Overzicht

Gastauteur

2.322 Artikelen
3 Waanlinks
25 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: Reinier Sierag (cc)

Waarom inadequate mediaberichtgeving over opiniepeilingen zo storend is

, door

OPINIE - Kleine verschuivingen in opiniepeilingen zijn inherent aan het houden van een steekproef en zeggen weinig over veranderingen in de steun die politieke partijen genieten, meent Rens Vliegenthart.

Het is de grootste ergernis van collega-bloggers Armen Hakhverdian en Tom van der Meer: de manier waarop media omgaan met peilingen en het uitvoerig rapporteren en analyseren van niet-significante verschuivingen van één zeteltje. Ik hoef hier waarschijnlijk niet meer uit te leggen dat dit type fluctuaties altijd optreden als je een steekproef in plaats van de populatie onderzoekt en dus waarschijnlijk op toeval berust.

Toch blijven media erover rapporteren, zo ook weer in een ANP bericht dat onlangs door allerlei nationale media werd opgepikt. Waarom is dat zo erg? Allereerst natuurlijk omdat het gewoon misleidende informatie is, en je van (kwaliteits)media mag verwachten dat zij over dit soort zaken correct rapporteren. Maar misschien nog wel meer omdat dit type nieuws een invloed kan hebben op beslissingen van kiezers en op uiteindelijk stemgedrag.

Nieuwseffecten

Hakhverdian en Van der Meer toonden effecten van mediaberichten over peilingen in een experimentele setting aan. Maar er is meer bewijs: VU-wetenschapper Jan Kleinnijenhuis doet met verschillende collega’s al sinds de verkiezingen van 1994 onderzoek naar berichtgeving in verkiezingscampagnes en de effecten van die berichtgeving op kiezersvoorkeuren. Hij onderscheidt daarbij drie typen nieuws: ‘issue-nieuws’ (inhoudelijke berichtgeving), ‘steun-en-kritiek-nieuws’ (over wat politieke actoren van elkaar vinden) en ‘succes en falen’-nieuws. Bij het laatste soort gaat het om beschouwingen over of partijen het goed doen. De berichtgeving over peilingen spelen daarin een belangrijke rol, maar ook de analyse over de politieke verhoudingen die op basis van die peilingen wordt gegeven is een belangrijk component. Deze ‘horse-race’ (politiek als een renwedstrijd tussen paarden) neemt een steeds prominentere plaats in de media.

Foto: Alessandro Valli (cc)

Italië: populismeparadijs?

, door

ANALYSE - In Italië heeft zich een soort van machtsgreep voltrokken. Vorige week zorgde de sociaaldemocraat Matteo Renzi ervoor dat zijn partijgenoot Enrico Letta moest terugtreden als premier. Vervolgens bood Renzi zichzelf aan als de nieuwe regeringsleider – met succes. Zaterdag is de 39-jarige Renzi door president Napolitano voorgedragen als minister-president. Renzi geldt al jaren als hét talent op links. Hij wil af van de volgens hem vastgeroeste Italiaanse politieke structuren waarbinnen vakbonden en werkgeversverenigingen buitenproportioneel veel macht uitoefenen. Renzi’s vernieuwingsboodschap slaat aan bij veel kiezers, maar roept ook de nodige weerstand op – ook binnen zijn eigen partij. Zo zei zijn partijgenoot en oud-premier Massimo D’Alema dat Renzi met zijn anti-elite boodschap populistisch is en op Berlusconi lijkt.

Hoewel Renzi nog lang niet kan tippen aan raspopulisten als Berlusconi, valt hier iets voor te zeggen. Renzi stelt regelmatig dat de gewone Italianen meer macht moeten krijgen en de gevestigde (en ‘vastgeroeste’) politieke en economische elites minder. Of hij zich zal ontpoppen als een raspopulist zal nog moeten blijken. Maar hoe dan ook, Renzi is in ieder geval populistischer dan zijn voorganger en ‘partijtijger’ Pier Luigi Bersani. Dit roept de vraag op hoe het nu eigenlijk met het populisme in Italië is gesteld. Als populisme wordt opgevat als de boodschap dat het goede volk wordt uitgebuit door een slechte elite, kan Italië dan gezien worden als een waar populismeparadijs?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Als het onderwijs zo slecht is, waarom weet jij het dan zo goed?

