Sinds enkele weken woedt in de Verenigde Staten een hevig debat over martelen, nadat de regering van Obama memo’s had vrijgegeven waaruit bleek dat marteltechnieken zoals waterboarden op grote schaal waren toegepast. Van de ene kant is Obama onder vuur komen te liggen omdat hij de nationale veiligheid zou schaden, omdat deze zogenoemde ‘enhanced interrogation techniques‘ zeer bruikbare en nuttige informatie zouden hebben opgeleverd. Van de andere kant kwam kritiek op het besluit daders niet te vervolgen. Hoewel de Republikeinen weliswaar in een merkwaardige spagaat komen door te zeggen dat een beetje water in je gezicht nooit martelen kan zijn, maar tegelijkertijd te beweren dat dit soort keiharde ondervragingstactieken nodig zijn om informatie te krijgen, weten ze het debat wel slim te framen. Terwijl martelen gewoon niet aan de orde zou moeten zijn, gaat het debat toch veelvuldig over effectiviteit van deze technieken. Oud-vice-president Cheney heeft bijvoorbeeld gevraagd om CIA documenten, waaruit de ‘positieve’ resultaten van martelen moet blijken, vrij te geven.
“Gevangenen zijn doodgemarteld”
Mensenrechtenonderzoeker en journalist John Sifton zette deze week het debat helemaal op scherp: op basis van zijn onderzoeken concludeert hij dat martelen in tenminste enkele tientallen gevallen heeft geleid tot de dood van gevangenen. Daarmee hebben de Verenigde Staten zich schuldig gemaakt aan moord. En waar marteling wellicht soms juridisch lastig af te bakenen is, ligt dat bij moord anders. Dat is niets anders dan dat mensen zich schuldig maken aan acties die de dood tot gevolg hebben. Een recent rapport (.pdf) van de Armed Services Commissie heeft bevestigd dat in enkele gevallen de dood van gevangenen te wijten valt aan het gebruik van door de regering goedgekeurde martelmaatregelen.
Top van de regering nam besluit tot martelen
Uit een ander recent door Attorney General Eric Holder geopenbaard rapport (.pdf) van de Senaatscommissie voor Inlichtingen blijkt ook onomstotelijk dat men tot op het hoogste niveau in de regering op de hoogte was van de beslissing om deze marteltechnieken te gebruiken. Onder andere Condoleezza Rice, toen nog National Security Advisor, en vice-president Cheney waren nauw betrokken bij de vergaderingen waarin het gebruik van deze marteltechnieken werd toegestaan. Opvallend is ook dat deze vergaderingen plaatsvonden lang voordat de memo’s geproduceerd werden waarin de legaliteit van deze technieken verdedigd werd. Die juridische memo’s zijn overigens de documenten die door Obama vrijgegeven zijn.
Juridische memo’s zijn ondermaats
Ondertussen legt het Ministerie van Justitie de laatste hand aan een rapport waarin de opstellers van die juridische memo’s zwaar onder vuur komen te liggen. Zij zouden een gebrek aan kwaliteit en professionaliteit hebben vertoond. Het rapport suggereert onder andere dat sommige van de documenten zijn opgesteld als onderdeel van een poging om mogelijk criminele gedragingen achteraf in te dekken. Niet geheel onverwacht doen de betrokken juristen verwoede pogingen de conclusies verzacht te krijgen.
Amerikaanse regering heeft mensen vermoord
Kortom, alles je dit alles bij elkaar veegt ontstaat een tijdslijn waarbij de top van de Amerikaanse regering betrokken was bij een besluit tot het toestaan van martelen. Het toestaan van dit beleid heeft geleid tot de dood van verschillende gevangenen. Hier is feitelijk sprake van moord. Voor dit beleid had de regering geen enkele juridische basis. Deze basis is pas achteraf tot stand gekomen en lijkt enkel geschreven om recht te praten wat niet recht te praten viel. Met deze onderbouwing in de hand is het beleid voortgezet, wat geresulteerd heeft in nog meer doden. Los van de juridische houdbaarheid van het martelen is in deze gevallen nog steeds sprake van moord.
