ANALYSE - Het zijn mooie tijden voor politieke beschouwers. De kiezers zijn boos op hun vertegenwoordigers in de democratische organen. Tom van Doormaal zet overeenkomsten tussen de VS, Nederland en de gemeente Overbetuwe naast elkaar. Kan onze gangbare politieke bestuursvorm de taak van leiding geven aan het openbaar bestuur nog aan? Wat betekent de boze kiezer eigenlijk?
De wereld is ingewikkeld.” Die constatering komt voor de populist voort uit een samenzwerende elite. Maar de wereld functioneert echt ingewikkeld en onvoorspelbaar en soms zijn dingen niet oplosbaar. Dat maakt mensen boos. De populist houdt het simpel en zoekt aansluiting bij breed levende sentimenten. Oplossingen heeft hij vrijwel niet.
Mogen we spreken over de kwaliteit van ons representatieve systeem? Tijdens de periode tussen de beide wereldoorlogen gebeurde dat en bruin fascistische horden werden ons deel. Toch moeten we de discussie over ons systeem niet uit de weg gaan, want de declassering door de crisis leidt tot rancune. En rancune voedt bruine sentimenten.
De Verenigde Staten
De Republikeinen zijn tegen Obamacare en hebben een sluiting van de overheidsdiensten als wapen gebruikt, die de kiezer niet waardeerde. De strijd is aangedreven door de Tea party, een rechtse fractie van de Republikeinen, met ultra conservatieve en racistische trekken.
Het akkoord dat Democraten en Republikeinen op het laatste moment sloten, is mogelijk een politieke strop rond Obama’s nek. Politico schreef al in april een verhaal over een mogelijke revival van de Republikeinen in 2014, wanneer de mid-term verkiezingen zullen plaatsvinden. Dan komen andere kiezers op dan bij presidentsverkiezingen; het electoraat is dan blanker en ouder. Dat levert de kans op dat de Democraten de meerderheid in de Senaat verliezen. Voor Obama’s presidentschap en Obamacare lijkt het een nachtmerrie.
Pew Research publiceerde op 18 oktober een onderzoek waaruit blijkt dat het vertrouwen in de federale regering een dieptepunt bereikt heeft. Het vertrouwen is afgenomen en de boosheid is gestegen, naar 30%.
In contrast daarmee staan de oordelen over de federale diensten zelf: 60% van het publiek oordeelt daarover positief. Tot de topscorers behoren de Center for disease control, (75% positief), de NASA (73%), het department van Defensie (72%), de Veterans Administration (68%) en het Departement van Homeland Security. (66%) De NSA (National Security Agency) kwam in opspraak door de afluisterschandalen, maar lijkt zich met een oordeel van 54% positief te herstellen.
Het is een intrigerend rijtje: de CDC’s en de NASA vallen uit de toon, maar verder scoort vooral de strijd tegen de angst. De IRS (belasting) scoort met 44% naar verwachting laag: ver daaronder komt het Congress met 23% waardering. De volksvertegenwoordiging scoort het laagst.
Nederland
In ons land is een coalitie gevormd tussen traditionele tegenstanders, VVD en PvdA. Vermoedelijk hebben weinig kiezers op deze partijen gedacht dat die vervolgens samen zouden gaan regeren, zeker niet na een betrekkelijk rimpelloze ruilhandel-formatie, waarbij “kroonjuwelen” werden uitgeruild en verkwanseld. De rellen rond de inkomensafhankelijke zorg, de strafbaarstelling van illegaliteit, de aanschaf van de JSF, de ontbrekende steun in de Eerste Kamer, laten zien hoe moeilijk de achterbannen het met deze coalitie hebben. Zo zakte het vertrouwen in Rutte II naar een dieptepunt.
Niet geheel ten onrechte mocht Pechtold het herfst-akkoord ten doop houden, zeggende dat de Haagse politiek moest laten zien dat men het wel kon. Hij begrijpt dat de stagnatie vooral aan de elkaar bestrijdende politici wordt verweten, aan hun gebrek aan leiderschap en gebrek aan verbinding met mensen met visie, die wel de weg weten.
