Kunst op Zondag | Woonopstand

Serie:

Vanmiddag 14 uur gaat het loos: de Woonopstand in Rotterdam. Kunnen we daar wat kunst aan toevoegen? Zeker wel.

Je hebt wat gespaard om een woning te kopen. Op de huizenmarkt heb je gezien wat je kunt krijgen voor dat spaargeld plus hypotheek. Toch nog een behoorlijke hap uit je huidige salaris, maar het kan net.

Wooncrisis = achter de feiten aan lopen

Je kijkt nog eens rond, knippert met je ogen. Te laat! Je ziet dat de appartementjes die je eerder op het oog had, nu een fiks stuk duurder zijn geworden.
Yuri Veerman heeft op posters voor een aantal steden in beeld gebracht hoe de huizenprijzen zich hebben ontwikkeld.

Yuri Veerman – Poster je bent te laat Utrecht.
Yuri Veerman poster je bent te laat Utrecht woonopstand
.
Poster je bent te laat Almere
Yuri Veerman Poster je bent te laat Almere woonopstand

Wooncrisis = praatjes vullen gaatjes

Mensen wegjagen uit hun buurt. Sloopkogel er tegen aan. De gaten vullen met luxe appartementen. In het woonbeleid van met name de grote steden wordt dat veel keuriger verwoord (iets met ambities, allure, aantrekkingskracht). Dat soort praatjes vullen de gaten die de sloopkogel achterlaat. Maar ‘Slopen is geen must’ maakt Judy van Luyk duidelijk.

Ze zette haar kunstwerk in wijken neer waar gesloopt gaat worden. Het was tot 5 september te zien in de Rotterdamse wijk Crooswijk, daarna ook in de Oostervantstraat en de Robert Fruinstraat in Middelland. Ook hier in de buurt staan woningen op de slooplijst. Daarna zal het in de tuin van het Chabot Museum te zien zijn (van 15 november tot 15 december 2021).

Wooncrisis = Geld, geld en nog eens geld

Kunstenaar Matthew Plummer Fernandez las het een en ander over de huizenmarkt. En ineens drong het tot hem door: het gaat niet om wonen, het gaat om geld. Als kritiek op het verdienmodel van de huizenmarkt, deed hij wat vastgoedinvesteerders ook doen: huisjes aanbieden, louter voor koop- en verkoop.

Matthew Plummer FernandezToken Homes.
Flickr alh1 York - Token Homes CC BY-ND 2.0

Gentrificatie is een wereldwijde plaag. Ook op Sunset Boulevard (Hollywood, Callifornië).

Barbara KrugerWho is housed when money talks?
Flickr joey zanotti Housing Crisis Mural - By Barbara Kruger CC BY 2.0

Dat zijn dus de problemen. Zijn er ook oplossingen?

Wooncrisis = van alle tijden

De woningnood tijdens de wederopbouwperiode na W.O. II is aangepakt. Door voor die tijd de innovatieve montagebouw toe te passen, kon er vlot en goedkoop worden gebouwd. In Sneek herinnert een beeldje aan de samenwerking tussen de toenmalige gemeente en het bouwbedrijf Friso. Het bouw bedrijf schonk als dank dit beeldje: ‘Volk in nood, eendracht groot’.

Nico OnkenhoutWoningnood.

Woningnood Ytzen, CC BY-SA 3.0 via Wikimedia Commons woonopstand

Woningnood was niet alleen een na-oorlogsprobleem, getuige het bestaan van de ‘Maatschappij tot Verbetering van Woningtoestanden’ te Groningen (1904 – 1993). Deze woningbouwvereniging schonk de gemeente Groningen een beeldje, als dank voor de eerste nieuwbouwwijk aldaar. Het werd een vrolijk olifantje.

Wladimir de VriesDe olifant.
Ronn, Public domain, via Wikimedia Commons Groningen - Olifantje (1964) van Wladimir de Vries

Wooncrisis = en nu de oplossingen graag!

De nood werd allengs minder, maar is nooit verdwenen. Er zijn nog steeds oplossingen nodig. Wellicht kan een oud ideetje van de Chileense architect Alejandro Aravena de woningmarkt in beweging krijgen. Het idee: geef mensen een half huis, dat ze naar eigen zicht kunnen afmaken.

De architect kwam met dat plan om goedkoop en snel een door aardbevingen getroffen gebied weer bewoonbaar te maken.

Goedkoop in aanschaf en wat de kopers er van maken hebben ze zelf in de hand. Leuk idee, maar zo worden ‘gewone huizenkopers’ vanzelf ‘vastgoedinvesteerders’. Want ziet u hier niet een leuk verdienmodelletje?
Flickr 70023venus2009 The Housing Crisis CC BY-ND 2.0

Genoeg nu. Op naar Rotterdam!

Reacties (3)

#1 Anna@999

Helemaal mee eens: de wooncrisis is van alle tijden. Hoewel er periodes zijn geweest, die minder schrijnend waren dan nu.
Ik herinner me de wederopbouw van eind 80-er jaren nog: veel dynamiek om te bouwen en te renoveren in mijn stad.
Ik woonde als student toen in een renovatie-wijk, nu zou je het anti-kraak noemen en vanwege onhoudbaarheid weggegaan.
Als ik nu door de Wielewaal fiets en ik kijk met mijn hoofd, dan zie ik oude straatjes, eenvoudige huisjes en braakterrein.
Vooral de bouw en vorm doen echt aan revolutiebouw van vlak na de oorlog denken, waar ze uit stammen.
Als ik met mijn hart kijk, zie ik innemende huisjes en snap heel goed, dat mensen er niet weg willen.
Eigenlijk is het woonbeleid in Nederland nooit goed, eerlijk en voor de mensen geweest, op de keper beschouwd. In Spangen/Delfshaven waren er soms klushuizen te koop en geklust moest er zeker..
Niet voor iedereen weggelegd en roerige wijken.

  • Volgende discussie
#2 KJH

Ergens vind ik dat het ons ook wel een beetje aan zelf-reflectie ontbreekt in deze hele woon-discussie. Er zijn plenty krimpgebieden buiten de Randstad. Daar kun je prima wonen. Oh? Je vindt er geen werk? Maar hoe komt dat dan? Misschien omdat het een krimpgebied is? Maar is dat niet een cirkel-redenering dan? En daarnaast: de hoeveelheid volwassenen per adres daalt al decennia. Huizen die er zijn worden steeds leger, dus. Dit doen we allemaal gewoon zelf. En ik zeg niet dat de huidige bubbel in de huizenmarkt niet absurd is, maar klagen en niet in de spiegel kijken kunnen we nog steeds als de beste.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#2.1 Micowoco - Reactie op #2

Uitkeringsgerechtigden met inwonende kinderen worden bruut gekort zodra ze 18 jaar zijn. Zomaar een voorbeeldje waarom mensen niet met meer in één huis wonen. Onderverhuur is streng verboden, nog zoiets. En in krimpregio’s is inderdaad geen werk, dus tenzij je geen onlinebedrijfje hebt, wil je en kun je daar ook niet terecht.