Gin

Gin zit al weer enige tijd in Freetown, Sierra Leone. Heel af en toe ontvangen we weer een teken van leven. Hier een recente bijdrage over de lokale verkiezingen van morgen.

Donderdag 3 Juli, 2008 – Freetown

Woensdagnacht in nachtclub Paddy’s, Freetown is er een optreden van Artist’s for Peace, een initiatief van de UN ter plaatse. Populaire artiesten trekken door het land om mensen er van te overtuigen toch vooral geen geweld te gebruiken tijdens de lokale verkiezingen van aanstaande zaterdag. Het idee is niet gek; vanwege het hoge aantal ongeschoolden en analfabeten is muziek de nummer één tool om je boodschap over te brengen. Sierra Leonezen houden van muziek en als de boodschap niet te ingewikkeld wordt verpakt, is de hele bevolking in staat het bericht te begrijpen. Het optreden is bruisend, Paddy’s is afgeladen met bezoekers, en iedereen geniet van de lekkere beat van de nummers. Aan het einde van het optreden moet iedereen opstaan, een ketting met elkaar vormen en het volkslied zingen om ervan doordrongen zijn dat geweld geen oplossing is. De aanwezige Sierra Leonezen zingen uit volle borst mee met het volkslied. Men wil onder geen beding meer rottigheid zien in de samenleving. De tranen staan me in de ogen, en een moedeloos gevoel bekruipt me. Er is de afgelopen weken zoveel geïnvesteerd in dit soort initiatieven, en toch kan je al bijna op je tien vingers natellen dat de verkiezingen niet vredig zullen verlopen. Hoewel het een ‘moral booster’ zou moeten zijn, geeft het bij de mensen om me heen toch vooral een gevoel van zinloosheid. De lokale verkiezingen zijn een grote test voor Sierra Leone, waar zes jaar geleden een burgeroorlog werd beëindigd.

Afgelopen Augustus werden de nationale verkiezingen gehouden, die boven verwachting vreedzaam zijn verlopen. ‘Sierra Leone is een voorbeeld voor andere Afrikaanse landen’, kopten de internationale kranten. De verkiezingen waren ‘free and fair’, hoewel er toch op grote schaal fraude werd gepleegd, waar men het op straat nog dagelijks over heeft. Van de lokale verkiezingen hangt wat meer af dan van de nationale verkiezingen, dit gaat om je directe leefomgeving, je dagelijks leven, en dus is er behoorlijk wat te doen op campagnegebied. Intimidatie op intimidatie, geweldsincidenten in de provincies, en dubieuze terugtrekkingen van kandidaten maken de verkiezingen al voordat ze hebben plaatsgevonden niet ‘free and fair’. De verkiezingen gaan, hoewel er ook onafhankelijke kandidaten meedoen, grotendeels om een strijd tussen de twee grote politieke partijen in dit land: regerende partij APC, afkomstig uit het Noorden van het land en grotendeels bestaand uit leden van de Temne stam, en oppositiepartij SLPP, afkomstig uit het zuiden van het land en grotendeels bestaand uit leden van de Mende stam.
Traditioneel gezien hebben beide partijen hun strongholds, waar ze sinds jaar en dag de scepter over zwaaien, en die gebieden staan nu onder druk.
Onder het bewind van de APC is de Sierra Leonese economie in een neerwaartse spiraal geraakt, waardoor de partij behoorlijk wat support verliest en daarbij wordt er door de APC flink aan de democratie getornd, waardoor veel mensen zo hun bedenkingen hebben gekregen over de goede bedoelingen van deze partij. De APC regeerde van 1973 tot 1991 over Sierra Leone in een semi-dictatuur, waarbij intimidatie en onderdrukking belangrijke regeringsmiddelen waren. Het bewind van de APC leidde in 1991 tot een elfjarige burgeroorlog, die gekenmerkt werd door zulke ongekende wreedheden, dat de oorlog vaak getypeerd wordt als ‘de meest wrede en brute oorlog aller tijden’.

Op 11 augustus jongstleden werden in Sierra Leone de parlementaire en presidentiële verkiezingen gehouden.

Bij de parlementaire verkiezingen verkreeg oppositiepartij APC een meerderheid in het kabinet, en met een runoff verkiezing zal aanstaande zaterdag (8 september) de nieuwe President worden verkozen.

De strijd gaat tussen Solomon Berewa van de regerende partij SLPP en Ernest Bai Koroma van de APC.

De verkiezingen van 11 augustus zijn rustig en zonder noemenswaardige schermutselingen verlopen, en tot ‘free and fair’ uitgeroepen door betrokken instanties en de internationale gemeenschap. Terwijl de internationale kranten nog volstonden met felicitatie berichten over de succesvolle en democratische verkiezingen in Sierra Leone, braken in het land zelf her en der onrusten uit. Al meer dan een maand staat het sociale leven voor velen geheel in het teken van de verkiezingen en de gemoederen tussen supporters van de twee presidentskandidaten lopen op sommige plaatsen hoog op. Vorige week dreigde de zittende president, Kabbah, de noodsituatie uit te roepen als het verkiezingsgeweld zou toenemen. Op verschillende plaatsen werd preventief de avondklok ingesteld en reisde een delegatie van ECOWAS (een samenwerkingsverband van West Afrikaanse staten) af naar Sierra Leone om de rust te herstellen. Zowel Berewa als Koroma lijken toegewijd te zijn aan het bewaren van de vrede en besloten daarom gezamenlijk een vredesmars te organiseren die vanmorgen plaats zou vinden. Op het laatste moment, terwijl Solomon Berewa en alle andere deelnemers al in de startblokken stonden, blies Koroma de vredesmars af. Volgens Koroma zijn er aanwijzingen dat men het op zijn leven gemunt heeft, en besloot hij uit veiligheidsoverwegingen niet aan de mars deel te nemen.