Dijsselbloem & Plasterk: ‘Senaat niet bedoeld voor politieke spelletjes’

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Bij de ‘constructieve drie’ (CU, SGP, D66) was dat nog OK, maar nu – naar verwachting -binnenkort ook andere partijen nodig zijn om het kabinet in de Eerste Kamer aan een meerderheid te krijgen, wordt dit allemaal wel heel erg problematisch:

‘Een meerderheid in de Eerste Kamer is nice to have, maar het mandaat in de Tweede Kamer is echt belangrijker. Meerderheden in de senaat kunnen we op allerlei manieren verwerven. We moeten oppassen dat de Eerste Kamer geen gelijkwaardigheid aan de Tweede Kamer gaat claimen. Zo van: ik krijg mijn zin niet in de Tweede Kamer, dan ga ik obstructie plegen in de Eerste Kamer, door dingen tegen te houden.’

Een andere PvdA-minister, Ronald Plasterk, sluit zich daarbij aan. ‘Ik kan mij niet voorstellen dat de nieuwe grondhouding wordt: wij gaan structureel alles tegenhouden. Daar acht ik de senatoren te hoog voor.’

Open artikel

Reacties (36)

#1 Anton Evening

Geen gelijkwaardigheid aan de tweede kamer tonen? Zoals pvda senatoren vlak voor kerst deden?…

#2 Inca

Hoe krijgen ze het hun strot uit – na allerlei suffe SGP-relimaatregelen toe te staan om hun instemming te kopen. Niks ‘constructief’ – gewoon ordinaire koehandel.

#3 McLovin

gelijkwaardigheid Eerste en Tweede kamer…wat zegt de grondwet daarover? Iemand? Of is het idee dat Tweede Kamer belangrijker is nu gewoon even handig voor VVD/PvDA?

#4 Emile M

De opstelling van de Eerste Kamer zal een direct gevolg zijn van de wijze waarop de landelijke politici onder leiding van Rutte de provinciale verkiezingen nu al voor de tweede keer kapen. De senaat krijgt daardoor – niet geheel onterecht – het idee een eigen mandaat te hebben.

#5 Hal Incandenza

@3
De Grondwet zegt niets over het politiek bedrijven in de EK. Net doen alsof dat nooit eerder gebeurd is, is dan ook opportunistisch.

#6 Inkwith Barubador

Eerste Kamer moet kijken of wetsvoorstellen uitvoerbaar en niet in strijd met de grondwet of andere wetten zijn. That’s all.

#7 Emile M

@6: Waar staat dat? Het kabinet van Abraham Kuyper struikelde al in de Eerste Kamer. Ik geloof dat het in 1904 was.

#8 Olav

@3:

gelijkwaardigheid Eerste en Tweede kamer…wat zegt de grondwet daarover? Iemand?

Kan je zelf nalezen(*):

http://wetten.overheid.nl/BWBR0001840/geldigheidsdatum_05-03-2015#Hoofdstuk3
http://wetten.overheid.nl/BWBR0001840/geldigheidsdatum_05-03-2015#Hoofdstuk5

Kort: Wetsvoorstellen worden ingediend en behandeld in de Tweede Kamer. Wordt een voorstel aangenomen in de Tweede Kamer dan wordt het doorgestuurd naar de Eerste Kamer. Die kunnen er dan ja of nee op zeggen (maar bijvoorbeeld niet amenderen). De criteria waarop de Eerste Kamer een wetsvoorstel beoordeelt zijn niet voorgeschreven. Senatoren zijn daar dus vrij in. Of ze een wet misschien niet uitvoerbaar vinden, of gewoon vanuit hun politieke overtuiging het er niet mee eens zijn: is allemaal even legitiem.

(*) http://www.denederlandsegrondwet.nl/ is ook aardig, met vaak toelichtingen en andere wetenswaardigheden bij de hoofstukken en artikelen.

#9 Bismarck

@6: Onjuist.

@3: In de Grondwet wordt waar het de goedkeuring van wetten betreft geen onderscheid tussen EK en TK gemaakt. De Staten-generaal (dus zowel EK als TK, of in bepaalde gevallen de verenigde vergadering) moet elke wet hebben aangenomen, voor ze van kracht kan worden. Wel is er verschil in initiatiefrecht, dit heeft de TK (en koning, in de praktijk de minister) wel, maar de EK niet. Uit dat laatste wordt wel eens afgeleid dat de TK belangrijker is, maar zoals de grondwet stelt, waar het het aannemen van wetten betreft, is de goedkeuring van beiden noodzakelijk.