Het vertrouwen toonde volgens TNS-Nipo tussen februari en september het volgende verloop:
| 13 feb 2013 | 17 apr 2013 | 26 jun 2013 | 13 sep 2013 | |
| Heel veel vertrouwen | 1 | 0 | 1 | 1 |
| Veel vertrouwen | 25 | 21 | 17 | 11 |
| Weinig vertrouwen | 42 | 47 | 46 | 47 |
| Heel weinig vertrouwen | 21 | 22 | 29 | 36 |
| Weet niet | 11 | 10 | 7 | 6 |
De onderzoekers spreken, net als in de V.S., van een historisch lage vertrouwensscore. Merkwaardig is de gelijkenis: de parlementaire systemen tonen impasse en polarisatie. Die bestond kort voor de verkiezingen bij ons ook, maar ebde in de campagne weg. Voor wie het niet in beeld heeft nog even de TNS-Nipo peiling van september: VVD, -17, PvdA -25, PVV +18, 50+ +9, SP +6, D66 +5
Ook hier zien we geen onvrede met de bestuurlijke prestaties van ambtenaren; Blok mag blunderen, Plasterk mag improviseren, de bestuurlijke reorganisatie en de decentralisaties zijn weinig verwijderd van chaos.
De discussie over cosmetische chirurgie en de toelaatbaarheid van Zwarte Piet loopt evenwel voortreffelijk. Dat ons land racisme wordt verweten, wordt schouderophalend afgedaan.
De gemeente Overbetuwe
Nog een slag kleiner treffen we de gemeente Overbetuwe. Ik houd me daar bezig met de lokale politiek, omdat ik het niet laten kan. Acht jaar geleden kwam daar het idee op de omgeving van het station een impuls te geven door een nieuw gemeentehuis te bouwen. De gemeente Overbetuwe is een fusiegemeente en de gebouwen waren niet in erg goede staat.
De planontwikkeling liep tijdens de opkomst van de crisis rustig door, tot 2011, toen het CDA vond dat het dure gemeentehuis onverantwoord was en een crisis was daar. Onder leiding van Jan Terlouw werd de lokale coalitie opgelapt met een lokale partij en werd het ontwikkeltraject hervat. Aarzeling was er natuurlijk wel: woningbouw in het plan zou geschieden door landelijke corporaties, die afhaakten door financiële problemen en de interesse voor nieuwe kantoren taande.
Uiteindelijk kwam het plan niet door de beoordeling van de Raad van State, die de infrastructuur goedkeurde, maar het onderdeel kantoren en gemeentehuis vernietigde.
Dat was geen einde van een giftige en blokkerende discussie, vooral met het CDA en de kritische buitenwacht, maar een nieuw begin van strijd over varianten. Helaas staat die discussie in het licht van de komende verkiezingen, want wie wil nu een impopulair besluit nemen? Daarvoor kun je terugschrikken, alleen de kosten van het plantraject sinds 2005, waaraan iedereen deel had, vermeerderd met verlies aan subsidies, dwangsommen en schadeprocedures, komt vermoedelijk op meer dan 10 miljoen.
Het probleem is dat de discussie in de gemeente O. de laatste jaren vrijwel over niets anders ging. Trots wordt een sluitende begroting gepresenteerd. De onzekerheden over grondexploitatie en decentralisaties zijn daarin niet verwerkt.
Conclusies
Het is een wonderlijke manier van vergelijken, ik erken het. Maar als ik iets mag concluderen, dan is het dit:
- Onze vertegenwoordigende democratie is niet goed in staat leiding te geven aan het openbaar bestuur; de politici strijden met elkaar, maar waar de nuancering en het vermogen samen te werken is gebleven, is een open vraag. Dat geldt voor de politieke partijen in de VS, de politici in ons parlement en de raadsleden in Overbetuwe;
- Dat onvermogen leidt tot allerlei stagnatie: de verzekering van ziektekosten en de strijd tegen overconsumptie in de VS, het begin van serieuze hervormingen en aanpassingen in Nederland, het consistente bestuur van de gemeente Overbetuwe;
- Dat onvermogen is ook ambtelijk: de roll-out van Obamacare mislukte, het huisvestingsbeleid in Nederland is voortdurend op foute cijfers gebaseerd, het plan voor het gemeentehuis in Overbetuwe werd vernietigd door een procedurele fout;
- Heeft het denken van David van Reybroeck (Tegen Verkiezingen) de kiemen van een oplossing in zich? Het onvermogen van de politici zou er mogelijk door verbeteren, maar zou het ook helpen bij het herstel van ambtelijk vakmanschap?
Reacties (28)
Wordt David van Reybroeck krisismanager in Overbetuwe om het gemeentehuisplan buiten de verkiezingen te houden?
