“De mensen met het minste geld en de minste schuld aan de crisis betalen de rekening.” Dat was de reactie van SP-fractievoorzitster Agnes Kant toen zij de begroting van ons kabinet onder ogen kreeg geschoven. Nu overdrijft zij uiteraard wanneer zij karikaturen schetst van rijke bankdirecteuren die rustig een sigaar opsteken terwijl de maatschappij om hen heen in duigen valt en nu draagt de Socialistische Partij uiteraard maar weinig alternatieven aan (zo kiest de partij er in een tegenbegroting voor om de staatsschuld ongestoord te laten oplopen) maar verrassend genoeg heeft Kant met deze uitspraak wel gedeeltelijk gelijk: de mensen “met de minste schuld” krijgen door de overheid de rekening toegespeeld en niet alleen in Nederland. Wereldwijd moet de belastingbetaler opdraaien—niet in de eerste plaats voor het falen van de banken, maar voor dat van hun regeringen.
Big Government is het toverwoord in de Verenigde Staten alhoewel zelfs door het Congres al is toegegeven dat de miljarden aan kapitaalinjecties in de bancaire sector weinig tot niets hebben uitgericht om de kredietmarkt te versterken. In tegendeel, zowel de Verenigde Staten als Nederland hebben te kampen met een prangend tekort aan krediet. Banken zijn simpelweg niet bereid om massaal geld uit te lenen en dat is de voornaamste reden dat de kredietcrisis heeft kunnen omslaan in een recessie die tegenwoordig de gehele economie raakt.
Het antwoord van zowel de Amerikaanse als de Nederlandse regering is om stug door te gaan op de ingezette koers. De traditionele keynesiaanse stokpaardjes worden van stal gehaald om de economie te “stimuleren” terwijl in tegenstelling tot een jaar geleden het einde van de malaise niet langer in zicht is. Toen werd al, wellicht onterecht en ongetwijfeld voorbarig, de vergelijking gemaakt met de Grote Depressie van voor de oorlog waardoor het alom geprezen beleid van President Franklin Roosevelt het denken van beleids- en opiniemakers is gaan beheersen. Vergeten wordt dat ondanks New Deal de Verenigde Staten maar liefst een decennium nodig hadden om uit de Depressie te komen en dat uiteindelijk de enorme productieslag die de Tweede Wereldoorlog vereiste meer deed om Amerika erbovenop te helpen dan het stimuleringsbeleid van Roosevelt.
Een veel gepastere vergelijking zou gemaakt hebben moeten worden met de kortstondige recessie van 1921: een gebeurtenis die door keynesiaanse economen en historici graag genegeerd wordt omdat het hun theorieën onder druk zet. Slechts enkele jaren na de Eerste Wereldoorlog ondergingen de Verenigde Staten een periode van drastische deflatie: gedurende de periode 1920-1921 daalden de prijzen met meer dan eenderde. De president van destijds, Warren Harding, ondernam weinig meer dan een poging om de onvermijdelijke stijging van de werkeloosheid in te dammen. Desalniettemin corrigeerde de markt zich met een verbijsterend tempo. Minder dan twee jaar nadat de recessie het dieptepunt had bereikt steeg de industriële productie met meer dan zestig procent; groeide de geldvoorraad met veertien procent, en namen de groothandelsprijzen met bijna tien procent toe. Het herstel kwam even snel als de recessie zelf had toegeslagen en dat alles zonder overheidsinmenging.
Dit had vorig jaar ook kunnen gebeuren. Waarschijnlijk waren enkele banken en een Amerikaanse autofabrikant zonder steun van overheidswege failliet gegaan, echter de bedrijven die in staat zouden zijn geweest om de crisis door te komen hadden er nu sterker voorgestaan. Ondernemingen die slecht functioneerden zouden niet kunstmatig in stand zijn gehouden waardoor zij niet met miljardenleningen van de overheid zouden zijn opgescheept waardoor banken misschien wat gretiger zouden zijn geweest in het verlenen van krediet. De belastingbetaler zou niet hebben hoeven op te draaien voor de kortetermijnvisie van anderen en de socialisten van Agnes Kant zouden zich niet zo druk hebben hoeven te maken over miljoenenbonussen, immers, die zouden niet met belastinggeld zijn betaald. In plaats daarvan stevenen we nu daadwerkelijk af op een herhaling van de dertiger jaren hoewel centrale bankiers en ministers volhouden dat alles binnen enkele jaren goed komt. Natuurlijk kan niemand de toekomst voorspellen maar de voortekenen van vandaag de dag zijn een stuk minder rooskleurig dan die van een jaar geleden. Dat politici zich tegelijkertijd meer door ideologie dan door de feiten laten leiden geeft al weinig meer reden tot hoop op vroegtijdig herstel.
