Afschrijvingen | De economie van de doodstraf

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Op de deur van een collega hangt een New Yorker-cartoon met een wat saaiige man met een aktentas, die tegen zijn dochter zegt: ‘Daddy’s going off to defeat terrorism in subtler, economic ways.’ Het herinnert me er altijd aan dat elk probleem een economische dimensie heeft en dat soms moet je de economische achterdeur moet nemen om te bereiken wat je wil.

Zo ook bij de strijd tegen de doodstraf. Dit weekend las ik dat er in Texas een tekort dreigt aan ‘pentobarbital’, het middel dat wordt gebruikt bij executies. Ook andere staten kampen met problemen met het uitvoeren van executies door gebrek aan de benodigde middelen.  Het een interessant gegeven: executies zijn in zekere zin een kwestie van vraag en aanbod. Alleen het feit dat 63 procent van de Amerikanen vóór is, wil niet zeggen dat het ook gebeurt. Als niemand de doodstraf meer wil uitvoeren, of de benodigde spullen wil leveren, houdt het op. Je kunt als tegenstander dus je strategie verleggen van de politiek naar de ‘productie’ van de doodstraf.

Voor anti-doodstrafactivisten is het zaak om iedereen die direct en indirect de doodstraf mogelijk maakt te identificeren, te informeren (soms weet een farmaceut simpelweg niet dat haar product voor zoiets gebruikt wordt) en zo nodig publiekelijk te schande te maken. En waarom zou je niet ook de makers aanpakken van het bed, de riempjes, de naalden en apparatuur, en voor mijn part die klok die er altijd hangt?

Het lijkt me dat geen enkel bedrijf – althans geen bedrijf buiten de gevangenis-industrie – in de media wil komen als aanbieder van executies. ‘Mede mogelijk gemaakt door…’ Dit geldt voor Europese bedrijven, maar ook voor Amerikaanse. Want waarom zou je die 37 procent van je klandizie die tegen de doodstraf is tegen het hoofd stoten? Het is niet zo alsof die 63 procent opeens alleen bij jou zal kopen, omdat de concurrent niet aan executies mee wil werken.

Toch is de politieke dimensie hardnekkig: de staat Georgia heeft bijvoorbeeld onlangs besloten de informatie van betrokken leveranciers van middelen en de identiteit van de bewakers die de executies uitvoeren, tot staatsgeheim te maken. Georgia is in het verleden in opspraak geraakt omdat ze haar spullen afnam bij een louche Britse fabrikant, die opereerde vanuit een rijschool in Londen. Dat soort publicitaire pareltjes wordt nu dus moeilijk opduikbaar voor activisten. En de doodstraf aanvechten met technische argumenten over de (bij)werking van de toegediende middelen wordt ook lastiger.

Maar er is nóg een economische kaart die je kunt spelen: de kosten. Er zijn talloze studies die uitwijzen dat het veel goedkoper is om iemand levenslang te geven, dan om het hele circus rond de doodstraf, met alle administratieve rompslomp, op te tuigen voor een handjevol executies. Voor een staat als Californië scheelt dat zo maar 90.000 dollar per ‘inmate’ per jaar. In ‘tijden van crisis’ is dit een strategie, maar wel een gevaarlijke: echt goedkoop is het om het executietraject te versnellen en geen beroepsprocedures toe te staan.

Hoe dan ook, de democratische weg is niet de enige weg om dit barbaarse relikwie tot het verleden te verbannen.

Reacties (31)

#1 Hans Verbeek

reactie verwijderd… off topic

  • Volgende discussie
#2 Joop

Dat argumenten van de kosten vind ik sterk.

Nu maar hopen dat de voorstanders van de doodstraf niet dat punt gebruiken om juist meer doodstraffen te eisen, waardoor de prijs per persoon mogelijkerwijs zou verminderen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Olav

Door wie is de reactie op #1 verwijderd? Zet dat erbij a.u.b.

Gezien de auteur, ging het zeker over peak oil?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 objectief

@2:
VS burgers gebruiken inderdaad het argument dat doodstraf goedkoper is dan opsluiten.
Ik lees dat dat niet zo zou zijn, maar dat verandert kennelijk ideeën in de VS niet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 AltJohan

Het is raar om maar naar één land te kijken. Nu is er weinig informatie over bekent, maar ik denk dat we van China kunnen leren hoe de goedkoper kan.

