Gastauteur

2.327 Artikelen
3 Waanlinks
25 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dank je wel Griekenland, Portugal en Ierland

Een gastbijdrage van Eksteroog, het stuk is ook op zijn site te lezen.

De rente op de Portugese staatsobligaties stijgt weer, een teken dat de financiële wereld niet gerust is over de kredietwaardigheid van Portugal. Ik moest daarom denken aan de volgende opmerking van minister De Jager in een interview afgelopen vrijdag in NRC:

Laten we niet vergeten dat Europa heel veel voordelen brengt. Denk alleen al aan het feit dat zwakkere landen in de eurogroep niet meer kunnen devalueren. Dat betekent dat hun export zoals vroeger niet steeds goedkoper wordt en dat is voor onze exportpositie belangrijk. Wij profiteren daar enorm van. Wij exporteren meer naar Spanje, Italië, Portugal en Griekenland dan opgeteld naar de VS, China en India.

Minister De Jager zegt dus dat de voordelen van de euro voor Nederland veel minder waren geweest als deze landen niet het beleid gevoerd hadden dat zij gevoerd hebben. Dankzij dat beleid heeft men het in Nederland beter dan men het anders gehad zou hebben. Dankzij de Grieken, Portugezen heeft Nederland minder werklozen en een hoger inkomen!

De bewering van de minister De Jager klopt echt. Het achterliggende verhaal, is (1) dat een land meer kan exporteren, als zijn goederen in buitenlandse valuta goedkoper zijn en (2) dat een land minder zal importeren, als de buitenlandse goederen duurder zijn. In het tijdperk vòòr de euro devalueerden een aantal landen regelmatig hun valuta, als onderdeel van hun beleid. En bij iedere devaluatie verbeterden zij hun concurrentiepositie ten opzichte van Nederland, die daarna weer achteruit liep door hun loonbeleid. Dat devalueren gebeurt nu al meer dan tien jaar niet meer, Nederland kreeg daardoor een steeds betere concurrentiepositie, Nederland kon meer exporteren.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

“Sommige ideologieën zijn nu eenmaal ietsje gevaarlijker dan andere”

Een gastbijdrage van Tjerk Muller.

Hoe gevaarlijk is het monotheïsme? In de Rotterdamse Arminiuskerk gingen Paul Cliteur (rechtsfilosoof), Willem Schinkel (socioloog) en Marc de Kesel (theoloog en filosoof) afgelopen donderdagavond ten overstaan van een afgeladen zaal over deze vraag in discussie. Organisatie van dit ‘Denkcafé’ was in handen van Arminius, een Rotterdams podium voor kunst, cultuur en debat.

Cliteur deed de afgelopen maanden van zich spreken met twee boeken, waarin hij de stelling opwerpt dat religieus geïnspireerd geweld rechtstreeks terug te voeren valt op de bronteksten van de abrahamitische godsdiensten: ‘The Secular Outlook’ en ‘Het Monotheïstisch Dilemma’.

Daarin herleidt de liberale denker religieus terrorisme tot de “heteronome” moraal die bijbel en koran prediken, en houdt hij een pleidooi voor een seculiere overheid en het kweken van een publiek discours waarin geen van de participanten zijn moraal verabsoluteert. Dit pleidooi is nodig, meent Cliteur, omdat religieus terrorisme de open samenleving onder druk zet. De bestuurlijke elite reageert nogal eens door de eisen van radicalen schoorvoetend in te willigen, en de intellectuele elite zoekt de oorzaken van het conflict teveel bij het Westen zelf.

Waarom Cliteur net zoveel gewicht geeft aan het geweld van anti-abortusactivisten en Joodse fanatici als aan islamitische terreur, wilde debatleider Leon Verdonschot weten. Het aantal aanslagen op abortusartsen en –klinieken in de VS valt immers in het niet bij het aantal geweldplegingen door islamitische terroristen? “Nou, vlak de omvang van dat anti-abortusgeweld niet uit.” reageerde Cliteur. Maar bovenal intrigeerde hem de structurele overeenkomsten in de redeneerwijze van religieuze extremisten. “Of je nu naar Scott Roeder luistert, of Yigal Amir of Mohammed B., stuk voor stuk zeggen ze dezelfde dingen.”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Arabische wereld bewijst ongelijk Wilders

Een gastbijdrage van Arno Uijlenhoet.