Het is dan ook niet voor niets dat Beatrix de (in)formateurs altijd meegaf dat ze een regering moesten zoeken die vruchtbaar kon samenwerken met beide Kamers (want anders kun je nieuwe wetgeving wel vergeten). Sinds de verkiezingen van 2010 hebben sommige partijen (VVD, CDA en later ook PvdA) die raadgeving in de wind geslagen en daarom mogen ze nu op de blaren zitten.

#10 McLovin

@8: @9: Dat bedoel ik, dus feitelijk mag Eerste Kamer “politiek spelen” als ze dat willen. Het gegeven dat Eerste kamer alleen kijkt naar de “deugdelijkheid” van wetten in de maak is meer een gewoonte? Maw Dijselbloem en Plasterk kletsen uit hun nek als ze zeggen dat de Eerste kamer niet voor politieke spelletjes is?

#11 Olav

@10:

Maw Dijselbloem en Plasterk kletsen uit hun nek

Dat sowieso.

#12 Hal Incandenza

@10
Dat is kort samengevat gewoon geklets ja. Staatsrechtelijk zit het zoals Bismarck het uitlegt.

#13 Inca

En die ongeschreven regel/gewoonte die zegt dat de Eerste Kamer er vooral is om te kijken “of wetsvoorstellen uitvoerbaar en niet in strijd met de grondwet of andere wetten zijn” stelt ook dat de Tweede Kamer de wetten inhoudelijk zou moeten beoordelen en onafhankelijk van het kabinet kan beslissen over allerlei zaken. Dat doen ze ook niet. Maar daar hoor je Plasterk en Dijsselbloem niet over.

#14 Hal Incandenza

Zo verslikte ik me gisteren ook bijna toen Fredje op de radio zei dat het oordeel van de Raad van State keurig ging opvolgen. Alsof dat voor hem dat de normaalste zaak van de wereld was. Maar ja, dit ging keer betekende het dat ie lekker kinderen kon uitzetten omdat ze niet onder het pardon vallen. Dan dus wel….

#15 Bismarck

@12: en Olav (die was me voor).

#16 Folkward

Ik zou al voor de afschaffing van de Eerste Kamer zijn, opdat dit soort onzin ophoudt over wat de Eerste Kamer al dan niet ‘hoort te doen’. Dan is het weer dat Provinciale Staten landelijke verkiezingen zijn, dan weer juist provinciaal gericht, dan weer zou de Eerste Kamer een ‘chambre de reflexion’ moeten zijn, dan weer een mogelijkheid om dwars te liggen, als het in de Tweede Kamer niet lukt.

Een fatsoenlijk debat over een toekomstige, andere invulling van de verhoudingen tussen verschillende wetsorganen (kabinet, Tweede Kamer, Eerste Kamer) zie ik wel zitten, maar dan moet de basisinsteek niet zijn: ‘maar een Eerste Kamer, met extra inspraak, is zo duur’, met zo’n zuinig mondje gezegd.

#17 penderie

Als de Provinciale Statenleden de Eerste Kamerleden niet zouden kiezen op basis van partijverwantschap, dan hebben ze misschien een punt. Tot die tijd lijkt het Binnenhof mij uitermate geschikt voor politieke spelletjes.

En zeggen dat er geen ruimte voor is voor politieke spelletjes is natuurlijk onderdeel van het politieke spelletje.

#18 Olav

@16:

Een fatsoenlijk debat over een toekomstige, andere invulling van de verhoudingen tussen verschillende wetsorganen (kabinet, Tweede Kamer, Eerste Kamer) zie ik wel zitten,

Ik ook. Ik heb zelfs wel wat ideeën over wat de uitkomst daarvan zou moeten zijn.

maar dan moet de basisinsteek niet zijn: ‘maar een Eerste Kamer, met extra inspraak, is zo duur’, met zo’n zuinig mondje gezegd.

Die argumenten ken ik, ja. En wie roept dat de Eerste Kamer weg moet (en de Tweede Kamer ingekrompen) vanwege de “daadkracht van de overheid” of zoiets, dient ook op het Binnenhof gegeseld en dan naakt over het Plein gejaagd te worden.