Levenslang iemand opsluiten en onderhouden, dat is verschrikkelijk kostbaar, dat snapt iedereen.

Maar, als de kosten per executie echt zo enorm hoog zijn dan kan de VS het beter uitbesteden aan China. Ik ben er van overtuigd dat die het voor een fractie kunnen doen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Andy Cap

@5: Daar iemand levenslang iemand opsluiten en onderhouden kan daar waarschijnlijk ook veel goedkoper. En hoeveel zou het kosten om Siberie weer in ere te herstellen?

Mogelijkheden te over AltJohan,
schrijf eens een brief aan Teeven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Kalief

De meest economische doodstraf is die van de gladiator. Big Brother-achtige TV-shows waarin gedoodstraften elkaar bekampen met puzzels en gevechten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Kalief

Het grappige is dat omdat de redactie zélf met hun verwijderingsbijdrage iets off topics heeft toegevoegd hun verwijdering opeens ook topic is geworden en we er daarom over mogen gaan zeuren. Bij deze dus:

Wat ontzettend laf om reactie #1 te verwijderen. Zeker 90% van alle reacties op Sargasso zijn off topic omdat reaganten hun eigen draai aan het onderwerp geven. Het betekent natuurlijk dat het redactielid een andere mening had dan de reagant maar te schijterig was om dat er bij te schrijven. Lijkt me typisch iets voor Steeph.

En dan weer off topic door on topic te gaan:
Heeft het zin om op Sargasso te discussiëren over het artikel terwijl er op vier andere plekken over hetzelfde artikel wordt gediscussieerd?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Jaap Walhout

Als je goed kijkt, dan zie je dat 3 vd 4 alleen maar een intro met een doorverwijslink plaatsen. Bovendien kun je alleen bij nieuws.be discussiëren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 vander F

Wat een non discussie over die gebruikte middelen.
Een flinke shot KCL oftewel kaliumchloride, ook verkrijbaar bij de supermarkt als dieetzout, voldoet om het hart stil te zetten.
Snel, kost bijna niets en effectief.
Dat men in de praktijk een of ander blijkbaar obscuur en kostbaar middel kiest staat los van de kosten an sich.
Zie ook de euthanasie middelen in Nederland.
http://knmg.artsennet.nl/Dossiers-9/Columns-5/column/Richtlijn-geeft-duidelijkheid-over-middelen-en-materialen-bij-euthanasie.htm.

Nou wens je bij euthanasie een werkelijk zachte dood, bij een executie lijkt me dat niet de eerste voorwaarde.
Dat chemisch executeren moet waarschijnlijk een zweem van ‘beschaving’ oproepen in tegenstelling tot een barbaars de keel door snijden, het blijft natuurlijk iemand dood maken, punt.
De verdere kosten zitten in protocollen, kosten van een dodencel en ook de hoger beroep mogelijkheden maken een ter dood veroordeling gewoon erg duur, gelukkig maar.
Nu ben ik volstrekt tegen de doodstraf, simpelweg vanwege het ‘Gij zult niet doden’ , en de staat al helemaal niet, los van vele andere redenen die er uiteindelijk niet echt toe doen, maar als je het dan toch doet, doe het dan snel, pijnloos en met een 1000% effectiviteit.
In die zin lijkt me de uitvinding van dhr. Guillotine een uitstekende eerste keus.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 DrBanner

Ze kunnen het altijd in China bestellen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Paulteule-

@10 grappig dat je dat zegt, want de uitvinder van de electrische stoel vond dat destijds ook een grote sprong voorwaarts ten opzichte van de barbaarse galg

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Paulteule-

@8 ik discussieer altijd hier, in ieder geval.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 vander F

@12,
men had destijds onrealistisch, bijna magisch, hoge verwachtingen van elektriciteit.
Maar sommige ontwerpen zijn nu eenmaal nauwelijks te overtreffen.
Deze is ook nog eens vrijwel CO2 neutraal, zo groen als wat,
dat is nog eens vooruit denken!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Prediker

@12 Een voormalige parlementariër uit Groot-Britannië heeft een paar jaar geleden een documentaire gemaakt om te zien of er een werkelijk humane manier is om mensen te doden.