Het is een groteske situatie. Terwijl burgers in verschillende Arabische landen de moed hebben om met gevaar voor eigen leven te strijden voor vrijheid en democratie, blijft Wilders verkondigen dat de Islam een ideologie is die een gevaar vormt voor onze westerse waarden en normen. Hoe verklaart hij dan dat deze eens door Fortuyn weggezette ‘achterlijke nomadenvolken’ opeens steun betuigen aan waarden die ons dierbaar zijn? Het antwoord laat zich raden: Arabieren zijn mensen net als u en ik. Ook zij begrijpen dat vrijheid en democratie universele waarden zijn die uitstijgen boven culturele en religieuze verschillen.

Het hartverwarmende en hoopgevende aan de huidige revoluties in de Arabische wereld is dat deze niet primair worden gedragen door Moslimfundamentalisten maar door gewone burgers die hun buik meer dan vol hebben van onderdrukking, corruptie en uitzichtloosheid. Deze revoluties doorbreken het idee dat Arabieren niet in staat zouden zijn om zichzelf te verheffen, net als de Europese burgerij heeft gedaan tijdens en na de Franse revolutie. Ook een ander paradigma moet er aan geloven. Namelijk dat er geen andere keuze zou zijn voor Arabische landen dan tussen het vestigen van een Islamitische republiek à la Iran of een door het westen geduld regime van repressie gericht op economische stabiliteit.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Internationale alliantie start petitie voor landenonderzoek naar opslag biometrie

Hier een gastbijdrage waarvan de boodschap belangrijker is dan de boodschapper.

Via een petitie roept een internationale alliantie van maatschappelijke organisaties de Raad van Europa op om een onderzoek te starten naar het afnemen en opslaan van biometrische gegevens door lidstaten.

Overheden eisen in toenemende mate biometrische gegevens (met name vingerafdrukken en gezichtsscans) van mensen op. Deze persoonsgegevens worden opgeslagen op contactloze RFID-chips in paspoorten en/of identiteitskaarten. Sommige landen, zoals Nederland, Frankrijk en Litouwen, gaan nog verder en slaan deze data zelfs op in databanken.

De pas gevormde Alliantie ‘Hands off biometrics’ gaat Secretaris-Generaal Jagland van de Raad van Europa dringend verzoeken om een onderzoek hiernaar te starten. Daarin dienen de betrokken landen uit te leggen of hun wetgeving rond dit onderwerp overeenstemt met het Europees Verdrag en de uitspraken van het Europees Gerechtshof. In zo’n artikel 52-procedure moeten deze lidstaten zich verantwoorden over onderwerpen als proportionaliteit, subsidiariteit (mogelijke alternatieven), effectiviteit, doelbinding, getroffen veiligheidsmaatregelen en de wettelijke basis voor de afname en opslag van biometrische gegevens.

In een democratische samenleving vormt de afname en opslag van biometrie van een hele bevolking volgens de Alliantie een onevenredige en ook om andere redenen onnodige inbreuk. Niet alleen is het een inbreuk op de privacy, maar ook op andere rechten die worden beschermd door het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Dit is één van de redenen waarom het Verenigd Koninkrijk onlangs de opname van vingerafdrukken van burgers heeft stopgezet. Toch leggen nog veel landen graag vingerafdrukken van een bevolking(sgroep) vast, terwijl die niet wordt verdacht van strafbare feiten. Intrinsiek gevaarlijke praktijken, aldus de alliantie, die bovendien de kans op identiteitsfraude vergroten.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Steun de roependen in de woestijn

Vandaag een bijdrage van Peter van het weblog Codes, keuzes en maakbaarheid.
Gisteren vroeg ik me af waarom het in de Nederlandse blog- en twittersfeer zoveel rustiger is over de protesten in de Noord-Afrikaanse, Midden-Oosten en Aziatische landen, dan tijdens de Egyptische rally’s. Treedt er mediamoeheid op? Zijn er twijfels over de aard en afloop van de protesten? Leeft het minder omdat er geen live televisiebeelden zijn?

Er is minder zichtbaar, maar de ernst is er niet minder om. In Bahrein en Libië heeft het leger mensen doodgeschoten. Toch gaan ook vandaag weer mensen de straat op om meer vrijheid te eisen. Voor morgen staan demonstraties gepland in Algerije en Marokko. In Jemen blijft het onrustig en ondertussen heeft ook Djibouti zich bij de ontwikkelingen aangesloten. Ook in Koeweit waren er protesten. Hier gingen statenlozen de straat op om een einde van hun pariabestaan te eisen.

