GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Dit maal voor Sacha Prins. Hij studeerde in 1995 af aan de TU te Eindhoven en is sinds 1996 betrokken geweest bij verschillende succesvolle dot-com ondernemingen. Deze column verscheen eerder op Autoblog.nl
Transport en privacy leven tegenwoordig op gespannen voet met elkaar. Je onopgemerkt fysiek verplaatsen is er niet meer bij. Sinds 11/9 wordt voor elke intercontinentale vlucht letterlijk je doopceel gelicht, maar ook het dagelijkse busritje is binnenkort niet meer anoniem.
Zoals je wellicht weet is men in Nederland druk doende om de ov-chipkaart in te voeren. Na de proefkonijnen Rotterdam en Amsterdam is straks heel Nederland aan de beurt, wat zal betekenen dat het anoniem reizen met openbaar vervoer niet zonder meer mogelijk is.
In de auto is het niet veel beter. Met de reguliere trajectcontroles weet The Man precies wie waar rijdt omdat iedereen gescand wordt, dit in tegenstelling tot de standaard flitskasten waar alleen de overtreder geregistreerd wordt.
Eurlings
Zodra de op handen zijnde kilometerheffing van kracht wordt zal op het gehele wegennet actief gescand worden wie waar wanneer reed. De rechtvaardiging zal zijn voor het entree heffen van onze mooie doch overvolle (en reeds via belastingen afbetaalde) wegen, maar ondertussen wordt je wel structureel in de gaten gehouden. Prof. Dr. Eurlings kan weliswaar nu garanderen dat je privacy niet in het geding komt, maar we weten allemaal dat politici in het algemeen (waar is mijn kwartje Kok?), en verkeersministers in het bijzonder er niet om bekend staan de meest betrouwbare beloftes te maken.
En nu ook blijkt dat speciaal aangestelde medewerkers van de fiscus met hun flitsauto?s daadwerkelijk staan te posten bij de lokale bouwmarkt om je kilometeradministratie onderuit te schoffelen, is duidelijk dat elke uithoek van het wegennet in de gaten wordt gehouden.
Veroordelers
Begrijp me goed, ik ben er helemaal voor om belastingontduikers op te sporen en te veroordelen. Ik ben er helemaal voor om roekeloos rijgedrag aan te pakken en om zwartrijden onmogelijk te maken. Als terrorisme aangepakt kan worden door reizigers van vliegtuigen te screenen dan stap ik ook geruster in die kist.
Maar heiligt het doel de middelen? Anders gezegd, ben jij bereid om voor veiligheid en rechtvaardigheid al je privacy op te geven mocht je je verder willen verplaatsen dan van de voordeur naar je brievenbus? Bedenk je wel dat ook je telefoon en internetgegevens (de bewaarplicht) waarschijnlijk binnenkort opgeslagen worden zodat niet alleen je fysieke, maar ook je digitale verkeer voor het nageslacht opgeslagen wordt voor het welzijn van de maatschappij. En de maatschappij dat ben jij, dus het is voor je eigen bestwil.
Vingerafdruk
Als je dan ook nog te horen krijgt dat je vingerafdruk in een database gaat worden opgeslagen die voor politie en justitie toegankelijk wordt op het moment dat het hen uitkomt, dan kun je alleen nog maar concluderen dat de privacy de laatste 5 jaar ten nadele is veranderd.
Nuchtere zielen willen nog wel eens roepen: Als je niks te verbergen hebt, dan heb je toch ook niks te mopperen met deze nieuwe maatregelen? Tja, probeer je daar maar eens tegen te verweren. Verweer impliceert op die manier schuld (aan wat dan ook).
Seks-escapade
Maar als ik met mijn vriendin een wilde seks-escapade heb op mijn balkon of in het bos dan wil ik ook niet gecontroleerd worden door camera toezicht of anderszins, ook al doen we niks verkeerd. Het idee om me letterlijk vrij en zonder structureel gade geslagen te worden te kunnen bewegen voelt aan als een grondrecht. Zeer binnenkort wordt dat een illusie: het internetverkeer waarin we afspreken om wilde seks te hebben ligt vast. Onze afzonderlijke reis (ik in de auto, zij met OV) naar het bos ligt vast. Onze vingerafdrukken op de condoomverpakking liggen vast en met een beetje pech krijgen we een fiscale naheffing omdat de verschillende kilometer-declaraties niet in de haak waren.
Hoe ver moet dit gaan? Staan de regels in dienst van de burger, of leeft de burger in dienst van de regels? De laatste jaren lijken de regels het te winnen van de burger in de zin dat niet de regels en toezicht versimpeld worden, maar dat de burger steeds meer anonieme bewegingsvrijheid inlevert.