Reacties (44)
Bla bla bla. Nick Ottens, wanneer houd je op met conservatief amerika nababbelen?
Genoeg argumenten dat de enige reden dat het financiele stelsel nog bestaat juist de door jou verfoeide ingrepen van de overheid zijn. Lehman Brothers is een jaar geleden, toen begonnen de problemen pas echt. En de reden dat we nu weer uit de recessie krabbelen is juist de overheidsinvesteringen. Landen die veel hebben geïnvesteerd hebben eerder effect.
Je bent ook een beetje in de war wat betreft Roosevelt. De beste man kwam pas in 1933 aan de macht. Toen was de Depressie al meer dan 3 jaar aan de gang. Even los van de belangrijke structurele veranderingen die hij heeft doorgevoerd, waar de VS nog steeds dankbaar voor mag zijn.
Nick Otten, kun je even een ranking geven van schuldigen? Als er mensen bestaan met de meeste schuld (dat zullen wel de bankiers zijn) en mensen met de minste schuld (wie?) dan moeten er ook groepen mensen tussenin zitten.
Een veel gepastere vergelijking zou gemaakt hebben moeten worden met de kortstondige recessie van 1921: een gebeurtenis die door keynesiaanse economen en historici graag genegeerd wordt omdat het hun theorieën onder druk zet. Slechts enkele jaren na de Eerste Wereldoorlog ondergingen de Verenigde Staten een periode van drastische deflatie: gedurende de periode 1920-1921 daalden de prijzen met meer dan eenderde.
Het was dan ook geen schuldendeflatie (debt deflation) wat toen speelde. Waarvoor men nu bang is de deflatie van de geldvoorraad leidend tot algehele depressie, een keten van gebeurtenissen beschreven door de econoom Minsky als volgt:
1). Door een financiele crisis verliezen mensen – consumenten/spaarders/investeerders vertrouwen in de toekomst
2). Uitstaande schulden worden zo snel mogelijk afbetaald (dat zie je nu trouwens in de V.S.)
3). Geld = Schuld, dus met het afbetalen van de schuld verkleint ook de geldvoorraad
4). Het prijspeil wordt min of meer bepaald door de geldvoorraad, met een krimpende geldvoorraad dalen de prijzen (==deflatie)
5). Maar nu – let op Nick!- daalt de nog uitstaande schulden niet mee. De inkomsten van schuldhouders -lonen en winsten – dalen met de prijzen mee, hun verplichtingen (een vaste nominale rente) niet.
6). Oplopende reele rentes leiden tot problematische schulden van voorheen gezonde bedrijven en het begint weer bij 1).
Het gevaar van dit process is het zelfversterkende karakter. Dit was in mindere mate aanwezig in 1920-21 omdat het financieren met vreemd vermogen pas in de jaren ’80 zo’n hoge vlucht heeft genomen. In die zin maakt financiele deregulatie de reele economie kwetsbaarder voor monetaire schokken.
Anyway, om aan te sluiten bij Cerridwen: je moet wat minder lullen over dingen waarvan je niks weet Nick.
Nick Ottens, misschien kun je ook gewoon de stukken uit de boeken van Ayn Rand copy-pasten, hoef je geen moeite meer te doen het in je eigen woorden uit te tikken.
@redactie Sargasso: Hoe lang blijven jullie nog een platform bieden aan dit stuk onbenul?
Overheden steken hun burgers massaal in de schulden om de status quo zo lang mogelijk te rekken en pijnlijke maar noodzakelijke maatregelen zo lang mogelijk voor zich uit te schuiven.
Misschien houdt men dit nog maanden, wellicht zelfs enkele jaren vol. Daarna is ook dat feest voorbij en zal ‘de lange crisis’ niet langer te verhullen zijn onder een berg schuldpapier.
