De vertrouwde streekbus verdwijnt de komende jaren uit het Gelderse landschap. Alleen op drukke stads- en hoofdlijnen blijven ze rijden. Op het platteland mogen inwoners en gemeenten vertellen hoe zij het openbaar vervoer willen reorganiseren. Een nieuw FlexNet moet hun dorpen bereikbaar houden als de streekbus verdwenen is. […]
Inwoners, gemeenten, bedrijven en instellingen moeten zelf alternatieven voor de bus ontwikkelen. Dit jaar worden daarvoor zes Gelderse mobiliteitscentra geopend. Elke regio krijgt een eigen FlexNet, bijvoorbeeld met deelauto’s, buurtbus, treintaxi, meer elektrische-fietsvoorzieningen of plaatselijke scholieren- en seniorenlijnen.
De participatiesamenleving nu ook in het openbaar vervoer!
Bij Te Dorsthorst overheerst scepsis over een FlexNet dat wordt gepland door gemeenten en (deels) gerund door vrijwilligers. “Misschien krijgt Gelderland nog meer buurtbussen. Je blijft wel afhankelijk van de vrijwilligers. Houd je die op termijn? De volgende generatie ouderen werkt immers nog langer door.”
Reacties (31)
Ik kan me er wel wat bij voorstellen. Door mijn geboortedorp rijden al jaren bussen met gemiddeld (de keren dat ik erop stapte) maar twee passagiers (mezelf meegeteld). Gevolg is dat ze die bus maar 5 keer per dag laten rijden (waardoor weer minder mensen de bus pakken). Uiteindelijk hebben ze een deel van de ritten vervangen door “belbussen” (busjes of taxi’s die alleen komen als je een uur van tevoren belt, ook niet ideaal). Mij lijkt dat daar een systeem voor te bedenken moet zijn dat efficiënter en klantvriendelijker tegelijk is (iets treintaxi-achtigs, maar dan met een grotere radius, een beter boeksysteem en vroegboekkorting bijvoorbeeld).
Autobezit en gebruik voor plattelanders veel goedkoper maken en voor mensen in de stad veel duurder, probleem opgelost.
Het is in ieder geval wel een mooi gespinde bezuiniging.
@2: Succes met het ambtenarenapparaat dat je moet opzetten om dat te implementeren en fraude op te sporen. Bovendien los je daarmee de problemen voor schoolgaande kinderen, studenten (OV-kaart) en ouderen niet mee op.
@1: dus een beter georganiseerde belbus/taxi.
@5: Maar dan dat je ook via internet kan bestellen en voor een heel jaar vooruit.
@2, in tegendeel. Veel busgebruikers zijn mensen die geen auto hebben of kunnen gebruiken om andere reden.
@1, mee eens. Als het op een goede manier wordt aangepakt kan een flexibele taxidienst (zeker als je het meer kunt combineren met de taxidiensten die ook al rijden) best een oplossing zijn denk ik.
@3, gedeeltelijk natuurlijk. Maar de bezuinigingen zijn al een feit, en de oplopende kosten dragen uit je eigen reserves is eindig. Dan ben ik het wel met de provincie Gelderland eens dat je beter een nieuw systeem kunt uitproberen en vormgeven dan een slechtwerkend en duur systeem te laten verslechteren tot het kapot is.
Het gebruik van vrijwilligers staat me uiteraard wat minder aan.
Dat je nadenkt over de inzet alternatieven bij lijnen waarvan beperkt gebruik wordt gemaakt kan ik billijken, maar waarom kunnen de chauffeurs geen betaalde krachten zijn en moeten het ook vrijwilligers worden.
Ik heb het al eens gehad over hoe de uitkleding en het duurder maken van het openbaar vervoer deze sector in een neerwaartse spiraal duwt, maar dat kan iedereen wel verzinnen natuurlijk. Heeft iemand al eens nagedacht dat OV wellicht niet meer te redden is? Om de reden dat ook in het geval dat wanneer men bijvoorbeeld een bus moet nemen die gewoon sneller en goedkoper op de plaats is, men gewoon die auto niet meer uit te rammen is? En dan wat?
@4:
Via de wegenbelasting op postcode.
@10: Ja, want niemand die op het idee komt om de auto op iemands anders naam te registreren. En nu al woont iedereen waar hij de gemeente vertelt dat hij woont.
