Angst voor vluchtelingen blijkt onterecht

Foto: copyright ok. Gecheckt 15-03-2022

COLUMN - In plaats van goed management heeft de hele politiek inzake de vluchtelingen alleen maar paniek gezaaid. Onterecht, blijkt achteraf. Ondertussen maakt ze met vluchtelingen dezelfde fouten als met de gastarbeiders, maar dan tien keer zo erg. 

Geldermalsen afgelopen woensdag, gisteren een racistische aanslag op een Somalisch gezin, waarbij naast met vuurwerkbommen ook met posters van Wilders werd gestrooid, vandaag een bezetting van een moskee: de bruine horde roert zich heftig de afgelopen dagen in Nederland. Opgestookt door Wilders, zeggen velen. Zeker, maar natuurlijk net zo goed door andere politici, zoals Zijlstra, Buma en Dijsselbloem, die met droge ogen beweerden dat de vluchtelingen (en niet hun eigen beleid) een bedreiging vormen voor de verzorgingsstaat.

Voor wie dat laatste fabeltje nog gelooft het volgende rekenvoorbeeld: ook als de huidige instroom van 50.000 asielzoekers per jaar aan zou houden, een aantal dat ten eerste zwaar vertekend is en ten tweede nooit zo lang aan zal houden, én al deze mensen zouden in een uitkering terecht komen, wat ook al niet zo is, dan nog zou het meer dan een eeuw duren voordat het aantal mensen dat een uitkering ontvangt zou zijn verdubbeld.

Op voorwaarde dat de werkloosheid een eeuw lang even hoog blijft en we ook even stoppen met vergrijzen dan. 

Ondertussen wrijft de rest van Nederland zijn ogen in verbazing uit. Het blijkt nu uit onderzoek van I&O Research dat twee derde van de Nederlanders vooraf al geen probleem heeft met een asielzoekerscentrum in de eigen gemeente. Dat is ondanks dat de helft van de Nederlanders wel veel overlast van zo’n centrum verwacht. Een angst die vervolgens niet uit blijkt te komen: slechts 15 procent ervaart daadwerkelijk overlast. De groep mensen die het uiteindelijk juist leuk blijkt te vinden als zo’n centrum er eenmaal is, is bijna twee keer zo groot als de groep van de klagers. Het zijn ook twee keer meer mensen die het voordeel er uiteindelijk wel in zien, dan die dit van tevoren verwacht hadden (25% om 12,5%).

Dus: als u nu bang bent voor de komende asielzoekers, dan is er meer dan twee derde kans dat u een maand nadat het centrum naast uw deur gezet wordt, zélf zegt dat uw angst ongegrond was. Er is zelfs een goede kans dat u er bij nader inzien juist het voordeel van inziet. Als dat centrum in uw buurt er al komt dan: bij de meeste Nederlanders gebeurt dat natuurlijk uiteindelijk niet.

Maar… de grote bek krijgt de meeste aandacht. Al het schreeuwvolk dat zegt dat de politiek niet naar de mensen luistert: het luistert alleen maar naar zichzelf. Ze is gelukkig niet in de meerderheid. Ze maakt alleen maar heel veel kabaal, en is nu tot geweld overgegaan.

Uiteindelijk blijkt dat het redelijker is om bang te zijn voor dit soort medelanders dan voor degenen die hier nieuw aankomen: QED. Taak voor politie en justitie lijkt mij. Maar daarmee zijn we er niet. De politiek heeft ook wat goed te maken. Van Wilders verwacht ik niets. Maar van Zijlstra, Buma en Dijsselbloem zouden, zeker na de incidenten van de laatste weken en dagen, eigenlijk excuses verwacht* moeten worden. Sorry mensen, we hebben bewust paniek gezaaid. We hebben u voorgelogen.

En daarbij zouden ze moeten toegeven: het huidige beleid van ‘sobere opvang’ in grote kampementen, dat werkt niet. Niet alleen kweekt het mensen die langer afhankelijk zijn van steun, het wekt ook angst en woede op bij de bevolking, zeker als het gepaard gaat met loze bangmakerij.