De facto kan je stellen dat de leden van de voormalige Amerikaanse regering ten minste verdacht kunnen worden van het medeplichtig zijn aan de moorden van enkele tientallen gevangenen doordat zij willens en wetens hebben ingestemd met een beleid dat criminele elementen bevatte, waarna zij actief pogingen hebben ondernomen dat beleid te decriminaliseren. Je begrijpt ineens waarom Bush het Internationale Strafhof nooit heeft willen erkennen.
Reacties (6)
Heel goed om dit alles eens bij elkaar te zetten. Al mijn ergste vermoedens worden hiermee helaas bevestigd en, wat nog veel erger is, mijn ergste vermoedens waren nog te zachtaardig. Ik had tenminste nog verwacht, dat ze van de gevaren van hun martelmethodes goed op de hoogte waren en steeds net op tijd de ‘ondervraging’ zouden onderbreken om doden te voorkomen. Dat blijkt nu dus ook niet het geval te zijn geweest, waardoor ze dus op het niveau van de ergste Zuid-Amerikaanse of communistische dictators bevinden.
Dat m.n. Dick Cheney hierbij de spin in het web was, wordt inmiddels ook steeds duidelijker, net zoals het steeds duidelijker wordt, dat hij nu probeert de schuld in de schoenen van Condoleeza Rice te schuiven. Rice is ook wel een harde tante, maar wie denkt, dat een donker gekleurde vrouw veel te vertellen heeft in ultra-conservatieve kringen in de VS, is niet goed geïnformeerd.
De afloop kennen we ook allemaal al. Geen van de verantwoordelijken zal zich hiervoor ooit voor de rechter hoeven te verantwoorden. Dat gebeurt alleen met oorlogsmisdadigers, die hun oorlog verloren hebben. In dit soort gevallen hoop ik af en toe toch stilletjes wel dat god en de duivel toch bestaan…
Goed stuk, het geeft goed het debat in de VS weer over martelen, op basis van de tot nu toe bekende feiten. Te vaak is wat daar in de Nederlandse media van overblijft slechts een weergave van het mainstream debat in de VS, vol met eufemismen als ‘stevige ondervragingstechnieken’ en ‘de democraten zeggen x, de republikeinen zeggen y’. Dat x waar is en y niet, wordt er niet bij vermeld.
Overigens, als het gaat om de martelsheikh in Abud Dhabi hebben de media (en ook de Amerikaanse regering) ineens veel minder moeite met te zeggen waar het op staat, en te eisen dat de daders vervolgd worden.
@Pedro: zelfs deze blogpost is nog voorzichtig. Er zijn meer dan 100 gevangenen onder dubieuze omstandigheden overleden (waarvan dus van enige tientallen de dood redelijk zeker te herleiden valt tot de behandeling). Er zijn op dit moment nog enige tientallen gevangenen kwijt. Kwijt en de zin dat niemand weet waar ze zijn, en de laatste plaats waar ze zijn gesignaleerd was in handen van de CIA. De onlangs overleden al-Libi behoorde ook tot deze groep. Meer van deze mensen zijn waarschijnlijk overleden.
Het zou mooi zijn als de hoofdverantwoordelijken aangepakt gaan worden.
In 2002 heeft een Amerikaanse legerarts al geconstateerd dat twee gevangen zijn doodgemarteld in Bagram.
@3
Ja, dat klopt. Her en der waren allerlei losse gevallen bekend. Maar wat wel belangrijk is, is dat dit soort zaken nu vermeld worden in rapporten die door de Senaat opgesteld zijn. Ze zijn daarmee een stuk “officieler” geworden. Ook de rol van de afzonderlijke leden van de regering wordt steeds verder ingevuld.
Het trieste is dat hoe verder het beeld wordt ingevuld, hoe duidelijker het wordt hoe rot de regering-Bush echt was.
Obama is net als Bush gewoon in dienst van de CIA. Dat zie je aan de wijze waarop Guantanamo nog steeds een tribunaal houdt, de Patriot Act voort blijft bestaan, geen gevangenen van Guantanamo welkom in de VS zijn, geheim agenten en leger people die martelden door presidenstebesluiten worden beschermd, geen foto’s van de martelingen worden vrijgegeven, de oorlog in Afghanistan voortduurt, en Irak dat pas over enkele jaren door het leger verlaten wordt. Het moge duidelijk zijn dat Obama ook een marionet is.
@5: Ja, hij heeft al meer dan honderd dagen gehad en de wereld is nog niks verandert!