Afghanistan en de artikel 100 brief

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De nieuwe regering krijgt opnieuw de vraag van de NAVO voorgelegd of Nederland weer mee wil doen in Afghanistan. Wat moeten we daar, hebben we in de vorige missie iets zinnigs uitgevonden? De vraag licht op in mijn kop als ik deelnemers aan een Tea-party rally geinterviewd zie worden. “Obama is een communist, hij is moslim en bezet het Witte Huis”. De interviewer vraagt beleefd hoe hij daar dan gekomen is: toch niet door een staatsgreep? Hij is gekozen door het volk, met een forse meerderheid en zijn geloof lijkt toch wel christelijk. Maar de Tea-Partygangers zijn onverbiddelijk: dit is een democratie en zij mogen een mening hebben.

Dat is waar, maar een mening die ontoegankelijk is voor argumenten en feiten, mag toch eigenlijk niet zo heten? Is die houding exportartikel naar landen als Afghanistan? De arme Obama heeft twee oorlogen en een economische crisis geerfd: om Irak te verlaten moest hij zijn generaals een “surge” gunnen in Afghanistan. Moeten Nederland daarbij helpen?

Het probleem is drieledig:
1. Ben je als trouwe bondgenoot verplicht Obama te helpen in de afwikkeling van die twee oorlogen van Bush, ook als hij na de komende verkiezingen in Amerika verlamd wordt door populistisch rechts?
2. Is de manier waarop de oorlog in Afghanistan wordt gevoerd een bijdrage aan een rationeel doel, iets als: kunnen we Afghanistan zo moderniseren dat het geen uitvalsbasis voor Moslim-radicalen meer is?
3. Welke voorwaarden zouden voor een dergelijk doel vervuld moeten zijn, voordat Nederland zou kunnen besluiten een bijdrage te leveren?

Ik behandel deze problemen maar even: want voor je er erg in hebt, rommelt deze regering ons opnieuw een oorlog binnen. Leden der Staten Generaal, lees dit even, voordat U een standpunt inneemt over de artikel 100 brief.

(Ad. 1)Nederland is vriend van Amerika, ondanks alles. De PvdA had een redelijke motivering voor het einde van de missie, maar dat Obama een andere regering aanvoert dan Bush is niet meegewogen. De Amerikanen mogen merken dat een minder lompe politiek in de wereld geld oplevert en levens spaart. Oorlogen zijn kostbaar, zeker voor een economie die poogt op te krabbelen uit een crisis.

Dus ja: in principe moeten we ons als een goede bondgenoot opstellen, vooral bij een fatsoenlijke president. Dat Obama moeite heeft twee oorlogen te stoppen, mag hem worden vergeven. Zorgelijk is wel de verandering die een gevolg kan zijn van de komende verkiezingen: als Obama gekluisterd raakt in een nihilistisch rechtse meerderheid, wordt het lastig. Opnieuw te bezien valt dan, welke koers de meerderheid in Amerika wil varen.

(Ad. 2) Naema Tahir formuleerde het keurig in Buitenhof: de Islam heeft geen blik op de toekomst, maar kijkt vooral achteruit. Bevorderd moet worden dat deze culturele inhoud van de Islam verandert. Maar lukt dat door de positieve kwaliteit van het moderne leven te exporteren naar een land met een zo grote achterstand als Afghanistan? Door mijn vorige stuk over de Dutch Approach en het boek van Joeri Boom, struikelde ik over een rapport dat het rendement van onze militairen in beeld poogt te brengen. Het opbouwwerk waar Boom naar zocht staat hierin. Het rapport is geschreven door The Liason Office (TLO), een onafhankelijke organisatie in Afghanistan. De titel: “The Dutch engagement in Afghanistan 2006-2010”.

Het is een boeiend geschrift van ruim 60 pagina’s. De Nederlanders komen er niet slecht af, terwijl de problemen allerminst worden verhuld. De spot is nu en dan ongeremd: Haji Naeem:” If you stand on the roof of the district government building in the centre of Char China and you call out “Talib!” they will pop up and wave back”. (p.43) Dat is niet prettig om te lezen. Zo is er meer: “There are no more criminals in Uruzgan, as they all have joined the ANP”.(politie) (p.36) De conclusie luidt even verder: “The general sense is that the ANP are weak and poorly organized, with the expectation that the Taliban would capture the district hours after the Dutch have left.”

