Risicozoekende investeringsvehikels willen graag de vruchten plukken die het resultaat zijn van economische activiteiten waar transparantie en toezicht niet mogelijk of gewenst zijn. In het lingo voor investeerders heet het dan dat de ‘mooiste bloemetjes langs het ravijn te plukken zijn’.
Megawinsten zijn te behalen met mensen- drugs- en wapenhandel, maar vooral in de geldhandel. Beschaafde staten bestrijden de handel in mensenvlees en drugs, en proberen het daarmee verdiende kapitaal in beslag te nemen. In de wapenhandel zijn ruimschoots legale mogelijkheden om megawinsten te maken, maar staten propageren hier een kartel; zo is bijvoorbeeld de beste (anti)raketverdediging voor marineschepen van Nederlandse makelij, dit product wordt door Thales vermarkt. Zwitserland, Israël of Brunei mogen deze ‘goalkeepers’ kopen, maar Zwitsers(etc) kunnen geen controlerend eigenaar van de fabrikant worden.
Megarisico (en dus megawinst) zoekende investeerders kunnen echter altijd op een markt opereren waar toezicht en transparantie onmogelijk zijn: in de toekomst. Een vriendelijk gezicht, een oud ogende firma en pseudo-ingewikkeldheid maken dat je kletskoek duur kunt verkopen. De ‘slachtoffers’ van de aandelenlease-affaires geloofden echt dat die aardige jongens en meisjes aan de telefoon, in de full colour ‘prospectus’ en op de paginagrote advertenties in gerenommeerde tijdschriften hen een buitenkans boden door hen geld te lenen waarmee zij toekomstige winstrechten op aandelen konden financieren. Als een bakker hen geld zou willen lenen zodat zij in de toekomst voortdurend zoete koekjes kunnen eten verklaren zij schaterend niet in sprookjes te geloven, maar als de koekjes aandelen zijn willen ze er desnoods om vechten.
In het begin van de eenentwintigste eeuw heten de superhandelaren die geloofwaardig verzinsels over megawinsten in de toekomst verkopen ‘hedgefunds’.
Tulpenhandelaars, Ponzi, BCCI en Enron voerden de ‘hedgefunds’truuk in het verleden op: men vertrouwt in het heden graag zijn geld toe aan instellingen en personen die via hefbomen en kletspraatjes gigawinsten in de toekomst garanderen.
Als binnenkort een financiële gigant sneuvelt (door risico’s te nemen zonder deze door te kunnen verkopen) is de financiële wereld enige tijd risico mijdend: totdat er weer een nieuwe, betrouwbare naam is voor wat nu ‘hedgefund’ heet.
Reacties (3)
Een oude classic op dit onderwerp van belazeren, bedonderen en illusies is Charles Mackay: Memoirs of extraordinary popular delusions, Vol I. (Vol II, Vol III).
De moeite waard.
Toen ik jong was en op de middelbare school zat kreeg ik les over de beurskrach van 1934. De belangrijkste oorzaak was dat men aandelen met geleend geld had gekocht. Klinkt bekend i.r.t. aandelenlease? Derhalve vind ik de term slachtoffer zwaar overtrokken en hadden (zeker hoger opgeleiden) mensen hun geld niet terug moeten krijgen.
Maq ik trouwens ook David Bowie onder de club hedgefunders plaaatsen?
Overigens kan je dit ook dagelijkser plaatsen. Menig aspirant huiskoper krijgt allemaal mooie prognoses te zien. Je bent dief van je eigen portemonnee als je het niet zou doen. Zelfs met grafiekjes van de afgelopen 20 jaar met de prijsontwikkeling. Tuurlijk geen 25 of 30jaar want dan krijg je de krach te zien (huiswaarde binnen 1jaar tot 1/2 a 1/4 gedaald) en leert men dat er toch een risico is…. En dat zijn niet zomaar een paar dubieuze instellingen, nee de hele branche doet er aan mee en heet gerenommeerd.
Eignlijk denk ik dat je het overal tegenkomt bij iedere verkoper. Het is onze samenleving die het stimuleert. Klop zoveel mogelijk geld uit de zakken van een klant. Enige verbetering van de laatste decennia is dat men meer ernaar is gaan streven dat de klant na genaaid te zijn er wel een tevreden gevoel aan over houdt.
De ‘slachtoffers’ van LEASEhebzucht zouden deze last zelf moeten dragen, maar waarom vooral de goed opgeleiden? Voor goed opgeleiden is het toch extra wrang, want zij snappen een beetje wat zij zichzelf hebben aangedaan…