente brief vol onwaarheden aan de Verenigde Naties die door 500 ‘klimaatsceptici’ werd ondertekend, met de boodschap ‘There is no climate emergency’. The Guardian bestempelde deze actie als regelrechte klimaatontkenning.

    Oproep SMN: Stop met etnisch classificeren Marokkaanse Nederlanders

    Naar aanleiding van een recent voorstel van Leefbaar Rotterdam voor een ‘Marokkanenaanpak’, waarover dinsdag werd gediscussieerd bij Pauw, roept het Samenwerkingsverband Marokkaanse Nederlanders (SMN) politiek en overheid op te stoppen met het etnisch classificeren van honderdduizenden onschuldige Marokkaanse Nederlanders.

    De voorgestelde speciale ‘Marokkanen-aanpak’ in Rotterdam is er weer een in de lijn van een reeks stigmatiserende uitingen over Marokkaanse Nederlanders. (…) Steeds vaker zien we dit soort stereotyperende woordassociaties bedrukt met de stempel ‘Marokkaans’. (…) Een gemene deler van dit soort ‘Marokkanen-termen’ is doorgaans de koppeling die gemaakt wordt met crimineel gedrag

    Een andere gemene deler is dat deze termen worden toegepast in een context waarin de zogenaamde ‘Marokkaan’ af en op wordt gezet tegen doorgaans de witte Nederlander. Dat begint met een inmiddels vertrouwd riedeltje in deze discussie, namelijk dat het zogenaamde beestje niet bij de naam genoemd zou mogen worden.Én dat er ook niet gemeten mag en kan worden op basis van etniciteit. Deze valstrik is zeer polariserend en bovendien onwaar getuige de diverse Marokkanen-termen uit de afgelopen decennia en het classificeren van Marokkanen als afzonderlijke groep in bijvoorbeeld criminaliteitscijfers van wetenschappelijke instituten zoals het CBS en het WODC

    Vorige Volgende