WW: Hete Pepers

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
,

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Bhut jolokai - bereid je voor op PIJN (Foto: Flickr/wstryder)

Volgens wikipedia maakt de chilipeper al meer dan 9000 jaar deel uit van het menselijk dieet. Maar de Ecuadoriaanse proto-boeren die millenia geleden de chiliplant domesticeerden konden niet bevroeden dat de heetste van alle pepers ooit gebruikt zouden gaan worden als vulling voor Indiase handgranaten.

Peper is naast zout de grote smaakmaker in talloze keukens. Varianten van de peper werden overal ter wereld een hit. Je zou het bijna vergeten, maar in de oorspronkelijke Aziatische keuken waren geen pepers te bekennen. Pas in de zestiende eeuw arriveerde de peper in Azie, doordat het van de ene Spaanse kolonie -Mexico- naar de andere -de Philippijnen- werd getransporteerd. Nu is de chilipeper voor ons westerlingen onlosmakelijk verbonden met de Oosterse keuken. Dat pepers juist zo populair zijn in warme landen (en een stuk minder in koudere landen) is in eerste instantie paradoxaal. Als je het al warm hebt, waarom zou je dan hete pepers eten? Op deze vraag zijn meerdere antwoorden te geven.

Ten eerste is de peperplant er een die gemakkelijk groeit in warme gebieden. Hier, zo ver boven de evenaar, kan je wel peperplanten laten groeien, maar dan heb je vaak toch wel een broeikas nodig. Daarnaast zijn de hete pepers ontzettend gezond. Ze zitten vol vitamine C, helpen tegen hoofdpijn, congestie, hoge bloeddruk en helpen zelfs sommige vormen van kanker voorkomen. Er zijn ook medische nadelen, maar overall lijkt het een medisch positief plantje te zijn. Ten derde is het paradoxale effect van de hete ‘rush’ van de pepers een belangrijke reden waarom ze juist in de warme landen genuttigd worden. De zweetbui die het gevolg is helpt je af te koelen.

De stof die pepers heet maakt (en die je dus doet zweten) is Capsaïcine, een alkaloide die een branderig gevoel veroorzaakt op de tong of de huid. De peperplant gebruikt het goedje als afweermechanisme tegen planteneters en schimmels. De heetheid van pepers wordt dan ook bepaald door de concentratie capsaïcine in de plant. Dit bepaalt de plaats die een peper inneemt op de Scovilleschaal.

Die schaal loopt van 0 (onze paprika) tot 16.000.000 (pure capsaïcine). De heetste pepers die je relatief gemakkelijk in Nederland kunt verkrijgen zijn de Surinaamse Madame Jeanette pepers. Die met een waarde van tussen de 150.000 en 325.000 Scoville-eenheden flink hoog op de lijst staan. Maar van de natuurlijke pepers is de winnaar en Guinness wereldrecordhouder de Naga jolokia peper, die maar liefst één miljoen Scoville-eenheden oplevert. Deze peper wordt daadwerkelijk gebruikt in de Indiase keuken, hoewel uiteraard met mate. Daarnaast wordt het ingezet om olifanten af te weren door het op hekken te smeren. En de Indiase overheid kijkt dus nu naar mogelijkheden om het in handgranaten te stoppen. Een gevaarlijk goedje dus.

In de nog hogere regionen van de Scoville-lijst komen alleen nog extracten voor: Politie-pepperspray heeft 5,5 miljoen Scoville-eenheden. Echte die-hards kunnen terecht bij chiliworld.com waar een potje Blair’s 6 A.M. te koop is met pure capsaïcine voor een schamele 150 pond. Niet vergeten je handen goed te wassen na afloop en de eerste week maar niet in je ogen wrijven!

Reacties (16)

#1 Bismarck

“een alkaloide die een branderig gevoel veroorzaakt op de tong of de huid.”

Ik heb als kind experimenteel vastgesteld dat dat ook voor de ogen geldt.