Misschien wordt het ons teveel?
Het is niet mee goed bij te houden. Wat op 17 december 2010 in Tunesië begon, had snel gevolgen in Jordanië, Jemen, Algerije. Egypte, Syrië, Bahrein, Iran, Libië, Irak, Djibouti en Oman (chronologische volgorde, zie dit NOS-overzicht).

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Weekendcollege | Tijd in het brein

Vandaag weer een lezing van Studium Generale Utrecht. Dit keer over Tijd in het Brein, uitgesproken door Dick Swaab. De lezing is hier online te zien. Het stuk is geschreven door Miriam Rasch.

Als het donker wordt, word je moe; als je de middelbare leeftijd bereikt kom je in de overgang en van vrouwen in de dertig zeggen we dat hun biologische klokje tikt. Tijd zit ingebakken in ons lichaam, in de hele cyclus van de geboorte tot de dood. Dat gaat verder dan je misschien denkt. De meeste kinderen worden geboren in de vroege ochtend van een woensdag of een donderdag. En in de hersenen van overleden mensen is te zien hoe laat zij stierven, omdat de tijd letterlijk stil is blijven staan. Over deze en andere feiten van de biologische, lichamelijke tijd, sprak prof. dr. Dick Swaab in zijn lezing voor de serie Tijd.

Dick Swaab is de bekendste neurobioloog van Nederland; zijn boek Wij zijn ons brein is een regelrechte bestseller. Hij zette het hersenonderzoek op de kaart en nog steeds loopt Nederland dankzij het Instituut voor Hersenonderzoek en de Hersenbank wereldwijd hierin voorop. In zijn boek, met de ondertitel Van baarmoeder tot Alzheimer, laat Swaab zien hoe processen in de hersenen gedrag, karaktervorming en (geestelijke) ziekte en gezondheid beïnvloeden en zelfs bepalen. Vooral de rol van hormonen – in samenspel met de omgeving – is niet te onderschatten, zo blijkt uit de vele voorbeelden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

“Vrouwenbesnijdenis vooral een probleem in moslimlanden”

Roman Baatenburg de Jong, persvoorlichter van Hivos, interviewde Thomas von der Osten-Sacken van de Iraaks-Duitse mensenrechtenorganisatie WADI.

Thomas von den Osten-Sacken van de Iraaks-Duitse mensenrechtenorganisatie WADI ziet het verlammende effect van vrouwenbesnijdenis voor samenlevingen in het Midden-Oosten. ‘Vrouwelijke seksualiteit wordt gezien als een bedreiging’.

WADI publiceerde april vorig jaar een studie die uitwees dat meer dan 50 procent van de vrouwen en meisjes in Koerdistan genitaal verminkt zijn. Recentere gegevens tonen aan dat niet alleen Koerden maar ook Arabieren in Irak vrouwen besnijden. Twintig jaar onafgebroken aanwezigheid ter plaatse maakt WADI tot één van de ‘oudste’ non-gouvernementele organisaties in Irak. Van meet af aan richt zij zich tegen vrouwenbesnijdenis, al is genitale verminking (FGM) een adequatere term.

Is vrouwenbesnijdenis in het hele Midden-Oosten een veelvoorkomend verschijnsel?
De praktijk is zeer wijdverbreid. De meeste mensen denken bij FGM al snel aan Egypte, Somalië en Soedan. Onze bevindingen hebben die houding veranderd. In Afrika wordt het gepraktiseerd bij alle religies. In Azië is het vooral een fenomeen in islamitische landen. Het raakt hoe dan ook miljoenen meisjes.

Hoe verklaart u de hoge prevalentie van FGM in islamitische landen?
Meer in het algemeen kun je zeggen dat misdaden jegens vrouwen gerelateerd zijn aan een gebrek aan vrijheden in een samenleving. Veel islamitische landen ontberen elementaire vrijheden. Een direct verband is dat sommige islamitische rechtscholen FGM als ‘halal’ beschouwen, oftewel toegestaan.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

België beu

Een gastbijdrage van Philip Ebels.

Geen groot verhaal over België deze week. Ja, het land breekt vannacht het wereldrecord regering formeren. Van Irak notabene. 249 dagen. Maar dat is het dan. De constatering dat ze daar niet door één deur kunnen is toch moeilijk nieuws te noemen.

