COLUMN - In plaats van dictators te steunen zou het in de steek laten van bondgenoten met vuile handen wel eens een stuk beter kunnen werken voor de wereldvrede.
Goed, ik ben dan wel atheïst en secularist, maar toch las ik zelden zulke grote onzin als in het interview met Paul Cliteur dat gisteren in de Volkskrant verscheen. De titel? “Dit kan de eeuw van de godsdienstoorlogen worden”. Cliteur meent dat alle kwaad van godsdienstwaanzin komt, en dan we daarom samen met Assad maar snel de seculiere vrede in Syrië moeten herstellen.
Volgens Cliteur gaat ook de oorlog en Syrië niet om macht, maar om godsdienst. Als we niet uitkijken wordt volgens hem de 21e eeuw namelijk een tijdperk van godsdienstoorlogen. En daarom vindt hij dat we maar een oorlog moeten beginnen tegen godsdienst. Hij stelt dat secularisering en atheïsme de beste antwoorden zijn op de problemen van dit moment, en daarin is Assad onze bondgenoot.
Je zou bijna vergeten dat Assad nog altijd de meeste (burger)slachtoffers in Syrië op zijn naam heeft staan. Cliteur vergeet daarbij ook dat de 20e eeuw nu juist liet zien dat secularisering en atheïsme helemaal geen garantie geven op vrede, want de grootste slachters van die eeuw, Hitler, Stalin en Mao, die hadden nu niet zoveel met godsdienst. Of voor de mensen die liever de VS door het slijk gehaald zien dan Nazi’s en communisten: de oorlog in Vietnam bijvoorbeeld was nou ook niet om kersteningsredenen begonnen.
De soms populaire stelling dat de meeste oorlog voortkomt uit godsdienst lijkt me hiermee wel weerlegd. Hoe dan ook, er zijn veel mensen die Cliteur los van dat wel volgen in de theorie dat het een goede strategie zou zijn het minder slechte te steunen om eerst het allerslechtste te kunnen bestrijden. Liever dictatuur dan anarchie, liever Assad dan IS. De vijand van mijn vijand is mijn vriend, zo ongeveer.
Maar, er even voor het gemak van uitgaande dat de rangschikking van goed naar kwaad in Syrië vrij simpel te maken zou zijn, én dat Cliteur werkelijk gelijk zou hebben dat Assad nog altijd beter is dan al zijn tegenstanders, en dus accepteren dat hij ze allemaal, zonder verder blikken of blozen, een kopje kleiner maakt: helaas is voornoemde theorie in praktijk in het verleden nu juist keer op keer een verdomd slechte gebleken, want niet zelden kweekten we met het steunen van bepaalde dubieuze groeperingen juist de vijanden van de toekomst, die niet zelden achteraf bezien steeds een tandje erger bleken.
Saddam steunen om Iran aan te pakken, Bin Laden steunen om de Sovjetunie in Afghanistan tegen te werken, het bleken geen onverdeelde succesformules. En dan nu de Saoudi’s en Assad steunen om IS aan te pakken? Vind u het gek dat ik inmiddels niet zoveel vertrouwen meer heb in die strategie?
Atheïsme en secularisering afdwingen met de knuppel? Volgens mij vergeet Cliteur een ander mechanisme. Hoe meer ellende er is, hoe beter Godsdienst het lijkt te doen als marketing-tool. Of zoals onze wijze goeroe John Lennon al zong: “God is the concept by which we measure our pain”. Enfin, vrij vertaald, Assad zorgde voor de pain, en le voilà. Andersom lijkt het bovendien ook te werken. Geef de gelovige vrede en poen, en hij hoeft niet meer zijn ogen op te slaan naar de hemel om te geloven in iets als zaligheid. Dat zie je in het westen gebeuren, de kerken lopen leeg, en stiekem de moskeeën ook.
