Met de aanschaf van een Winddeel bent u eigenaar van een stukje windmolen en produceert u zelf schone energie. Is het de moeite van het investeren waard, vraagt Henri Bontenbal zich af? Bontenbal is beleidsmedewerker milieu en duurzaamheid bij de Tweede Kamerfractie van het CDA en schreef dit stuk op persoonlijke titel.
De Windcentrale heeft sinds vorige week een optie op twee windmolens in Delfzijl. Beide windmolens worden, als er voldoende animo is, door twee coöperaties aangekocht. Van deze coöperaties kunnen huishoudens die klant zijn bij Greenchoice, lid worden. Beide molens worden gesplitst in circa 10.000 winddelen. Voor de aanschaf van een Winddeel moet 345 euro worden betaald en een bedrag aan onderhoudskosten per jaar. Met de aanschaf van de Winddelen is het lidmaatschap van de coöperatie ook geregeld. De Windcentrale vormt het bestuur van beide coöperaties.
De verwachting is dat gedurende 16 jaar een Winddeel gemiddeld 500 kWh oplevert. De elektriciteit uit de windmolens wordt ’gratis’ aan de leden van de coöperatie geleverd. Slechts de energiebelasting van 11,40 cent en de BTW daarover moet worden betaald. Energieleverancier Greenchoice functioneert als intermediair. De onderhoudskosten bedragen per jaar ongeveer 15 euro. De windmolens draaien al vier jaar en gaan nog minimaal 16 jaar mee. De levering start per 1 januari 2013. Op 15 oktober 2012 wordt bekeken of er voldoende animo is.
Opbrengsten en risico’s
De deelnemer investeert in de windturbine samen met honderden andere deelnemers. Het vermogen dat nodig is voor de aanschaf van de windturbine wordt dus volledig door de deelnemers bij elkaar gebracht. Vreemd vermogen (geld lenen bij de bank) is niet nodig. In dit project worden dus financieringskosten bespaard. Daartegenover staat het risico dat de deelnemers lopen met deze investering. De vraag is dan of het rendement opweegt tegen de risico’s van deze investering. Verwacht wordt dat een rendement van 7% wordt behaald.
Een investering van 345 euro levert jaarlijks 500 kWh ‘gratis’ elektriciteit op. Deze elektriciteit vertegenwoordigt een waarde van circa 46 euro (prijspeil 2012). De onderhoudskosten zijn dan nog niet meegenomen. Met de huidige elektriciteitsprijs en jaarlijkse onderhoudskosten van 15 euro betekent dit een terugverdientijd van circa 11 jaar op een levensduur van 16 jaar. Hierin is een (jaarlijkse) elektriciteitsprijsstijging niet meegenomen. De gemiddelde kosten per kWh (gerekend over 16 jaar) liggen op circa 7,2 per kWh. Tellen we daarbij de energiebelasting en BTW op, dan wordt het leveringstarief 20,8 cent per kWh (9% lager dan het ‘normale’ tarief). U bent dus goedkoper uit bij De Windcentrale.
Uiteraard kan een elektriciteitsprijsstijging de investering nog rendabeler maken. In de ledenovereenkomst wordt uitgegaan van een stijging van 2% per jaar. Prijsstijgingen van 3% of 6% gedurende 16 jaar zijn waarschijnlijk niet realistisch. Het rendement van 7% is gebaseerd op een stijgingspercentage van 2%. Wordt gerekend met een stijging van 0%, dan is het verwachte rendement 4,3%.
Als lid vande coöperatie bent u aansprakelijk voor maximaal uw eigen inleg. Dat bedrag kunt u dus in het meest negatieve scenario kwijt zijn. Maar de windturbines zijn verzekerd en er is sprake van een volledig onderhoudscontract (onderhoud en materiaalkosten). Fluctuerende opbrengsten van de turbines zijn wellicht een groter risico. Twee risico’s licht ik eruit.
1. De kosten voor onderhoud, verzekering en beheer wordt jaarlijks door het bestuur vastgesteld. De genoemde 15 euro per jaar is dus een richtprijs. Een lid is verplicht deze kosten te betalen. Het is onduidelijk welke afwijkingen van de richtprijs mogelijk zijn.
2. Winddelen kunnen na 2 jaar worden verkocht via een markt die de Windcentrale beschikbaar stelt. Per jaar kan maximaal 10% van de Winddelen verhandeld worden. De handel vindt in eerste instantie plaats op basis van een door De Windcentrale berekende handelsprijs. Als er geen koper is, dan wordt de prijs bepaald op basis van vraag en aanbod. Dit kan betekenen dat in bepaalde situaties de Winddelen niet, of tegen een veel lagere prijs, kunnen worden verkocht.