Wat een giller: Tom van Doormaal maakt zichzelf tot symbool van de politieke malaise. Als je zelf niet eens meer weet wat je te bieden hebt, wordt het toch echt tijd om op te stappen.
Vanaf 1990 zaten in Amsterdam de PvdA en VVD in de coalitie. Deze samenwerking vormde de basis voor het landelijke Paars I maar ook voor soortgelijke lokale coalities daarna.
In ons land is een coalitie gevormd tussen traditionele tegenstanders, VVD en PvdA.
Traditionele tegenstanders? Dan heb je de afgelopen 20 jaar onder een steen geleefd. De VVD met de SP zou misschien nog een noviteit zijn.
Coalities maken een gezamenlijk programma-akkoord wat de basis vormt voor het uitvoerende beleid. Ondertussen controleren gemeenteraden en parlementen die uitvoering.
Kan onze gangbare politieke bestuursvorm de taak van leiding geven aan het openbaar bestuur nog aan? [..] Onze vertegenwoordigende democratie is niet goed in staat leiding te geven aan het openbaar bestuur
Het is niet de taak van de vertegenwoordigers om leiding te geven aan de bestuurders. Het probleem hier is dat falende bestuurders niet (kunnen) worden weggestuurd.
Dat een gemeente een project niet gerealiseerd krijgt komt zo vaak voor. Meestal omdat de gemeente geen partij is voor de projectontwikkelaars. Dat heeft te maken met de kwaliteit van de bestuurders, de goede stappen over naar de andere kant. En de volksvertegenwoordigers worden niet getraind om om te gaan met dit soort processen.
Maar het heeft niet zoveel te maken met de structuur van de democratie. En al helemaal niets met zorgverzekeringen in de VSvA.
´Boosheid´van de kiezer is conceptueel zwak – wie is nooit boos? – en is als begripsmatig woord van die ordinaire emotie geschikt om er terechte verontwaardiging mee af te doen. Je bent boos, zeggen ze, DUS populistisch, en dat is alles. Een gevalletje superieure (elitaire) minachting voor het volk. Effectitief !
Ze = onze elite – haten ons. Ze bestelen ons en moeten dat ´haten´ dan ook. Kunnen dieven van hun slachtoffers houden?
Maar weten we – en we weten het! – dat geen emotie zich manifesteert tenzij door schending van een regel geprovoceerd. En dan mag Doormolen´s opstel onverdroten als schandalig worden beoordeeld.
De problemen waarmee onze samenleving worstelt, zijn duidelijk. Het verstek van onze elite OVERduidelijk. In D. kan ik niemand anders dan haar cliënt zien.
WAAR ZOU DIE NOU VANDAAN KOMEN
Russel Brand heeft het een en ander aan te merken op het systeem.
Volkomen eens met zijn kritiek…
https://sargasso.nl/kliktv/russel-brand-praat-jeremy-paxman-systeem/
” Dat ons land racisme wordt verweten, wordt schouderophalend afgedaan ”
Dat lijkt mij ook zeer terecht.
Verder, als politici zich niets aantrekken van wat wij willen komt er onvrede.
In alle landen waar referenda zijn gehouden over de zogenaamde Europese grondwet stemde men tegen.
Als dan gewoon wordt doorgedrukt, en ook nog eens door dat doordrukken ellende ontstaat, dan is het niet verwonderlijk dat onvrede ontstaat.
Het racisme verwijt komt weer eens van een EU clubje.
Dat verwijt lijkt mij er op gericht nationalisme in het verdomhoekje te zetten.
In Griekenland werd al een nationalistische partij verboden.
Het racisme verwijt aan ons lijkt mij tot doel te hebben tot een verbod van de PVV te komen.
Verder het woord ‘hervormen’ tegenwoordig, een eufemisme voor afbreken van ons sociale stelsel, http://www.hoedurvenze.be
@7, het racismeverwijt komt ook van mensen die er last van hebben. Maar ja, dat zijn buitenlanders (ook als ze het niet zijn) en dus negeerbaar. En het komt ook van de ombudsman, maar ja, da’s een eikel, en dus negeerbaar. Het komt van mensen die het regelmatig constateren, maar dat zijn linkse geitenwollensokken, en dus negeerbaar.
Als je het vraagt aan de mensen om wie het echt gaat, de blanke hardwerkende nederlander met de juiste politieke voorkeur (PVV, VVD, eventueel misschien de SGP), blijkt er helemaal geen racisme te zijn, nou dan!