, door

OPINIE - Jan en alleman staat te popelen om het onderwijs radicaal te veranderen. Paul Kirschner verbaast zich over de onkunde en ongefundeerde uitspraken.

Ik ben verbaasd als ik al die onderwijsgoeroes, -vernieuwers en -hervormers (lees de apostelen van het nieuwe leren, de iPadscholen, de digitale autochtonen, enzovoorts) hoor praten over wat er mis is met het onderwijs: het onderwijs is ouderwets en afstompend, het leren van feiten en concepten is overbodig omdat het zo houdbaar is als verse vis en is zelfs belemmerend voor het creatief oplossen van problemen en het divergent leren denken.

Daarnaast roepen deze verlichte mensen dat het onderwijs niet voldoet aan de eisen van vandaag en dat zulk ouderwets onderwijs ervoor zorgt dat leerlingen de broodnodige vaardigheden voor de 21e eeuw niet verwerven. Volgens hen moet het onderwijs veranderen, anders krijgen wij burgers die:

  • niet leren samenwerken,
  • niet creatief zijn,
  • ict ongeletterd zijn (vreemd – volgens Marc Prensky c.s. zijn kinderen juist digitale autochtonen),
  • moeilijk / niet kunnen communiceren (…en die digitale autochtonen en homos zappiëns dan die overal met sociale media zo vaardig met elkaar communiceren?),
  • problemen niet kunnen oplossen noch kritisch kunnen denken en
  • de nodige sociale en culturele vaardigheden missen.
    • Foto: eelke dekker (cc)

    Waarom lukt onderwijsverandering niet?

    , door

    OPINIE - Waarom lukt het het onderwijs niet te veranderen? Jan Fasen, voorzitter centrale directie van het Limburgse scholengemeenschap Connect College kijkt naar drie verschillen met de zorgtransitie.

    Onlangs mocht ik aanschuiven bij het zoveelste gesprek over veranderingen in het onderwijs. Een groep ‘kantelaars’ – geestdriftige visionairs die op hun school belangwekkende veranderingen doorvoeren – was in Rotterdam bijeen onder leiding van veranderprofessor Jan Rotmans. Hij was onder de indruk van de visie en passie waarmee we de zaal al snel wisten te vullen. Hij vroeg zich hardop af hoe het kon dat hij, die van veranderen en dwarsdenken leeft, nog nooit iets gehoord of gelezen had over die kantelende scholen. En dat maakte dit zoveelste gesprek tot een bijzonder gesprek. Want Rotmans trok parallellen met transities in de zorg en de energiesector, waar nieuwe ideeën het bestaande systeem laten kapseizen. Waarom lukt ons dat niet? bleef Rotmans maar vragen. Die vraag liet me niet meer los. Vooral de vergelijking met de zorg intrigeerde me.

    Voordat ik besloot les te gaan geven werkte ik tien jaar in de geestelijke gezondheidszorg. Er is geen sector zo ingewikkeld en bureaucratisch als de zorgsector. Minutieus beschreven zorgprocedures werden boven het belang van inhoudelijk goede zorg gesteld, althans dat vonden wij, de professionals aan het bed. Die ervaring leert me dat de vergelijking tussen de zorg en het onderwijs, in het punt dat Rotmans aansnijdt, op drie met elkaar verweven punten mank gaat.

    Foto: Partij van de Arbeid (cc)

    Kijk ook naar cultureel-historische context Rusland

    , door

    OPINIE - De protesten tegen de Winterspelen in Rusland vanwege de mensenrechtenschendingen aldaar, zijn mogelijk voorbarig. We verdiepen ons te weinig in andere landen, alvorens te oordelen, vindt Jeroen van Gerven.