  • Volgende discussie
#2 Joost

Ik vorige week nog :-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Jay

@2 Amen. Ik had vorige week een curry gemaakt. Later die avond probeerde ik mijn contactlenzen uit te pulken… Auw. Auw. Auw.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Obscura

Ik vind dat de beste artikelen van WW, en dat zijn er inmiddels genoeg, gebundeld moeten worden in een boekje. Wat een serie vol informatie! Deze aflevering is een kroon op het goede werk. Prachtig om al deze informatie tot mij te nemen!
Ga snel op zoek naar die Surinaamse peper… Ik hou wel van pittig!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Dubois

@1 niet alleen de ogen.tijdens het pepers snijden ff snel een plasje plegen is ook niet aan te raden.

pepers zouden ook endorfine vrijmaken ,omdat je brein denkt dat je je tong verbrandt.

pepers groeien hier ook redelijk buiten.
de rode pepers in mijn tuin, doen het NU zelfs nog.ook verschillende turkse varianten doen het hier goed.Mijn madamme jeanet plantje deed het dan weer niet, maar die van mijn buurvrouw wel.daar heb ik wel zaden van gekregen dus volgend jaar in de kas.
Bizar hoeveel soorten er eigenlijk zijn en dat die bijna nergens te krijgen zijn.bv: verschillende zgn. rainbow-varianten ,die kleuren van groen-geel-beige-lila-paars-rood.of bv. de chocolate-habanero (een bruine),de congo-black,enz.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Kale Kip

Wat je ook niet moet doen is een peper fijnhakken, vervolgens in de hete olie flikkeren en dan snel de damp inademen. Voel je een week lang al je afzonderlijke bronchieën jeuken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Rob

Leuk artikel. Ik had het net het idee alsof ik de quest las. Een heerlijke hapklare brok met feitjes.

Oja, die lui in India zijn gewoon gek. Als je daar bij wat lokalen eet zie je regelmatig pepers drijven in de prut. Hoe sterk die mensen eten is niet normaal.

Paar weken geleden ook nog peperjenever op. Op de bodem van de fles zaten gauw een stuk of 20 rode pepers. Dat was toch ook wel bijzonder sterk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Obscura

@7 In Argentinie dronk ik wodka met peper, uit een fles die al jaren had staan eh rijpen. Na 1 slok was ik instant dronken. Wat kwam dat binnen, zeg! En dan brandt het ook nog je keel uit.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Mark

Wat doet een beetje wasabi eigenlijk op die schaal?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Victor

Ik heb inderdaad ook wel eens een aanvaring gehad met pepertjes in m’n oog. Ik was al pepers snijdend wijsneuzerig aan het uitleggen aan iemand dat je dan niet in je ogen moest wrijven, wat ik vervolgens onbewust zelf deed. Auw.

@5: Volgens een collega is het voor mannen inderdaad ook aan te raden om na het snijden van pepers je handen te wassen vóór het plassen :)

@4,@7: Dank voor de vriendelijke woorden :)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Victor

@9: Goede vraag. Wasabi valt eigenlijk niet op de scoville schaal, omdat het een ander soort heetheid is, het werkt niet op je tong-cellen, maar het doet iets met receptoren in je neus. (zoals mosterd)

http://answers.yahoo.com/question/index?qid=20080127170313AAgaEXR

http://flippish.blogspot.com/2007/09/wasabi-wassup-with-that.html

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Mark

Overigens ook mijn complimenten. Erg goed geschreven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 stippel

Mooi stukje! Helemaal akkoord met het voorstel om er een leuk boekje van te maken…
Ik ben pas voor het eerst in aanraking gekomen met superpure chocolade met chilipeper er in, hoe verzinnen ze het… Heerlijk!
Toen ik nog contactlensdrager was heb ik ooit mijn zachte lenzen schoongemaakt zonder eerst goed mijn handen te wassen na het pepersnijden. Dat heb ik nog ’n week gevoeld.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Victor

@13: ah, ja. Ook ik ben groot fan van chocolade met peper. Ik zal eens serieuzer nadenken over het boekjes-idee..

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Obscura

@14 Ik teken vast in voor drie exemplaren!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Victor

Ik zet de printer vast aan :)

  • Vorige discussie