Zomaar een berichtje van nu.nl. Uit de UK weliswaar, maar het had hier ook kunnen gebeuren: http://www.nu.nl/economie/3612242/miljoenenschandaal-bij-britse-energieconcerns.html
Dik 20 jaar neo-liberaal beleid, waarin de politici en grote bedrijven als twee handen op 1 buik zijn, waarvoor de burger financieel moet bloeden. Een bestuurlijke elite, die goed voor zichzelf en zijn vriendjes zorgt. Meer betalen, maar steeds minder krijgen, misschien komt *daar* de woede wel vandaan.
@3: “De VVD met de SP zou nog een noviteit zijn”
Brabant gemist, waar Wiegel zo’n bestuur formeerde?
@3: “Het is niet de taak van de vertegenwoordigers om leiding te geven aan de bestuurders .. falende bestuurders niet (kunnen) worden weggestuurd”
De gemeenteraad is het hoogste orgaan, die wethouders benoemd en ontslaat en nu ook feitelijk de burgemeester.
@9: “Dik 20 jaar neo-liberaal beleid, waarin de politici en grote bedrijven als twee handen op 1 buik zijn, (…) misschien komt *daar* de woede wel vandaan.”
Dat lijkt me inderdaad een stuk waarschijnlijker dan elk van de punten die Tom van Doormaal opsomt.
“Why do they hate us? Komt het misschien omdat we zo incompetent zijn dat iemand die door het lot wordt aangewezen het er misschien nog beter van af zou brengen dan wij, ondanks het feit dat wij zo goedwillend, intelligent en deskundig zijn,
de materie zo onoverzichtelijk en ingewikkeld is en de structuren volledig onwerkbaar zijn, allemaal van die factoren waar we helemaal niets aan kunnen doen?
Het is een vraag die ik, Tom van Doormaal, opwerp als conclusie. Niet om verwarring te scheppen, maar omdat ik altijd probeer het een beetje genuanceerd te houden, zoals jullie wel weten.
“Het is een wonderlijke manier van vergelijken, ik erken het.”
Erger, het is om te huilen.
Mooie reacties, al snap ik niet alles. Maar dat zal ongetwijfeld aan mij liggen.
Ik neem er maar eens een: ik beweer dat onze vertegenwoordigers leiding moeten geven aan het openbaar bestuur. Niets bijzonders: bij Weber is dat wel te vinden, of bij latere sociologen.
Neen, zegt iemand: het is niet de taak om leiding te geven, het probleem is dat falende bestuurders niet kunnen worden weggestuurd.Daar kan ik niet tegen argumenteren: als taak en probleem gelijk worden gesteld, dan worden feitelijke en normatieve oordelen verwisseld.
Hpax is ook zo’n denker: hij heeft een pseudoniem en vanuit die veiligheid permitteert hij zich grapjes met mijn naam. Maar beweert hij ook iets? Emoties ontstaan als regels worden geschonden, zegt hij, geloof ik. Waarom mijn verhaal dan schandalig is ontgaat mij volstrekt. Ik werp een hypothese op, n.l dat de combinatie van de crisis en een zware man in het Witte Huis tot kracht van conservatief rechts leidt, maar daar gaat niemand op in. Die boosheid ontstaat dan, omdat de regel is dat er een blanke man president is?
Neen, dan Andy Cap, hij heeft mijn hypothese begrepen, alleen mijn vraag niet. Die luidt: de immense ingewikkeldheid is onze eigen productie, waarom slagen we er niet beter in dingen eenvoudiger te maken? Maar dat schijnt om te huilen te zijn.
Misschien heb ik een regel van Hpax geschonden dat ik zoveel emotie oproep?
Korte reactie zijn vaak helder; maar wat bedoelt Weerbarst? Ik kon er niet op komen. Fles wijn genuttigd, maar in vino geen veritas. Toen een half uur op mijn kop gestaan, want een beetje doorbloeding van de hersenen… Nog niets…
Inca, racisme is niet iets wat je door een enquete kunt vaststellen. Ik heb acht jaar in de Bijlmermeer mogen werken en alle racisitische mechanismen gezien, subtiel, verdekt, openlijk. Ik heb ook alle keuzen gemaakt, die bij het racisme-vraagstuk aan de orde komen. Misschien wel het zwaarste punt van deze tekst. Ik denk niet zo gemakkelijk over de ombudsman, over de achteloosheid waarmee we die beschuldiging van ons werpen.
@8:
Waar ik last van heb is van lieden die ons racisme verwijten.
