COLUMN - In de wiskunde bestaan “foutverbeterende codes”. De codes worden onder andere toegepast bij het corrigeren van foutjes die kunnen ontstaan bij grote berekeningen. Een voorbeeld was de verzending per satelliet van foto’s van Mars. Daarbij passeren vele, vele bits-and bytes. Op één van de gepubliceerde foto’s was een foutje te zien. Een aantal pixels was niet gecorrigeerd en daardoor leek een rots op het Marsoppervlak vaagjes op een menselijk gezicht.
Nu is de vraag natuurlijk hoeveel informatie verkeerd aan ons wordt gepresenteerd omdat er géén “foutverbeterende codes” zijn toegepast. In dit tijdperk waar de gigantische hoeveelheid bits-and-bytes je om de oren vliegen, kan natuurlijk wel eens een bitje of een bytje verkeerd terecht komen.
Dat er codes zijn die andere codes kunnen verbeteren is wel weer een gegeven met perspectief. Wat dacht je bijvoorbeeld van het repareren van “ongelukkige uitspraken”?
Je voert een gesprekje via je mobieltje, je zegt wat onbetamelijks. Je gesprekspartner gelooft de oren niet en zegt: Hè? Wat zeg je?”
Nu moet je nog klungelen met uitspraken als: “Ja, sorry, de verbinding viel even weg” of “Heb jij ook zo’n gekraak?” en vervolgens moet je iets verzinnen dat lijkt op wat je juist zei, maar nu veel positiever klinkt.
Maar een mobieltje uitgerust met een foutverbeterende code doet automatisch dat werk voor je!
‘Trut’ wordt ‘druk’, ‘m’n-rug-op’ wordt ‘kom-ikterug-op’, ‘krijg-de-tyfus’ wordt ‘je-blijft-lief-dus’ en ‘barst!’ wordt ‘zullen-we vanavond-eens-gezellig-uit-eten-gaan?’
Mooi toch dat maakbare samenleven.
Reacties (9)
“Op één van de gepubliceerde foto’s was een foutje te zien. Een aantal pixels was niet gecorrigeerd en daardoor leek een rots op het Marsoppervlak vaagjes op een menselijk gezicht.”
Jaja, ongecorrigeerde pixels, dat moeten wij geloven. Ik denk dat het een zelfportret van Elvis is, waarvan bekend is dat hij op Mars leeft.
“Gecorrigeerde” foto’s? Mee gesjoemeld, bedoel je!
Krijg nou helemaal het apezuur … oeps correctie … Gaat niet werken, je pakt het probleem op het verkeerde niveau aan. Fout correctie zoals jij bedoelt moet op semantisch niveau gebeuren, maar de voorbeelden die je noemt zitten in de laag daaronder, op grammaticaal niveau.
Het leven zit vol fout-verbeterende codes. DE politieke code is een fout nooit toe te geven en de correctie achterwege te laten totdat een correctie een verbetering lijkt. Meestal wordt die verbetering dan zo vorm gegeven dat er nieuwe ellende ontstaat en het spel weer van voor af aan kan beginnen. Zoals nu met de WW:
http://www.trouw.nl/tr/nl/4492/Nederland/article/detail/4337332/2016/07/11/Twee-jaar-wachten-op-WW-geld.dhtml
Die “echte” error-correcting codes zitten in elke computer, in smart phones en HD TV, om maar een paar voorbeelden te noemen. Het was een b(l)oeiend wiskundig vakgebied in de jaren 60 en 70 van de vorige eeuw: hoe krijg je zo efficiënt mogelijk een signaal vlekkeloos door een kanaal met ruis.
Zelfs de “scheper” maakt foutjes in de (DNA-)codes ;-)
Nietes. Ze worden toegepast bij het corrigeren van foutjes die kunnen ontstaan tijdens transmissie. Dat is een vrij fundamenteel verschil echter; het is in de wiskunde echt nergens zo dat je bijvoorbeeld een berekening nog maar een paar keer doet en dan de meest geziene uitkomst neemt, iets wat wel aangaande error-correcting codes in de transmissie-zin het meest basic voorbeeld is.
@6: Niet op alle slakken zout leggen hoor.
Het is trouwens geen foutcorrectie maar foutdetectie, meestal bedoeld om de zender te vragen om een pakketje opnieuw te laten versturen.
@8: Zowel enkel error-detecting als error-correcting codes bestaan. Mijn “meest basic” voorbeeld, een repetition code, is een error-correcting code bijvoorbeeld; die je uiteraard zou kunnen gebruiken enkel als error-detecting code maar normaliter in de correcting zin zou worden gebruikt. De meest in de praktijk geziene code (waarnaar ook MrOoijer linkte) zijn de Reed-Solomon codes, ook zeker error-correcting codes en gebruikt in die zin op bijvoorbeeld CDs en DVDs.