Hij komt met een aantal criteria voor een humane manier van doden:

1. Het mag er niet gruwelijk of goor uitzien (want dat is niet prettig voor de toeschouwers).
2. De terdoodveroordeelde mag niet nodeloos lijden (want dat is wreed).
3. Het moet ook nog een beetje betaalbaar zijn.

Hij gaat zo’n beetje alle technieken af: dodelijke injectie, ophanging, elektrocutie, en het blijkt dat ze allemaal forse problemen hebben. Ze proberen ze ook allemaal uit, met crashtestdummies en varkenskarkassen – het soort proefjes waar de Mythbusters van zouden smullen.

Eind van het verhaal: er is een bepaalde combinatie van gassen die dodelijk is, maar tegelijkertijd een euforische stemming bewerkstelligen. Dit is uitgeprobeerd op varkens, in de zoektocht naar een humane manier om varkens massaal af te maken.

Dat lijkt ideaal. Maar dan komt de grap: veel voorstanders van de doodstraf willen helemaal geen humane executiemethode. Ze willen dat ‘die smerige verkrachters en moordenaars’ zoveel mogelijk lijden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Kalief

@15 Nou komt een andere grap: veel voorstanders van straf willen gewoon wraak. Een van de doeleinden van straf door recht is het kanaliseren van wraak. Het is dus niet verbazend dat die wraakgevoelens bestaan.

Je zou dus op z’n minst onderscheid moeten maken tussen voorstanders van doodstraf i.h.a. en nabestaanden van slachtoffers door crimineel geweld. Die laatsten zijn opvallend vaker vergevingsgezind.

Over punt 2. Dat een terdoodveroordeelde niet nodeloos(?!) mag lijden is niet omdat dat ‘wreed’ is maar omdat het niet in de veroordeling zit. Iemand is ter dood veroordeeld maar niet tot decennialange gevangenisstraf en ook niet tot marteling of ander lijden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 objectief

En Duitse psycholoog schreef eind dertiger jaren vorige eeuw een boek waarin hij betoogde dat de vooruitgang in onze beschaving er in bestaat primitieve gevoelens meer en meer te onderdrukken.
Het boek is, hij was een jood, door allerlei omstandigheden nooit gepubliceerd.
Wraak leidt tot niets.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 qwerty

@17: en wie was dat dan wel?
En hoe kom jij aan ongepubliceerde boeken?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 objectief

@18:
Nico H.Frijda, ‘De emoties’, 2001 Amsterdam.
Nu ik het nakijk lijkt het boek wel gepubliceerd, maar dan kon ik het niet opsporen, had het graag gelezen.
bl 511 literatuuropgave: Elias, N, 1939, Der Prozess der Zivilisation, Het civilisatieproces, Utrecht, Spectrum, 1982.
Frijda bespreekt kort de inhoud van het boek, bl 431 en 432.
Als ik me goed herinner is de 1939 versie nooit gepubliceerd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 Paul Teule

@15: Dank voor deze info. Interessant van die euforie die men dan toch de inmate niet gunt. Een galgenmaal krijgen ze wel allemaal, en dat is niet zo heel anders toch?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Hal Incandenza

@2
Aha, een gebrek aan marktwerking!

Volgens mij was de guillotine er toch al voor de humane doodstraf… Goedkoop, herbruikbaar en een beetje handige gevangenisconciërge knutselt er zo één in elkaar.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 Inkwith Barubador

@21: Vooral interessant voor massagebruik. Het aanbod wekt de vraag.

Misschien ben ik wat ouderwets, maar we praten nog steeds over het doden van mensen. Dat louter afdoen als economisch product, daar word ik een beetje iebel van.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 Prediker

@21 Het is best mogelijk dat de guillotine voor de terdoodveroordeelde sneller en minder pijnlijk is dan de gaskamer of zelfs executie door dodelijke injectie.