Vraag me af of je ooit echt racisme hebt meegemaakt, ik in Nederland nog nooit, daarbuiten wel, in de VS, van een Tsjech, en op Sri Lanka.
Was elke keer verbijsterd over de diepe gevoelens.
Verder ga je op mijn argumentatie niet in.
@12 En hier begrijp ik jou weer niet.
ik beweer dat onze vertegenwoordigers leiding moeten geven aan het openbaar bestuur. Niets bijzonders: bij Weber is dat wel te vinden, of bij latere sociologen. Neen, zegt iemand: het is niet de taak om leiding te geven, het probleem is dat falende bestuurders niet kunnen worden weggestuurd. Daar kan ik niet tegen argumenteren: als taak en probleem gelijk worden gesteld, dan worden feitelijke en normatieve oordelen verwisseld.
Weber, latere sociologen? Voor jou misschien niets bijzonders, maar ik ken ze niet. Ook zie ik niet waarom ik voor de uitleg van de werking van onze democratie bij sociologen aan zou moeten kloppen, politicologen liggen dan meer voor de hand. Maar zelfs die zijn hier niet nodig omdat het verschil in taken tussen vertegenwoordigers en bestuur vrij helder ligt.
Over welke ’taak en probleem’ en ‘feitelijke en normatieve oordelen’ heb je het? Met die uitdrukkingen lijk je je te willen verschuilen achter vaagheden.
Ik kon er niet op komen. Fles wijn genuttigd, maar in vino geen veritas. Toen een half uur op mijn kop gestaan, want een beetje doorbloeding van de hersenen… Nog niets…
Tsk, wijn. Natuurlijk helpt dat niet, het is bokbiertijd!
@13, zolang er elders nog mensen worden afgeslacht op basis van ras hoeven wij ons geen zorgen te maken?
@12, je zou toch wijzer moeten wezen dan ingaan op HPax. Echt, zinloze besteding van je tijd.
Verder snap ik je reactie aan mij niet helemaal, je werpt de opmerking van de ombudsman niet verre van je? Dus je bent het er wel (op z’n minst gedeeltelijk) mee eens? Heb je in dat geval wellicht het ironieteken gemist in mijn post?
Van alle reacties is echter die van Jack Random, lijkt mij, het meest ter zake doende: een aannemelijke, alternatieve verklaring voor de boosheid. Ben benieuwd waarom je juist die reactie overslaat?
@15:
@13, zolang er elders nog mensen worden afgeslacht op basis van ras hoeven wij ons geen zorgen te maken?
In Nederland ?
Of door Nederlanders ?
Ik was in Sri Lanka voor de opstand van de Tamils.
Dat dat op een slachting zou uitdraaien zag ik niet aankomen, maar achteraf verbaasde het me niet.
De uitspraak van de Tsjech was voordat Tsjechoslovakije uiteen viel.
De VS uitspraak waar ik op doelde was onverholen antisemitisme, zomaar, op straat, toen ik de weg vroeg naar een joods museum.
Dit soort dingen maakte ik in Nederland nooit mee.
@12: “Neen, dan Andy Cap, hij heeft mijn hypothese begrepen, alleen mijn vraag niet.”
Daar staat: “Maar als ik iets mag concluderen, dan is het dit:”
Maar er volgt helemaal geen conclusie, er volgt een vraag:
“Heeft het denken van David van Reybroeck (Tegen Verkiezingen) de kiemen van een oplossing in zich? Het onvermogen van de politici zou er mogelijk door verbeteren, maar zou het ook helpen bij het herstel van ambtelijk vakmanschap?”
De (samengevatte) vraag is echter: “de immense ingewikkeldheid is onze eigen productie, waarom slagen we er niet beter in dingen eenvoudiger te maken?”
En jouw conclusie ontbreekt oftewel volledig, of komt in het geheel niet uit de verf.
Antwoord: omdat de meeste politici tegenwoordig geregeerd worden door de wens om het iedereen naar de zin te maken, in plaats van principiele (rechtse of linkse) keuzes te maken. En omdat veel politici (bovendien een groot deel van) hun legitimeit danken aan de (schijnbare) ingewikkeldheid van problemen (de samenleving, zeggen ze dan) en iedereen die wel knopen wil doorhakken populisme verwijten.
“Ik werp een hypothese op, n.l dat de combinatie van de crisis en een zware man in het Witte Huis tot kracht van conservatief rechts leidt, maar daar gaat niemand op in.”