Maar misschien dat er voor die tijd al een ‘onverwachte’ acute wereldwijde crisis uitbreekt (dodelijke grieppandemie, Iranoorlog met verstoring olietransport) met de daaropvolgende economische schok zodat de noodzakelijke maatregelen daar handig aan kunnen worden gekoppeld.
Laatste ronde voor het feestje van economische groei gebaseerd op groeiende plundering van natuurlijke hulpbronnen en groeiende verbranding van fossiele brandstoffen.. Neem nog een drankje en een sigaar uit eigen doos, de overheid trakteert!
eens @2 en @4 . Had de overheid niets gedaan dan waren de meeste banken ingestort. Op zich is daar niets mis mee ( ik heb er geen grote liefde voor ) maar met die crash verdwijnen ook alle spaartegoeden van de ‘normale man’ ten bate van jarenlang onreele winsten maken en dus het gegraai van de bovenklasse.
@7: Laten we eerlijk zijn, de “gewone man” heeft net zo hard meegegraaid, door te speculeren met zijn belangrijkste bezit (het huis), daarmee meteen de staat een poot uit draaiend (maximale hypotheek = maximale HRA). Van dat geld wordt al jaren boven stand geleefd en nu dat niet meer mogelijk is en de staat de meubelen redt door de hypotheekverstrekkers (de banken) niet om te laten vallen, wordt men kwaad omdat blijkt dat die hoge stand niet meer te betalen is.
@8:
Elke huizenkoper heeft gespeculeerd, de staat een poot uitgedraaid en boven zijn stand geleefd?
Met zulke generalisaties haal je Wilders nog in kwa belachelijkheid.
En wat denk je van de gewone man die zo goed en kwaad als het kan probeert een normaal en behoorlijk leven te leiden?
@8: Eh Bismarck: verreweg de meeste defaults zijn op Amerikaanse hypotheken. Volgens mij hebben we hier maar enkele honderden extra gedwongen verkopen gehad vanwege de crisis. Ik ben het wel een met de teneur van je analyse – ook voor de “gewone man” kon het niet op – maar niet met de analyse zelf.
@8 Klopt. Overeind staat dat de mensen met het minste geld ( en dus zonder hypotheek, maar op een huurhuisje 3 hoog ) het meeste betaalt aan de crisis. @3 vroeg de ranking. De mensen die maximaal op de HRA hakken zitten dan in de middenmoot.
De kapitaalinjecties door het Amerikaanse congres zijn geinitieerd onder Bush/Paulson. Dat wordt nog wel eens vergeten. Met name door types als Nick Ottens.
En of het werkt weet geen hond. Volgens mij heeft het veel meer te maken met een regering die echt bovenop de zaak zit en daardoor vertrouwen weet te wekken dan iets anders. Dat is wel iets waar we in dit land, angstwekkend genoeg, gebrek aan hebben.
@10: Maar heeft dat niet deels te maken met het feit dat de banken gered zijn? Wat als die waren omgevallen en de schuldeisers waren hun deel komen opeisen bij de mensen met zilveren daken? De schulden die de banken aan zijn gegaan in NL zijn deels die hoge hypotheken van de “gewone man”. Dit kabinet behoedt de “gewone man” (met hypotheek) nog behoorlijk van de gevolgen van dat gespeculeer. Ik zie bijvoorbeeld ook niets komen van het ter discussie staan van de HRA.
@2: Dat is waar. Hoover deed het al niet veel beter.
@3: Nee dat ga ik niet doen. Laat je fantasie maar de vrije loop.
@12: Dat wordt nog wel eens vergeten. Met name door types als Nick Ottens.
Pardon?
@Nick; Obama heeft een soort van point-of-no-return investering geerfd, nietwaar ? A stop-loss if there ever was any. Toch verschijnt dit soort artikelen op het moment aan de lopende band en de teneur is overal dezelfde: de Democraten spenderen het land naar de afgrond. Maar wat moet je dan ? Die zevenhondermiljard was er al uit toen zij de portemonnee kregen ! Dat is wat ik bedoel. Niet in de laatste plaats omdat de vergelijking met Roosevelt tegenwoordig ook regelmatig, in dezelfde context, gemaakt wordt. Misschien een beetje te veel guilt by association, maar een gezonde dosis paranoia kan geen kwaad.