Moeten we dus als liberalen en mensenlievende secularisten maar seculiere dictators gaan steunen? We gooien daarmee juist onze eigen glazen in. Gezien de successen van de ook door grote denkers als Zijlstra als geheel nieuw bepleitte maar in werkelijkheid eeuwenoude tactiek van de ‘vuile bondgenoten’, is het misschien gewoon wel eens een goed idee om het juist maar eens over een andere boeg te gooien. En vooral geen dictators te steunen die niet terugschrikken voor het schieten met scherp op burgers en het uitvoeren van een gifgasaanval hier en daar. Iets zegt me dat als we mettertijd terroristische aanslagen op het grondgebied van de EU willen hebben, we vooral die strategie moeten blijven volgen.
Wanneer leren we het nu eens dat we voor een veiligere wereld eerst moeten stoppen met vuile handel drijven, en al vooral geen mensen meer militair gaan steunen die hun reet afvegen met de mensenrechtenverdragen? Inclusief uiteraard terroristische gelovigen, waarvan akte. De mensenrechten als kompas voor de innigheid van onze internationale en economische betrekkingen, het zou een heel nieuwe dimensie in ons buitenlandbeleid betekenen.
*De gebruikte cartoon is natuurlijk van onze eigen onvolprezen Albo Helm
Reacties (30)
Misschien een mooi onderwerp voor een referendum?
Grapje, sorry kon het even niet laten.
Verder ben ik het geheel met je eens.
Hitler, Stalin en Mao
Er is denk ik afdoende te argumenteren dat de oorlogen van die heren een reactie waren op het vacuüm dat het wegvallen van religie als macht veroorzaakte. In die zin zijn het toch godsdienstoorlogen nl. oorlogen om te voorkomen dat religie terug aan de macht komt. Actie is reactie. Alles is een proces en de slinger van het proces kan doorslaan. Dat is een punt wat volgens mij veel te weinig meegenomen wordt in de analyses. En onderschat de intriganten-rol van de katholieke kerk niet.
En dat de aantallen slachtoffers zo toegenomen zijn in de 20e eeuw heeft zeker ook te maken met de enorme bevolkingstoename na de industriële revolutie.
Maar goed, dat neemt niet weg dat Cliteur toch overdrijft en dat je de slinger niet geforceerd stil moet zetten of terug moet duwen.
Ik bedoel het alleen maar als relativering van de grote oorlogen en mega-aantallen slachtoffers van de 20e eeuw. Voor zover relativering daarvan kan en mag: Stalin’s en Mao’s paranoïde handelen – om van Pol Pot maar niet te spreken – is met alleen die slingerbeweging niet goed te praten.
Cliteur heeft wel een punt dat de oorlog in Syrie om godsdienst gaat. Maar secularisering en atheïsme kan je er niet met geweld in rammen. We dienen juist onze eigen waarden streng te bewaken. En een van die waarden is vrijheid van godsdienst. Dus ook de vrijheid om een maffe variant van de islam aan te hangen.
Ik bepleit pragmatisme in de buitenlandse politiek. Verlichte despoten in het midden oosten kunnen wel. Want militair ingrijpen vind ik ook geen optie. Maar ze moeten het niet te gek maken, die dreiging moet er wel zijn.
Een oorlog voeren tegen godsdienst is echter waanzin.
Zeker de radicale islam is hier juist op uit.
Want dan kan het ‘duivelse westen’ gemakkelijker tot vijand worden verklaard.
le viola -> le voilà?
Het is niet zozeer religie, maar eerder ideologie (seculiere ideologieëen die vaak de plaats van een afgestoten religie innemen).
Een machtsgeile idioot (idioten), die een beroep doet op een ideologie (religieus of seculier) en daarmee de massa in beweging krijgt, is wel degelijk een behoorlijke bedreiging voor de vrede.
Beter een licht rationele, licht apathische, licht a-politieke bevolking als in West-Europa, dan de snel op de tenen getrapte ideologisch begeesterden elders.
De door welzijn, welvaart en rust in slaap gesukkelde bevolking in West Europa is een betere verklaring voor 60/70 jaar geen oorlog dan de EU….
Meer oorlog, what could possibly go wrong.