50.000 mensen per jaar opvangen omdat je ze uiteindelijk maar moeilijk kan verzuipen in de middellandse zee:  het kan. Maar niet door voor een dubbeltje op de eerste rij proberen te zitten. Want goedkoop is duurkoop. Kazernes met veldbedden en het verbod te werken, afgelegen kampementen, dat past niet in het Nederland van de eenentwintigste eeuw. Als je dat toch herintroduceert in onze samenleving, dan is dat schreeuwen om moeilijkheden.

En die moeilijkheden komen niet door links beleid. Het is juist het rechtse machteloze antwoord op de asielzoekersinstroom die de tegenstellingen vergroot. Met de gastarbeiders hebben we het niet goed gedaan. Daar is iedereen het erover eens. Juist doordat we ervan uitgingen dat zij hier maar tijdelijk bleven, juist doordat we ons niet sterk maakten voor hun rechten en voorzieningen, hebben we hier een moeizaam geïntegreerde groep gekweekt die over het algemeen nog steeds aan de onderkant van de arbeidsmarkt bungelt. Een onderklasse met een etnisch tintje, met alle problemen van dien. We zijn met de vluchtelingen precies dezelfde fout aan het maken, maar dan erger.

Het alternatief? Kleinschalige opvang, gelijke spreiding over alle gemeenten, maar dan wel meer regie voor de gemeenten zelf, het recht om te werken voor en tijdens de procedure, en budget om meteen Nederlands te leren, ongeacht de vraag of iemand terug wil of moet **. Het kost wat, maar dan krijg je ook wat. Uiteindelijk zijn we beter, en zelfs goedkoper uit.

Laat rationeel denkend Nederland dit humaan en rendabel beleid nu eens net zo hard gaan eisen als dat schreeuwvolk, dat nu internationaal ons land te kakken zet, als waren we een stelletje paniekerige slappelingen dat overstuur raakt van een handvol mensen in nood. Nederland kan zoveel beter dan dat.

* Deze verwachting is natuurlijk met enige cynische ondertoon uitgesproken, en uiteindelijk volkomen loos omdat onlangs PvdA en VVD zelfs een motie om aantallen asielzoekers meer transparant weer te geven hebben afgewezen: de waarheid mag niet boven tafel komen.

** De enige partijen die momenteel moties indienen voor delen van dit pakket zijn GroenLinks, SP, D66 en CU. 

Reacties (16)

#1 Reinaert

Helemaal waar.
En laten we het ook vooral en overal zelf vertellen.
Rutte en zijn vrinden zullen dat niet doen.

  • Volgende discussie
#2 Sjap

Uitstekend stuk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Cerridwen

En daarbij zouden ze moeten toegeven: het huidige beleid van ‘sobere opvang’ in grote kampementen, dat werkt niet. Niet alleen kweekt het mensen die langer afhankelijk zijn van steun, het wekt ook angst en woede op bij de bevolking, zeker als het gepaard gaat met loze bangmakerij.

Je haalt zelf een onderzoek aan waaruit blijkt dat niet alleen de weerstand tegen nieuwe asielzoekers minder wijdverbreid is dan het soms lijkt, maar dat als mensen er eenmaal ervaring mee hebben er van die weerstand bijna niets overblijft. En toch concludeer je dat het beleid is mislukt? Vraag je je niet af of het wel doelmatig is om er flink extra geld tegenaan te gooien, terwijl het in grote lijnen prima werkt?

Niet alleen de angst voor de asielzoekers is schromelijk overdreven, misschien is de invloed van rechtse schreeuwers dat ook.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Ernest

Goed om te lezen. Ik vraag me wel eens af waar Nederland het imago van “nuchter” aan te danken heeft, maar dit is er een goed voorbeeld van.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Reinaert

@3: Laten we dan het sobere beleid onnodig noemen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 beugwant

@3:

Niet alleen de angst voor de asielzoekers is schromelijk overdreven, misschien is de invloed van rechtse schreeuwers dat ook.

Gelet op het standpunt van de grootste lakenuitdelers zou dat wel eens kunnen gaan kloppen.