Misschien was dat niet duidelijk, maar het antwoord luidt: Onzin, het probleem is:
“Dik 20 jaar neo-liberaal beleid, waarin de politici en grote bedrijven als twee handen op 1 buik zijn, waarvoor de burger financieel moet bloeden.” (@9)
En Obama is in dat opzicht de grootste teleurstelling van de afgelopen 20 jaar, omdat hij de verwachtingen die hijzelf had doen rijzen gedurende zijn eerste campagne, beschaamd heeft als geen ander voor hem.
Conservatief rechts is bij de laatste krachtmeting afgegaan als een gieter en dat zullen ze zo snel niet te boven komen.
In Nederland ligt dat allemaal net ietsje anders, maar in essentie hetzelfde. En dat het hier allemaal op een hoop gegooid wordt ligt aan jou en niet aan mij.
Korter kon ik het niet maken, ik hoop dat het helder genoeg is.
@16: Dit soort dingen maakte ik in Nederland nooit mee.
Nee hehe je hoeft hier niet de weg te vragen naar een joods museum (we hebben er volgens mij welgeteld eentje die niet te missen is). En we hebben ook geen Tamils en ook zal Nederland niet uiteenvallen in Noord en Zuid. De zaken die je noemt kan je hier niet mee maken.
@12: T. van Doormaal.
1. ´Citaat: ´Hpax is ook zo’n denker: hij heeft een pseudoniem en vanuit die veiligheid permitteert hij zich grapjes met mijn naam.´
Mijn excuses voor het verkeerd spellen van je naam. Ik maak nooit grapjes met namen. Ik had ´Doormolen´ in mijn hoofd. Slordig. Kwalijk.
2 Over het verband tussen emoties en regels laat je je raillerend uit. Voor iemand die Weber citeert, vind ik dat vreemd.
Titel van je opstel luidt: ´Waar komt de boosheid van de kiezer vandaan´, maar op die boosheid ga je niet serieus in. Je handelt het in principe af als een verschijnsel van populisten en van racistische ´teapartiers´en reacties op warrig bestuur.
Om bij NL te blijven. De massa-immigratie laat je buiten beschouwing, de toorn die ze verholen of openlijk oproept! En wat denk je van het kiezersbedrog gepleegd met het EU plebisciet? Om wat te noemen.
Er is altijd en overal baas boven baas.
Er zijn mensen die graag de baas spelen en dat ook kunnen, daarvan zijn er, o.a. de gedrevenen, die niet mogen. Er zijn mensen die niet voorzitter willen en kunnen zijn, want hiervoor niet geschikt, dit niet geleerd.
Zolang het – enigszins – goed gaat met de economie laat men het begaan en laat men het (be)sturen aan anderen over. Als de werkgevers goed zijn voor de werknemers zijn de werknemers goed voor de werkgevers. Een variant hierop: als de burgermeesters en wethouders goed zijn voor de gemeentebewoners, zijn de …. (De “zwakke” bestuurders bedoelen het goed)
Men is boos omdat veel verwachtingen aan de beloftes niet zijn voldaan. (De politiek zet(te) te hoog in.) Men is boos omdat ze (te) horen (krijgen) dat er corruptie is (hoe erg is een questie van vergelijken), maar het niet echt kunnen bewijzen; men houdt trouw de vuile was zoveel mogelijk binnen en wat men naar buiten brengt is ruis en bullshit, want men moet voor de mensen íéts te geven hebben :).
Stalin (voorbeeld van een slecht mens) merkte hoe gemakkelijk het is baas boven baas te zijn bij ongeletterd volk; sluit de grenzen voor ideeën!, breng veel ruis en bullshit in de PR/media!, verander de juridische wetten (in eigen voordeel)!, indoctrineer de nieuwe generatie!, ruim de tegenstanders op of zet ze op een zijspoor die nog evenwicht, tegengewicht hadden kunnen brengen!
Hij maakte misbruik van de menselijke zwakheden en neigingen, en misbruik van de mensen die de vuile zaken maar wat graag wilde afhandelen.
Wanneer men zich verveeld en men niets zinnigs te doen heeft (niet een echte hobby) bemoeid men zich met en wil van alles. En dat veranderen. En daarbij de baas spelen over andere mensen. Hebben een mening over de nieuw binnengekomen, (in dit geval politieke, in de ruimste zin van het woord) problemen; wanneer zonder concreet resultaat?: dan weer door ruis en bullshit in de PR/media.
@18:
De discussie was over of er in Nederland racisme is.