Neemt niet weg dat ik denk dat we inderdaad zonder een Eerste Kamer zouden kunnen.

#19 Frank789

Als we 2e kamergedrag in de 1e kamer toestaan dan moeten we die lui ook voortaan rechtstreeks kunnen kiezen en niet langer via de provinciale staten.

Als je nu zuiver voor de provincie wilt stemmen kun je tegelijkertijd je stem voor de 2e kamer verkwanselen.
Zo zullen de landelijke partijen dan ook de provincies meer gaan domineren.

De ellende is allemaal ooit ontstaan omdat de kakkers van de 1e kamer niet door het gewone volk gekozen wilden worden maar wel door de notabelen van de provincie.

#20 Olav

@19:

De ellende is allemaal ooit ontstaan omdat de kakkers van de 1e kamer niet door het gewone volk gekozen wilden worden maar wel door de notabelen van de provincie.

Vóór Thorbecke werden de leden van de Eerste Kamer persoonlijk door de koning benoemd en zette hij daar vooral zijn adellijke vriendjes neer. Daarom was het kiezen door de Provinciale Staten, hoewel niet perfect, toch eigenlijk wel een democratische doorbraak.

#21 Inca

Ik zou al voor de afschaffing van de Eerste Kamer zijn, opdat dit soort onzin ophoudt over wat de Eerste Kamer al dan niet ‘hoort te doen’.

Dat soort gedoe houdt niet op (niet vanzelf), ook niet als de Eerste Kamer wordt afgeschaft. Juist niet zou ik zeggen – dat smaakt naar meer – meer dictatuur. Simpelweg omdat de motivatie van de commentatoren is om het systeem te ondermijnen. Omdat het hen juist een doorn in het oog is dat de democratie heel even gewerkt heeft – dat er een paar mensen een eigen oordeel hebben gevormd over een onderwerp, en daarnaar hebben gehandeld.

Als de Eerste Kamer weg is, zullen die mensen niet zoeken naar andere manieren om tegenspraak en mogelijkheden om hun plannen af te schieten te organiseren… In tegendeel.

Voor dat soort druk nooit buigen dus wat mij betreft. Hierin toegeven maakt alleen maar de weg vrij voor nog verdere afbraak van de democratische mogelijkheden. En nooitnooitnooit de huid verkopen voor de beer geschoten is. Dus niks ‘afschaffen zodat we van het gezeur af zijn.’

#22 Frank789

@20: In het licht van vandaag is het ondemocratisch als de 1e kamer zich gaat gedragen alsof ze een direct mandaat van de kiezer heeft, of het nu ooit een verbetering was of niet.
Als ze een democratisch hart hebben moeten ze zich uit eigen beweging van die spelletjes onthouden. Ze zitten daar omdat iemand dacht dat die partij goed zou zijn voor windmolens en natuurparken in provincie X.

Nu ze meerdere malen blijk hebben geven zich er toch teveel mee te willen bemoeien moet er iets veranderen, wettelijk.

#23 Folkward

@21

Dus niks ‘afschaffen zodat we van het gezeur af zijn.’

Tuurlijk niet, gun je me wat literaire hyperbolen? ;)

Desalniettemin mag er toch wel gedebatteerd worden over een instituut als de Eerste Kamer, zoals die nu gekozen wordt is weinig democratisch en niet echt van deze tijd. En ook de Tweede Kamer mag ter discussie staan, het kiezen van leden 1 keer in de 4 jaar is nou ook niet echt modern, en hoe het nu is ingericht, geeft ook weinig ruimte voor bottom-up initiatieven vanuit de bevolking (dus niet de volksvertegenwoordiging). Wel moet het duidelijk zijn dat als er dingen moeten veranderen, ze allemaal tegelijkertijd moeten veranderen. Als je de Eerste Kamer wil afschaffen, en de Raad van State een grotere rol wil geven, dan niet eerst de Eerste Kamer afschaffen, en het toemeten van de RvS op de lange baan schuiven.

