Weer onzincijfers asielzoekers Teeven

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

ANALYSE - Met dank aan de journalistiek.

Staatssecretaris Teeven kwam afgelopen zaterdag in Met het Oog op Morgen met cijfers over asielzoekers. Het gesprek en de berichtgeving daarover was weer slecht. Ondanks een kwartier praten, is Teeven niet gevraagd hoeveel asielzoekers er dit jaar naar ons land komen noch hoeveel volgend jaar. Niettemin berichten veel media daarover, inclusief de eigen NOS. Teeven heeft het echter niet over de komst van asielzoekers gehad, wel over de opvang.

CDA’er Haersma Buma zei in Buitenhof een paar weken geleden dat de huidige instroom hem deed denken aan de jaren negentig. Mooie gelegenheid om wat dieper in te gaan op die cijfers.

De aantallen asielzoekers.

Bij het kijken naar de aantallen asielzoekers moet je twee dingen onderscheiden: de opvangcapaciteit van COA – Centrale Opvang Asielzoekers – in hun asielzoekerscentra (AZC’s) en het aantal asielzoekers komende uit het buitenland die een verblijfsvergunning asiel aanvragen – de zogenaamde eerste aanvragen.

Dit zijn cijfers die maar al te vaak door elkaar worden gehaald. Asielzoekers komen in de opvang en stromen uit bij afwijzing van de aanvraag of bij toekenning. Ook is er een gedeelte – ik meen 2.000 – dat bij afwijzing wordt opgevangen omdat er minderjarige kinderen bij zijn. Aan het aantal mensen in de opvang kan je niet het aantal asielzoekers afleiden dat naar Nederland komt.

Figuur 1, hieronder, gaat over de cijfers vanaf 1980. Het zal u misschien verbazen, maar we weten niet precies hoeveel asielzoekers er naar ons land zijn gekomen. We telden namelijk voor het belangrijkste deel geen mensen maar het aantal ingevulde formuliertjes. Eén asielzoeker kan meer dan één aanvraag indienen. De voorwaarden waaronder dat eventueel mag gebeuren, zijn in de loop der tijden verscherpt, maar bijvoorbeeld in 2012 was het aantal ingevulde formuliertjes maar liefst een derde hoger dan het aantal mensen.

Dat totaal aantal aanvragen heet in ambtenarentaal de asielinstroom en dat aantal wordt gepresenteerd door de IND en onmiddellijk door pers en politiek vertaald als het aantal asielzoekers dat naar ons land komt. Zeer misleidend, maar ik moet zeggen dat de IND haar leven dit jaar wat lijkt te hebben verbeterd en nu vaker eerste aanvragen als cijfer noemt. Eerste aanvragen kan het best vertaald worden als aantal mensen dat naar ons land komt. Althans dat was zo tot 1 april, maar daarover straks.

De cijfers in figuur 1 zijn inclusief de zgn. nareis. Dat zijn familieleden van asielzoekers die naar ons land mogen komen nadat de referent in Nederland een verblijfsvergunning heeft gekregen.

f1
 
Het is een beetje gefriemel op het eind van de periode, maar het is minder erg dan het lijkt.

Totaal aanvragen – dus eerste aanvragen plus tweede en vervolgaanvragen – is de blauwe (stippel)lijn. Daarvan zijn er cijfers vanaf 1980. In 1994 kwam hun aantal uit op 52.575. Het is het enige jaar dat het totaal aantal formulieren boven de 50.000 uitkwam, maar het is onwaarschijnlijk dat het aantal mensen – ondanks wat vaak wordt geroepen – ook kwam. In 2013 kwam het totaal aantal aanvragen uit op 17.190.

Pas sinds 2007 wordt in Nederland het aantal eerste aanvragen geregistreerd – oranje lijn – en dat was alleen maar omdat de EU dat wilde. Die oranje lijn komt uit op 14.395 formulieren voor 2013. Dat scheelt maar liefst 2.800 met het totale aantal formulieren.

De groene lijn is een schatting eerste aanvragen 2000 tot en met 2006 die de IND heeft gemaakt.

Er zijn cijfers tot en met september van dit jaar en gedeeltelijk van oktober. Op grond daarvan heb ik een schatting gemaakt van het totaal aantal aanvragen voor dit jaar en het aantal mensen en kom op 33.000 aanvragen, waarvan 29.500 eerste aanvragen. Dat is inclusief nareis. De laatste mij bekende schatting van de IND is die van mei en toen er 65.000 mensen naar ons land zouden komen.