@15: Dat mag je misschien verbazen, maar daar ben ik het helemaal mee eens. Vandaar dat ik in mijn OP ook geen enkele keer naar “de regering Obama” maar in plaats daarvan naar “de Amerikaanse regering” refereer.
En wie staat er aan het hoofd van die regering?
@8
Met HRA draai je de staat geen poot uit, de staat draait jouw minder een poot uit. Je salaris is in beginsel van jouw, dat heb je zelf verdiend door hard, of minder hard maar slim, te werken. HRA is dan ook geen subsidie, een subsidie wordt uit de grote pot betaald, daar betaald elke belastingbetaler aan mee, belasting aftrek als de HRA is een sigaar uit eigen doos, daar betaald niemand anders aan mee.
De linkse kerk gelooft soms wel eens dat een salaris in eerste instantie de staat toekomt, die dan alleen weer een fooi als zakgeld terug hoeft te betalen, maar zo zit de wereld gelukkig niet in elkaar, op Cuba en Noord Korea na dan.
Het afschaffen van de HRA is gewoon een ordinaire belastingverhoging, dit zal een dramatisch effect hebben op de koopkracht van veel gezinnen en dus op de economie, en dan heb ik het nog niet over de sociale ellende als veel gezinnen hun huisvesting niet meer kunnen betalen.
Op zich is de HRA een onding, maar wil je er van af dan zal je dit zeer geleidelijk moeten doen, in combinatie met het evenredig verlagen van de inkomstenbelasting. Tevens zal je de huurmarkt dan moeten vrijgeven en belasten, een avontuur, waar ik voorlopig niet aan zou beginnen in deze crisis tijd.
“Met HRA draai je de staat geen poot uit”
Natuurlijk wel. Je betaalt daardoor aanmerkelijk minder belasting dan op grond van je loon hoort. Het perverse aan de HRA is bovendien dat de hoeveelheid belasting die je anderen in de schoenen schuift (want uiteindelijk moet elke euro die je aan HRA spaart door iemand anders betaald worden) in de praktijk met je loon oploopt, omdat je met een hoger loon een hogere hypotheek kunt nemen.
“belasting aftrek als de HRA is een sigaar uit eigen doos, daar betaald niemand anders aan mee.”
Iedereen die geen (of een lagere) hypotheek heeft anders wel.
Keynes is dé reden dat deze crisis überhaupt is ontstaan. (FED 2001 die de rente absurt laag houdt, en dus geld schept, om die kleine recessie uit 2001 door te schuiven naar de toekomst.. met de huidige depressie als resultaat. 11 minuten http://www.crisisofcredit.com…
@19 De HRA aftrek komt deels weer terug in de zak van de overheid door de hogere huizenprijzen en alle heffingen die daarmee samenhangen. (WOZ, overdrachtsbelasting) En de verkoop van kavels door de overheid zelf die zowel door de kunstmatige schaarste alsmede de hypoaftrek verhoogt wordt. Feitelijk is de hypoaftrek (en huursub) een verstoring van de woonmarkt. Vandaar dat deze zo extreem slecht werkt.
De grootste aanbieder van bouwgrond is de overheid zelf. Namelijk de gemeentes. Daarnaast zijn de grootste ontwikkellocaties eigendom van een paar grote ontwikkelaars. De grond wordt stukje bij beetje vrijgegeven voor bebouwing om zo de schaarste in stand te houden en de prijs rustig te laten stijgen. Daardoor vangen gemeentes meer voor hun grond per vierkante meter (immers je mag alleen binnen bestaande bouwkavels woningen bouwen) Als je zelf een stuk grond in bezigt hebt mag je daar 9 van de 10 keer niets op bouwen omdat het geen “bouwgrond” is. Wat bouwgrond is is een politieke beslissing.
Vrije grondpolitiek houd in dat je ruim voldoende bouwgrond beschikbaar stelt bv de situatie in België en Duitsland. Daar kost bouwgrond praktisch niets.