Niet meer dan 85% van het eigenverbruik
Aandacht verdient ook de voorwaarde dat niet meer dan 85% van het eigen energieverbruik mag worden opgewekt met Winddelen. In de ledenovereenkomst staat:
“Het lid mag maximaal 85 procent van zijn jaarlijkse stroomverbruik aan Winddeelequivalenten bezitten om te voorkomen dat een lid meer stroom produceert dan verbruikt. (…) Een lid mag maximaal in één jaar meer stroom met Winddelen produceren dan dat hij verbruikt. Indien een Lid gedurende de levensduur van de windturbine een tweede jaar meer produceert met Winddelen dan verbruikt, dient het Lid het aantal Winddelen dat zorgt voor overproductie te verkopen aan de Nederlandse markt. Dit zal gebeuren middels de Markt procedure, prijsbepaling en vergoeding zoals omschreven in artikel III.1.f.”
Deelnemers moeten dus alert zijn op het eigen energieverbruik bij de aanschaf van het aantal Winddelen. Is het aantal aangeschafte Winddelen toch te groot voor het eigenverbruik, dan moet een aantal Winddelen (verplicht) worden verkocht, met de risico’s van dien. Impliciet staat in dit artikel ook dat een groter aandeel dan 85% mogelijk is, maar dat de deelnemer dan een risico loopt Winddelen te moeten verkopen. Een goed inzicht in het eigen verbruik en de gevolgen van energiebesparende maatregelen in de woning is dus essentieel. Het betekent ook dat als de deelnemer gedurende de looptijd zonnepanelen installeert, hij het risico loopt Winddelen te moeten verkopen.
Conclusies en openstaande vragen
Het concept Winddelen van De Windcentrale is een goed doordacht initiatief. Het is het eerste initiatief dat op basis van 100% eigen vermogen duurzame elektriciteit uit wind opwekt en aan de eigenaars levert. De website is zeer informatief en mooi vormgegeven. De rekenmodule geeft een eerlijk beeld van het rendement van de investering.
De Winddelen van de Windcentrale zijn een goede oplossing voor huishoudens die geen geschikt dak (meer over) hebben voor het plaatsen van zonnepanelen en het (resterende) elektriciteitsverbruik duurzaam, op eigen bodem willen opwekken. Stap 1: het elektriciteitsverbruik verminderen; stap 2: het elektriciteitsverbruik zelf duurzaam opwekken met zonnepanelen; stap 3: het resterende elektriciteitsverbruik elders duurzaam opwekken, bijvoorbeeld met Winddelen.
Een aantal afsluitende opmerkingen en vragen:
1. Wat gebeurt er met de windturbines na 16 jaar?
2. In 2013 gaat de BTW omhoog naar 21%. Het aanschaffen van Winddelen in 2012 tegen een BTW-tarief van 19% levert dus direct al een voordeel op.
3. De naam van de windturbine Grote Geert vind ik niet zo goed gekozen. Noem ‘m liever de Grote Wubbo…
4. Waarom is niet gekozen voor een simpele manier om te veel productie van windstroom bij de leden te voorkomen? Bijvoorbeeld: ‘produceert u met uw Winddelen meer energie dan u verbruikt, dan wordt het overschot om niet / tegen een vergoeding van 5 cent per kWh aan Greenchoice verkocht.’
5. Waarom is er een maximum van 10% voor de verkoop van Winddelen ingesteld? Is het niet eenvoudiger dit percentage los te laten en de verkoop te baseren op vraag en aanbod?
6. Blijkbaar is het mogelijk een aantrekkelijk rendement te ontvangen in dit windproject zonder dat er sprake is van zelflevering (salderen voor de meter). Wat zegt dit over de discussie over zelflevering? Overbodig voor windprojecten? (In het interview met Energeia zegt initiatiefnemer Reitsma dat salderen voor de meter ‘op zich eigenlijk helemaal niet nodig’ is.) Mocht zelflevering van elektriciteit uit windenergie door coöperaties in de toekomst mogelijk worden gemaakt, dan zitten de leden van De Windcentrale direct op de eerste rij.
7. Greenchoice positioneert zich met deze actie opnieuw als de groene energie-intermediair die vraag en aanbod aan elkaar knoopt en het administratieve deel van de energievoorziening op zich neemt. De samenwerking met De Windcentrale levert nieuwe klanten op, die naast elektriciteit ook vaak gas afnemen.
Doe ik mee?
Mijn zonnepanelen (1.620 Wp) liggen nog geen jaar op het dak. Wat mijn jaarverbruik wordt, is dus nog niet duidelijk. Ik schat in dat ik nog circa 600 kWh per jaar aan schone elektriciteit nodig heb. De rest van het elektriciteitsverbruik wek ik al zelf duurzaam op. Ik kan dus 1 Winddeel aanschaffen.
