Eva Schram

120 Artikelen
688 Waanlinks
385 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Eva Schram is onderzoeksjournalist bij OneWorld. Van 2012 tot begin 2014 werkte ze als web- en later hoofdredacteur van Sargasso. Als freelancer heeft ze onder andere gepubliceerd in Vrij Nederland, Het Parool en Psychologie Magazine. Online is ze te vinden op www.evaschram.nl.
Foto: copyright ok. Gecheckt 27-09-2022

De lancering van de Ocean Cleanup

Een verlaat verslag vanaf de persboot van The Ocean Cleanup

VERSLAG - Boyan Slat is voor de meeste Nederlanders geen vreemde naam. In 2013 was hij niet van de Nederlandse televisie af te krijgen. Een 19-jarige student die zijn studie op had gezegd om zich te richten op het opruimen van de plastic soep met een ogenschijnlijke simpele technologie. Daar leven de (nieuws)media voor.

Zo simpel is die technologie natuurlijk niet. Het kostte The Ocean Cleanup vijf jaar om een prototype te bouwen waar ze de open oceaan mee op durven.

Op zaterdag 8 september werd dit Systeem 001 gelanceerd vanuit San Francisco, en ondergetekende zat op de persboot om verslag te doen van de lancering. In Nederland zijn jullie rond de lancering waarschijnlijk voldoende doodgegooid met bejubelende nieuwsberichten over The Ocean Cleanup, dus hierbij drie willekeurige opmerkingen over het tafereel.

1) Boyan Slat is nog steeds een populaire jongen

https _bucketeer-e05bbc84-baa3-437e-9518-adb32be77984.s3.amazonaws.com_public_images_e4f8f036-016f-4372-b890-dff25477e138_4160x3120

Achter al die camera’s ergens staat Boyan, inmiddels 24. Op de persboot zaten media uit Korea, Duitsland, Nederland, de VS, en nog veel meer plekken. Op de foto zie je alleen nog maar de cameraploegen (waaronder ‘60 minutes’, dat is een nogal belangrijk Amerika nieuwsprogramma), niet de talloze schrijvende journalisten en fotografen die op de boot zaten.

Foto: OnInnovation (cc)

Is Elon Musk krankzinnig aan het worden?

COLUMN - Ook een genie moet af en toe slapen. Jammer dat Elon Musk niet naar rede wil luisteren.

Elon Musk, de baas van Tesla en SpaceX, mede-oprichter van Paypal en algemeen bekend als modern genie, heeft een veelbewogen maand achter de rug. Op 7 augustus tweette hij dat hij van plan was om Tesla van de beurs te halen en dat hij het geld daarvoor beschikbaar had. Hij zou de aandelen voor 420 dollar per stuk aankopen. Hij wilde 20 procent meer geven dan de gemiddelde aandelenprijs van Tesla op dat moment, wat op 419 dollar uit zou komen. 420 leek hem een mooier getal, en misschien is het toeval, maar 420 is in Amerika ook een algemeen gebruikt woord voor wiet.

De Tesla-aandelen schoten die dag omhoog. Maar het geld om Tesla van de beurs te halen bleek helemaal niet zo zeker. Musk had wel gesprekken gevoerd met het investeringsfonds van Saoedi-Arabie, maar er was nog helemaal geen deal. De Amerikaanse beurswaakhond (Securities and Exchange Commission) rook onraad en heeft inmiddels een onderzoek gestart om te kijken of Musk zich schuldig maakte aan beursmanipulatie.

Waarom trok Musk zijn Trump-twitterhandschoentjes aan en stuurde hij een tweet de wereld in waarvan hij wist dat die veel commotie zou veroorzaken? Een openhartig interview dat Musk een week later gaf aan de New York Times geeft een inkijkje.

Foto: Stock Catalog (cc)

Een beetje Europa in Californië

COLUMN - California heeft een nieuwe privacywet die Europees aandoet.

Begin deze zomer werd AB 375, de California Consumer Privacy Act of 2018 aangenomen in Sacramento, de hoofdstad van de staat. Met deze nieuwe wet zijn internetbedrijven verplicht alle consumenten in Californië (waar 40 miljoen mensen wonen) te vertellen welke data ze over jou verzamelen, en met wat soort derde partijen ze dat delen (dat zijn vooral advertentieverkopers). Onder de nieuwe wet mag je een bedrijf ook verbieden jouw data door te verkopen, al jouw data vernietigen en een bedrijf mag jou niet anders behandelen dan andere klanten als je daarvoor kiest.

