Bij ons in het dorp

COLUMN - Toen een Iraanse vriendin een paar jaar geleden in Amsterdam kwam wonen, keek ze haar ogen uit naar de dingen die ze van thuis niet kende. Het meeste vond ze leuk en over niets heeft ze ooit haar afschuw uitgesproken, op één ding na: de fietsers. Hun onvoorspelbare snelheid en hun lak aan de regels verbijsterden haar. Ze moest erg lachen om het stukje, onlangs op De Speld, dat Amsterdammers boos waren om de invoering van verkeersregels. Ze heeft soms wat moeite met De Speld, maar dit herkende ze in één keer.

Laten we er niet omheen draaien: Amsterdamse fietsers zijn inderdaad vreselijk. Ik geloof geen bal van de conclusie van een onlangs verschenen onderzoek, waarin staat dat we hier keurig rijden en dat het beeld van roekeloosheid is gebaseerd op maar 6% van de fietsers. Niet dat ik redenen heb om dat percentage te betwijfelen, maar ik vind het niet zo laag dat we de conclusie eraan mogen verbinden dat Amsterdammers heren in het verkeer zijn. Kom nou zeg.

De vraag is hoe het komt dat 6% van de Amsterdamse fietsers zich niet aan de regels houdt. Zoiets word je duidelijk als je hier een paar dagen rondrijdt. Wie in de Raadhuisstraat, stoppend voor een geel verkeerslicht, werd geraakt door een van achteren komende auto, trekt vanaf dan zijn eigen plan, verkeerslicht of niet.

Het helpt niet dat de gemeente iemand in dienst heeft die er schik in heeft gevaarlijke situaties nog wat gevaarlijker te maken. Bij het Concertgebouw zou een hek moeten staan om te verhinderen dat voetgangers het fietspad onbegaanbaar maken, maar het ontbreekt; de route van het Singel naar de tunnel onder de PH-kade was jarenlang een regelrechte ramp; niet ver van mijn huis is een punt waar fietsers worden geacht twee hoeken van 90° en een hoek van 135° te draaien. Onlangs organiseerde de ene ambtelijke dienst een wegomleiding door mijn straat die een andere dienst dezelfde dag nog afsloot.

Elders in de stad kan een mens niet fietsen omdat het er wemelt van de toeristen, zoals in het stuk Heisteeg-Spui, waar je het beste hysterisch bellend doorheen kunt gaan als je aanrijdingen wil vermijden. Als de verkeersonderzoekers daar hadden staan turven, zouden ze hebben vastgesteld dat 0% van de fietsers zich aan de verkeersregels houdt omdat 0% van de voetgangers er aandacht aan schenkt.

Vandaag werd ik echter geconfronteerd met de bizarste maatregel die ik hier ooit heb meegemaakt. Ik ben regelmatig in de Brakke Grond, een café dat vanuit mijn huis in principe makkelijk bereikbaar is.  Althans, zo was het tot ze de Noord-Zuid-lijn begonnen te graven. Het Rokin is al tijden geblokkeerd, zodat ik over de levensgevaarlijke Rozengracht/Raadhuisstraat moet. Ook als die route niet om onduidelijke reden is afgesloten, is het er niet leuk rijden, en dan moet ik nog over de van toeristen vergeven Dam. Dat hoeft nu echter niet langer: onlangs bleek ook dat plein te zijn afgesloten.

Wie bedenkt zoiets? Natuurlijk, het kan soms nodig zijn de Dam af te sluiten of het Rokin, maar is er nu werkelijk niemand in het stadhuis die bedenkt dat je die twee niet tegelijk moet afsluiten? Dat je, als je op een noord-zuid-corridor twee obstakels in elkaars verlengde plaatst, de verbindingen tussen de oostelijke en westelijke stadshelften afsnijdt?

Ik heb zo meteen een lunchafspraak ten Brakke Gronde. De enige manier om er te komen is nu dat ik óf omrijd via het Centraal Station, waar alleen door een wonder nog geen doden zijn gevallen bij het Victoriahotel, of dat ik door de Heisteeg en het Spui rijd. Ik zou niet weten hoe ik me in het Centrum aan de verkeersregels zou kunnen houden.