Volgens mij dus niet.
In de jaren 80 werd al gezegd dat de liberale hervormingen van de verzorgingsstaat zouden leiden tot ongerief. (Van Doorn). Zij beriepen erop dat er partijen ter linker- en rechterzijde zouden komen die overal tegen zouden zijn. (SP, Pim Fortuyn).
De onzekerheden die zijn ontstaan zorgen voor angst, zoals baan, pensioen, uitkering, ziektekosten, enzovoort. Mede daardoor is er sprake van nostalgie, in de politiek conservatief. En worden er zaken aan verbonden zoals de migratie, maar ook milieu, Europa (soevereiniteit) en normen/waarden. Boven dit alles kan je door alles het globalisme zien – concurrentie neemt toe met grote handelsblokken – IMF, WHO enz. Deze punten zijn dominant de laatste tien jaren.
De politiek heeft geen antwoord, want ontzettend technocratisch geworden, ontdaan van ideologische of dogmatische inhoud. Het gaat alleen nog maar om de uitvoering van de hervormingen, en dat wordt beslist met geldkranen dichtdraaien. De geldkranen zie je in Den Haag (kan elke wethouder je uitleggen) of in Brussel.
Automatisch kom je tot de vraag wie in Brussel alles bepaalt. Niet het parlement, maar de commissie heeft de macht. Die stellen als het waren telkens vijfjarenplannen op.
Conclusie: ik denk dat de globalisering de factor is geworden in zowel Amerika, Nederland als andere landen. We moeten inleveren, op te grote voet geleefd en economische opkomst landen buiten VS/Europa. Veranderen is altijd moeilijk, en gaat met pijn gepaard. Dat kunnen we zien in de reactie van de ‘boze’ burger.
Mijn titel luidde “Boosheid en representatieve democratie”. Ik denk dat die beter had kunnen blijven staan. Koppenmakers begrijpen wel meer niet, dus ik klaag er verder niet over.
Weber staat bekend als socioloog, maar was meer dan dat. Ik ben politicoloog, dat helpt misschien ook. Feit is dat in ons systeem de politiek leiding geeft aan het bestuur. Als je beweert dat het niet waar is, dan heb je een verschil van inzicht over feiten. Je kunt ook zeggen dat het anders moet zijn; dan heb je een verschil over normen, over wenselijkheden. Die dingen moet je uit elkaar houden.
Boosheid is niet zo betekenisvol als kort sentiment. Het wordt wel van belang als het een blijvende stapeling van agressieve impulsen wordt jegens een persoon of een groep personen. (A.F. Davies, “Skills, Outlooks and Passions”,1980, p. 330)
De aardigheid van mijn vergelijking zat nu net in de totaal uiteenlopende schaalniveaus, onderwerpen en dynamieken, waarin ik wat overeenkomsten probeer te ontdekken. Dat is niet de woede over massa-immigratie, al dan niet verholen racisme, de verhouding tot Brussel, of what have you.
Ik verbaas me over het afnemend vermogen te relativeren, te schikken en te plooien. Dat is een belangrijke democratische vaardigheid, die teloor is gegaan in de verhoudingen tussen Democraten en Republikeinen, de coalitie en oppositie in ons parlement, als ook in de gemeenteraad van Overbetuwe.
Heb ik een antwoord? Een conclusie? Neen, ik nodig slechts uit tot mee verbazen. Maar dat schijnt een invitatie te zijn, die boosheid opwekt. Sargasso, de broedplaats voor nieuwe gedachten en denkwijzen?
Ik vind het altijd fijn dat Tom van Doormaal nog even toelicht waarom zijn stukje bepaalde ‘aardigheid’ bevat en iedereen die tot een andere conclusie komt toch voornamelijk te dom is om de juiste gevolgtrekkingen te maken. Het ligt aan de koppenmakers, aan de lezers en de reacties, aan de kiezers en de populisten… maar toch never aan de tekst van Tom van Doormaal, en eigenlijk ook niet aan de arme politici die toch zo hun best doen.
Overigens ga je nog steeds niet in op de reacties zoals #9, terwijl dat volgens mij het wezenlijke is. Jij verwacht dat we moeite doen om je stukken te volgen, wij moeten geprikkeld worden tot nadenken en verbazing. Maar zelf ga je op geen enkele manier ooit mee in de visie van anderen, om jezelf te verbazen vanuit een ander perspectief dan het jouwe.