De totstandkoming van de wet is bijzonder. Het Californisch parlement besloot over te gaan tot een verstrekkende privacywet omdat een rijk individu uit Oakland, Alastair Mactaggart, de afgelopen twee jaar aan een initiatiefwet had gewerkt die genoeg steun had gekregen om in november op het stembiljet te komen (in Californië en veel andere staten kun je met genoeg geld en tijd wetten indienen waarover de bevolking tijdens de verkiezingen kan stemmen). In de peilingen deed Mactaggarts wet het goed, tot groot sjagrijn van bedrijven als Facebook, Google en Amazon, die een leger aan lobbyisten inzet in zowel Washington DC en Sacramento (en andere staatshoofdsteden) om dit soort wetgeving te voorkomen (Facebook gaf goedkeuring aan de wet na het Cambridge Analytica-schandaal). Maar de Californische wetgevers, die flink wat geld in de zakken hebben van Big Tech, zagen wel aankomen dat Mactaggarts initiatiefwet wel eens werkelijkheid zou kunnen worden, en werkten met hem een compromis uit. Dat werd AB 375, en het verschilt in feite alleen van Mactaggarts oorspronkelijke wet in dat het consumenten niet het recht geeft een bedrijf aan te klagen als het niet voldoet aan de privacywetgeving, en in dat techbedrijven niet elke derde partij aan wie ze data verkopen specifiek hoeft te benoemen.

Foto: Adrian Libotean (cc)

Waarom Google zenuwachtig wordt van Europa

COLUMN - Google doet alsof de boete van de Europese Commissie voor antitrust-schendingen een aanslag op open source besturingssystemen is. In werkelijkheid is het bedrijf bang geld te verliezen.

Weet je wat ik echt ontzettend irritant vind? Dat als je een nieuwe telefoon uit het doosje haalt, het geheugen al helemaal vol staat met voorgeprogrammeerde apps, die je niet altijd kunt verwijderen.

De Europese Commissie vindt dat blijkbaar ook irritant. De commissie gaf Google woensdag een boete van maar liefst 5 miljard dollar vanwege overtredingen van anti-trustwetgeving. Android-telefoons komen voorgeprogrammeerd met de Chrome-browser app en een Google-zoekbalk. Dat mag niet, zegt de commissie. Bovendien heeft Google telefoonproducenten ervan weerhouden ‘geforkte’ versies van Android te gebruiken (een Android-basis die verder is ontwikkeld, zonder die verder ontwikkelde programmeercode openbaar te maken) en heeft Google geld betaald aan producenten en telecombedrijven om Google-producten gebundeld aan te bieden op de Android-telefoons.

Microsoft

Als dit je ergens aan doet denken, kan dat kloppen. In 1998 kreeg Microsoft het aan de stok met de Amerikaanse overheid omdat ze op iedere pc met Windows automatisch Internet Explorer de standaard browser maakten. Bill Gates moest zelfs getuigen in het Amerikaanse congres en het bedrijf werd jarenlang nauwlettend in de gaten gehouden door de overheid, om zeker te zijn dat ze geen monopolie werden.

Foto: ben_osteen (cc)

De dagelijkse realiteit in San Francisco

Over mensen die op straat wonen, en waarom we daar niet continu kwaad over zijn.

COLUMN - Ik kreeg vorige week een email van een researcher voor een Nederlands televisieprogramma. Het team gaat binnenkort filmen voor een serie over rijkdom en succes. Ze wilden ook wat beelden laten zien van de extreme armoede in Silicon Valley en waren op zoek naar daklozenkampen of ‘shanty camps’ om te laten zien dat er in deze regio van winnaars ook vele verliezers zijn. Alleen al in San Francisco wonen zo’n 7499 daklozen (waarvan 69 procent in San Francisco woonde voordat ze dakloos werden), blijkt uit een survey uit 2017. De vraag die de researcher me voorlegde was waar ze de tentenkampen kon vinden, omdat ze gehoord had dat die regelmatig schoongeveegd worden.

Ik moest glimlachen om die vraag. Niet omdat ik dakloosheid bijzonder grappig vind of omdat ik het domme vraag vond (het is goed dat er voor dit soort programma’s vooraf onderzoek gedaan wordt), maar omdat het zo duidelijk liet zien dat het vanuit Nederland moeilijk voor te stellen is hoe immens het daklozenprobleem in de San Francisco Bay Area is (om nog maar te zwijgen van het feit dat dakloosheid slechts een, en vrij extreme, uiting is van armoede in Silicon Valley).

Foto: nicodangelo (cc)

Waar zou Google zoal voor lobbyen?

COLUMN - Eva Schram doet verslag van de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering van Alphabet, het moederbedrijf van Google

Met een flinke thermosbeker koffie (ik was op twee uur file voorbereid, die ik ook kreeg), trok ik vorige week op pad naar het hoofdkantoor van Google in Mountain View. Daar hield Alphabet, Google’s moederbedrijf, haar jaarlijkse aandeelhoudersvergadering. Ik dacht dat het misschien wel spannend zou worden, in het licht van de privacy-schandalen rondom Facebook (want alles dat Facebook doet, doet Google ook), maar dat viel mee. Daarmee is niet gezegd dat ik er helemaal niets aan vond, maar er was weinig vuurwerk te bemerken.

Dat is ook wel logisch, want voorstellen van de aandeelhouders worden zelden aangenomen bij Alphabet. Er bestaan namelijk verschillende categorieën van aandelen bij Alphabet, en maar met een select aantal heb je ook daadwerkelijk stemrecht (met het zogenaamde B-aandeel krijg je zelfs tien stemmen per aandeel). Het bestuur, oprichters Sergey Brin en Larry Page voorop, bezit een meerderheid van die aandelen met stemrecht (maar niet een meerderheid van het totaal aantal aandelen). Als het bestuur tegen een voorstel stemt, heb je in feite al verloren.