    Twee weken voor het begin van de Olympische Winterspelen in Sotsji zond de VARA het programma Leve Sotsji! uit. Daarin werd onder leiding van Arthur Japin aandacht besteed aan de bezwaren tegen het Rusland van Poetin als organisator van de Spelen. Dat deden de schrijver en zijn gasten adequaat, maar ruimte voor een Ruslanddeskundige of enige andere vorm van uitleg over het land ontbrak volledig. Dat is exemplarisch voor de wijze waarop de discussie rondom de Nederlandse regeringsafvaardiging naar Sotsji en de perikelen tijdens het vriendschapsjaar van Nederland en Rusland, vorig jaar, is gevoerd: heel veel (ver)oordelen, maar weinig verdieping en achtergrond.

    Dit is geen toeval. De Nederlandse internationale oriëntatie kenmerkt zich in het algemeen door een hoge mate van zelfingenomenheid en een gevoel van welhaast vanzelfsprekende superioriteit ten opzichte van vreemde culturen. We staan snel klaar om stempels als ‘corrupt’, ‘achterlijk’ of ‘homofoob’ uit te delen. Het zou op zijn minst goed zijn om alvorens een land aan te spreken op zijn onvolkomenheden, eerst interesse te tonen in de culturele en historische achtergronden ervan. 

    Foto: Cristian Eslava (cc)

    Máák de boekenmarkt, in plaats van erachteraan te hobbelen

    , door

    OPINIE - Ik kwam vanochtend een fantastisch en heel boos stuk tegen op de site van Marketingfacts, waarin de schrijver tekeer ging tegen de organisatie die het “legaal” lezen van e-books wil bevorderen. Het stuk is de moeite van het lezen waard.

    Bert Vegelien, de auteur van het artikel, somt alle factoren op die ervoor gezorgd hebben dat het e-book zo’n slechte naam heeft gekregen dat lezers noodgedwongen tot “illegale” praktijken moesten overgaan.

    Een van de zaken die mij in dit artikel van Bert Vegelien trof, was de volgende alinea:

    Oh ja, als we dan toch bezig zijn, laten we meteen de wet op de vaste boekenprijs bij het grof vuil zetten. Om meerdere redenen wat mij betreft, maar in dit verband omdat we dan mooie pakketaanbiedingen kunnen doen van boek + ebook. Dat laatste kan ook een titel uit de backlist van dezelfde schrijver zijn. Een boek dat niet meer in papieren vorm beschikbaar is, maar op deze manier weer verkoopbaar wordt.

    Of de vaste boekenprijs op de helling moet, dat is een andere discussie, daar gaat het mij nu even niet om. Waar het mij wél om gaat, is de suggestie dat iemand die een boek koopt, gratis een e-book van dezelfde schrijver mag uitzoeken, bijvoorbeeld ‘een titel uit de backlist van dezelfde schrijver … Een boek dat niet meer in papieren vorm beschikbaar is, maar op deze manier weer verkoopbaar wordt.’ Hier doet Vegelien de uitgevers een fantastische suggestie aan de hand.

    Foto: Jose Luis Orihuela (cc)

    Oekraïne arena voor botsende belangen

    , door

    ANALYSE - De spanning in Oekraïne lopen hoog op. Verschillende partijen hebben verschillende belangen, legt B. Schuiling -die in Kiev woont- uit.

    Het gesprek van de week in Oekraïne is ‘Fuck Europa’. De pijnlijke uitspraak van Amerikaanse diplomate Victoria Nuland tegen ambassadeur Pyatt. De uitspraak valt te begrijpen aangezien de VS voorstander is van de sanctie-dreiging, terwijl Europa het pad heeft gekozen van eindeloze oproepen en discussies. Kennelijk is de stroperigheid een ergernis in het diplomatieke circus. Daarnaast werden ook de hoofdrolspelers van de Oekraïense oppositie gefileerd. ‘Klitsch’ ( Klitschko ) is ongeschikt om te regeren. Merkel noemde de uitspraak ‘onacceptabel.’