Dat de nazi’s niet religieus zouden zijn, is een mythe.
@8 Okee, dus Assad steunen is fout, maar zijn tegenstanders steunen (wat de VS, de Saoedi’s, de Qatari’s en Turkije stuk voor stuk in verschillende mate doen, teneinde de Iraanse macht in de regio te breken) is óók fout.
Dus wat te doen? Groot hek er om heen en het hen maar laten uitzoeken? Kan al niet meer: Rusland strijdt inmiddels mee aan de kant van Assad (die verantwoordelijk is voor driekwart van de doden in Syrië).
Kortom: Cliteur mag dan bazelen – Assad heeft IS juist ongemoeid gelaten en IS de andere rebellengroeperingen laten opruimen zodat er slechts de keuze overbleef tussen hem en geschifte religieuze fanatici – maar het is niet alsof andere opties niet net zo goed in dezelfde valkuil trappen die Klokwerk aanwijst.
Godsdienst schept eenheid binnen de eigen gelederen en benadrukt verschillen met de andere partijen. Het is dus een uitstekend middel voor machthebbers om mensen te mobiliseren en ze het vuile werk op het slagveld te laten opknappen.
Verder is er niet zoveel bijzonders aan godsdienst (of politieke ideologie for that matter); allemaal door mensen bedachte manieren om anderen te manipuleren.
Denk zelf, lijkt me een prima credo.
@9
Het probleem is alleen dat godsdienstigen de neiging tot sektarisch gedrag hebben. Ziedaar de bron van het conflict in het hele midden oosten.
Probleem in de Arabische wereld zijn de slecht functionerende staten. Wel de meest slechtst functionerende waren de Baath regimes in Irak en Syrie (huidge Assad regime). Regimes met een hele kleine sociale basis die door gemanipuleer, geweld en en een verdeelde oppositie aan de macht bleven.
Als je in één klap alle religieuze sentimenten wegtovert in het Midden-Oosten dan zijn er je nog niet gelijk goed functionerende overheden/structuren.
@11.
Oh, dat is geheel nieuw voor mij.
Is het niet zo dat de Arabieren niet gewend zijn aan democratie zoals het Westen gewend is. Dat er de gehele geschiedenis vanaf de heiige profeet Moha er alleen maar met geweld en onderdrukking mensen in het gareel worden gehouden.
En ze daardoor niets anders weten, en denken verdikkie wat zijn ze veel aan het babbelen in het Westen. Een stelletje ongelovige decadente varkens die niet weten dat Allah graag het recht van de sterkste ziet. Dan heb je minder gezeur.
Zoals bijvoorbeeld minderheden als christen of niet-Arabieren. Dat moet je demografisch zien, vrouwen afpakken, kunnen ze zich niet meer vermenigvuldigen. Extra belasting laten betalen. Of laat ze maar vertrekken naar het Westen. Natuurlijk is er altijd nog wat ruimte in de moskee, als ze tot inkeer komen.
” Als we niet uitkijken wordt volgens hem de 21e eeuw namelijk een tijdperk van godsdienstoorlogen. ”
Daar heeft Cliteur inderdaad een punt, we maken elkaar de laatste jaren zo bang voor een grote wereldwijde cultural clash dat de krachten van selffulfilling prophecy langzaam hun werk beginnen te doen.
@10: Sektarisme is dus precies het gevolg van eenheid binnen de eigen gelederen en het benadrukken van de verschillen met de andere partijen die vervolgens als vijanden worden gekarakteriseerd.
Door deze verschillen uit te vergroten kunnen machthebbers deze ten eigen bate aanwenden. Religie biedt bovendien het voordeel dat claims niet gecontroleerd kunnen worden. Wie gelooft heeft immers het complete pretpakket aan waarheden op zak. Verantwoording wordt pas afgelegd als je toch al dood bent.
Assad is geen atheist maar een sjiitische moslim, die gesteund wordt door andere sjiitische moslims. De strijd gaat wel degelijk via godsdienst lijnen. Zijn grootste steun Khamenei is Ayathollah dat is dus de top van de sjiitische kerk die betrokken is.
