7 moderne plagen – 7: deskundologen

Ik weet niet wanneer het ooit begonnen is, maar op een gegeven moment heeft een hoofdredacteur bedacht dat het veiliger is de grootste onzin door een externe kracht op te laten dissen. Misschien gaat Chriet Titulaar wel met de eer strijken. In de tijd van de eerste maanlandingen (ik zeg eerste want ze schijnen op herhaling te willen, tenzij Obama er een stokje voor steekt) had men bij de NOS ineens behoefte aan een deskundiger uitstraling. Misschien dat de kijker het hele circus niet zou geloven als de toen nog jonge Harmen Siezen het in z’n eentje zou presenteren.

Aldus verscheen de bebaarde sterrenkundige uit de noordelijke spreidingsgebieden in beeld, die de eindeloze aanloop naar de eerste voetstap op de maan aardig vol wist te lullen met nog kleinere feitjes dan we al uit de Panorama hadden opgelepeld. In de VS kende men dit verschijnsel ongetwijfeld al langer, maar hier te lande werd toen nog geen buitenlandse tv gekeken (België en Duitsland kun je geen buitenland noemen). Begrijpelijk want in de context van non-stop televisie is het van belang elk onderwerp zo veel mogelijk uit te melken en zelfs een Amerikaan zou er aanstoot aan nemen als één en dezelfde persoon dat zou doen.

Het verschijnsel waar ik op doel is het overal met de haren bijslepen van zogenaamde deskundigen, beter bekend als deskundologen. Opvallend aan deze deskundologen is dat ze meestal zo’n amateuruitstraling hebben. Bij de eerste golfoorlog had ik sterk het idee dat ik op grond van mijn ervaring met Airfix soldaatjes in mijn kindertijd een zinvoller kijkje in de strategische keuken van de strijdende partijen had kunnen geven dan de opgetrommelde, zelfbenoemde defensiedeskundigen.

Het toppunt van tenenkrommend geouwehoer trof je in juni volop op tv aan: al die voor-, tussen-, en nabeschouwingen over het EK. Het lijkt wel of er elk voetbalkampioenschap meer deskundigen opgetrommeld worden om het onzegbare te zeggen. Het is eenvoudig toch, de bal is rond, de wetten van Newton zijn gewoon van toepassing en er zijn eenvoudige regels. Zelfs ik kan het volgen. Waarom kun je er dan zo lang over door lullen? Dit is het gevoel dat ik vaak krijg bij de deskundigen die aanschuiven op televisie.

Waarom presenteert men niet gewoon het degelijke onderzoekswerk van de redactie met ferme voorleesstem en vol zelfvertrouwen. Die mensen werken er toch niet voor niks. En ga je dan een keertje op je bek, dan heb je meteen weer een item, kan in de komkommertijd zelfs handig zijn. Het begint een beetje op de krantenwereld te lijken waar nu zo veel columns verschijnen dat er voor het nieuws bijna geen plaats meer is.

Geef mij maar een journaal met een zelfverzekerde nieuwslezer die de feitjes, meningen en toelichtingen presenteert alsof hij/zij het zelf heeft uitgevonden. En als er dan persé iets van interactie moet plaatsvinden in de studio, ga dan met twee presentators werken, waarbij de een bijv. het nieuws kan voorlezen en de ander een stukje toelichting kan ophoesten. Maar haal er alsjeblieft geen deskundologen bij, dat haalt de cadans uit het nieuws. Kortom: deskundigen zijn van alle tijden, maar deskundologen zijn een moderne plaag.

Tekenwerk natuurlijk van Crachàt. Ippekrites zou zo onderhand eens terug moeten zijn van vakantie.