Met name die laatste methode kent zo z’n controverses. Om te beginnen worden er geen artsen of verplegend personeel ingezet (iets met de hippocratische eed), maar medische technici, en die verknoeien de procedure nogal eens.

Maar los daarvan zijn er getuigenissen van patiënten die tijdens een operatie dezelfde spierverslapper – pancuronium bromide – toegediend kregen, ontwaakten uit hun verdoving, en die achteraf meldden dat ze gedurende die tijd helse, brandende pijnen leden. Maar ja, ze konden niets doen, want het goedje had hen verlamd.

Terdoodveroordeelden krijgen een kortdurende verdoving om ze buiten bewustzijn te brengen. Dus het is best mogelijk dat al die geëxecuteerden buitengewoon akelig aan hun einde komen. Maar het ziet er vredig uit en daar gaat het om.

Want ja, we zijn natuurlijk geen barbaren, dus rollende koppen en bloed dat meters uit een onthoofde romp spuit, dat willen we liever niet zien. Brrrrr!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 Olav

Zou ik ooit terechtgesteld worden dan hoop ik toch dat men uit de buurt blijft met enge chemicaliën. Ik zou zelf een nette ophanging prefereren, met een valluik dus.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 Mister P

Hoeveel kost een goed touw tegenwoordig? Zal toch goedkoper zijn dan levenslange opsluiting lijkt me zo. Als de politieke wil er is, maar de kosten te hoog zijn, moet je creatief worden. Ophangen is bijna gratis, net als een kogel of iemand in een diepe kloof duwen…. Je kunt een veroordeelde ook laten kiezen zelfmoord te plegen…..Houd die de eer ook nog enigszins aan zichzelf.

Wel leuk om te lezen dat dit artikel een economische invalshoek heeft op dit issue itt het gebruikelijke “grote cultuur argument wat beschaving heet”.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 Bismarck

@22: Daarom is er nog zoiets als regelgeving over “cruel and inhumane punishment”. De doodstraf mag in de VS, maar alleen als je het op een menswaardige en mensvriendelijke manier kunt doen (een beetje vergelijkbaar met onze slachtwetgeving). En uiteraard graag gestandaardiseerd, zodat er weinig kans is op fouten. Vandaar ook dat een stukje touw, een kogel of een diepe kloof geen optie zijn @25.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 Prediker

@26 De frase is ‘cruel and unusual punishment’ om precies te zijn.

Als je het linkje volgt, krijg je een hoop informatie over die terminologie in het Achtste Amendement van de Amerikaanse grondwet, en hoe dit door het Amerikaanse hooggerechtshof wordt uitgelegd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 Joop

@5.

“Levenslang iemand opsluiten en onderhouden, dat is verschrikkelijk kostbaar, dat snapt iedereen.”

Dat snap ik niet, zeker niet in het geval van Amerika. Waar particulieren bedrijven zich op het gevangeniswezen hebben mogen storten. En die denken aan winst – dus zo goedkoop mogelijk, en een economisch rendement van een gevangene in de zin van arbeid in de gevangenis.

Dan zou een tot levenslang veroordeelde best wel wat kunnen opleveren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 vander F

@23,
kijk, dat is dus ook een onderdeel van het executie gebeuren,
de omstanders, getuigen, die mogelijk een traumaatje oplopen.
Heel vreemd is dat niet, toch staat het an sich natuurlijk los van het lot van de ter dood veroordeelde en mag dat nooit een motivatie zijn voor de wijze waarop men de moord uitvoert.
Doet me denken aan de massaexecutie tijdens WOII in Babi Yar waar achteraf geklaagd werd dat vele soldaten getraumatiseerd waren door de slordige slachting.
Wat uiteindelijk dan weer leidde tot de ontwikkeling van de gaskamer. Efficient en goedkoop maar bovenal zo fijn uit het zicht achter gesloten deuren, 1 officier kon ‘de was doen’ door de zyklon b kristallen naar binnen te kieperen dus geen gedoe met trauma’s en het zoeken van ‘vrijwilligers’ om de executies uit te voeren.

Overigens, wat te denken van de publieke executies in Saoedi Arabie en Iran, zo’n openbare executie ‘opgewaardeerd’ tot een gruwel spektakel, dagje uit voor de famillie, net als in Europa vroeger, ter lering ende vermaeck. Cultuurdingetje.