Had Commissaris v.d. KoningGouverneur Bovens (Limburg) een vooruitziende blik toen hij Den Haag per kerende post mededeelde dat er in Limburg terrein noch draagvlak voor zulke grote ‘Durchgangslager’ is?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Kacebee

Er is zelfs een goede kans dat u er bij nader inzien juist het voordeel van inziet.

O ja? Wat zou dat voordeel van een AZC dan wel kunnen zijn?

Maar zonder dollen: migranten uit het Midden-Oosten en Afrika bieden ons helemaal geen voordeel. Dat dat wel zo zou zijn is een geloofsartikel.

Het maakt weinig uit hoe de nieuwe immigranten zullen worden opgevangen, begeleid en opgeleid: uiteindelijk zal het gros van hen geen volledige baan krijgen en hun kinderen én kleinkinderen zullen achterblijven. Dat ligt niet aan de behandeling door de autochtonen – die laat in elk land in elke tijd te wensen over – maar aan de bagage van de mensen zelf.

En dan nog even over de getallen. Even een citaat uit het NRC van 15 juni 2011:

In 2009 zaten per duizend niet-westerse allochtonen 110 mensen in de bijstand, in totaal 144 duizend. Per duizend autochtonen hadden zeventien mensen een bijstandsuitkering, goed voor ruim 148 duizend in totaal.

De helft van de bijstandsuitkeringen wordt dus nu al (en niet pas over een eeuw) besteed aan niet-westerse allochtonen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Joop

Van ingewijden bij de IND weet ik dat er genoeg misdragingen zij van asielzoekers tegenover Nederlandse burgers. Alleen worden die vakkundig onder het tapijt geveegd, met medewerking van de media. Het zou immers tot nog minder draagvlak leiden onder de bevolking.

Dus ja, de angst onder burgers in niet helemaal zomaar.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Klokwerk

@Cerridwen: Jij bent ook lekker zeg – omdat de angst die er is later ongegrond blijkt, is er volgens jou niets aan de hand. Ik vind dat je sowieso die angst niet zou moeten hebben. En het tweede stuk gaat met name om de lange termijneffecten. En daarbij denk ik – heel gek – ook aan de mensen die het betreft zelf.

@Kaceebee: Je kan niet-westerse allochtonen en vluchtelingen niet op één hoop gooien. De meeste niet-westerse allochtonen zijn hier als gastarbeider gehaald en expres geselecteerd als ‘domme krachten’. Nu die niet meer nodig zijn, zitten ze vaak in de bijstand maar ook in de AOW of WAO. De bijstand is overigens slechts een klein deel van de sociale zekerheid. Het bestand WAO’ers is groter dan het aantal mensen in de bijstand. Hoewel de trend is dat veel WAO’ers nu doorstromen naar de bijstand, dus de laatste groep groeit, waar die eerste groep dus krimpt. Hoe dan ook neemt de AOW het leeuwendeel van de sociale zekerheid (en dus ook de kosten) in beslag. Die groep is uit mijn hoofd ongeveer vier keer zo groot als de WAO en bijstand bij elkaar.

De perspectieven van de vluchteling zijn over het algemeen veel beter dan van de gemiddelde niet-westerse allochtoon. Ik heb de onderzoeken er niet zo snel bij maar zo uit het hoofd heeft na tien jaar meer dan de helft betaald werk. Dus ondanks dat ze de eerste tijd vaak helemaal niet mogen werken. Het kan volgens mij echter dus nog wel een stukje beter.

Als allochtoon heb je in de Nederlandse samenleving met dezelfde papieren 50% minder kans op een baan, dat is keer op keer door onderzoek aangetoond. Het is waar dat allochtonen gemiddeld minder goed opgeleid zijn en dat dit natuurlijk ook doorspeelt in de perspectieven op een baan, maar het eerste effect ontkennen is volkomen onterecht, en kwaadaardig bovendien. Het helpt ook niet naar een oplossing dat te ontkennen.

Voordelen van een AZC, even uit eigen ervaring, is dat lokale ondernemers er direct nieuwe klanten aan overhouden, en dat de middelen voor de hulpverlening zelf ook afgenomen wordt bij lokale ondernemers. Daarbij ontstaat rond een AZC meestal een groep vrijwilligers die deels uit nieuwsgierigheid intensief rond zo’n Centrum bezig is. Daar ontstaan vaak nieuwe vriendschappen.