@11: Een auto op iemand anders zijn naam registreren is allang niet meer zo makkelijk als vroeger, al is het alleen maar dat je dan fikse problemen krijgt met de verzekering e.d. bij een ongeval.
@12, het doet er niet echt toe, want het is niet de oplossing voor het probleem. De mensen die geen auto kunnen betalen kunnen dat naar alle waarschijnlijk ook niet met ingewikkelde belastingtrucs (waarschijnlijk is het dus vooral een cadeautje aan de mensen met veel geld die nu nog goedkoper hun auto mogen houden.)
Maar de mensen die geen auto kunnen gebruiken om andere redenen help je niet.
Ik ben toch wel benieuwd hoeveel mensen hier wel eens bij de bushalte van De Heurne of Megchelen de gemiddelde bezetting van een bus hebben gezien. Hier in Arnhem-Noord is het OV buiten de spits al privévervoer geworden.
OV brengt je van waar je niet moet zijn naar waar je niet wilt zijn, en is voor 90% van de mensen geen reëel alternatief. Ja, als de bus voor je deur stopt en altijd in een rechte lijn naar de voordeur van je bestemming.
Maar dan. Het is natuurlijk heel sneu voor die bejaarde die achter Megchelen of De Heurne woont. Het zal heus tot isolement leiden. Dat staat me ook tegen.
Kinderen fietsen maar. liefst door de regen en tegen de wind in. Zijn ze lekker moe als ze thuiskomen.
@14: maar waarom kunnen volwassen niet een stukkie lopen om ergens te komen? Ik schiet altijd in een angry facepalm als ik ergens mensen (18-50 jaar) veel moeite zien doen om ergens voor de deur te kunnen parkeren in de weet dat diezelfde mensen omdat ze te weinig bewegen naar fitness moeten, of in het weekend gaan mountainbiken o.i.d. Hoe moeilijk is het?
Daarom schreef ik ook die vraag in 9. Het gaat niet om hoe goed het ov is of zou moeten zijn. Het is voor velen gewoon een gepasseerd station. /seth
@14, ja, die bezetting is bekend en dat is dus precies het punt. Daarom lijkt het me alleen maar een goed idee als het ov anders ingericht wordt en dus juist in zulke gebieden meer kan dienen als iets dat je wel brengt waar je moet zijn.
@15
Een stukkie lopen kan natuurlijk. Maar het gaat om de streekbus. De Achterhoek is niet een stadswijk, vergelijkbaar met Amsterdam-Noord. Het is een enorm gebied, vergelijkbaar met een kleine provincie.
Dus ja, als de bus frequenter rijdt, vaker stopt, een sterker vertakt netwerk zou kennen en ook nog eens betrouwbaar is, dan zouden meer mensen er gebruik van maken.
Overigens. als je in de Achterhoek woont is de auto naar verhouding nog eens wat goedkoper doordat je zo even naar Duitsland rijdt om te tanken :-)
Dat het OV anders kan, dat klopt, maar de redenen die ik hier hoor kloppen niet: het OV is een dienst, een service, en dat hoeft niet altijd superrendabel te zijn. Als wij burgers besluiten dat het zoveel waard is voor die oma’s, armen zonder auto en die schoolgaande kinderen die soms toch echt wel te ver wonen om elke dag te fietsen, dan is dat zo. Dat mag geld kosten. Ook al staan er geen dertig man bij de halte. De service is te weten dat ‘ie ook voor jou komt als je de enige bent.
@18, gedeeltelijk heb je daar natuurlijk best gelijk in, maar het is natuurlijk helemaal niet verkeerd om te kijken of je de service anders kunt inrichten waarbij je mensen bovendien nog eens een betere service kunt bieden (flexibele doelen ipv altijd vast te zitten aan lijnen die niet gaan waar je heen wilt.)
Het idee hoeft niet slecht te zijn.
Deze voorspelling is niet aan mijn brein ontsproten, maar las ik in een artikel na de invoering van de OV-chipkaart.
Dat artikel beschreef hoe het geld anders verdeeld zou gaan worden in het OV-chipkaart tijdperk tov het strippenkaart tijdperk. Grote stedelijke gebieden, bv randstad, kregen door de verdeelsleutel onder de strippenkaart verhoudingsgewijs minder geld. Met de invoering OV-chipkaart, waardoor veel nauwkeuriger gemeten wordt waar hoeveel geld binnenkomt, komt dat geld nu wel daar terecht, en niet bij de wat meer landelijke opererend maatschappijen en hun lijnen. Mijn indruk is dat Gelderland ook een slachtoffer van die herverdeling is.