#24 Inca

@23, ik zou liever hebben dat het debat dan gaat over de grondslagen van de democratie. Het gevaar met het debat voeren over het afschaffen van de Eerste Kamer ‘onder bepaalde voorwaarden’ is dat anderen er met je argumenten vandoor gaan om dingen af te breken zonder opbouw. Daarom vind ik die tactiek gevaarlijk – het gaat vaak mis. Denk ook aan de beeldvorming over fraudevorming – doordat iedereen zegt ‘ja, dat is wel erg, maar…’ kan men de grens steeds verleggen. Het wordt tijd dat iemand zegt ‘nee, het is helemaal niet zo’n groot issue, dit en dit is veel belangrijker.’ Confrontatie, ga er maar eens tegenin, onderbouwd.

Dat meeveren / polderen / compromissen sluiten gaat zover dat te vaak men niet eens meer weet wat de principes waren die je wilde verdedigen. Doe mij maar een fundamenteel debat.

Verder… ‘niet van deze tijd’ vind ik een slecht argument, en ‘niet democratisch’ is de vraag… wat is democratisch? Is rechtstreeks kiezen beter? (Da’s immers de aanname die er onder ligt.) Precies wat ik bedoel: te makkelijk worden er allerlei bezwaren van elkaar nagekauwd zonder dat ze echt kritisch bekeken worden… er valt zoveel meer te winnen als je geheel los van de eerste kamer zou bedenken wat ‘democratie van deze tijd’ moet zijn en kan zijn. En dan, als we daar een mooi antwoord op hebben en dat in een grondwetswijziging gaan gieten, alleen dan kun je wellicht eens nadenken of we ook wat met de Eerste Kamer moeten. Tot die tijd: niet aankomen, en ook niet meegaan in dat debat wat mij betreft.

#25 Folkward

@24

er valt zoveel meer te winnen als je geheel los van de eerste kamer zou bedenken wat ‘democratie van deze tijd’ moet zijn en kan zijn. En dan, als we daar een mooi antwoord op hebben en dat in een grondwetswijziging gaan gieten, alleen dan kun je wellicht eens nadenken of we ook wat met de Eerste Kamer moeten.

Ja, veel beter, natuurlijk.

Het korte argument: ‘niet van deze tijd’ is natuurlijk niet voldoende. Ik stel dan ook niet dat ‘nieuw’ per definitie ‘beter’ is en ‘oud’ ‘slecht’. Wel kan ik zeggen dat bepaalde praktijken in stand zijn gebleven uit midden en eind 19e eeuw, die prima mee hadden kunnen veranderen. Universeel stemrecht was nog niet van toepassing, de gemiddelde opleiding was lagere school: de meesten konden wel lezen en schrijven, maar daar was dan ook het meeste mee gezegd. Wat je ook mag zeggen: ook politici zijn beter onderlegd geworden. Een reis om elders in het land (Groningen – Den Haag) fysiek aanwezig te zijn, kon dagen, en in het ergste geval weken duren. Correspondentie per brief duurde eveneens dagen. En voor real-time uitwisseling van gedachten moest je per se ergens aanwezig zijn. Tegenwoordig ben je met auto of trein binnen een paar uur in elke uithoek van het land, brieven doen er 24 uur over, mails seconden. Real-time uitwisseling van gedachten is niet meer beperkt tot fysieke nabijheid, en is met de snelheid van het internet. Kortom: de inhoud, aard en snelheid van intermenselijk contact is veranderd, en dat heeft een weerslag op de politiek. De vergaderingen van de Eerste Kamer zijn -volgens mij- nog zo gepland op de dinsdag, met de gedachte dat je zondagavond of maandagochtend vroeg vanuit Assen te paard kon vertrekken, een veerboot kon halen en met ander veerboten de Zuiderzee en de Haarlemmermeer kon oversteken (ondertussen ergens overnachten) om dinsdags op tijd aan te komen in Den Haag.

Naar mijn idee was de Tweede Kamer -de vergadertijden, de lengte van het mandaat, omvang, opzet- technologisch het meest haalbare van die tijd om bottom-up democratie vorm te geven. Maar dat is nu anders.

#26 Emile M

Misschien kunnen we beter de helft laten kiezen door provinciale staten en de andere helft door gemeente raadsleden. Dan baseer je de resultaten op twee verkiezingen en haal je de waan van de dag er een beetje uit.