Enfin, jij gelooft het niet, dat een AZC een voordeel kan hebben. Jij behoort dus tot de mensen die wellicht bij nader inzien een andere mening zal hebben, en die kans is zoals je ziet best groot ;).

@Joop: Misstanden zullen er altijd zijn. En dus ondanks dat ervaren mensen het toch als meer positief dan ze verwachten.

@Rest: Dank voor de complimenten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Kacebee

@9:

De perspectieven van de vluchteling zijn over het algemeen veel beter dan van de gemiddelde niet-westerse allochtoon.

Geldt dat ook voor niet-westerse vluchtelingen, en ook als die vluchtelingen eigenlijk geen vluchtelingen zijn maar economische migranten?

Als allochtoon heb je in de Nederlandse samenleving met dezelfde papieren 50% minder kans op een baan, dat (…) effect ontkennen is volkomen onterecht, en kwaadaardig bovendien.

Ik vind het kwaadaardig iemand onterecht van kwaadaardigheid te beschuldigen. De onderzoeken waaraan je refereert zijn me onbekend. Maar het zou best kunnen: bij een sollicitatie spelen heel veel meer factoren een rol dan de papieren alleen, zoals de (in Nederland relevante) communicatieve vaardigheden. Zeker, immigranten hebben de wind in meerdere opzichten tegen, maar de hoeveelheid tegenwind hangt wel sterk af van de cultuur en van het land van herkomst. Dat buiten beschouwing laten is op zijn zachtst gezegd onnozel.

Het is zoals je zegt: allochtonen (en ik voeg daaraan toe: vooral die uit Afrika en het Midden-Oosten) maken in Nederland een kleinere kans op een baan. Vijftig procent, zeg je. Het zal wel. Dat, in combinatie met de toch al veel lagere opleidingsgraad maakt de nieuwste lichting immigranten in een hi-tech samenleving vrijwel kansloos. Dat is sneu voor de immigranten en een belasting voor de economie van Nederland. Je zou die stroom dus eigenlijk moeten indammen en erop aansturen dat de migranten weer zo snel mogelijk teruggaan. Maar dat is vloeken in de kerk van het maakbaarheidsgeloof dat geen boodschap heeft aan de feiten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Klokwerk

Vluchtelingen zijn per definitie geen economische vluchtelingen. Puur economische vluchtelingen krijgen geen verblijfsstatus. Wat in ieder geval zo is, is dat vluchtelingen gemiddeld een hogere opleiding hebben dan de voormalige gastarbeiders. Dat verklaart met name het verschil.

Sorry voor de misschien wat felle uithaal van ‘kwaadaardigheid’. Dat is inderdaad niet netjes. Maar goed, als je gaat zoeken, dan zou je kunnen zien dat eigenlijk vrij consistent in verschillende studies is aangetoond dat precies dezelfde cv’s met een andere naam (een ‘Arabische’ en een ‘Nederlandse’), de ‘Nederlandse’ veel meer kans heeft op een uitnodiging voor gesprek dan een ‘Arabische’. Dat is volgens mij trouwens geen manifest (bewust) racisme in de meeste gevallen. Mensen kiezen gewoon intuïtief eerder voor iets vertrouwds. Maar het toont wel aan dat allochtonen al beginnen met een grote achterstand, en dat is natuurlijk wel voor een deel een verklaring voor economische verschillen. Hoewel ik zeker zal zeggen dat dit geen verklaring is voor alle verschillen. De niet-westerse allochtonen zijn ook gemiddeld lager opgeleid.

Ik denk dat er niet veel meer te winnen is met het indammen en aansturen op terug gaan. Dat is geen vloeken in de kerk hoor, het zijn zelfs de twee uitgangspunten voor het huidige immigratiebeleid. Maar juist daarom denk ik dat er op dat vlak niet veel meer te winnen is. Ik denk dat er nog wel veel te winnen is door de mensen die nu eenmaal hier komen sneller te laten integreren (dat toestaan en stimuleren).