Waar vroeger de stedelijkere gebieden de boel subsidieerden (wat mij ook prima lijkt trouwens), is dat nu niet meer het geval. Het OV in de stad is dus waarschijnlijk winstgevender, en verlieslopende lijnen in dunbevolktere gebieden worden opgeheven.
@20: Yep, de veel geprezen marktwerking.
Sinds de jaren negentig in volle gang.
@21: De marktwerking was er al, doordat trajecten aanbesteed worden.
Op welke lijnen een bus rijden moet, wordt niet door de markt bepaald.
De markt bepaalt alleen welke aanbieder de aanbesteding wint.
Ik vind niet verkeerd dat geturfd wordt, hoeveel mensen in een bus zitten.
Dan kan men nog steeds besluiten dat een bus moet blijven rijden voor 2 personen (of vervangen wordt door een taxi, of belbus, enz.).
@21
Ja, want zonder marktwerking zou je wel een chauffeur een salaris kunnen betalen door 5 passagiers per dag te vervoeren, toch?
@17
Het is geen enorm gebied: het heeft een straal van minder dan 15 kilometer, je bent eigenlijk altijd binnen fietsafstand van de grotere plaatsen Arnhem, Doetinchem of Zutphen en binnen loopafstand van de volgende dorpskern. Moeten we dan een miljoenenverslindende pendelservice opzetten voor die 3 bejaarden die 1x per week naar de huisarts in het volgende dorp moeten? Ik vindt het niet meer dan normaal dat er kosten verbonden zitten aan het wonen in een klein dorpje aan de rand van het land.
@23
Ik weet niet waar jij naar zit te kijken, maar van Arnhem naar Winterswijk is gewoon een uur met de auto. In die tijd zit je vanuit Arnhem ook bijna in Amsterdam. Dat noem ik toch een vrij groot gebied.
@23 (1475,97/pi)^0,5=r=21,67 km. En dat is dus als we de vorm van de achterhoek als een cirkel beschouwen, waarbij de omtrek dus wordt geminimaliseerd ten opzichte van de oppervlakte. De af te leggen afstanden zijn dus ietsje groter dan jij doet vermoeden, en dan hebben we nog niet eens meegenomen dat wij simpele stervelingen weggetjes met al hun kronkels dienen te respecteren.
Van Eibergen naar Zutphen (ca. 35km) of naar Doetinchem (ca.32km) op de fiets is daarnaast weliswaar ’te doen’, maar ik zou het geen “fietsafstand” noemen.
Misschien een ‘recreatieve fietsafstand’, of een ‘sportfietsafstand’, of zo … maar geen “fietsafstand” in alledaagse zin. Je kunt geen huis verkopen en zeggen dat het op “fietsafstand” van dit of dat ligt terwijl je 35 kilometer bedoelt.
Je zou zo’n afstand niet graag iedere dag heen en weer fietsen voor school of werk, bedoel ik maar.
(aan de andere kant, alle vliegen, vlinders, libellen en andere insecten of kleine vogeltjes die je dan dagelijks onwillekeurig binnenkrijgt zouden je wel eens een fortuin aan eiwitten kunnen schelen … )
@23, naast alle andere zaken:
Waarom eigenlijk? Ik zou zelf zeggen dat het juist wel verstandig is (ook in economisch opzicht) om de buitengebieden ook een beetje leefbaar te houden.
Het wordt hoog tijd voor een dienst op afroep basis van zelfrijdende voertuigen. Daarmee zou je een heel flexibel systeem kunnen neerzetten wat niet perse afhankelijk is van vrijwilligers. Juist voor dit soort gebieden lijkt me dat ideaal. Maar helaas is die techniek nog niet klaar voor de markt, al zijn de vorderingen bij o.a. Google maar ook bij Volvo groot.
@10: Hebben we al toch? De wegenbelasting is per provincie verschillend.
@27 natuurlijk is dat verstandig, maar waar ligt de grens van “een beetje”? Stadsbewoners betalen ook voor de voorzieningen waar ze van kunnen genieten, zowel in huizenprijzen als in zaken als drukte, minder groen, geluisoverlast en moeten leven met luchtvervuiling. Stedelijk gebied maakt veel collectieve voorzieningen zoals fijnmazig openbaar vervoer en winkels en horeca dichtbij mogelijk, maar de nadelen zijn er voor de bewoners ook. De combinatie van het beste van de twee werelden is vrijwel onbetaalbaar.
Wat te denken van een “O.V.-chipkaart apparaat”in personenauto’s en de ritprijs in mindering brengen op de belasting ;-)
@28/@10 en de autoverzekering is helemaal op postcode gebaseerd. Dan zou de overheid het toch ook moeten kunnen lijkt me. Overigens gebeurt je ideetje uit #2 al door middel van parkeertarieven: in de stad onbetaalbaar, op het platteland goed te betalen. Maar ik geloof niet dat de door jou voorgestelde differentiatie een oplossing is voor de streekbus.
@27 (@23)
Dat (/Of) er kosten zijn verbonden aan het wonen in minder verstedelijkte gebieden (laten we eerlijk zijn, je kunt pas echt over platteland spreken als je binnen half uur gaans geen huis tegenkomt, laat staan een woonkern) hoeft nog niet te zeggen dat die kosten -bij voorbaat- onacceptabel zijn. Hoewel ik ervan uitga dat Derpjan bedoelt dat die kosten privaat gedragen zijn, en niet publiek, is dat eigenlijk nog niet gezegd.
Het is wel jammer dat dingen als een ‘leefbare omgeving’ al snel tegenover ‘hoeveel kost het’ komt te staan, maar als je het hebt over: ‘hoe gaan we dat tot stand brengen’ en ‘hoe verdelen we het geld’, dan moet je het een wel aan het ander koppelen.
Derpjan heeft het in #23 over die ‘miljoenenverslindende pendeldienst voor het vervoer van 3 bejaarden naar de huisarts’. Nu valt daar, qua bewoording, wel het een en ander tegenin te brengen, maar qua inhoud vind ik het getuigen van de ‘kleine tragedies’. Die mensen zijn opgegroeid in dat dorp, in de gedachte dat ze daar altijd konden wonen. De bakker en de groenteboer zaten om de hoek. De Dokter woonde tussen De Burgemeester en De Notaris in de grotere panden drie straten verderop, maar hij kwam (als huisarts) wel gewoon over de vloer. Inmiddels zijn ze allemaal verdwenen, de kinderen zijn allang het huis uit, en zijn vertrokken naar Leidschendam of Zoetermeer ofzo, want ‘hier was niks meer’ (en geef ze eens ongelijk). Waarom is dat belangrijk? Uit emotie, ja, maar even ‘oma’ naar de huisarts in het volgende dorp brengen zit er dan ook niet meer in. En de sportieve oudjes zijn er wel, maar er zijn genoeg ouderen die het echt niet zien zitten om op eigen kracht naar die huisarts (of de winkel, voor dat geld) te gaan. Een uur fietsen (heen en terug, op zijn minst) op een provinciale weg? ‘Iedereen is erop uit om je met zoveel mogelijk vaart dood te maken’ zou ik me in kunnen beelden. En stel, je komt als oudere te val op de weg, wat dan?
@27
Ik zou het eigenlijk wel met je eens willen zijn, maar kan niet zo goed bedenken waarom. Vooral dat economische opzicht. De stad heeft de mens voor het grootste gedeelte van de geschiedenis altijd wel getrokken omdat het daar (economisch) toch net wat beter toeven was dan het platteland, en dat zie ik niet veranderen. Ik hoef daar niet blij mee te zijn, en al helemaal niet als dat zou betekenen dat mensen van huis en haard weggerukt worden, omdat de ‘economische realiteit’ nou ‘eenmaal zo is’. Dus, kun je mij zeggen waarom het economisch verstandiger is om buitengebieden leefbaar te houden. Want in essentie heeft #23 wel gelijk: waarom openbaar beschikbaar houden, als het toch nauwelijks gebruikt wordt? Het ‘recht’ op een leefbare omgeving gaat maar zo ver. Is jouw recht (via een financiële berekening, bah) om 1x in de zoveel tijd met wat minder moeite naar de huisarts te gaan en te wonen waar je altijd gewoond hebt, zoveel meer waard dan die van tientallen forensen die elders in overvolle bussen zitten? Wanneer wordt het een (oneerlijk) voorrecht?