ELDERS - Het Nederlandse koningspaar is deze week in Denemarken om te leren.
Willem-Alexander en Máxima brachten woensdag een bezoek aan het eiland Samsø waar de bewoners met zonne-energie en windmolens in eigen beheer zelfvoorzienend zijn in elektriciteit. Er wordt zelfs elektriciteit geëxporteerd naar het vasteland. Willem-Alexander zag er wel iets in voor Texel. De Gemeenteraad van dat eiland wil net als Samsø in 2020 klimaatneutraal zijn. Vorige week is een prototype gereed gekomen voor een platform dat in het Marsdiep tussen Den Helder en Texel getijdenenergie gaat opwekken. Studenten van de TU Delft helpen mee verdere plannen voor een duurzaam Texel te ontwikkelen.
Er valt meer te leren van Denemarken. De terroristische aanslagen van vorige maand in Kopenhagen waarbij twee doden vielen hebben de Deense regering niet van de wijs gebracht in het integratiebeleid. De regering erkent de in het verleden gemaakte fouten in dat beleid. Er wordt nu ingezet op een veel groter aandeel van immigranten in de werkgelegenheid.
Drie van de vier vluchtelingen die in de afgelopen tien jaar naar Denemarken kwamen zitten zonder werk, zo bleek uit een rapport van de werkgevers dat onlangs is gepubliceerd. Woensdag presenteerde premier Helle Thorning-Schmidt daarom, samen met drie van haar ministers, een nieuw omvattend plan om meer immigranten aan het werk te krijgen. “Onze inspanningen voor integratie van nieuwkomers moeten meer gericht zijn op werkgelegenheid”, zei de premier. De regering heeft hiervoor 5,9 miljoen euro ter beschikking gesteld aan arbeidsbureaus om 30.000 banen te creëren. Het programma voorziet ook in taalcursussen en verder onderwijs om mensen geschikt te maken voor de arbeidsmarkt.
Denemarken kende vorig jaar een record aantal immigranten. Het merendeel (40.000 van de 65.000) komt uit westerse landen. De helft van de verblijfsvergunningen gaat naar inwoners van de EU, zo’n 12% naar Amerikanen. Ze worden aangetrokken om in het tekort op bepaalde vakgebieden bij de Deense beroepsbevolking te voorzien. Op die gebieden zullen niet-westerse immigranten dus te maken krijgen met concurrentie uit landen die dichter bij Denemarken staan.
De grotere toestroom van asielzoekers heeft er wel toe geleid dat de de Deense regering vorig jaar nieuwe regels heeft ingevoerd voor verblijfsvergunningen. In januari is het aantal asielzoekers daardoor drastisch gedaald. Er is nu een eerste, korte verblijfsvergunning zonder het recht op gezinshereniging. Met name voor Eritreërs is het moeilijker geworden het land binnen te komen. Zowel de Verenigde Naties als Amnesty International hebben er op aangedrongen deze restricties weer terug te draaien.
Voor de tweede generatie immigranten zien de werkgelegenheidsperspectieven er een stuk gunstiger uit. En dan vooral voor meisjes. Die slagen er na een Deense opleiding steeds beter in hoger gekwalificeerde banen te bemachtigen. Elders hoger opgeleide immigranten van de eerste generatie komen veel moeilijker aan de bak omdat de werkgevers moeite hebben met buitenlandse diploma’s.
Het nieuwe immigratie- en integratiebeleid van de sociaaldemocratische premier Thorning-Schmidt zal dit jaar ongetwijfeld een belangrijk onderwerp worden bij de verkiezingen voor een nieuw parlement die in september worden verwacht. De regering wil de Denen ook de gelegenheid geven zich per referendum uit te spreken over de samenwerking in EU-verband met politie en justitie in andere landen. Tot nu toe geldt voor Denemarken op dit gebied een uitzonderingsregeling waardoor samenwerking met Europol op Deense voorwaarden mogelijk was. Maar die regeling zal moeten worden aangepast en dan is de vraag hoever de Denen bereid zijn hun status aparte op te geven ter wille van de grensoverschrijdende misdaadbestrijding. De rechts-populistische Deense Volkspartij heeft op voorhand gezegd tegen te zijn. De Dansk Folkeparti zal de gelegenheid ongetwijfeld aangrijpen dit onderwerp te koppelen aan de angst voor vreemdelingen die net als in andere Europese landen elke poging voor een gezonde en rechtvaardige aanpak van immigratie en integratie frustreert. Het zou mooi zijn als Thorning-Schmidt haar collega’s in andere Europese landen ook op dit punt nog iets zou kunnen leren.
Reacties (6)
Het is interessant dat Denemarken aparte voorwaarden bedongen heeft voor de samenwerking met Europol.
Ik zie alleen niet waarom deze voorwaarden te maken hebben met angst voor immigranten: Ook andere partijen dan de Folkeparti hechten aan de uitzonderingspositie (volgens de link naar het Handelsblatt (in het duits)).
(Misschien is de Folkeparti gewoon tegen de EU, of probeert hij een populair standpunt over te nemen, wat hij natuurlijk makkelijk kan laten vallen als er onderhandeld wordt over asielbeleid.)
Ook meldt het Handelsblatt dat Europol “hervormd” wordt, om meer bevoegdheden te krijgen.
Dat lijkt mij zowiezo een discussie waard.
@2: de reserves die Denemarken eerder al had tegen het inleveren van bevoegdheden op het gebied van politie en justitie worden door de plannen voor verruiming van de bevoegdheden van Europol weer geactiveerd. De discussie daarover zal tegen de achtergrond van de aanslagen in Parijs en Kopenhagen gekoppeld worden aan terrorismebestrijding en de noodzaak voor meer Europese samenwerking. Gaat Denemarken daarin mee of niet? Is repressie het beste antwoord op radicalisering of moeten we meer effectieve maatregelen nemen om integratie te bevorderen, zoals de Deense premier deze week betoogde. Ik zie dus wel een link tussen de Deense uitzonderingspositie inzake Europol en het debat over immigratie en integratie.
@3: Jos van Dijk,
Ik denk dat de Folkeparti geen enkel bezwaar heeft tegen terrorisme-bestrijding, en daarbij eerder voor opsporing & vervolging zou kiezen dan voor integratie-maatregelen.
Maar waarom is hij dan tegenstander van meer bevoegdheden voor Europol?
Echt waar? En hoe komt dat eiland dan aan stroom op een windstille nacht? Laat me raden: daarvoor staan op het vasteland centrales op fossiele brandstoffen klaar.
Maar we kunnen van Denemarken nog meer “leren”:
Misschien heeft Denemarken veel succesvollere arbeidsbureaus dan Nederland, maar in het algemeen leveren deze initiatieven niet meer op dan ze kosten. Vooral ook omdat ze bedoeld zijn om andere immigranten het brood uit de mond te stoten:
Denemarken, kortom, heeft concurrentievervalsing tot staatsbeleid verheven. Als wij daarvan al iets moeten leren, dan toch vooral dat het zo niet moet.
@4: kortzichtig nationalisme veronderstel ik
@5: de concurrentievervalsing zie ik nog niet en zeker niet als staatsbeleid. Werkgelegenheid als prioriteit in het integratiebeleid lijkt mij een keuze waar Nederland wel van kan leren.