Er is in Nederland al lang geen vrije markt meer ten aanzien van huizen er is gewoon een overspannen schaarse markt, wat met een beslissing kan worden opgeheven als de politiek het echt zou willen, nml meer gebieden (ook als deze niet van grote ontwikkelaars of gemeentes zijn) toestaan om te laten bebouwen.
PS
“Zembla over woningnood
‘WONINGNOOD’
Een half miljoen mensen staat op een wachtlijst voor een huurwoning. De gemiddelde wachttijd bedraagt in grote delen van het land al 6 à 8 jaar. Nog eens twee miljoen mensen willen verhuizen omdat de huidige woning niet bevalt. Maar de huizenprijzen zijn de pan uitgerezen. Zembla over de rol van grondspeculanten, projectontwikkelaars, woningcorporaties en het overheidsbeleid dat averechts werkt.” http://cgi.omroep.nl/cgi-bin/streams?/tv/vara/zembla/bb.20050224.asf
zie ook http://www.archined.nl/opinie/grondpolitiek-25-jaar-later/
@seven: Rente was vaker laag, toen zonder wereldwijde economische crisis. Wederom introduceer je ruis in de discussie. Doe ff niet.
Keynes heeft het meer uitgeven door de staat dan ze ontvangt in slechte periodes bedacht. Niet rekening houdend met het feit dat een kapitaalvraag van de overheid de rente uiteindelijk doet stijgen, inflatie die toeneemt enz waardoor een crisis dieper wordt, langduriger en on top of it all met rente terugbetaald moet worden wat nogmaals de recessie/depressie verlengt.. Daarnaast blijft het nuttige effect van een recessie uit, namelijk een heroverweging waar je je geld aan uitgeeft, het omvallen van zwakkeren waardoor nieuwere sectoren juist een kans krijgen.
Zelfs de Raad van State lijkt dat nu te begrijpen.. http://www.elsevier.nl/web/Nieuws/Nederland/246022/Raad-van-State-verwijt-doorschuiven-bezuinigingen.htm
@JSK degene die ruis veroorzaakt is JSK zelf..ga bij een ander trollen.
Bericht uit 2001 “Wim Duisenberg weigert zich aan te sluiten bij zijn Amerikaanse collega Alan Greenspan die de rente ongekend snel liet dalen. De Amerikanen kunnen de halsstarrigheid van de bankpresident maar niet begrijpen. Toch heeft Duisenberg het bij het rechte eind.” http://archief.fembusiness.nl/2001/04/28/nummer-17/Duisenberg-Lagere-rente-helpt-niet.htm
Niet rekening houdend met het feit dat een kapitaalvraag van de overheid de rente uiteindelijk doet stijgen
Blaat. Niet rekening houdend met het feit dat de overheid in goede tijden zou moeten bezuinigen, ipv kadootjes geven. Anticyclisch budgetteren is heel moeilijk voor politici.
Ik zou Nick willen danken voor het delen van zijn feitenkennis over 1920 – 1921 en zijn analyze wat betreft Keynes. Sargasso kan zichzelf prijzen om zo’n schrijver in huis te hebben.
@25 Het is inderdaad zo dat Keynes alleen in slechte tijden van stal wordt gehaald door links en in goede tijden door links snel wordt vergeten.
Pffffrt. Paars II was toch best aardig ‘rechts’, niet? Pvda, *VVD*, *D66*. Toch werden (ondere de *rechtse* VVD-minister zalm) er geen overschotten opzij gezet tijdens de bubble-jaren.
Nou?
@28 De staatschuld in termen van percentage van het BBP is onder Zalm ook sterk gedaald, niet onder Paars, maar vooral onder Balkenende 2 / 3 (zonder D66 of PvdA dus. , zie ook de grafiek tm 2008 http://www.verantwoordingsdag.nl/FJR_en_Verantwoordingsbrief/Cijfers_en_feiten#internelink5 Wellicht hanteren we een andere definitie van het woord rechts. Ook de VVD heeft linkse trekjes en het verschil in bezuinigingen, los van beleid, tussen wat het linkse kabinet nu bv voorstelt en de VVD is slechts 1 procent van het BBP.
@23: Theoretische argumenten die regelmatig zijn gefalsifieerd.