De internationale pers zal ze dan ook dankbaar zijn, de mensen van de vele volksfeesten vanavond, verspreid over het hele land, ter gelegenheid van deze dubieuze nationale prestatie. Muziek, fanfare en straattheater zullen getuigen van de formidabele zelfspot der Belgen. Friet en bier zijn gratis. Het is nu eenmaal niet elke dag dat je wereldkampioen wordt.

“Ze zijn er nog steeds niet uit.” Verder zullen CNN, Al-Jazeera, of de NOS niet komen morgen, nadat ze op licht schertsende toon verslag zullen hebben gedaan van de verschillende anti-vieringen vanavond en en passant hebben vermeld dat het US Institute for Peace zijn laatste studie over conflict resolutie aan België heeft gewijd.

Ze komen al maanden niet verder. Ze hebben allemaal al een keer geprobeerd de Belgische twisten uit te leggen. Sommigen hebben het zelfs aangedurfd om het over Brussel-Halle-Vilvoorde te hebben, of over faciliteitengemeenten. Dat is, met de meest boeiende verteltechnieken, één keer interessant. En daarna niet meer.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zuid-Korea wil helemaal geen dialoog

Wederom een gastbijdrage van Bas Verbeek, correspondent in Zuid-Korea. Lees ook zijn blog.

de onderhandelingstafel is weer leegEn toen was het weer stil in Panmunjom. Een paar dagen nadat de gesprekken tussen de Korea’s vastliepen sputterde de wederzijdse scheldmachine nog even door, maar nog geen week later zijn we weer terug bij de orde van de dag. Gaat Noord-Korea zijn frustratie uiten in een militaire provocatie? Is de verjaardag van Kim Jong-il aanleiding om middels militaire provocatie zijn zoon verder te installeren? De conservatieve kranten schreven: wil Noord-Korea wel écht dialoog? De boosaardige communisten wilden immers niet toegeven dat ze de Cheonan hebben getorpedeerd en schuldig zijn aan het Yeonpyeong incident – de voorwaarde voor het Zuiden om de gesprekken voort te zetten. Omdat het erg curieus is te eisen dat een verdachte eerst zijn daad toegeeft voordat het proces begint, wil ik het graag omdraaien: wil Zuid-Korea wel écht dialoog?

Terwijl het volk verhongert, wordt er grof geld uitgegeven aan het leger, paleizen en nucleaire reactoren. In plaats van menselijke prioriteiten te stellen in zijn budget, doet Noord-Korea een beroep op het buitenland om de honger te bestrijden en zo zijn onmenselijke mismanagement en militaire politiek voort te kunnen zetten. Natuurlijk zijn Zuid-Korea en de VS hier doodmoe van. Ze willen zich al jaren best inzetten om het land vooruit te helpen, maar als de geboden hulp telkens weer resulteert in een wapen dat recht in het gezicht van de gever gericht wordt terwijl het volk blijft lijden, is dat dubbel frustrerend. Het is op zichzelf niet gek dat de huidige Zuid-Koreaanse regering roept: ammehoela, zoek het lekker zelf maar uit. Als Noord-Korea écht vooruit wilt, moeten ze akkoord gaan met harde voorwaarden. Dat het voedsel door de buitenlandse hulporganisaties zelf tot in de keuken van de Noord-Koreanen wordt gebracht. Dat ze er vrij kunnen rondlopen om een oogje in het zeil te houden om te voorkomen dat het leger het voedsel komt ophalen. Dat Noord-Korea zich ontwapend voordat er serieuze zaken gedaan worden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Innovatiebeleid is obstakels opruimen

Een gastbijdrage van Bart Nooteboom, hoogleraar innovatiebeleid aan de Universiteit van Tilburg. Het stuk is ook te lezen op Me Judice.

innovate ore dieMinister Verhagen richt zijn innovatiebeleid op gebieden ‘waar Nederland goed in is’. Bestaande sectoren en bestaande spelers innovatieplannen laten maken kan bijna geen vernieuwing opleveren. Beter is het ruimte te geven voor nieuwe spelers. Een effectief innovatiebeleid is uiteindelijk niets meer dan het wegnemen van obstakels voor vernieuwende ideeën.