    De hopeloze verdeeldheid van de Europese Unie heeft het toch al niet grote enthousiasme voor Europa niet doen toenemen. Het oostelijk deel van de EU, met de Baltische staten en Polen voorop, zouden het liefst morgen nog de solidariteit uitroepen met de opstand. Er is nog een historisch appeltje te schillen met grote broer Rusland. Het andere deel van de EU heeft vooral de Russische handelsbelangen in het vizier en wil zich niet in een politiek mijnenveld storten. Feitelijk maakt dat de EU (opnieuw) tandeloos en iedereen weet dat.

    Atta boy

    Dan de positie van de Verenigde Staten. Uiteindelijk draait dat, net als bij Georgië, om het weerhouden van de grote oude vijand haar Sovjet-imperium opnieuw te bouwen. Een moderne Koude Oorlog, zo u wil. Een mindere cynicus zou ook kunnen wijzen op het belang van een grote democratische staat in dit deel van de wereld. Dat heeft niet alleen invloed op buurland Wit-Rusland, maar tot alle oostelijke oud-Sovjetstaten waar eigenlijk vrijwel geen enkel land een functionerend democratisch instituut heeft.

    Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

    Het boekenvak en de leesklimaatverandering

    , door

    ANALYSE - Het gaat niet goed met het boek in Nederland. Boekhandels sluiten, bibliotheken worden wegbezuinigd, boekenclubs gaan op de fles. ’s Lands meest prestigieuze boekenketen Selexyz ging failliet, werd door een investeerder samengevoegd met ramsj- en antiquariaatketen De Slegte onder de nieuwe naam Polare, en die keten staat nu weer voor de afgrond. ‘Het kon beter’ is een understatement. Een bijdrage van Frank Huysmans, hoogleraar bibliotheekwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam.

    Als je dit zo opschrijft, maak je geen vrienden in het boekenvak. Het land kent een aantal goedlopende boekhandels met directeuren die het publieke debat niet schuwen. Zo is daar Fabian Paagman van de gelijknamige boekhandel in het Haagse Statenkwartier. Een belevenisboekhandel: er is een hip café en een kinderboekenafdeling met een vol activiteitenprogramma. Geregeld komen er schrijvers voordragen en signeren. Poëzie vult er nog meer dan een enkele plank. Neemt Fabian het woord, dan luistert het boekenvak. Dus als hij op de site van Boekblad verkondigt dat naar aanleiding van deze affaire eens goed moet worden gediscussieerd over de rol van CB Logistics (voorheen het Centraal Boekhuis), begint in Culemborg de adrenaline door de aderen te kolken.

    Eenzelfde status in het vak heeft Maarten Asscher, directeur/eigenaar van Athenaeum-boekhandel met hoofdvestiging aan het Spui in Amsterdam. Prachtige boekhandel met een uitstekend assortiment op het gebied van letteren, geschiedenis, politiek en wetenschap. Je vindt er een ruime collectie Engelstalige literatuur (en dat met een American Book Centre en Waterstone’s aan hetzelfde plein) maar ook een goede selectie recente literatuur uit andere taalgebieden, zoals het Frans en Duits. Met zo’n winkel op een steenworp afstand van mijn Amsterdamse werkplek ben ik reddeloos verloren. Ik durf niet te schatten hoeveel procent van mijn inkomen ik er in het afgelopen decennium heb achtergelaten. Laten we zeggen dat als Maarten Asscher spreekt, hij dat ook een beetje namens mij doet.

    Foto: Grant Condit (cc)

    Rijke communistische landen winnen meeste medailles

    , door

    ACHTERGROND - De Olympische Winterspelen van Sotsji zijn eindelijk begonnen. De infrastructuur zal ook voor de volgende Winterspelen van 2018 in PyeongChang nog niet klaar zijn, maar dat mag de pret niet drukken voor de 2800 atleten uit 88 deelnemende landen.