Ik word wel geprikkeld door de term maakbaarheid. Op zich is het idee dat je mensen tegen kan houden en terug kan sturen volgens mij juist het ultieme geloof in maakbaarheid. Dat gebeurt al, en verdere pogingen daartoe mislukken juist allemaal. En bovendien staan ze de integratie in de weg. Ik zou juist inzetten op het laatste. Niet omdat ik denk dat dat nu zo makkelijk is, maar omdat daar nog het meest te winnen valt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Le Redoutable

“dan nog zou het meer dan een eeuw duren voordat het aantal mensen dat een uitkering ontvangt zou zijn verdubbeld.”

We hebben op dit moment 1.3 miljoen werkelozen met een uitkering. 1.300.000/50.000=26 jaar en geen 100 jaar. En dat tellen we gezinshereniging en geboorte voor het gemak niet mee, wat dan kan je dat wel halveren. Ook tellen we niet mee dat we nog een fors quotum uit Duitsland kunnen verwachten en dat de status van vluchteling nu is verwatert tot personen die niet persoonlijk in gevaar zijn, zoals het vluchtelingenverdrag omschrijft, maar voor iedereen die uit de regio komt ongeacht zijn motief. Dit schept een precedent werking, waardoor het aantal immigranten alleen maar verder zal stijgen. Uit het gegeven dat het overgrote deel alleen naar de rijke Europese landen komt, blijkt overigens dat er wel degelijk een economisch motief meespeelt bij de meesten.

Dat een asielzoekers centrum in de buurt getolereerd wordt toont juist aan dat er geen sprake is van angst, zoals de bevolking hier graag hier graag voorgehouden wordt maar van zorgen over de houdbaarheid van onze welvaartsstaat in toekomst. En met een verdubbeling van het aantal werkelozen binnen 25 jaar is dat een reële zorg. En dan gaan we nog voorbij aan het lot van de immigrant zelf die hier vrijwel zeker een doelloze, werkeloze toekomst te wachten staat, aansluitend bij die van de afgelopen 25 jaar.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Klokwerk

U vergeet dat de AOW ook een deel is van de verzorgingsstaat. Daarbij blijft natuurlijk niet iedere vluchteling werkloos, en de banen die zij innemen gaan echt niet allemaal af van de werkgelegenheid hier want die vluchtelingen kennen ook bestedingen.

Die angst, of zorg, als u dat liever hoort, voor de onbetaalbaarheid van de verzorgingsstaat is ook ongegrond, dat is nu juist waar het hier over gaat. Natuurlijk is die hele som een heel brede gooi. Waar het om gaat is dat 50.000 of zelfs 100.000 vluchtelingen per jaar in geen verhouding staat tot het budget van de verzorgingsstaat.

Verder doe ik juist voorstellen om de nieuwe mensen zo snel mogelijk zelfstandig te krijgen. Het zou u kunnen aanspreken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 vander F

wat een kul,
een beetje autochtoon met een lage opleiding en sociale achterstand krijgt al geen werk meer, een allochtoon met allerlei achterstanden wel?
Maakbaarheids dromerijen en dan ook nog denken dat het geen economische vluchtelingen zouden zijn.
Na drie jaar velig in Turkije dankzij Merkel ineens naar noord-west Europa mogen (rest van Europa blieft men niet, waarom toch, hmm?)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Joop

Bij de angst voor een AZC moet men de huizenbezitters niet vergeten. Ik hoorde vanuit Geldermalsen dat drie dagen voor de rellen al op de radio. Ja, weet u, mijn huis zal in waarde dalen …

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Klokwerk

@Joop: Maar die angst bleek onlangs ook al ongegrond te zijn. Voor de waardedaling van huizen moeten we banger zijn voor het internationale bankwezen dan voor de vluchteling, zo blijkt ;).

@vanderF: Het blijkt dat de helft na tien jaar een baan heeft. Nog niet veel, maar toch. Tsja, je weet nooit hoe een koe een haas vangt. Maar het idee dat het allemaal mensen zijn die niets kunnen, dat is toch echt niet kloppend.

Weet je wat pas een maakbaarheidsdroom is? Het idee dat de grenzen dicht kunnen, en dat de regio het wel op zal vangen. Dat is al meer dan twee decennia exact staand beleid!

  • Vorige discussie