Om te bewegen hebben we twee benen nodig: rechts en links. Om te bewegen in de economie hebben we nieuw rechts nodig en nieuw links. Volgens nieuw rechts moeten we zo weinig mogelijk centraal plannen en maximaal putten uit de rijkdom aan verspreide ideeën en initiatieven, van burgers in de politiek en van ondernemers in de economie.

Een voorbeeld van een teveel aan centraal ontwerp en planning in de economie is het denken in termen van ‘focus en massa’ dat momenteel de beleidsvorming in innovatie en onderzoek beheerst, en onder andere leidt tot het benoemen van bestaande gebieden ‘waar Nederland goed in is’ tot ‘topgebieden’.

Dat is oud links beleid, en ik begrijp niet dat minister Verhagen daar mee doorgaat.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Ein Maerchen aus uralten Zeiten…

Dit is een gastbijdrage van Willem Schot.

De sage van de gevaarlijke Loreley werd mooi beschreven in het bekende gedicht van Heinrich Heine en komt weer eens tot werkelijkheid.

Den Schiffer im kleinen Schiffe,
Ergreift es mit wildem Weh;
Er schaut nicht die Felsenriffe,
Er schaut nur hinauf in die Höh.
Ich glaube, die Wellen verschlingen
Am Ende Schiffer und Kahn,
Und das hat mit ihrem Singen,
Die Loreley getan.

Een schip kapseist en zinkt plotseling weg in de Rijn aan de voet van de Loreley. Hoe is het mogelijk dat zo’n tanker gevuld met zwavelzuur plotseling omslaat?

Ditmaal niet omdat de schipper niet oplette en was afgeleid door het gezang van de mooie maar boosaardige fee. Nee, ik moet een ander akelig verhaal van stal halen om hier de situatie te kleuren. Namelijk het bekende toneelstuk uit 1901 van Herman Heijermans Op Hoop van Zegen, waarin de wanhopige vissersvrouw Kniertje haar man en kinderen verliest, doordat zij door de reders met een onzeewaardig schip er op uit werden gestuurd.

“De vis wordt duur betaald”, was het toen. Ook nu nog wordt het transport duur betaald. Ook nu nog moeten de mensen varen op gevaarlijke instabiele schepen. Over de oorzaak van het kapseizen wordt (nog) niet gerept en die zal men misschien ook wel het liefst in de doofpot willen stoppen. De waarschijnlijke oorzaak is namelijk zeer eenvoudig en bedreigend: de vloeibare lading in de tanker stroomt van links naar rechts in de tanks (of omgekeerd) als het schip een bocht neemt.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De kloof tussen mooie woorden en lelijke daden

Wederom een gastbijdrage van Martin Broek. Het stuk is ook op zijn site te lezen.

tank“Elk wapen gemaakt, elk oorlogsschip dat van stapel liep, elke afgevuurde raket betekent uiteindelijk diefstal van hen die hongeren en zonder voedsel zitten en van hen die kou lijden en geen kleren hebben. Deze wereld van de wapens geeft niet alleen geld uit. Ze besteed ook het zweet van de arbeiders, het genie van wetenschappers en de hoop van de kinderen. Hoe dan ook, dit is geen manier van leven.” Dit zei de Amerikaanse president Eisenhower in 1953.

Het zijn woorden van de president die acht jaar later ook het Militair Industrieel Complex als grootste bedreiging van zijn tijd zou benoemen. De afgelopen weken werd duidelijk dat die woorden nog maar weinig praktische waarde hebben. De regering Obama stelde 11 februari voor Caïro weer een miljard euro militaire steun te geven. Opstand of geen opstand. Het militaire regime had zonder veel problemen zijn oude man terzijde geschoven en de greep op de samenleving – en economie – behouden. Goede vrienden die het goed doen geef je cadeaus.

Ook in Nederland worden veel mooie woorden gesproken als het om wapens gaat. Woorden die werden vastgelegd in wapenexportbeleid dat zegt rekening te houden met spanningen, mensenrechten en ontwikkeling. Wijlen Hans van Mierlo prikte hier in 1996 als minister van Buitenlandse Zaken prachtig doorheen. Woorden die ook een citaat waard zijn: “Het in absolute zin toepassen van de criteria [voor wapenexport] zou betekenen dat de Nederlandse defensie-industrie geen exportmogelijkheden meer heeft, terwijl de binnenlandse markt te klein is (…) Dan zou de Kamer moeten besluiten de defensie-industrie in Nederland te verbieden.”

Vorige Volgende