Zoekresultaten voor

'politiegeweld'

Bescherming tegen politiegeweld onder druk

Terwijl de politie onder vuur ligt vanwege geweldsincidenten, staat de Eerste Kamer op het punt om in te stemmen met een wetsvoorstel dat de rechtspositie van agenten wél verbetert, terwijl de rechtspositie van burgers niet verbetert.

Controle Alt Delete vraagt aandacht voor een wetsvoorstel waarover de Eerste Kamer morgen gaat stemmen, over het gebruik van geweld door onder meer de politie. De wet Geweldsaanwending opsporingsambtenaren beoogt de rechtspositie van de agenten te verbeteren door aan het Wetboek van Strafrecht een specifieke strafuitsluitingsgrond toe te voegen voor opsporingsambtenaren “die geweld hebben toegepast in de rechtmatige uitoefening van hun taak en zich daarbij aan de regels hebben gehouden, bijvoorbeeld geweldsinstructieregels.” Bij overtreding van de geweldsinstructie komt een maximumstraf van drie jaar gevangenisstraf te staat, waar dat nu nog maximaal 15 jaar is voor doodslag.

Foto: Karen Eliot (cc)

Politiegeweld in Nederland (2): fundamentele vragen

Nederland demonstreert tegen racistisch politiegeweld, terwijl het kabinet politiegeweld lichter wil bestraffen. Gisteren schreef ik over de gebrekkige cijfers van politie en OM over politiegeweld. Vandaag: twee fundamentele vragen voor de verdere behandeling van het wetsvoorstel ‘Geweldsaanwending opsporingsambtenaar’ dat nu bij de Eerste Kamer ligt.

De Tweede Kamer heeft in oktober 2019 een wetsvoorstel aangenomen om de vervolging van politiegeweld te wijzigen; de Eerste Kamer moet er voor de zomer over beslissen. Het uitgangspunt van de wijziging is dat meer recht gedaan moet worden aan de ‘bijzondere positie’ van politieagenten wanneer zij geweld gebruiken.

Het wetsvoorstel werd in de afgelopen week controversieel – zie voor meer achtergrond en kritiek bijvoorbeeld de artikelen van Controle Alt Delete, Lilith Magazine en Oneworld. Terecht stelt Controle Alt Delete dat behandeling van het wetsvoorstel opgeschort zou moeten worden totdat duidelijk is hoe de gewijzigde geweldsinstructie – met ruimere bevoegdheden voor het gebruik van de taser, rubberkogels, pepperspray en het vuurwapen – eruit gaat zien.

De Eerste Kamerfracties van D66, VVD, SP, GroenLinks, PvdA en PvdD lieten gisteren weten nieuwe vragen te gaan stellen aan minister Grapperhaus over het wetsvoorstel. Ik hoop dat ze ook meer fundamentele vragen stellen, zoals: (1) Verantwoordt de politie zich voldoende?, en (2) Waarom gebruikt de politie geweld?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De diepe wortels van het politiegeweld in de VS

ANALYSE - De protesten in de VS over de moord van George Floyd door een politieagent worden beantwoord met nog meer politiegeweld. John Oliver gaat in een speciale aflevering in op de diepe wortels van institutioneel racisme en politiegeweld in de VS. Een zeer goede uitleg met historische context waaruit duidelijk wordt dat er vele schuldigen zijn in het handhaven van de status quo. Zowel Republikeinen als Democraten hebben op dit onderwerp vuile handen gemaakt. Daarnaast spelen de machtige politievakbonden een invloedrijke en kwalijke rol waardoor het zeer lastig is om politiegeweld te bestraffen.

Zeer de moeite waard om te bekijken en op je in te laten dringen. En vergeet vooral niet de laatste minuut te kijken.

Foto: Tim Dennell (cc)

Politiegeweld in Nederland (1): gebrekkige verantwoording

Nederland demonstreert tegen racistisch politiegeweld, terwijl het kabinet politiegeweld lichter wil bestraffen. Wat weten we eigenlijk over politiegeweld? De cijfers van politie en OM zijn zeer onvolledig en andere cijfers wijzen op een aanzienlijke discrepantie tussen praktijk en registratie. Morgen deel 2: wat er schort aan het wetsvoorstel.

Terwijl in de VS, in Nederland en elders wordt gedemonstreerd tegen racistisch politiegeweld, wil ons kabinet een lagere straf voor agenten die buitensporig politiegeweld toepassen. In plaats van vervolging voor algemeen geweld (doodslag of mishandeling) moeten agenten in de toekomst bij voorkeur vervolgd worden – als ze al worden vervolgd – voor ‘schending van de geweldsinstructie, waarop een maximumstraf van drie jaar gevangenisstraf staat, aanzienlijk lager dan maximaal 15 jaar voor doodslag. Terecht worden hierover kritische vragen gesteld, waarover morgen meer.

Wat opvalt in het wetsvoorstel is dat er geen cijfers worden opgevoerd over het gebruik van (buitensporig) geweld door de politie, alsof de feiten daarover volstrekt irrelevant zijn. Cijfers over politiegeweld zijn nodig om te controleren of de politie verantwoordelijk omgaat met het geweldsmonopolie. Bij het publiceren van het aantal interne meldingen van geweldstoepassingen in 2018 zei politiechef Frank Paauw daarover: “Het is absolute noodzaak om goed te kunnen duiden hoe vaak, waarom en op welke wijze de politie geweld toepast. Om verantwoording af te leggen aan de maatschappij, maar – minstens zo belangrijk – om van te leren.”