Tja, Inca, van mij hoef je niet te reageren, hoor. Ik gaf al aan dat ik niet klaagde over de kop, want iedereen kon lezen dat het ging over de woede bij de volksvertegenwoordigers.
Wat reactie 9 betreft: daar ging ik niet op in, omdat hij niet erg in de buurt van mijn onderwerp komt, net zo min als de massa-immigratie van H-pax.
Natuurlijk, alles hangt met alles samen. Natuurlijk, de neo-liberale roof maakt mij ook woedend. Maar vermogen tot blijvende woede ontbreekt mij.
Waar heb ik overigens invoelend geschreven over arme politici, die zo hun best doen? Ik kan wel meer gaan opschrijven maar ga je dan beter lezen? Ter vermijding van misverstand: ik vind de politici over het algemeen een deerniswekkend gezelschap.
Ik heb geen ironieteken aangetroffen, maar ik vind racisme een serieus te nemen verwijt. Het schouderophalen bevalt me niet. Gisteren publiciteit van een Amnesty-onderzoek over politiegedrag. Ik heb de Bijlmer zwart zien raken door subtiel en openlijk racisme. Ik werkte daar een jaar of veertig geleden.
Ik ben graag wellevend naar iedereen, die iets vindt, maar het probleem is dat ik ook goede gronden heb iets te vinden en zelden zonder goede fundering schrijf.
@25: “het probleem is dat ik ook goede gronden heb iets te vinden en zelden zonder goede fundering schrijf.”
Het probleem is dat ik er niet in geslaagd ben dat te ontdekken.
´Wat reactie 9 betreft: daar ging ik niet op in, omdat hij niet erg in de buurt van mijn onderwerp komt, net zo min als de massa-immigratie van H-pax.´
Dit is absurd en dwingt mij Andy Cap´s conclusie c 26 toe te treden.
e treden
@25, het moet inderdaad niet, ik doe het geheel vrijwillig. Kwestie van betrokkenheid bij de kwaliteit van de schrijfsels op Sargasso. Want ik vind je stukjes onder de maat van Sargasso (slecht afgewerkt), maar nog veel vervelender vind ik de volstrekte minachting voor de lezers die je keer op keer op keer tentoonspreidt. Het doet wat mij betreft afbreuk aan de kwaliteit van Sargasso als geheel.
Maar goed.
Eerst dat racismemisverstand uit de wereld helpen. Ik ben beslist niet iemand die daar schouderophalend over is. Ik neem het verwijt van de EU en de Ombudsman ernstig en vind het kwalijk hoe snel we in ons land gigantisch onbehoorlijk zijn naar mensen met (vermeende) buitenlandse afkomst.
Het is houtman die zijn schouders erover ophaalt, want het verwijt zou volgens hem alleen maar komen van de EU (en de EU is de bron van alle kwaad volgens houtman). Ik reageer daarop dat het verwijt ook komt van diverse andere kanten – ombudsman, mensen die er last van hebben, mensen die het in hun werk of omgeving constateren. Maar die worden allemaal genegeerd want voor de betere racistische onderbuiker ‘hardwerkende nederlander’ telt alleen de mening van mede-pvv’ers, mede-vvd’ers en soms die van een handjevol sgp’ers.
En da’s heel gek: als je dan in die omgeving gaat vragen of racisme een probleem is in Nederland, zeggen die allemaal nee!
Eea was gegoten in een licht-sarcastische stijlvorm, en had je als lezer mogelijk kunnen prikkelen om zelf na te denken over de interpretatie van die reactie. We moeten de lezer niet alles voor gaan kauwen, wel?
Verder: je hebt het ineens over woede bij de volksvertegenwoordigers. Eh… wat? Dat had iedereen kunnen lezen? Als jouw stuk daarover zou moeten gaan, dan is dat bepaald niet uit de verf gekomen. En ik weet, dat is ongetwijfeld de schuld van de lezer, maar toch.
Daarnaast zeg je dat je niet ingaat op @9 omdat het niet gaat over je onderwerp, net zo min als HPax. Maar op HPax ga je nou juist wel in. Dus dat klopt niet helemaal.
En ja, ik kan de stukken negeren, dat doe ik ook met regelmaat, maar ik vind het afbreuk doen aan Sargasso als geheel als het een platform biedt aan slecht uitgedachte wollige nietszeggendheid, waarbij steevast de lezer nog een trap na krijgt omdat wij niet in staat zijn om de ‘aardigheid’ of de ‘goede fundering’ van de stukken niet te herkennen.