Reacties (4)
En op nu.nl. Goed stukje van Mr zure autorijder overigens. Maar ik wil wel op een denkfout wijzen. Bij verkeer wordt steevast gesteld dat ‘de belastingbetaler’ al voor het asfalt heeft betaald en dus vooral niets meer mag betalen.
Bij OV is het ongeveer hetzelfde, de belastingbetaler heeft er voor betaald, maar mag die rekening nog eens betalen. Een maand reizen met OV is ongeveer evenveel als een jaar autobelasting.
Heel kort door de bocht, maar volgens mij wordt het nog wel eens vergeten. We zouden bv ook een Frankrijk-model kunnen gaan gebruiken met tol…
Edit redactie: de auteur prefereerde bovenstaande link.
“Zodra de op handen zijnde kilometerheffing van kracht wordt zal op het gehele wegennet actief gescand worden wie waar wanneer reed”. Kijk, dat vind ik nu zo vreemd. Als iedereen zich netjes aan de regels houdt, zullen er nauwelijks nog files zijn, maar wie zich aan de toegestane maximumsnelheid houdt, haalt vrijwel alleen vrachtwagens in en wordt door bijna alle andere personenauto´s voorbij gereden. En die wordt voor flitspalen, waar hij toch al geen problemen mee heeft, gewaarschuwd door de opflikkerende remlichten van zijn medeweggebruikers, die daarmee op een drukke dag weer een file aan het creëren zijn.
Of die netjes op tijd invoegen als ze het bordje ´vanaf hier invoegen´ zien staan en dan voorbijgeflitst worden door de mensen, die per se zo lang en zo hard mogelijk door willen rijden om op het eind van de invoegstrook hun auto met geweld tussen de andere auto´s in te knallen, en wiens grootste voorliefde lijkt te zijn de anderen te dwingen voor hen af te moeten remmen , in plaats van hun snelheid aan te passen en normaal in te voegen. En wat gaan we daar aan doen?
We gaan iedereen mee laten betalen aan de chaos, die door hen veroorzaakt wordt, met een systeem, dat iedereen in de gaten kan houden. Dat systeem kan dus heel eenvoudig ook gebruikt worden om er voor te zorgen, dat iedereen iedere keer dat hij (soms ook wel zij) te hard rijdt een bekeuring krijgt. De 80km zones rond de grote steden bewijzen, dat als bestraffing zeker is, iedereen zich plotseling wel aan de snelheidslimieten kan houden. En op plaatsen waar niet iedereen zo hard mogelijk naar de 80km zones rijdt, om daar hard op de rem te kunnen trappen, levert dat ook een duidelijke vermindering van het aantal files op.
Het consequent uitdelen van boetes is dus een veel betere methode om files te bestrijden dan een kilometerheffing, die voor de meeste mensen gewoon door de baas betaald gaat worden en waar ze dus helemaal niets van merken. Zo meteen hebben we het systeem, waarmee dat gerealiseerd kan worden, maar wordt het ingezet om iedereen te laten betalen. En dan is het dus geen maatregel tegen filebestrijding, maar een doodgewone financiële maatregel.
Kleine correctie op de tekst: Camiel is Ir., niet Dr. of Prof.
@Basszje:
Die denkfout waar jij mij op denkt te betrappen is betrekkelijk: Voor OV-gebruik betaal je oa. voor (onderhoud van) materieel, personeel en infrastructuur (de lopende kosten), vandaar dat je er best aardig voor moet betalen bij gebruik. Dat de boel al is aangelegd door de belastingbetaler is juist, maar er komt dus nog meer bij kijken. En dat dure treinkaartje dekt de kosten niet eens. Drie maal raden wie de rest van de kosten betaalt…
Bij de wegen zijn er natuurlijk na de aanleg ook de lopende kosten, maar daar wordt de (al dan niet zure) automobilist ook flink voor gepakt met wegenbelasting en benzine accijnzen die ruim voldoende zijn voor het beheren van de weg. Zo ruim zelfs, dat 80% van het geld dat de automobilist opbrengt wordt gestoken in zaken die niks met autorijden te maken hebben (zoals OV, of gratis schoolboeken).
Het Franse model is dus niet van toepassing op de (bestaande) wegen. In Frankrijk (en andere landen) zijn de wegen daadwerkelijk door de bedrijven die die wegen exploiteren aangelegd (met heeeele lange financieringstrajecten). Voor nieuwe wegen zou men dat kunnen overwegen in NL. Ware het niet dat, zoals gezegd, de automobilist al genoeg financiert in dit land en slechts een klein deel van zijn ‘gebruikskosten’ terug ziet in herinvestering in het product waar hij voor betaalt.