    Maar wat ligt ten grondslag aan Olympisch succes? Kunnen we succes bij de Spelen verklaren aan de hand van economische, politieke en geografische kenmerken van een land? Daniel Johnson en Ayfer Ali hebben alle Olympische Spelen van 1952 tot 2000, zowel Winter- als Zomerspelen,  onderzocht en komen met een aantal interessante inzichten (voor een vergelijkbare analyse van alleen de Zomerspelen, zie hier).

    Deelname

    We kennen allemaal dat verschrikkelijke Olympische credo dat deelnemen belangrijker is dan winnen. Johnson en Ali onderzoeken dan ook eerst de factoren die het aantal deelnemers per land verklaren voor de Zomer- en Winterspelen tussen 1952 en 2000. Laten we eerlijk zijn, met slechts 88 deelnemende landen zullen hele continenten nauwelijks iets meekrijgen van Poetins prestigeproject.

    Welvaart speelt een belangrijke rol voor deelname aan de Spelen. Voor de Zomerspelen is er een tamelijk lineair effect van welvaart, wat betekent dat rijkere landen proportioneel meer atleten afvaardigen. Het welvaartseffect voor de Winterspelen is sterk kwadratisch, dus arme landen sturen nauwelijks atleten, terwijl rijke landen relatief grote delegaties uitzenden. Het aantal inwoners is ook van belang, maar alleen voor de Zomerspelen. Voor de Winterspelen verklaart het inwonertal niet hoeveel atleten worden afgevaardigd.

    Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

    CPB-rapport over Kwaliteitsaanpak Basisonderwijs doorgelicht

    , door

    ANALYSE - In een voorbeeldige analyse test het CPB of het kwaliteitsprogramma voor zwakke basisscholen in de gemeente Amsterdam tot de gewenste verbetering in de Cito-scores van die scholen heeft geleid.[i] Het antwoord is erg duidelijk. Het lijkt er op dat de Cito-score van de zwakke Amsterdamse scholen die dit kwaliteitsprogramma volgden relatief achterblijven bij die van zwakke scholen in de drie andere grote steden, maar ook die in 38 grote en middelgrote steden en zelfs bij de landelijke trend. Onderstaande figuur illustreert de uitkomsten. Terwijl alle Cito-scores van de zwakke scholen tussen 2008 en 2012 stijgen, blijven die van de Amsterdamse zwakke scholen relatief achter. Het rapport doet via allerlei additionele analyses zijn best te testen of dit Amsterdamse achterblijven voor specifieke groepen leerlingen of scholen niet opgaat, maar dat blijkt niet het geval te zijn.

    citoamsterdam

    Bron: CPB-rapport, blz. 12. 

    Ik heb echter twijfels bij de aannames van het quasi-experimentele onderzoeksdesign. Ik probeer in deze bijdrage deze aannames te toetsen. Mijn conclusie is dat in dit geval de voorwaarden voor een quasi-experimentele aanpak niet vervuld zijn.

    Regionale ongelijkheid in de definitie van zwakke scholen

    De eerste aanname is dat de inspectie een nationale maatstaf heeft voor het vaststellen van zwakke scholen waarin geen regionale verschillen optreden. Het CPB-rapport stelt op blz. 10 dat de 614 zwakke scholen, die de kern van de analyse vormen, vergelijkbaar zijn in onderwijskwaliteit op grond van nationale maatstaven van de onderwijsinspectie. Het beslissingschema op grond waarvan de inspectie besluit dat een basisschool zwak is, kent een groot aantal stappen en subjectieve criteria. Bovendien speelt ook de regionale inspecteur in de uiteindelijke weging van de vele soms tegenstrijdige factoren een eigen rol, waardoor er regionale verschillen in de percentage zwakke scholen zijn.[ii]

    Foto: Gerard Stolk (cc)

    Is theologie vijand van het geloof?