Atheïsme en secularisering zijn dan wel geen garantie voor vrede, maar er is ook nog nooit een oorlog om die principes begonnen. Stalin en Mao hadden hele andere redenen voor hun gewelddadigheden, feitelijk zijn zij ook nooit en oorlog begonnen trouwen. Ook Hitler had andere redenen voor zijn oorlog, die was trouwens net als Assad ook geen atheist, maar hij was katholiek.
@15: Hitler katholiek, in naam wellicht, maar daar is dan ook veel mee gezegd….
Tsja je leest de volkskrant en dan vind je het gek dat je wereldvreemde verhalen leest?!?…..
Een atheist is een diepreligieus persoon die boven alles gelooft in het NIET bestaan van een god of goden.
Wat je ook mag vinden van welke religie dan ook en de invloed daarvan op of in een heersend systeem aan de macht, hoe dan ook blijft religie het opium voor de massa. Alle religies, het atheisme en de mensenrechtencultus ook.
De volkskrant om domlinks te sturen, geenpeil om domrechts te sturen, sargasso om domD66 te sturen, etcetera, etcetera, enzovoort, enz……
@17 Nou, atheïsten komen in alle soorten, vormen en maten, en er zullen zat atheïsten zijn die zich hier niet in herkennen (en daarvan zullen er zat zijn die ook inderdaad niet aan dit beeld voldoen).
Zo zijn er atheïsten die gewoon geen reden zien om aan het bestaan van God of goden te geloven; 2) er zijn er die daarboven op ook nog wél allerlei redenen zien om niet aan het bestaan van God of goden te geloven; 3a) er zijn er die zich zorgen maken of ergeren over de dwingende rol van religie in het maatschappelijke leven; 3b) er zijn er die er hun hobby van maken om geloof te ontmaskeren als zelfbedrog en/of 3c) de invloed van godsdienst te bestrijden; en 4) er zijn er die daar hun heilige, persoonlijke levensmissie van maken.
Snap je wel? De meeste atheïsten ‘doen’ echter helemaal niet zoveel met hun ongeloof aan God/goden, dus om ze nou te omschrijven als “diepreligieuze personen die boven alles geloven in het NIET bestaan van een god of goden”, lijkt me zwaar overdreven.
De vraag is zelfs of dat opgaat voor mijn persoontje. Want ik ben wellicht een diep-religieuze ongelovige, maar mijn atheïsme is toch echt afgeleid van mijn nihilisme; dus boven alles geloof ik dat het bestaan geen objectieve zin en betekenis kent.
En misschien bestaat god dus wel, als de multiverse theorie bewezen kan worden dan kan er best een universum bestaan waarin god dus wel bestaat. ;-)
Wel grappig dat tot nu toe het meest overtuigende bewijs voor het eventueel bestaan van een god vanuit de wetenschap komt ;-)
Er zijn steeds weer mensen zoals @17 die atheïsten gelijkstellen aan gelovigen. Dat is net zoiets als mensen die niet geloven in de creatie gelijk te stellen aan gelovigen. Ongelooflijk. Dat je een SP-er gelijk stelt aan een PVV-er, of dat je een carnivoor toedicht dat die eigenlijk een vegetariër is. Wat een totale onzin zeg.
@15 Nou ben ik toch in de veronderstelling dat Assad een alewiet is (niet dat het maar iets uitmaakt voor de misdadigheid van deze man).
@20 Je vergelijking gaat mank omdat je geloof gelijkstelt aan (en daarmee beperkt tot) godsdienstig geloof en daarmee atheïsme aan religieus ongeloof.
Maar als we ‘geloof’ even wat breder definiëren, nl. als levensbeschouwing, dan zul je al gauw inzien dat bijvoorbeeld humanisme ook een geloof is: namelijk het geloof in de mens, in de menselijke beschaving, de vooruitgang, en in een aantal universele kernwaarden zoals de intrinsieke, onvervreemdbare waarde van elk individu, individuele vrijheid, gelijkwaardigheid, samenwerking, etc).