Foto: French Embassy in the U.S. (cc)

Gewend aan politiegeweld

COLUMN - Onze vaste buitenlandredacteur is t/m 10 augustus op reces. We vullen het gat met wat ons elders in het nieuws is opgevallen.

Heel de wereld kijkt gespannen naar Frankrijk waar de Tour de France president Marcon onder vuur ligt omdat een van zijn lijfwachten illegaal demonstranten heeft gemept en Macron hem aanvankelijk de hand boven het hoofd heeft gehouden.

Er loopt nu een onderzoek, de president maakte iets van verontschuldigingen, ontsloeg de lijfwacht, maar het blijft afwachten of de positie van Macron gevaar loopt. Ons viel echter een opmerking van Stefan de Vries op, in een artikel voor RTL Nieuws:

Fransen zijn zo gewend aan politiegeweld, dat niemand aanstoot nam aan het gemep op zich

Nu lijkt dat niet vreemd. Er was ook amper ophef over een meppende toeschouwer die bij de Tour de France een klap uitdeelde aan wielrenner Froome. Maar mocht het al zo zijn dat ‘losse handjes’ tot het cultureel erfgoed der Fransen behoort, gewelddadig machtsmisbruik is minstens zo ernstig als het machtsmisbruik waar de Franse president nu van wordt verdacht.

En ja, Fransen zijn gewend aan politiegeweld.

Amnesty International heeft de Franse politie al jaren in het vizier (o.a. in 2009 en 2017), omdat in ieder geval de politie zelf geweld, ook waar het niet nodig is, heel gewoon lijkt te vinden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Tweespalt | Politiegeweld

Nieuwsbricht Rijksoverheid, 3-5-2016 Beleidsregel Openbaar Ministerie, 3-7-2006 Politieagenten krijgen voortaan niet meer automatisch het stempel van verdachte opgeplakt bij onderzoek naar geweldgebruik. Een feitenonderzoek dat uitgaat van rechtmatig optreden komt daarvoor in de plaats. Dit is de kern van een wetsvoorstel van minister Van der Steur (Veiligheid en Justitie) dat vandaag voor advies naar verschillende instanties is gestuurd, zoals de Raad voor de rechtspraak en het Openbaar Ministerie (OM). […] in deze Aanwijzing zijn passages opgenomen over de wijze waarop het onderzoek door de Rijksrecherche gestalte dient te krijgen, alsmede wat de rol daarin is van de lokale politie.

Uitgangspunt is dat de politieambtenaar die geweld heeft gebruikt, gelegitimeerd gebruik heeft gemaakt van de geweldsbevoegdheden. Bij de betreffende onderzoeken naar geweldsincidenten wordt een politiefunctionaris die geweld heeft toegepast daarom in beginsel niet als verdachte aangemerkt. Dit is anders indien aanstonds duidelijk is dat hij wél als zodanig moet worden aangemerkt.

Vandaag kwam de Rijksoverheid met een nieuwsbericht over een wetsvoorstel dat een (vermeende) misstand zou moeten rechtzetten die, blijkens een beleidsregel van het OM, al tenminste tien jaar niet meer voorkomt.

Ik heb er het concept wetsvoorstel zelf bijgepakt en dat gaat inderdaad in hoofdzaak niet over het aanmerken als verdachte van politieagenten die geweld hebben gebruikt.

Rijksrecherche: Mitch Henriquez gedood door politiegeweld

Geen verrassing:

Sporen op het lichaam van de Arubaan Mitch Henriquez duiden er op dat zijn dood het gevolg is van het geweld van agenten tijdens zijn arrestatie. Dat staat in het onderzoeksrapport van de Rijksrecherche, dat RTL Nieuws heeft ingezien.

De onderzoekers van de Rijksrecherche schrijven dat ‘uitwendig mechanisch samendrukkend geweld op de hals’ veroorzaakt door ‘verwurging in het kader van een nekklem’, goed kunnen verklaren ‘dat verstikkingseffecten zijn ontstaan met zuurstoftekort (..) en uiteindelijk overlijden’. […]

In het rapport staat ook dat de patholoog-anatoom de dood van Henriquez niet op een andere manier kan verklaren dan door het geweld van de agenten.

Mitch Henriquez kwam om door politiegeweld

Dat laat het OM in een persconferentie vandaag weten. Ze komt tot die conclusie op basis van pathologisch onderzoek.

“Volgens het rapport kan het overlijden van het slachtoffer zeer waarschijnlijk worden verklaard door een bij hem ontstaan zuurstoftekort”, zo las hoofdofficier Kitty Nooy voor: “Het is aannemelijk dat dit zuurstoftekort een gevolg is van het optreden van de politie.”

De vijf betrokken agenten zijn geschorst en officieel aangemerkt als verdachten in de zaak.

Gebrekkige registratie politiegeweld

Zo schrijft nu.nl:

De registratie en analyse van geweld door politieagenten vertoont flinke gebreken. De Nationale Politie is niet in staat om incidenten systematisch te analyseren. […]

Jaap Timmer, docent Maatschappelijke Veiligheid aan de Vrije Universiteit Amsterdam, herkent dit jarenlang slepende probleem bij de politieadministratie. “Als je niet weet wat er systematisch gebeurt, dan kun je ook niet systematisch ingrijpen bij incidenten.”

“Sommige voormalige regiokorpsen hebben nog te maken met de erfenis van slechte informatiesystemen uit het verleden”, aldus Timmer. “Je kunt het agenten kwalijk nemen dat ze geen tijd hebben om melding te maken of korpschefs dat ze de melding niet verwerken, maar het achterliggende systeem is de werkelijke oorzaak.”

Volgende