U heeft het goed begrepen: in ieder geval voorafgaand aan 2007 weten we niet goed hoeveel asielzoekers naar ons land zijn gekomen. Hoeveel mensen er naar ons land komen, is wel het eerste dat we willen weten, zou je zo zeggen. En dan natuurlijk ook hoeveel daarvan weer een verblijfsvergunning hebben gekregen, maar ook dat weten we niet.

Ook het CBS met behulp van de registraties van het GBA (bevolkingsregister) en de IND helpt ons daarbij niet. Wat we wel bijvoorbeeld weten, is hoeveel mensen afkomstig uit een bepaald land op 1 januari van een jaar officieel in ons land wonen, maar dan ook maar vanaf 1995.

Systeemverandering. De nareis.

Een asielzoeker die een verblijfsvergunning heeft gekregen, mag zijn partner en kinderen laten overkomen. Daarvoor moet een zogenaamde machtiging voor voorlopig verblijf (MVV) worden aangevraagd, een soort visum. Voordat deze wordt afgegeven, wordt uitvoerig getoetst of de nareis in aanmerking komt voor een verblijfsvergunning.

Nadat de MVV is afgegeven, mag de nareis naar Nederland komen en tot 1 april van dit jaar werd dan een aanvraag voor een verblijfsvergunning ingediend. Dat was dus dubbel werk. Nu hoeft er geen verblijfsvergunning meer te worden aangevraagd, maar wordt die op grond van de MVV direct afgegeven. Minder bureaucratie is natuurlijk prima, maar de consequentie is dat er minder eerste aanvragen zijn dan dat er mensen naar ons land komen. Eerst zijn de aantallen dus te hoog en nu te laag.

Nu ben ik blij dat de nareis duidelijk is afgesplitst, want die aantallen waren volstrekt onduidelijk en dat was een belemmering bij analyse. Er was echter niets op tegen geweest om voorlopig afgegeven verblijfsvergunningen van nareis te tellen bij eerste aanvragen zodat er een eenduidig cijfer vanaf 2007 zou zijn. Midden in een jaar een andere telling invoeren, vind ik echt idioot. Dat had dus best anders gekund. Diep in de krochten van de IND zijn er wel cijfers van die nareis te vinden en ik gebruik die dan ook om het aantal eerste aanvragen van de IND (CBS) daarmee op te hogen zodat er geen trendbreuk ontstaat.

Wat kunnen we in de toekomst verwachten?

In april en mei van dit jaar kwam er onverwacht een flink aantal Eritreeërs naar ons land. Teeven sloeg groot alarm: ‘er was sprake van een ombuiging van de asielstroom binnen Europa.’ Dat op het moment dat Teeven op 13 mei begon te roepen er al een kentering zichtbaar was, verzweeg hij. Hij liet een getal van 65.000 asielzoekers vallen die dit jaar naar ons land zouden komen. Ik heb al uitvoerig over de onzin van dat cijfer geschreven.

Het volgende figuur laat het aantal eerste aanvragen (inclusief nareis) zien:

f2
 
Alle maanden zijn inclusief nareis. Voor de maand oktober heb ik die geschat. De maanden november, december zijn het gemiddelde van het derde kwartaal.

Duidelijk is een piek te zien in april, mei en een constant hoog niveau in de maanden daarna. Hoog in ieder geval voor wat we de afgelopen jaren gewend zijn.

Om instroom beter de te kunnen analyseren heb ik 2014 gesplitst in figuur 3.

f3
 
Ik heb voor dit jaar drie groepen gemaakt: Eritreeërs, Syriërs en overig. Een rode lijn bij overig inclusief Syrië gemaakt, want daar hebben we in de toekomst mee te maken. Ik heb tevens de nareis meegenomen in de cijfers (oktober geschat).

De groep ‘overig’ groeit in het geheel niet. Dat is een belangrijke constatering. De situatie is, in tegenstelling tot wat bijvoorbeeld Buma beweert, toch wel anders dan in de jaren negentig. Nu komt uit maar één land, Syrië, de belangrijkste toestroom. Tijdens de jaren negentig waren dat meer landen. Het land waarvandaan de meeste asielzoekers vandaan kwamen in 1994 was Joegoslavië en hun aandeel was toen 25%. Het aandeel Syriërs nu is 60-70 procent.

Nederland had sinds begin van deze eeuw maar weinig asielzoekers in verhouding tot de rest van Noordwest-Europa. Dat kwam door het strenge beleid waardoor ons land niet aantrekkelijk is voor mensen die geen sterk vluchtverhaal hebben. Daardoor is ons toekenningspercentage, paradoxaal genoeg, hoog. Ik heb daarvan een analyse gemaakt die dat bewijst.

Politici en media hebben dat hoge toegangspercentage aangegrepen om ons land aan te prijzen als het land waar je zo asiel kan krijgen. Zie bijvoorbeeld deze onzin van CDA’er Gualthérie van Weezel. Ook de PVV bij monde van Fritsma roept constant dat het in Nederland een makkie is. Dat ondanks die enorme reclame voor Nederland als bestemmingsland voor asielzoekers er geen toename is van buiten Syria, is dan ook een klein wonder.

Vervolgens moet Teeven in de Tweede Kamer gaan uitleggen dat Nederland helemaal niet soft is en dat je de cijfers helemaal niet zo moet uitleggen, want landen binnen de EU zijn moeilijk te vergelijken. Dat is ook een van mijn conclusies, maar waarom komt de IND dan zelf met die onzincijfers? Dus aan de ene kant heb je de IND die onzincijfers produceert en aan de andere kant Teeven die dat weer ontkracht. Het zijn spelletjes.

Mijn grootste bezwaar tegen wat Buma zegt, is dat je het aantal asielzoekers gedurende een paar maanden gaat vergelijken met een instroom van een heel decennium. Dat is echt te kort.

Het is duidelijk dat de toevloed uit Eritrea een eenmalig iets was en niet heeft geleid tot een structurele toestroom. Dat blijkt helemaal als je de cijfers van Eurostat analyseert. Syrië is een ander verhaal. Het is daar natuurlijk een puinhoop. De opvang, bijvoorbeeld in Turkije, is voor een beperkte groep goed, maar voor het grootste deel bijzonder slecht. Nederland kan dan wel roepen dat het veel beter is dat asielzoekers in de regio worden opgevangen, maar dan zal ze en de rest van Europa toch echt meer moeten doen aan de mogelijkheden tot opvang aldaar.

Wat het betekent voor de aantallen volgend jaar? Geen idee.

Teeven bij de NOS

De NOS schrijft een uur na de uitzending (28 min) met Teeven: ‘Het aantal asielzoekers in Nederland stijgt volgend jaar opnieuw fors.’

Teeven spreekt zich daar echter niet over uit. Het wordt hem ook niet gevraagd. Een kwartier uitzending, maar de vraag hoeveel asielzoekers dit jaar naar Nederland zullen komen en hoeveel volgend jaar, werd niet gesteld. Wel zei Teeven dat er 29.000 in de opvang zitten. Dat is merkwaardig want volgens COA was het aantal vorige week 24.500 en dat dat zou gaan stijgen met 4.500 tot eind volgende maand is wel uiterst onwaarschijnlijk. Temeer omdat de week daarvoor het aantal in de opvang voor het eerst sinds april is gedaald.

Volgens Teeven zou het aantal in de opvang volgend jaar – wetenschappelijk berekend volgens Teeven – 33.000 worden. Dat is dus een stijging met 4.000, maar het zegt dus helemaal niets over hoeveel asielzoekers naar ons land zouden komen. Andere berekeningen, volgens Teeven, gaan uit van 40.000. Nogmaals dat is dus opvang. In mei kwam Teeven met 65.000 nieuwe asielzoekers aanzetten voor dit jaar. De NOS vroeg niet of die 33.000 opvang door dezelfde mensen is berekend of komen die nu op 40.000? Het kan dus zo zijn dat als er nul mensen uitstromen uit de AZC’s dat dan het aantal nieuwe asielzoekers volgend jaar 4.000 is.

Hoe de NOS er nu bij komt dat volgend jaar het aantal asielzoekers gaat stijgen is mij dan ook een raadsel. Nu is de berichtgeving van de NOS over de aantallen asielzoekers zo ongeveer de allerslechtste van Nederland en dan ben je heel slecht. Ze kunnen zich beter uitsluitend met voetballen bezighouden.

In oktober halveerde bijna het aantal eerste aanvragen van Syriërs naar 860. Dat zie je ook gedeeltelijk terug in figuur 3. Gedeeltelijk omdat ik dus nareis meetel. In mei was een paar weken genoeg om tot een voorspelling van 65.000 te komen en nu wordt een halvering nog geeneens besproken.

Joop.nl komt aanzetten met ‘Het aantal vluchtelingen dat naar Nederland komt, gaat behoorlijk toenemen het komende jaar.’ Maar één reaguurder heeft het door dat opvang niet hetzelfde is als instroom.

Teeven klaagt in de uitzending er ook over dat Nederland op de zesde plaats staat qua aantal opvang asielzoekers uit Syrië in de EU. Klopt, maar Nederland is ook het op vijf na rijkste land.

Saldo opvangcijfers COA

Ik heb met behulp van tweets van COA berekend hoe groot de wekelijkse verandering is in het aantal mensen dat door de COA wordt opgevangen.

f4
 
Saldo opvang CO was gemiddeld, sinds week 16 in april, 284 mensen. Wat opvalt, is dat twee weken geleden het aantal mensen in de opvang voor het eerst is afgenomen met 150. Dat heeft COA vorige week woensdag getweet. Zou een mooie vraag zijn geweest voor de NOS nietwaar?

Het AD kwam twee maanden geleden met dit verhaal: ‘De laatste tijd komen wekelijks 800 vluchtelingen, vooral uit Syrië, de asielzoekerscentra in. Er gaan er zo’n 300 uit.’

In vier maanden tijd waren er slechts twee weken die een toename van meer dan 500 lieten zien. Voorts schrijft het AD dat er eind dit jaar 30.000 in de opvang zullen zitten. Volgend jaar zijn het er 48.000! Volgens Teeven zijn het er 29.000 en 33.000 (40.000?). Aanzienlijk minder dus. Voor een beetje journalist groot nieuws toch?

Die 48.000 is typisch een IND’tje: trends zien over een veel te korte periode. Ze zijn helaas wel gehandicapt want ze zien alleen lijnen omhoog gaan.

Conclusie

Het is niet te geloven hoe makkelijk het de staatssecretaris wordt gemaakt. Dat zal deze week wel niet anders zijn bij de behandeling van de begroting. Ondertussen stijgt de aversie in Nederland tegen vluchtelingen. De kwalitatief slechte berichtgeving is daar natuurlijk in belangrijke mate debet aan. Het slinkend aantal mensen – de christenen van het CDA ben je ook al kwijt – dat asielzoekers een goed hart toedraagt, zou eens na moeten denken over hun strategie.

En de Nederlandse journalistiek? Ach, laat maar.

Bronnen

Asielverzoeken; vanaf 1980 naar nationaliteit
Asielverzoeken; nationaliteit, geslacht en leeftijd
Asielverzoeken; nationaliteit, geslacht en leeftijd
Asielverzoeken; nationaliteit, geslacht en leeftijd
Asielverzoeken; nationaliteit, geslacht en leeftijd
Bevolkingsontwikkeling; herkomstgroepering en generatie
De Nederlandse migratiekaart tabel b6.1
Asylum Trends p. 8

Via flipvandyke.nl

Reacties (10)

#1 Flip van Dyke

Debat begroting MvJ eerste termijn nu aan de gang.
Aardig: interruptie Fritsma (PVV): 165.000 immigranten, MASSA-IMMIGRATIE
Gesthuizen (SP): En hoeveel emigranten zijn er.

Heb ik nog nooit als antwoord gehoord.

Fritsma: 40.000 asielzoekers volgend jaar! Tot 3x toe herhaald hij dat. Precies dus wat ik hier schrijf.

Jammer dat hij niet werd aangepakt.

  • Volgende discussie
#2 Flip van Dyke

Azmani (VVD) ‘Ze komen uit Afrika! Ze staan klaar!’ Gesthuizen: ‘Wie dan?’
Azmani: ‘Somaliërs’.

Jammer geen reactie Gesthuizen, maar dit zijn de cijfers asielzoekers Somalië: http://statline.cbs.nl/Statweb/publication/?DM=SLNL&PA=81478NED&D1=1&D2=0&D3=0&D4=31&D5=122,126,130&HDR=T,G4&STB=G1,G2,G3&VW=T
In het derde kwartaal 50. Dat zijn dus asielaanvragers en niet nareis.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 helena

Goed stuk wederom!
heb ik de heer Azmani echt horen zeggen dat als landen geen uitgeprocedeerde asielzoekers terug willen nemen dat ze dan geen ontwikkelingshulp zouden mogen krijgen? #chantage !

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Naveda

Wat een geweldige analyse weer. Super dat je dit zo uitspit telkens. Hier zouden zowel media als politiek echt hun voordeel mee kunnen doen. Ik denk dat ze dat ook best willen, maar journalisten en politici zijn soms lui.

Met excuses als je dit al had gedaan, maar mijn ongevraagde advies zou zijn om het naar de woordvoerders van de Tweede Kamerfracties te sturen. Ik doe dat af en toe op een ander terrein en ik kan je verzekeren dat dat werkt. Zeker als je op je timing let en het het weekend voor het debat verstuurt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Flip van Dyke

Dank @3, @4

@4 Ik heb wel eens geprobeerd om door te dringen tot de Tweede Kamer, maar dat gaat heel moeizaam. Ook anderen hebben het geprobeerd, maar zonder veel succes.

Het probleem is dat rechts het allang goed vindt. Roep maar massa-immigratie en het is prima.
Bij links zitten geen mensen die verstand hebben van cijfers. Kabinet Rutte I had bijvoorbeeld veel effectiever kunnen worden bestreden zonder de Dibi’s etc.

Links geeft rechts alle ruimte. Zij vinden zich veel te goed om zich bezig te houden met cijfers. Zij houden zich bezig met het menselijke leed.

Laatst was er een onderzoek met o.a. de vraag wat het percentage allochtonen in de bevolking was. Driekwart kwam met een (veel) hoger percentage. Mij verbaasde het niet.

De Nederlandse media is al in overgrote meerderheid volledig in handen van rechts. Die voeren constant propaganda.
Voor de rest kan men nog niet tot tien tellen. Er zijn in Nederland 15.000 journalisten, maar er is geen een fatsoenlijke journalist die gespecialiseerd is in migratie. Er zijn erbij die denken dat zij dat wel zijn, maar verhalen schrijven over menselijk leed heeft maar weinig met migratie te maken. Daarvoor moet je bijvoorbeeld tellen welk percentage van de immigranten uit vluchtelingen bestaat. Minder dan 10% de afgelopen 10 jaar. Oh ja, dit jaar kom je hoger uit: tussen de 15% en 20%.

Dat weet men niet. Het zou beter zijn als migratie gedaan zou worden door de economie redactie. Die kunnen wel tellen. Of iemand die gespecialiseerd is in demografie. Er is naast migratie zoveel te schrijven over de bevolking dat het een prima aanvulling voor de redactie is.

Dat gebeurt niet dus het is PVV 10 en de rest 0.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Ries

@5 als het niet lukt bij de gevestigde jornalistiek, die meent het allemaal al te weten en te kunnen, dan is het misschien een idee om het bij de bron aan te pakken, namelijk bij journalisten die van zichzelf weten dat ze het vak nog moeten leren.
Je legt de zaken zo goed uit dat ik het snap (en ik ben geen handige cijferaar) dus ik schat zo in dat je prima les kunt geven.
Zoek contact met de school voor journalistiek en introduceer het vak ‘gecijferdheid’ (er zijn vast meer gebieden naast migatie die je als voorbeeld kunt gebruiken).
Resultaat pas over tien jaar, maar dan heb je ook wat: journalisten die harde cijfers kunnen raadplegen en interpreteren en de resultaten ook kunnen uitleggen. En wellicht ook een enkele politicus die scherpe vragen in de kamer kan stellen (iets met Roemer laatst, zoiets werkt!)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Flip van Dyke

@6 Mensen die naar de school voor journalistiek gaan hebben geen gevoel voor cijfers anders hadden ze wel een echt beroep gekozen. /geintje
Waarom niet meer wetenschappelijk aangelegde mensen bij de pers die kunnen schrijven?

Ondertussen is de COA met de allerlaatste cijfers gekomen. Het zijn er 30 mee dan vorige week: 24.554.
https://twitter.com/COAnl/status/537508131048554496

Wat nu 29.000?

Update tabel 4

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Flip van Dyke

Vanavond Kamerdebat: Teeven over de cijfers.
Mensen in de opvang ruim 24.000. Instroom asielzoeker dit jaar 30.000 en volgend jaar 33.000 en misschien 40.000.
En dat terwijl hij zaterdagavond -zie mijn stuk- vertelde dat het 29.000 opvang is en volgend jaar -wetenschappelijk bepaald- 33.000 in de opvang en volgens andere berekeningen van 40.000 opvang. ‘Heeft u het over het aantal asielzoekers dat naar ons land komt,’ vroeg de journaliste nog? ‘Nee opvang,’ aldus Teeven.

Een paar dagen later is het dus weer anders.

Zowel Voordewind als Schouw kapittelen Teeven over zijn voortdurende extrapolering van de asielcijfers.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Noortje

Toch zou de weerstand tegen asielzoekers een stuk minder zijn wanneer ee geen blunders worden begaan om 1400 plaatsen vrij te maken in een dorp met drie man, een paardekop en een kerk. Acties door Teeven geinitieerd (of beinvloed) zorgen dat hij op basis van onderbuikgevoel nieuwe steun krijgt.

Een stuk op 30000 man is 10 of 20 per gemeente. Dat valt nauwelijks op.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Flip van Dyke

@9: Het aantal asielzoekers in opvangcentra is 9.000 hoger dan een jaar geleden.
Er worden spelletjes gespeeld. Politiek plus pers.

  • Vorige discussie