En over het inzetten van niet medisch personeel, daar heb je de beul voor, het beulsvak is van oudsher een serieuze professie, de beul moet z’n vak wel kennen, daar wordt hij voor betaald.
Het nauwkeurig afhouwen van een hoofd met bijl of zwaard is lastig, nogal slordig om een halve schouder er af te hakken en dan nogmaals moeten toeslaan, dat kon vroeger rekenen op luid boe geroep van de toeschouwers, ophangen is ook een kunst, een moderne beul moet zich dus scholen in het aanbrengen van infuusnaalden etc, hoeft op zich dus geen probleem te zijn mits goed opgeleid. Het is, gelukkig, een uitstervend beroep, ik meen dat men in SA nu moeite heeft de executies uit te voeren wegens gebrek aan beulen die professioneel in 1 houw het hoofd kunnen afhakken.
Het is dat ik principieel tegen de doodstraf ben, anders zou ik mogelijk een uitstekende beul kunnen zijn die z’n vak buitengewoon serieus neemt.
Nou werk ik in de medische sector en krijg vaak te horen dat ik patienten uitstekend injecties kan toedienen, ik probeer altijd injecties volkomen pijnloos toe te dienen wat me doorgaands ook prima lukt, ook een kwestie van je vak serieus nemen, ik heb er dan ook een bloedhekel aan om zelf geprikt te worden, zoveel artsen en verpleegkundigen die routineus de naald d’r inrammen alsof je van steen bent en alle regels aan hun laars lappen, schande.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 Jules Vismale

Jarenlang heb ik allerlei artikelen gelezen of geschiedenislessen gevolgd over de doodstraf en zoals dat eeuwenlang ging waren de executies die men toepasten vreselijk om te zien op foto’s, schilderijen, tekeningen en in de 20ste eeuw op films! Wat alleen de economie over de doodstraf betreft: toen eind jaren ‘20/ begin ‘30 van de 20ste eeuw de Grote Depressie begon die talloze economieën overal ter wereld ruïneerden was er in Duitsland (wat het vreselijkste leed onder de Depressie) al een goede oplossing bedacht om een gevaarlijke seriemoordenaar niet levenslang op te sluiten want dat zou weer teveel geld hebben gekost! In Düsseldorf had men namelijk in 1930 een fabrieksarbeider gearresteerd met het uiterlijk van een keurige zakenman en zijn naam was Peter Kürten. Hij zag er zo normaal en onschuldig uit dat vrijwel niemand kon geloven dat Kürten de beruchte ‘Vampier van Düsseldorf’ was die deze stad twee jaar lang terroriseerde door tientallen mannen, vrouwen en kinderen met bijlen, messen, scharen en ijzeren staven aan te vallen en hen zo te verminken en daarna te doden! Kürten verkrachtte talloze vrouwen en meisjes die hij na hun dood ontdeed van hun bloed door dit op te drinken! Het kostte de rechtbank, die de Vampier moest veroordelen, geleid door de rechter Dr. Rose, al de grootste moeite om Kürten te vonnissen maar op aandringen van talloze Duitsers kreeg hij alsnog de doodstraf! En Kürten werd op 2 juli 1931 niét onthoofd met een zwaard of een handbijl maar met een scheve valbijl afkomstig van de guillotine! En deze doodstraf werd drie jaar later ook opgelegd aan Marinus van der Lubbe, een communist uit Leiden, die de Rijksdag in Berlijn in brand zou hebben gestoken! Van der Lubbe stierf op 10 januari 1934 onder de guillotine en het is te betwijfelen of de Duitsers daar blij mee waren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#31 Andy Cap

@28: “Dan zou een tot levenslang veroordeelde best wel wat kunnen opleveren.”

@29: “Overigens, wat te denken van de publieke executies in Saoedi Arabie en Iran, zo’n openbare executie ‘opgewaardeerd’ tot een gruwel spektakel, dagje uit voor de famillie, net als in Europa vroeger, ter lering ende vermaeck.”

Gewoon entree heffen.

  • Vorige discussie