Communisme, ook een geloof: een geloof in een noodzakelijk verloop van de geschiedenis, dat economische ongelijkheid de basis vormt voor onrechtvaardige machtsverhoudingen, die deze ongelijkheid steeds verder verscherpen, in de arbeidersrevolutie, in de ontonkoombare klassenstrijd; in post-revolutionair utopia waarin de arbeiders de productiemiddelen in handen hebben en op elk niveau bottom-up beslissingen nemen en zodoende gelijkheid en welvaart het lot van de mensen bepaalt.
Atheïsme een geloof noemen gaat mij wat te ver; aangezien atheïsme in beginsel eenvoudigweg een enkelvoudige positie is in een specifiek filosofische kwestie: bestaan er één of meerdere goden, al dan niet in de vorm van een Opperwezen? Een atheïst zegt daarop: ‘(waarschijnlijk) niet’, en daarna zou de kous verder af kunnen zijn.
Maar dat hóeft niet natuurlijk, ik zie ook mensen die hun atheïsme verbinden aan tal van posities over hoe we betrouwbare en zekere kennis over de wereld kunnen bemachtigen (via de wetenschap!), hoe die wereld in elkaar steekt (materialistisch naturalisme), en wat de aard van de mens en de geschiedenis is, en wat het voornaamste kwaad in de wereld vormt (de godsdienst); en die er zelfs een eschatologie op na lijken te houden: als de godsdienst nou maar verdwijnt, dan is het voornaamste probleem de wereld uit en kan de mensheid eindelijk haar volle potentieel bereiken (vooruitgangsgeloof).
Kijk, en dan begint het natuurlijk wel degelijk op een complete levensbeschouwing te lijken, een soort van fotonegatief van de religies die men afwijst…
Ha Prediker – zullen we een kerk oprichten? :)
Even nog een andere kijk op atheïsme: ik noem mijzelf in dit stuk atheïst met in gedachten het idee dat ik niet in een God geloof zoals die in de westerse beleving bestaat, ofwel in de vorm van God uit het Jodendom, Bijbel en Koran, ofwel in de vorm van dat vrolijke spul dat door de Griekse mythologie heen loopt, die mens-achtigen die onsterfelijk zijn en veel macht hebben maar verder net zo dom, jaloers, onbetrouwbaar, overspelig. Ik vind dat allemaal erg kinderlijk geloof en in dat soort Goden geloof ik niet, en in boeken en priesters van dit soort geloven al helemaal niet.
Meer filosofisch beschouwd zou ik mezelf eerder agnost noemen. In die zin dat ik wel wat zie in de Godstheoriën zoals die voorkomen in het Stoïcisme en het Taoïsme, waarin God helemaal geen oordelende kracht is, geen mening heeft, maar gewoon gelijk staat aan het hele wereldgebeuren en de natuurwetten. Het wordt al een stuk minder makkelijk om dit geloof te verwerpen, hoewel dat ook mogelijk is. Dan komen we bij het scepticisme uit, extreem relativisme.
Een interessante vorm van atheïsme die Prediker nog niet noemt is trouwens boeddhisme. Alle kenmerken van een godsdienst, met rituelen, een goeroe, een hele uitgewerkte moraal, maar het verwerpt tegelijkertijd ieder geloof in een God of hogere veroordelende macht.
Ik vind @2 trouwens wel een heel erg gekunstelde manier om religie toch via een enorme omweg de schuld te geven. Wie stelt dat fanatisme (al dan niet religieus) de oorzaak is van alle kwaad komt volgens mij dichterbij. Maar inderdaad, zoals eerder opgemerkt, volgens mij is dat fanatisme niet de werkelijke oorzaak. De werkelijke oorzaak is machtswellust en scheve machtsverhoudingen, of gewoon gebrek (waarmee ik overigens niet wil zeggen dat wanneer alle macht eerlijk verdeeld zou zijn en er geen gebrek zou zijn er geen strijd mogelijk is, want er zullen altijd mensen blijven die ondanks dat over anderen willen heersen).