Genoeg transparantie

Zo was er een voorstel van een aantal institutionele investeerders (vermogensfondsen, enzo) dat vroeg om een gedetailleerd rapport over de lobby-activiteiten van Alphabet. Het bedrijf gaf tussen 2012 en 2016 83 miljoen dollar uit aan lobby-werk op federaal niveau. Grassroots lobbyen (direct aan consumenten/burgers, om hen voor of tegen een bepaalde wet te positioneren) en op regionaal of lokaal niveau zit daar dus niet bij. De indieners van het voorstel riepen Alphabet op meer inzicht te geven in hoe dat geld besteed werd, en bovendien invloed uit te oefenen op de Amerikaanse Kamer van Koophandel, om hen meer richting klimaatvriendelijkheid te bewegen. Het bestuur van Alphabet stemde tegen het voorstel, omdat het bedrijf al genoeg aan transparantie rondom lobby-activiteiten zou doen. Het verwees daarbij naar een website over hun standpunt op dat gebied.

Foto: Patrick Nouhailler (cc)

Hoe een pastor de discussie over Silicon Valley-liberalisme opende

In Palo Alto, midden in Silicon Valley, is afgelopen week onrust ontstaan rondom de First Baptist Church. De 28-jarige assistent-pastor van die kerk, Gregory Stevens, had zich in een aantal tweets (die niet meer online staan) negatief uitgelaten over het stadje en de rijke inwoners ervan. Dat leidde tot zoveel verontwaardiging dat hij ontslag moest nemen.

Om een beeld te schetsen van Palo Alto: je vindt er de prestigieuze Stanford University (collegegeld: 48.897 dollar per jaar), en het is min of meer de geboorteplaats van Silicon Valley. De eerste tech startup ooit werd er in 1938 opgericht: Hewlett Packard. Facebook heeft er jarenlang kantoor gehouden. Ook bedrijven als Palantir, Quora en Paypal zitten er.

Bovenal is Palo Alto superrijk: het mediane inkomen was er in 2016 132.673 dollar. Huizen kosten ergens tussen de 1 en 14 miljoen dollar. Je ziet er overal Tesla’s. In de winkelstraat is een winkel waar geen mensen werken: je wordt er geholpen door robots met een iPad erin en op die iPads praat je met medewerkers die ergens anders in het land achter hun computer zitten (zie video hieronder).

Dat is Palo Alto. Een rijk, progressief mini-walhalla waar de zon zo’n beetje altijd schijnt.

Nederlandse staat schendt eigen MVO-procedures in Egypte

Boskalis en Van Oord baggeren zich een slag in de rondte in Egypte, waar het Suezkanaal fors wordt uitgebreid. Maar: hoe beïnvloeden ze daarmee mens en milieu? Dat lijkt nooit goed onderzocht te zijn. Toch kregen ze van de Nederlandse Staat een exportkredietverzekering. En dat is tegen het Nederlandse MVO-beleid in.

Foto: Playing Futures: Applied Nomadology (cc)

Mijn strijd met een telecombedrijf. Of: klagen helpt

COLUMN - Begin dit jaar ben ik verhuisd. Ik had over alles nagedacht: van hoe laat de verhuizers waar moesten zijn tot hoeveel blokkwasten en verfrollers ik nodig had om alle muren met alle helpers in het korte tijdsbestek te kunnen schilderen.

Waar ik níet over had nagedacht, was dat het drie weken zou duren om mijn internetabonnement over te zetten naar mijn nieuwe adres.

Waarom dat zo idioot lang moet duren, heeft tot nu toe niemand me kunnen uitleggen, maar ik houd me oprecht aanbevolen voor het antwoord. Maar ik wil best accepteren dat mijn eigen domme schuld was dat ik bijna een maand betaald heb voor een internetabonnement dat ik niet kon gebruiken, omdat ik niet eerder had uitgezocht hoe dat ging met een verhuizing doorgeven.

Mijn strijd begon eigenlijk pas toen ik een week na het doorgeven van die verhuizing de klantenservice belde. Zij zouden mij binnen 24 uur terugbellen, maar uiteraard was de verhuizing ‘niet doorgekomen’. Oké, foutje van het telecombedrijf, kan gebeuren.

Het werd erger.

Toen ik vertelde aan de aardige klantenservicemevrouw dat ik was verhuisd, deelde ze me het volgende mee:

Ik zie dat u een abonnement heeft van 27 euro per maand. Dat bestaat niet meer. We bieden u nu een internetabonnement met gratis telefonie aan voor 32,50 per maand.

Met een mensensmokkelaar naar Ter Apel?

LONGREAD - Weet u nog, die tsunami aan Eritreeërs die naar Nederland kwam dit voorjaar? Dat zou het werk van genadeloze mensensmokkelaars zijn. Of toch niet? Deze digitale productie laat de Eritrearoute zien.

Volgende