Maar deze onverhulde kritiek heeft als keerzijde dat de resultaten geloofwaardiger worden. Het rapport behandelt de vorderingen op het vlak van landbouw en economie, de gezondheidszorg, het onderwijs, de media/communicatie en man-vrouw gelijkheid. Ik geef twee voorbeelden: op p.14 wordt de toename van de ‘operational health facilities’ geschetst: in vier jaar tijd van 8 naar 21. Op p.18 staat een overzicht van ‘operational schools’: dat aantal groeit in vier jaar van minder dan 34 naar 159. Dat is imponerend.

(Ad. 3) Over de vraag of Nederland een inspanning moet leveren, behoort serieus te worden nagedacht. Dat nadenken moet gaan over de eerlijke evaluatie die in het TLO-rapport ( of andere bronnen)wordt gegeven. De opvatting over de relatie tussen de Amerikanen en de Nederlanders bij TLO spoort met die van Joeri Boom. De Amerikanen (‘Enduring freedom’) wekken geen vertrouwen, weten te weinig van de lokale machtsverhoudingen en gaan te gemakkelijk over tot geweld. Met de Australiers was de verhouding beter: waarom? Hoe kunnen de buitenlanders beter samenwerken?

Er zijn veel van dit soort thema’s: welke investeringen dragen bij aan de moderniteit? (wegen zijn een kans voor de krijgsheren om tol te heffen.) Zijn er humanitaire investeringen mogelijk die blijvend zijn? (opleiding vroedvrouwen) Kunnen onderwijsvoorzieningen voldoende worden beveiligd, b.v. wanneer zij meisjes opleiden?
Het zijn geen gemakkelijke vragen: maar er gaat veel geld in interventies zitten. De Navo, Clingendaal en soortgelijke instituten hebben een bewijslast; de stelling dat de Afghanen hun eigen politiemacht moeten hebben, zodat we kunnen vertrekken is veel te gemakkelijk. Zonder een rechtsprekende machine heb je niets aan politie. Enzovoort.

Nederland heeft een goede prestatie neergezet in zeer moeilijke omstandigheden. Op die kennis kan worden voortgebouwd, maar die hoort wel expliciet te worden gemaakt en te worden gedeeld.

Reacties (18)

#1 KJ

Ik denk dat de les van de afgelopen zestig jaar moet zijn: iets tussen bombarderen en kolonisatie in bestaat niet. Je moet kiezen.

  • Volgende discussie
#2 Bismarck

@1: En waar wil je de kolonisten vinden die Uruzgan moeten gaan koloniseren? Er is immers geen oud sprookjesboek voor handen dat een bepaald volk een eeuwig recht geeft op dat rotslandschap.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 KJ

@Bismarck; Als dat de afweging is, dan is de keuze eenvoudig.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Tom van Doormaal

Lastig om in te zien wat jullie gelezen hebben. De reden om daar te zijn heeft niets van doen met koloniseren of rechten op rotsgrond, maar alles met het herbergen van terroristen.
Daar kun je van alles van vinden, maar dat is de reden waarom we daar waren.
In dat licht probeer ik een redenering uit over het waarom van een eventuele nieuwe missie: er moet een sprong naar de moderniteit worden gemaakt en humanitaire vooruitgang worden geboekt. Als dat mogelijk is, kun je nadenken of je daar actief wilt zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Ben Van Herwijnen

Natuurlijk doet Nederland mee in Afghanistan, want Nederland kan de VS niet in zijn hemd laten staan. Dat durft zelfs mevr. Van Oranje Nassau niet. De oranjeclub van de PVDA heeft een uiglijdertje gemaakt en dat kost hun dan ook flink wat aanhang. Nederland kan dat niet waarmaken zonder zich te isoleren en moet er dan ook weer op terugkomen.
Vr. gr., van de Republikeinse Moderne Partij http://www.republikeinen.org

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 KJ

@Tom; Misschien ga ik iets te hard: ik maakte een sprongetje van ‘humanitaire vooruitgang’ naar ‘nation building’ en de fout die gemaakt wordt om te denken dat dat ueberhaupt mogelijk is. Mijn mening is namelijk dat dat niet mogelijk is, en volgens mij hebben de laatste zestig jaar dat afdoende laten zien: OF je bombardeert je vijand terug naar het stenen tijdperk, OF je neemt de boel over. Niet iets daar tussenin. Dat werkt niet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Bismarck

@5: Er is natuurlijk nog de derde weg: Je gaat er in de eerste plaats helemaal niet naartoe, maar blijft er weg. Heel Al-Qaida hebben we ook te danken aan het feit dat de Arabiërs Koeweit niet zelf mochten oplossen, maar de Amerikanen zo nodig Irak moesten binnenvallen en daarna niet alleen daar en in Koeweit, maar ook in Saudi-Arabië bleven hangen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 AntonB

Punt 4

Kunnen wij het moreel toestaan dat er mensen onder een Taliban regime moeten leven? Waar middeleeuwse straffen gelden, genocide plaats vind en waar vrouwen nog slechter worden behandeld als vee in de rest van de wereld?