    , door

    COLUMN - Binnen de academische theologie, waarin kritisch wordt nagedacht over de rijke traditie van het christelijk geloof, lijkt iedere theoloog soms in zijn eigen toonsoort lijkt te zingen en een eigen maat te houden. Je kunt dan vaak ook niet van harmonie spreken; alle theologen samen zouden een koor opleveren waarin vaak dissonanten klinken en wat vreselijk is om naar te luisteren. Anders dan de natuurwetenschappen kent de theologie geen algemene methode, en daarom lijkt het voor een buitenstaander vaak alsof anything goes.

    Vandaar dat veel gemeenteleden de theologie links laten liggen. Je merkt dat er een steeds grotere kloof aan het ontstaan tussen de academische theologie en de “gewone” gelovigen. De predikanten, die de vertaalslag zouden moeten slaan tussen de theologie en het beleefde en geleefde geloof, laten het maar al te vaak afweten. De theologie, zo hoor ik vaak in reacties op mijn blog of tijdens lezingen, maakt het geloof kapot en is alleen maar kritisch op het geloof. Theologen lijken zelf de grootste vijanden van het geloof te zijn.

    Is theologie werkelijk Geest-dodend? Veel hangt af van hoe je geloof bekijkt of beleeft. Is geloof een zeker weten bij de klippen op, en zijn kritische vragen of twijfel je grootste angst? Dan is theologie bedreigend. Maar gelukkig zien veel mensen geloof als een weldadige onrust, een weg die gegaan wordt doorheen heel het leven, zonder een vaste woon- of verblijfplaats, en die met geen enkel menselijk antwoord genoegen neemt, omdat menselijke godsbeelden slechts constructies zijn van iets dat het menselijk voorstellingsvermogen overstijgt. Iedere constructie verabsoluteren staat dan gelijk aan godslastering.

    Foto: Jeroen Mirck (cc)

    Minder partijleden zegt weinig over participatie en representatie

    , door

    OPINIE - Het aantal leden van politieke partijen is in 2013 weer gezakt. Dat is aanleiding voor enkele alarmerende berichten over de politieke participatie in Nederland. Maar je kunt je sterk afvragen of het aantal partijleden in Nederland iets zegt over de representatie en participatie. Is het echt zo erg dat slechts 2,32 procent van de bevolking lid is van een partij? Het is prima mogelijk om politiek te bedrijven zonder lid te zijn van een partij en ook kun je jezelf prima vertegenwoordigd voelen zonder lid te worden.

    Het ledenverlies sinds 1978 is het sterkst bij de PvdA, het CDA en de VVD. Deze grote partijen stammen nog uit de tijd van de verzuiling. Toen werden veel mensen lid van de partij vanwege een bepaalde betrokkenheid bij hun zuil. De oudste leden van de grote partijen, en dat zijn er heel wat, werden lid in de tijd van de verzuiling. Dit type partijleden is langzaam aan het uitsterven, iets dat de laatste dertig jaar de nodige impact heeft gehad op de ledenaantallen. Een CDA-lid vertelde me ooit dat sterfte de belangrijkste reden is voor het verlies van leden.Tegenwoordig willen veel burgers zich niet al te snel meer binden aan een enkele politieke stroming. Velen zijn pragmatisch en beslissen iedere verkiezing weer opnieuw welke partij op dat moment voor hen het verstandigst lijkt. Dat betekent echter niet dat deze burgers niet politiek betrokken kunnen zijn. Er zijn tal van politiek betrokken burgers actief belangenorganisaties zoals wijkcomités, natuurorganisaties, mensenrechtenorganisaties, actiegroepen en noem maar op. Deze burgers volgen de politiek en komen in actie wanneer dat nodig is. Daarbij beperken ze zich niet tot een enkele partij maar wordt er met alle partijen gepraat over de onderwerpen die deze burgers aangaan. Bovendien hoef je ook niet lid te zijn van een partij om te communiceren met politici. Soms kan partijlidmaatschap zelfs in het nadeel werken voor deze mensen, omdat men dan een minder onafhankelijke indruk maakt. Daarom zullen veel van deze burgers er voor kiezen om geen uitgesproken politieke kleur aan te nemen.

    Vorige Volgende