#27 Bismarck

@26: Je kunt ook de Staten Generaal laten kiezen door verkiezingen op twee momenten, om de waan van de dag er een beetje uit te halen. Bijvoorbeeld een helft via landelijke verkiezingen en een helft bij de provinciale verkiezingen, die verder toch bijna nergens over gaan omdat dat bestuursniveau stelselmatig overgeslagen wordt bij decentralisaties en (vermoedelijk opzettelijk) steeds verder wordt uitgekleed in functie.

#28 Inca

@26, welk probleem wil je daarmee oplossen en waarom? Klinkt een beetje als veranderen om het veranderen, of veranderen omdat directe stemming hoe dan ook beter is. Beide zijn nogal dubieus.

Zullen we het toch eens hebben over wat een goede democratie op zich nou precies inhoudt, ipv allemaaal hele oppervlakkige wijzigingetjes te opperen zonder dat daar visie achter zit?

#29 Olav

@27: Als je vindt dat de positie van de provincies eigenlijk versterkt zou moeten worden dan moeten we dus provinciale verkiezingen niet op die manier koppelen aan de landelijke. Ik zou gewoon voorstellen om extra verkiezingen houden. Helemaal niets mis mee om elk jaar wel één of meerdere keren naar de stembus te mogen.

Zelf zou ik de Eerste Kamer wel afschaffen maar alleen als we daarvoor een parlement met grotere representativiteit terug krijgen. Minstens 300 leden die inderdaad op verschillende momenten (wel: direct) gekozen kunnen worden, en met exclusieve wetgevende macht.

#30 Olav

Emile @26:

Misschien kunnen we beter de helft laten kiezen door provinciale staten en de andere helft door gemeente raadsleden. Dan baseer je de resultaten op twee verkiezingen en haal je de waan van de dag er een beetje uit.

Inca @28:

@26, welk probleem wil je daarmee oplossen en waarom? Klinkt een beetje als veranderen om het veranderen, of veranderen omdat directe stemming hoe dan ook beter is. Beide zijn nogal dubieus.

Ik denk dat ik Emile’s voorstel wel begrijp. Het probleem dat hij volgens mij ziet is dat de verkiezingen voor de Provinciale Staten zo’n beetje worden gekaapt door de landelijke politiek vanwege het belang van die verkiezingen voor de samenstelling van de Eerste Kamer. Waarbij die warme aandacht voor de Eerste Kamer dan weer volledig in dienst staat van de belangen van partijen in de Tweede Kamer (“als we samen maar een meerderheid krijgen”).

Hiermee doe je dus geen recht aan de positie van zowel Provinciale Staten als Eerste Kamer. Emile poogt daar een oplossing voor te formuleren, waar je het over kan hebben, maar dat wordt door jou als “oppervlakkig” van tafel geveegd ;-)

(Overigens stelt Emile ook niet voor om de Eerste Kamer via directe stemming te kiezen.)

Zullen we het toch eens hebben over wat een goede democratie op zich nou precies inhoudt, ipv allemaaal hele oppervlakkige wijzigingetjes te opperen zonder dat daar visie achter zit?

Ik denk dat het wel meevalt met de oppervlakkigheid. Iedereen hier zal voor zich toch wel een soort idee hebben waar het heen moet, en vanuit die gedachte voorstellen doen. Maar misschien zijn deze reactiepagina’s ook gewoon niet zo’n goede plek om hele vergezichten uit de doeken te doen. En in plaats van oppervlakkig zou het dan wel eens snel hoogdravend en zweverig kunnen worden…

#31 Inca

@25, zelfde verhaal eigenlijk: welk probleem wil je nou eigenlijk oplossen? Het lijkt me prima om te bedenken op welke manier we bottom-up democratie beter vorm kunnen geven.

Maar je stukje gaat voor het overgrote deel niet op welk probleem dan ook – het is een beschrijvende geschiedenis, leuk om te verklaren waarom er destijds voor de dinsdag gekozen is en natuurlijk is dat nu volstrekt niet relevant meer…. maar je geeft nergens aan waarom het een probleem is dat opgelost zou moeten worden.

En alleen in het laatste zinnetje bedenk je dat we misschien zouden moeten kijken naar iets nieuws, maar wat en hoe dat dan is, werk je verder niet uit.