Waren wij in de 2e wereldoorlog niet vooral blij dat we van het nazi regime bevrijd waren ongeacht wie bondgenoot was van wie. Wat als de geallieeerden een kosten baten analyse hadden gemaakt, zowel qua slachtoffers als qua financien, zouden ze het dan ook gedaan hebben?

Oorlog is nooit leuk, soms om humanitaire redenen echter toch onvermijdelijk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 su

@7: Alleen is WO II niet begonnen omdat de geallieërden de Nazi’s zulke rotzakken vonden voor hun eigen bevolking, maar omdat ze landjepik deden bij bevriende naties. In tegendeel, de meesten vonden het wat handig dat er een stel losgeslagen anti-communisten in Europa huishielden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 kim237

democracynow.org/tags/afghanistan

En dan nu de oorlog tegen Pakistan er nog bij …. ene chavez die een deal sluit met iran ..

news.yahoo.com/s/afp/20101019/wl_mideast_afp/iranvenezueladiplomacy_20101019064918

een kremlin rusland dat een deal sluit met china en een nationaal socialistische usa dat alleen nog maar kan lachen om de zeer zieke en lachwekkende cynische zelfbevrediging van en door een aan aspataam verlaafde FOX verslaggever/journalist .

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 HPax

Was het ivm met het onderwerp van de Posting noodzakelijk een karikatuur van de Tea Party rally neer te zetten?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 su

@11: Een karikatuur is toch een overdrijving van de werkelijkheid? Ik zie ‘m niet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 HPax

‘De vraag licht op in mijn kop als ik deelnemers (1) aan een Tea-party* rally geinterviewd zie worden. (2)“Obama is een communist, hij is moslim en bezet het Witte Huis”.

Zie lid (2) Daar heb je je portie werkelijkheid. (1) is de karikatuur. En zo leren we dat een karikatuur aan een werkelijkheid kan refereren.

Over Obama heb ik op Sargasso al het en ander geschreven, maar niet dat hij een communist is.

Wel dat hij op een ‘impeachment’ beducht en bedacht moet zijn, en ziet, zoiets heb ik de afgelopen maanden al 2 keer in Amerikaanse bladen gelezen. Dit geeft een graad van objectiviteit en onafhankelijkheid van mijn oordeel aan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 su

@13: Geloof je nou werkelijk dat Obama een communist, moslim en kraker is?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 HPax

@ 14

Sorry, maar ik geloof jou nu niet meer.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Tom van Doormaal

@Begrip KJ: je kunt twijfelen of het mogelijk is een groeispurt naar de moderniteit te realiseren. Maar het rapport toont dat humanitaire ontwikkeling wel kan.
Mijn beeld van de Tea-party is geen karikatuur: elke TV-kijker kan dit zien. Ik neem het als stroming serieus, maar juist daarom de vraag of je Obama moet steunen, als hij niets meer kan, na een verkiezingsnederlaag.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Overste Richard

Bijzonder om dit te mogen volgen, met dank aan Tom. ik werd al eerder door hem aangehaald, de overste Richard die het MKB trainde. Los van de politieke vraag of je een president moet steunen die steeds minder credit lijkt te hebben, de Afghanen verdienen wel een voortzetting van de groeispurt. Als ooggetuige én als mede-opbouwer (dat woord zal ongetwijfeld wat losmaken…) weet ik dat het principe van “local capacity building” de eigen spurt van de Afghanen kan ondersteunen. Mijn bezoeken aan de ziekenhuizen, gevangenissen, het zien van de geweldige toename van economisch verkeer in de grotere steden, de enorme wil om vooruit te komen, het bevestigt het beeld dat de Afghaanse bevolking zich rap ontwikkelt, zij moeten nu de kans krijgen om dat voort te zetten en te laten beklijven. Wij (ISAF, NL) zijn er mee gestart, en gezien het TLO-rapport, niet onverdienstelijk (en dan druk ik mij bescheiden uit). Er is wat mij betreft een te verkiezen optie, ze verder begeleiden op deze route, zo civiel als mogelijk en zo militair als noodzakelijk. Als direct betrokkene zal er zeker sprake zijn van een vooringenomenheid, maar ik geloof in deze aanpak, het werkt, anders waag ik mijn leven daar niet aan. En met mij vele anderen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie