Wij hebben de schoften uit het Witte Huis niet nodig: Europeanen verenigt u en steun Oekraïne!

van Bram van Gendt Het bezoek van Zelensky aan Trump en Vance laat zien dat Europa zich moet verenigen. Wij moeten een spreekwoordelijke middelvinger opsteken naar de narcistische, koloniale, arrogante Trump-kliek. Het uur van een verenigd Europa (met de Britten, Turken en Canadezen) is geslagen. Oekraïne is daarbij de informele leider van dat onafhankelijke Europa; een land dat iedere dag, drie jaar lang, hun soevereiniteit en democratie moet verdedigen ten koste van immens veel slachtoffers. Dit Europa wordt verenigd door democratie en mensenrechten, en bovenal door het principe dat landen en volkeren vrij en soeverein behoren te zijn: zelfbeschikkingsrecht voor ieder volk en land. Wij moeten niet enkel pal staan voor de vrijheid van Oekraïne, maar ook voor die van Groenland, Panama, Georgië, Palestina, Moldavië, de Baltische republieken en andere onderdrukte regio’s. Dat dit principe onder druk staat werd vanavond onderstreept door de neerbuigende houding van Trump en Vance jegens Zelensky. De ontmoeting tussen Trump en Zelensky was een schoffering aan het adres van het Oekraïense volk. Zelensky zou volgens vice-president J.D. Vance – die Trump in het Oval Office flankeerde – ‘dankbaar’ moeten zijn voor alles wat Trump zogenaamd voor Oekraïne heeft gedaan. Maar wat doet Trump dan zoal voor Oekraïne? Helemaal niets. Trump schoffeert de Oekraïense regeringsleider door hem een ‘ongekozen dictator’ te noemen. Ondertussen heeft Trump op bilateraal niveau onderhandeld over de Oekraïne-oorlog met afgevaardigden van het genocidale, imperiale Rusland, zónder dat Oekraïne erbij betrokken wordt—alsof hij de tactiek van negentiende-eeuwse politici heeft afgekeken. Tijdens deze onderhandelingen worden bovendien allerlei lucratieve economische ‘deals’ voorbereid met een regime dat de afgelopen drie jaar verantwoordelijk is voor bloedvergieten en terreur. In plaats van, net zoals de EU, nieuwe sanctiepakketten aan te kondigen om Rusland op de knieën te krijgen (alle beetjes helpen), haalt Trump Rusland juist uit zijn diplomatieke en financieel-economische isolement. Tot overmaat van ramp probeert hij Oekraïne te degraderen tot een Amerikaanse kolonie. Oekraïne zou, via de winning van kritieke grondstoffen, voor 500 miljard dollar garant moeten staan—zonder een Amerikaanse tegenprestatie zoals veiligheidsgaranties. Dit zijn in feite herstelbetalingen, vergelijkbaar met die uit de Vrede van Versailles. De Oekraïense regering heeft dit nog kunnen terugbrengen tot een gezamenlijk investeringsfonds waarin de VS zouden participeren, maar het blijft een koloniale daad van jewelste. En voor al deze daden zou Zelensky ‘dankbaar’ moeten zijn? Had Trump maar meer wapens gestuurd, meer financiële of humanitaire steun verleend; de taal van de macht is immers de enige taal die het Kremlinregime begrijpt. Vance en Trump hebben echter een merkwaardige oplossing voor het conflict, zoals opnieuw bleek uit de bijeenkomst tussen Trump en Zelensky: ze geloven heilig in de diplomatieke weg zonder keiharde Amerikaanse veiligheidsgaranties voor Oekraïne. Vance is onlangs nog in München geweest, maar heeft klaarblijkelijk nooit gehoord van ‘München ‘38’. Want wat is de les van München ’38? Appeasement-politiek werkt niet als je te maken hebt met oorlogszuchtige dictators met een onstilbare landhonger. Zelensky heeft in eerdere verdragstechnische afspraken tussen Rusland en Oekraïne (uit 2019) ook al laten zien dat er geen land te bezeilen is met het Russische schrikbewind: schriftelijke overeenkomsten doen er niet toe, want Poetin verbreekt ze zodra hij de kans krijgt. Dus als we slaafs de Amerikanen zouden volgen, worden de lessen van ‘München ‘38’ binnen afzienbare tijd geactualiseerd tot ‘Riyad ‘25’, of een andere locatie waar deze zogenaamde ‘vredesonderhandelingen’ tussen Rusland en de VS tot een definitief akkoord zouden moeten leiden. De bijeenkomst in het Oval Office was bovenal een vernederende vertoning. Op een belerende toon gingen Trump en Vance even uitleggen hoe de wereld in elkaar zat. Jawel, de leugenachtige, criminele Amerikaanse president ging Oekraïne vertellen hoe het zat. Zelensky zou bijvoorbeeld een ‘Derde Wereldoorlog’ riskeren. Hoe hij daar verantwoordelijkheid voor draagt, werd niet duidelijk. Blijkbaar lokt een land dat zich verdedigt tegen een machtiger, naburig land een wereldoorlog uit, althans als we de impliciete logica van Trump zouden volgen. Dit soort flauwekul hoeven we niet serieus te nemen. Het feit dat we überhaupt gedwongen worden deze quatsch aan te horen vanwege zijn machtspositie, is al een gotspe. Wat de bijeenkomst eveneens vernederend maakte, was de manier waarop Vance en Trump zich opstelden als strenge ouders. Vance en Trump eisten dat Zelensky ‘dankjewel’ zei. En meermaals werd hij de mond gesnoerd door Trump. Op een gegeven moment probeerde Zelensky nog aan te geven dat Rusland op een dag ook Amerika zou bedreigen. Maar dat mocht hij niet zeggen van de grote leider, want Trump ontnam hem direct het woord en zei het volgende: “Don’t tell us what we are going to feel, you are in no position to dictate what we are going to feel.” Deze arrogante houding en belerende toon zijn werkelijk onacceptabel. Trump en Vance mogen dan wel de leiding hebben over het machtigste land ter wereld, maar dat ontslaat hen niet van de plicht om respectvol met collega-regeringsleiders om te gaan. Zelfs op interpersoonlijk niveau sijpelt hun imperiale gedachtegoed door: Zelensky moet maar een toontje lager zingen. Deze opzienbarende bijeenkomst laat zien dat Europa er alleen voor staat; Trump denkt dat hij Europa samen met Poetin kan dicteren. Wij moeten ons daarom NIETS meer aantrekken van deze autocratische bende aan de andere kant van de Atlantische Oceaan. Europa heeft meer dan een half miljard inwoners—wij zijn in geopolitieke termen sterker dan we denken. Wij moeten ons richten op het behoud van het zelfbeschikkingsrecht in de hele wereld, opdat rechtvaardigheid zegeviert boven ordinair machtsvertoon! Dit artikel is overgenomen van anti-populista. Stukken op dat blog worden geschreven als bijbaan, dus mocht je het stuk waarderen kun je dat ook financieel laten blijken via deze link.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Gerard Stolk (cc)

Jezelf uitroepen tot ‘.. der Nederlanden’ getuigt van postmodern narcisme

OPINIE - De Dichter, Denker en Theoloog ‘des Vaderlands’ hebben zichzelf omgedoopt tot Dichter, denker en theoloog ‘der Nederlanden’. Dit zou inclusiever en meer bij de tijd zijn. Het getuigt echter vooral van aanmatiging, postmodern narcisme en oppervlakkig denken.

Ben ik nou zo slim of zijn jullie zo dom? Het is de slagzin die eermalig bondscoach Louis van Gaal tot zijn handelsmerk maakte. Tevens een zin die vaak samenvat wat ik denk als ik weer eens iets absurds lees, hetgeen regelmatig voorkomt. Afgelopen week vernam ik dat de titel ‘Dichter des Vaderlands’ op aandringen van de huidige drager wordt veranderd in ‘Dichter der Nederlanden’. Want: inclusiever.

Dichter des Vaderlands

Toen de term ‘Dichter des Vaderlands’ in 2000 werd geïntroduceerd om de poëzie een nationale ambassadeur te bezorgen – met Gerrit Komrij in die rol – werd die titel bewust gekozen om z’n archaïsche bijklank. Een poet laureate, dat had men in landen als Frankrijk of de V.S., hier vond men dat eigenlijk flauwekul. Het was natuurlijk niet de bedoeling dat de uitverkorene werkelijk in z’n zalving ging geloven. Dat zou maar 19e eeuws gedoe opleveren. Niks voor Nederland, die dikdoenerij.

Die ironische lading zou volgens de huidige dichter des vaderlands, Babs Gons, niet meer worden begrepen. Het zou vooral verwarring oproepen. Gons wijst erop dat veel Nederlanders afkomstig zijn uit meer dan één land, en hun Nederlandse identiteit ook op meer lagen begrijpen:

Foto: De graven van Radimlja

Kunst op zondag – Evil does not live here

The Bosnian War was not the product of “ancient ethnic hatreds.” Neighbor did not suddenly and savagely turn upon neighbor. The bloodletting came after ultra-nationalists mounted massive propaganda campaigns to incite fear and hatred. That was the tragedy of the war. Propaganda twisted perception, transforming neighbors into sworn enemies and innocent civilians into targets. I left Bosnia deeply shaken by the power of propaganda and the ability of ordinary people to rationalize their actions, no matter how brutal.

Tja. Het is inmiddels alweer een kleine dertig jaar geleden dat die oorlog in Bosnië voorbij is. Toch zullen deze zinnen van de journalist David Rohde, uit het voorwoord van Evil Does Not Live Here, bij menigeen toch de indruk wekken dat ze ook in de huidige tijd op menig plek op de wereld van toepassing hadden kunnen zijn.

Evil Does Not Live Here is een indrukwekkend boek van Daoud Sarhandi en Alina Boboc, waarin posters uit de tijd van de oorlog in Bosnië te zien zijn. Kritisch, anti-oorlog, nationalistisch, pure propaganda: het zit er allemaal in. De titel van het boek is een slogan op één van deze posters, uit Tuzla, een statement tegen het nationalisme daar.

Uiteraard laten we bij Kunst op zondag graag direct plaatjes en beeldmateriaal zien, maar in dit geval is het een beetje een doorklikpuzzel: op het boek zit uiteraard copyright. En hoewel dat niet van alle afbeeldingen in het boek van toepassing zal zijn (van enkele makers van de Bosnisch-Servische propagandaposters wordt expliciet vermeld dat ze zich schamen voor hun werk en er niet meer mee geassocieerd willen worden), kost het wat al te veel tijd om dat voor elk plaatje uit te zoeken. En we nemen op dit punt liever geen risico’s, want we hebben al genoeg last gehad van de copyrightmaffia.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Givat Ze'ev, by Dvirraz, CC BY-SA 3.0 , via Wikimedia Commons.

Israël maakt aanstalten nederzettingen rond Jeruzalem te gaan annexeren

De Israëlische ministeriële commissie voor wetgeving zal zondagavond een nieuwe wet behandelen die de annexatie van diverse nederzettingen rond Jeruzalem inhoudt en ze vervolgens deel wil laten uitmaken van de “metropool Jeruzalem”. Het gaat dan over plaatsen als Ma’ale Adumim, Givat Ze’ev, Efrat en Ma’ale Mikhmash. De verwachting is, zo schrijft de krant Haaretz (via Palestine Chronicle), dat de commissie de wet zal aannemen. Daarna kan indiening in de Knesset volgen.

De wet, die is ingediend door het Knessetlid Dan IlIouz van de Likud, geeft aan dat de burgemeester van Jeruzalem de hoogste autoriteit wordt in het gebied van de metropool Jeruzalem, en dat de Israëlische wet zal gaan gelden in het hele gebied. De leiders van de diverse nederzettingen worden de directeuren van de diverse gemeentelijke diensten. Volgens Illouz versterkt de wet de hoofdstad, maakt zij planning rond de stad makkelijker en vergemakkelijkt ze het management van de infrastructuur van de nederzettingen die de stad omringen. Bovendien maakt hij duidelijk dat het een stap in de richting is van een annexatie van de gehele Westoever. ”Israël moet zonder vrees doen wat in het belang is van de staat. De wet is een belangrijke stap naar de volledige soevereiniteit”.

Foto: FolsomNatural (cc)

Niet Poetin, maar Trump als genadeklap voor de Europese veiligheidsarchitectuur

COLUMN - van Laurien Crump

Niemand had drie jaar geleden, toen Poetin Oekraïne binnenviel, kunnen bevroeden dat niet de Russische president, maar zijn Amerikaanse evenknie de genadeklap aan de Europese veiligheidsarchitectuur zou uitdelen. Poetins invasie in Oekraïne leek een dieptepunt in Europese betrekkingen.

Voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog was er een internationale oorlog op Europees grondgebied, Rusland was volstrekt onrechtmatig een vredelievend buurland binnengevallen en de soevereiniteit van Oekraïne werd met voeten getreden. Democratie en rechtsstaat bleken ook in de Russische buitenlandpolitiek loze begrippen.

De reactie op Poetins invasie gaf reden tot hoop: de kracht en veerkracht van de Oekraïners overtrof alle verwachtingen, de gelederen binnen de EU en de NAVO sloten zich vrijwel meteen, en de steunpakketten richting Oekraïne en sanctiepakketten richting Rusland volgden elkaar in razendsnel tempo op. Kyiv is niet ingenomen, Zelenski is nog aan de macht en de Europese veiligheidsarchitectuur leek tot voor kort nog min of meer intact.

Sinds de veiligheidsconferentie in München veertien dagen geleden is er echter een nieuw dieptepunt bereikt. De Amerikaanse president Trump en zijn entourage delen de laatste weken de ene klap na de andere uit, niet aan Rusland, maar aan Europa en Oekraïne. Nadat de Amerikaanse minister van defensie (en voormalig Fox presentator) Pete Hegseth Oekraïne in de uitverkoop had gedaan, hield vicepresident Vance een ronkend betoog dat zo uit het script van Poetin had kunnen komen.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Closing Time | Violence

Eigenlijk vind ik hen akoestisch veel sterker, maar The Editors hebben heel gewiekst traditionele rockmuziek weten te combineren met elektronische beats.

Het festivalpubliek slobbert het al jaren op alsof er warme snacks worden geserveerd.

Volgende