Gevolg: je gaat zo exact mee in de frame die zowel PvdA als VVD erg goed uitkomt: de Eerste Kamer is uit de tijd. Niet vanuit een goed onderbouwd verhaal over de democratie, maar op basis van associaties met de stoffige trekschuit.
En daarbij laten we vooral in het midden hoe we de democratie dan wel willen inrichten. (En natuurlijk, de PvdA en de VVD vooral omdat hun antwoord is: hoe minder democratie hoe beter. Maar dat is dan weer niet het soort slogan dat goed werkt zo vlak voor een verkiezing.)

#32 Co Stuifbergen

Al in 2011 werden politieke spelletjes gespeeld bij de verkiezing van de 1e Kamer:
Een Zeeuws lid van de Provinciale Staten, dhr. Robesin, beloofde Rutte te steunen als de Hedwige-polder niet onder water zou worden gezet.

http://www.omroepzeeland.nl/nieuws/robesin-herinnert-rutte-aan-belofte-rond-hedwigepolder#.VPmZy8057yw

#33 Folkward

@31 Mijn stukje in #25 is inderdaad meer beschrijvend. Voor een goede argumentatie is een flinke lap tekst nodig, waar ik op dat moment eventjes geen zin in had.

Door het wetgevingsproces in verschillende Kamers te doen, voeg je een extra beslissingsronde toe. Daar is op zich niks ergs aan. Oorspronkelijk werden leden van de Tweede Kamer via districtsverkiezingen gekozen (wat nu nog zo is in het VK). De Tweede Kamer voorziet dan in een rechtstreeks mandaat door de bevolking.

De Eerste Kamer vertegenwoordigde heel veel vroeger een aparte klasse (de adel). Dat lijkt me tegenwoordig onwenselijk in een democratie: one man, one vote. Nu vertegenwoordigt de Eerste Kamer de provincies. Daar valt wat voor te zeggen: in een land kunnen lokale belangen ondergesneeuwd raken in de Tweede Kamer. Een extra inspraakmogelijkheid door een vertegenwoordiging van lokale belangen (zeker, nu Tweede Kamerleden niet meer via een districtenstelsel geïnstalleerd worden), is dan geen raar idee. Maar je mag je afvragen of dat inmiddels wel nodig is: is het niet een oplossing voor een probleem dat niet meer bestaat? In de negentiende eeuw kwamen ‘een paar provincies in opstand’ (Belgische Revolutie, 1830-1839) over hoe ze bestuurd werden, dan is het voorstelbaar dat in 1848 provincies extra inspraak zouden krijgen, omdat regionale sentimenten kennelijk zo’n rol konden spelen dat ze zich zouden afscheiden. Maar is dat nu nog zo?

De extra beslissingsronde, de Eerste Kamer, wordt ook wel eens afgeschilderd als ‘chambre de reflexion’ en een ‘controle-afdeling’ voor wetten. Hoewel dat inderdaad mogelijk is, is dit vanuit een aantal opzichten onwenselijk. Die ‘controle’ kan er namelijk alleen zijn, als er geen politieke druk is, en die is er al snel. Daarnaast is het deels door luiheid en domheid ingegeven: “Als de Eerste Kamer de wetten ‘nakijkt’, hoeven wij -de Tweede Kamer- dat niet te doen”. Hiermee zeg je dat de Tweede Kamer slecht is in het maken van wetten (en dat probleem ook niet aan wil pakken), maar ook dat de Eerste Kamer deskundiger is. Zoals eerder gezegd: ook politici zijn slimmer geworden. Een controle door de Eerste Kamer lijkt me dan ook weinig meer dan onwil om goede wetten te maken, geen onkunde.

Het ‘bedrijfskundige’ aspect van een extra beslissingsronde is veelal dat het extra tijd kost om een wet te maken, iets wat in een snellere wereld (dan de 19e eeuw) duur is. Problemen verspreiden zich sneller dan voorheen en vragen ook om snellere implementatie van oplossingen. Hoewel dat in theorie correct is, zijn er veel andere ‘vertragende’ middelen toegepast, die niks met de Eerste Kamer te maken hebben. Als -bijvoorbeeld- de Tweede Kamer een streeftijd instelt en zich daaraan houdt, waarbinnen een issue besproken wordt, dan wordt de meeste tijdwinst al gewonnen. Ook kan het bedrijfskundige ’tijdsargument’ vóór de Eerste Kamer spreken. Zonder een extra beslissingsronde zou het parlement zich kunnen laten leiden door de waan van de dag, de Eerste Kamer geeft tijd ‘om er een nachtje over te kunnen slapen’.