Hitler, Stalin en Mao
Zij waren vooral zelf god.
Hun beeltenis hing overal, hun wil was wet, ketters werden vervolgd.
Refuting the Atheist-Hitler Myth
https://michaelsherlockauthor.wordpress.com/2014/11/26/refuting-the-atheist-hitler-myth/
https://michaelsherlockauthor.wordpress.com/2014/10/21/the-atheist-atrocities-fallacy-hitler-stalin-pol-pot-in-memory-of-christopher-hitchens/
Prediker, dank voor je overwegingen. Ik beschouw mezelf als (diep) agnostisch. De zaken die je aanhaalt (communisme, humanisme) hebben gemeen met godsdienst dat ze tot een ideologie kunnen uitgroeien. Je kan dat definiëren als “geloof”, maar door dat te doen hebben we geen zinnige labels meer om geloof in een god te kunnen onderscheiden en bediscussiëren.
Bovendien zijn er in zowel communisme en zeker in humanisme aanwijsbare onderdelen (die onderzocht zijn) die logica in zich herbergen. Een sterke staatsvorm waarin gedeeld wordt correleert met hoge welvaart, innovatie en welzijnsbevinden bijvoorbeeld (ik weet het, het is niet noodzakelijkerwijs een causatie).
Nou was mijn kritiek van het gelijkstellen van geloof en atheïsme in het geheel niet op jou gericht, maar op de in mijn ogen totale simplificaties die @17 en anderen hier soms voorstaan. Een heldere definitie is onontbeerlijk en impliceren dat een atheïst hetzelfde is als een gelovige vind ik de wereld op zn kop.
En zo maakt de volgende MSM-volgende koekenbakker zich compleet belachelijk door alleen al de zin “…voor de mensen die liever de VS door het slijk gehaald zien …..”
Deze terroristenstaat de VS heeft in de afgelopen 60 jaar systematisch hoogstwaarschijnlijk zo’n 60 miljoen burgers vermoord (meer dan 100 miljoen gewonden),wat door de westerse o zo beschaafde mens werd toegestaan,omdat het plaatsvond in landen waar men niet om gaf en nog steeds niet om geeft.
Dat er dan na 60 jaar een idioot een stuk schrijft die kritiek op dit systematisch dood en verderf zaaien afdoet als “de VS door het slijk halen” is een schande voor de mensheid,de menselijke waardigheid…..
Wat is dit voor een site waar dit soort tokkie-figuren hun onzin kunnen ventileren…..
@26.
60 miljoen … ?
@26: 60 miljoen alweer?
Toch 7 keer meer dan peaceonearth.net meldt.
Toch 2-3 keer zoveel dan sott.net meldt.
Is jouw bron er ook zo een van “de Russen vielen Hongarije binnen en er vielen 3000 doden”. En dan heeft de US 3000 mensen vermoord(!) omdat ze via Radio Free Europe de revolutionairen aanmoedigde.
En Irak viel Koeweit binnen en alle doden daarna zijn moorden door de US.
Ach gosh… :)
Een zin die niet 100% in het eigen wereldbeeld past en gelijk een tokkie-figuur. Tokkies zijn naar mijn idee eerder mensen die de hersens missen voor het herkennen van een beetje ironie en dat middels scheldpartijen voor zichzelf compenseren…
Wees blij dat er een ‘idioot’ is die in plaats van alleen het verplichte rijtje Hitler, Stalin & Mao in het verlengde daarvan de VS in ieder geval ook noemt.
Wat is toch het probleem met Assad? Hier in het Westen hebben wij de rebellengroeperingen tot vriendjes gemaakt, in de hoop tegelijk IS en Assad te verdelgen. Maar die rebellen zijn ook niet dom en daarnaast is er in het verleden meerdere malen aangetoond dat zij loyaal zijn aan IS. Assad is de beste optie.
http://curiales.nl/2015/10/02/rusland-syrie/