@24: Blabla, maar kijk deze eens:
![]()
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Federal_Funds_Rate_%28effective%29.svg/640px-Federal_Funds_Rate_%28effective%29.svg.png
En de historische inflatie
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8c/US_Historical_Inflation.svg
De reele rente was in de jaren ’50 en eind jaren ’80/begin jaren ’90 minstens zo laag als tijdens de periode 2001-2005. Dat centrale bank rentes financiele systeemcrises veroorzaken is een rechtse onzin theorie, een manier om toch nog de overheid de schuld te geven van marktfalen.
Damn, wats met die pica?
@31, flauw wiki geintje, svg versie heeft ook een png file, die werkt beter:
@29: gezeur over “linkse potverteerders” is vier jaar geleden al ontzenuwd.
https://sargasso.nl/archief/2005/08/23/staatsschuld-begrotingstekort-en-de-linkse-kabinetten/
@sjouke: maar dat zal rechtse autisten er niet van weerhouden om keer op keer dezelfde nonsens te blijven spuien.
BTW, wisten jullie al dat Glenn Beck een meisje heeft vermoord in 1990, en dat wilders er van wordt verdacht een moskee in de fik te hebben gezet?
Dat laatste wist ik niet. Hoe wat waar?
Het gerucht gaat dat wilders in 2002 een brandbom naar een moskee heeft gegooid, waarbij de nodige gewonden zijn gevallen. Nou weet ik daar niet het fijne van, maar zoiets is sowieso een schandelijke daad, en ik zou dus eigenlijk wel graag van wilders zien dat-ie zich distantieert van ieder geweld tegen moslims. En dat-ie uitlegt wat-ie in 2002 allemaal uitgevroten heeft.
Dat gezeur over het oplopen van de staatsschuld. Het is gezeur, niet omdat het een goede zaak is, maar omdat er een veel grotere schuld is opgelopen.
In 1993 bedroeg de hypotheekschuld, omgerekend naar ons persoonlijk inkomen van nu, 200 miljard euro. Nu bedraagt die schuld 600 miljard. In 16 jaar tijd is die schuld dus verdrievoudigd. Die toename van €400.000.000.000 is groter dan onze totale staatsschuld nu.
Als dat nu de woningnood zou hebben opgelost dan zou je nog kunnen zeggen vooruit, maar dat is dus helemaal niet het geval. De woning productie is niet meer zo laag geweest de in die periode sinds de jaren vijftig.
Iedereen heeft meegewerkt aan die idiotie. De banken die steeds makkelijker leningen gaven, de overheid met haar HRA en zeker niet in de laatste plaats de burger zelf die maar al te graag wilde meedoen met het piramidespel.
Een Marc Rutte die gisteren riep dat, als de HRA niet zou bestaan, hij die zou willen invoeren, verdient een motie van wantrouwen.
@seven/28
Nog even een stukje selectief refereren corrigeren:
1990 243652 187345 76,89%
1991 257375 197306 76,66%
1992 268299 207659 77,40%
1993 276013 216607 78,48%
1994 290048 218266 75,25%
1995 305261 232233 76,08%
1996 319755 236953 74,10%
1997 342237 233327 68,18%
1998 362464 238189 65,71%
1999 386193 236090 61,13%
2000 417960 224765 53,78%
2001 447731 227132 50,73%
2002 465214 235090 50,53%
2003 476945 248009 52%
2004 491184 257604 52,45%
2005 513407 266060 51,82%
2006 539929 256109 47,43%
2007 567066 259031 45,68%
2008 567066 282900 49,39%
Wanneer daalde de schuldquote nou precies het sterkst. U jokt weer eens jongeman….
@37: Ja maar de hypotheekschuld is vooral een binnenlandse schuld, toch?
@39 Dat weet niemand. Hoeveel is er van doorverkocht? Maakt het veel uit trouwens of het al dan niet een binnenlandse schuld is?
Ik ben nog op zoek gegaan naar wat meer informatie over die hypotheekschuld en vond dit rapport van De Nederlandse Bank (.pdf) van bijna 10 jaar geleden.
Lees een paar bladzijden: 72 t/m 77.
In die paar bladzijden wordt de 1ste kredietcrisis eigenlijk al voorspeld. DNB waarschuwde toen al voor de hoge hypotheekschuld en de securitisatie (het verzekeren bij derden van je hypotheekportefeuille waardoor je meer kan uitlenen).