Het voornoemde lijken me redenen te zijn om in een nieuw politiek stelsel geen Eerste Kamer meer in te bouwen: de electorale noodzaak is er niet, Nederland is uniform genoeg om geen extra regionale vertegenwoordiging nodig te hebben, politici zijn deskundig genoeg en een snellere wereld vraagt om een korter wetgevingsproces. Het zijn echter niet per definitie redenen om de Eerste Kamer af te schaffen: dan moet er -inderdaad- een probleem zijn, waar dat de oplossing van is. Zoiets van dat de Eerste Kamer elke wet terugstuurt naar de Tweede Kamer. Niet alleen worden wetten dan niet ingevoerd, de hernieuwde behandeling van de wetten in de Tweede Kamer zorgt voor extra en onnodige druk op de Tweede Kamerleden.

En dan nu een blik vooruit.

Wat is een democratie van ‘deze tijd’?
Het behartigt het belang van het hele volk, maar houdt ook rekening met minderheden, of die nou regionaal, etnisch of religieus verdeeld zijn;
Het laat genereus ruimte over voor buitenparlementaire initiatieven voor een wetsvoorstel, een uitgebreid of langdurig mandaat is dus niet nodig(!);
Het is transparant, het is duidelijk waarover en door wie er gestemd is;
Het is verenigbaar met de huidige (meest courante) manier waarop mensen gedachten en informatie uitwisselen;
Het kan tijdig beleid bijsturen, dat betekent dat binnen een redelijke tijd verwacht kan worden dat een maatschappelijk probleem wordt aangepakt, maar ook dat een ‘defecte’ wet tijdig buiten werking wordt gesteld of gerepareerd;
Het is betrouwbaar: het voldoet aan een redelijke verwachting over de doorlooptijd en duur van wetten, maar ook over consistentie in beleidsmaatregelen;

Dit lijstje is waarschijnlijk niet compleet. Naar mijn idee voldoet de huidige invulling van de instituten niet hier aan. Maar #Inca, verwacht je nu ook dat ik beschrijf hoe die eisen er uit horen te zien?

#34 Bismarck

@29: “Als je vindt dat de positie van de provincies eigenlijk versterkt zou moeten worden dan moeten we dus provinciale verkiezingen niet op die manier koppelen aan de landelijke.”

Van het ontkoppelen gaat de positie van de provincies niet sterker worden. In tegendeel, het zal de opkomst schaden en daarmee voor Den Haag een legitimering vormen om de positie verder te verzwakken. Bovendien verliezen de provincies dan hun vertegenwoordiging (de EK) in Den Haag.

#35 Inca

@33, ik ga nog inhoudelijk op het stuk in maar in antwoord op je laatste vraag:

verwacht je nu ook dat ik beschrijf hoe die eisen er uit horen te zien?

samen met [qVoor een goede argumentatie is een flinke lap tekst nodig, waar ik op dat moment eventjes geen zin in had.[/q]
zou ik zeggen: nee, ik verwacht niet dat je het doet, alleen, als je het niet doet, laat dan ook alsjeblieft het stuk over de trekschuit weg en gooi er geen platitude in als ‘de Eerste Kamer is uit de tijd’. Want dat speelt alleen maar het beeld van ’te oud’ in de kaart, en daarmee de partijen die ervan balen dat ze een Eerste Kamer tegenover zich vinden die zich niet (altijd) aan hun mooie bekonkelde verdragjes houdt.

Zo werkt beeldvorming. Men roept een bepaald beeld op, en herhaalt dat keer op keer op keer… net zolang totdat het bij iedereen z’n onderbewuste ingeslopen is, en dan kan de volgende stap genomen worden: weg ermee.

Je daartegen verzetten begint met 1 stap: er niet aan meedoen aan. Niet zulke dingen zeggen als ‘eigenlijk is het uit de tijd’ (want dat is gewoon geen zinnig argument) als je niet de zin / tijd hebt om een genuanceerd onderbouwd verhaal over hoe het wel zou moeten. De kracht van herhaling – de VVD snapt het perfect maar teveel andere mensen onderschatten het.

#36 Folkward

@Inca, komt die nadere toelichting nog?

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

| Registreren

*
*
*