Stijgingen in de negentiger jaren van 20% van de uitstaande hypotheekschuld kwamen voor.
DNB waarschuwde toen al daarvoor en in de jaren daarna is de schuld nog eens met 75-80% gestegen (gecorrigeerd naar het BNP).
Als de DNB al tien jaar geleden zo duidelijk waarschuwde dan hadden meer mensen dat moeten weten. Wat wist Zalm??? De onderste steen moet boven komen en Zalm moet danig aan de tand worden gevoeld. Waterboarding moet niet worden uitgesloten.
Wisten jullie trouwens dat Wilders ook in de tweede kamerccie zat die een van de grootste operaties goedkeurde (100% rechtse hobby) die Nederland ook in de kredietcrisis deed belanden?
Dan zou je zeggen dat hij toch een beetje minder grote bek zou moeten hebben over al die linkse hobby’s.
Maakt het veel uit trouwens of het al dan niet een binnenlandse schuld is?
Yes.
Daarnaast maak je dezelfde fout als Bismarck: het zijn niet onze hypotheken die niet werden afgelost. Punt is dat economen niet echt weten wanneer een schuldenlast “te groot” is. Bij 100% van het jaarlijks inkomen? 1000%? Nul procent (dus schuldenvrij)?
Voordat iemand kan aangeven wat een optimaal schuldniveau is – zij het niet op rigoreuse wijze dan minstens op heuristische wijze – zijn alle uitspraken in de trant “mensen dragen teveel schuld” onzinnig.
@ Hal Je gebruikt de verkeerde cijfers? Hoe dan ook, de cijfers enz van het kabinet zelf met daaronder wie wanneer regeerde en wel effect dat had..
http://www.minfin.nl/Actueel/Veelgestelde_vragen/Wat_is_de_staatsschuld_precies
EMU-saldo 2008
Emu-saldo in % BBP Jaartal Percentage
2003 -3,10
2004 -1,70
2005 -0,30
2006 0,60
2007 0,30
2008 1,00
Emu-schuld in % BBP Jaartal Percentage
2003 52,00
2004 52,40
2005 51,80
2006 47,40
2007 45,60
2008 58,20
http://www.verantwoordingsdag.nl/FJR_en_Verantwoordingsbrief/Cijfers_en_feiten#internelink4
In bedragen in miljoenen..
2000 224.765
2001 227.132
2002 235.090
2003 248.009
2004 257.604
2005 266.060
2006 255.880
2007 258.774
2008 346.168 http://nl.wikipedia.org/wiki/Staatsschuld#Staatsschuld_in_Nederland
Periode 2002-2007: Centrum-rechts
Kabinet-Balkenende I (2002-2003) CDA VVD LPF
Kabinet-Balkenende II (2003-2006) CDA VVD D66
Kabinet-Balkenende III (2006-2007) CDA VVD
@Hal, Daarbij is het resultaat in 2007 toen Balk 4 uiteindelijk kwam met name het resultaat van de beslissingen door de eerdere kabinetten zoals eerder zoals ook Bos duidelijk aangaf
“In de begeleidende verantwoordingsbrief van Wouter Bos valt te lezen dat hij het financieel jaarverslag ‘met genoegen’ overhandigt. Daarbij maakt hij wel de kanttekening ‘verantwoording af te leggen over beleid waartegen ik in mijn vorige positie zo nu en dan ook wel enig bezwaar heb geuit…” http://www.nuzakelijk.nl/overheid/2004498/rijk-beurt-39-miljard-meer-dan-geraamd.html
@seven
De cijfers lijken schrikbarend veel op elkaar (alleen 2008 niet maar dat komt door het moment van het stukje eind 2008). Ik heb ze uit een postje hier. Maar waar het om gaat is dat jij zegt dat de sterkste daling plaatsvond bij centrum-rechts. En ik heb gewoon PAars 1&2 erbij laten zien, toen de schuldquote veel, maar dan ook veel sterker, daalde. In de volksmond noemen we dat ‘lying by omission’. Zoals jij altijd zegt: “Ik geef alleen de cijfers” (lezen wij daarbij: “die me uitkomen”).
(Overigens in jouw laatste comment staat nog een klein stukje Paars 2 en ook dan gaat je verhaal niet op.)