Of de investering rendabel is, interesseert me niet zo veel. Het gebruiken van schone energie vind ik belangrijker, mits dit enigszins betaalbaar is. Ik vind het prachtig om te kunnen vertellen dat mijn elektriciteit wordt opgewekt met zonnepanelen op mijn eigen dak en een stukje windturbine in Delfzijl; dat mijn gas wordt geproduceerd als biogas uit koeienmest of GFT-afval; dat een deel van de warmte voor warm water uit de zonneboiler komt en dat de warmte uit het afvalwater ook nog eens wordt teruggewonnen met behulp van een douchewarmtewisselaar. Slechts 100 kWh per jaar koop ik nog als groene stroom in (is ook best prima) en dat deel vormt een mooie uitdaging om via energiebesparing en zuinige apparaten tot nul te reduceren.
Daarom: ik koop 1 Winddeel!
Foto flickr cc Caveman Chuck Coker
Reacties (10)
Link naar de website: http://www.windcentrale.nl
Het stuk staat ook op de site van de auteur zelf. Daar zijn echter ook nog wat verhelderingen toegevoegd na een reactie op het stuk door de windcentrale (o.a. op de vraag waar ik zelf ook mee zat: Kan ik aan het eind m’n winst weer inleveren omdat de molen afgebroken moet worden?)
Maar los daarvan had ik al een winddeel besteld omdat het volgens mij gewoon een goed idee is. Het enige echte nadeel dat ik zie is dat je je aan één energieleverancier bindt (wat het voor die leverancier gelijk een heel interessant project maakt).
Het is het eerste initiatief dat op basis van 100% eigen vermogen duurzame elektriciteit uit wind opwekt en aan de eigenaars levert.
Het enige onderscheidende is blijkbaar dat “100% eigen vermogen”-aspect. Laat je dat weg, dan zijn ze bepaald niet de eerste.
Er zijn al heel lang heel veel windmolencooperaties. Dat zijn geen beleggingsfondsen zoals Meewind, maar verenigingen die 100% eigenaar zijn van hun eigen windmolens (i.t.t. Meewind) die ook nog eens in Nederland (de molens van Meewind staan in Belgie!). De molens waar Meewind in participeert staan in windparken die toch wel aan een eigenaar waren gekomen. Kleinere clubs zoals bv. de Windvogel of WFR-wind plaatsen veelal nieuwe windmolens die anders niet waren geplaatst; zij zorgen daardoor daadwerkelijk voor een toename aan windenergie en voor acceptatie van meer verspreid geplaatste windmolens die minder milieuimpact hebben (http://www.popsci.com/files/imagecache/article_image_large/articles/horns_rev.jpg). Meewind zorgt alleen voor een herordening van eigendom van windmolens die er toch wel komen en het is dan ook maar de vraag of ze netto milieuwinst opleveren.
En waarom zou je via Greenchoice meedoen? Zo te lezen zijn zij het die het nodeloze investeringsmaximum van 85% van je eigen gebruik hanteren. Blijkbaar willen ze niet dat er al teveel wordt geinvesteerd in windmolens?
Als je al zonodig reclame wil maken voor investeren in windenergie, waarom dan voor een beleggingsfonds zonder windmolens terwijl er zoveel prachtige Nederlandse initiatieven zijn die wel windmolens in bezit hebben die ook nog eens in de buurt staan?
Een overzicht van dat soort clubs (van de hand van de auteur van dit artikel;)):
http://henribontenbal.wordpress.com/2011/11/21/lokale-en-cooperatieve-duurzame-energie-initiatieven/
Waarom mag je niet meer aandelen kopen dan de 85% van de energie die je verbruikt? Als windenergie werkelijk zo rendabel is, dan kan je overschot toch met winst op de markt worden gezet of desnoods aan andere aandelhouders worden weggegeven. Is het misschien geen gebakken lucht maar windhandel?
Als je het artikel had gelezen dan had je kunnen weten dat die 85% grens er juist in zit omdat Greenchoice niet wil dat er windhandel wordt gedreven.
Zo te lezen wentelt Greenchoice het investerings- en opbrengstrisico af op de aandeelhouders van de cooperatie maar steekt wel de SDE subsidie (de enige reden dat de molen er kan staan) in eigen zak.
Er zijn vast lieden te vinden die hier in gaan trappen.
De prijsstijgingen worden voornamelijk veroorzaakt door Energiebelasting en BTW. De energie zelf kost geen drol, en dat zal nog wel een tijdje zo blijven. 1 Januari 2013 komt er weer een stijging aan van 3 cent. Nee, niet de energieprijs, de belasting natuurlijk.
Wat de schrijver aangeeft dat het niet om het geld gaat. Dat klopt wel, voor het geld ga je dit soort gefreubel niet doen. De schrijver maakt duidelijk dat hij een hobbyist is. Maar er zijn niet zoveel hobbyisten. Kan je niet beter iets verzinnen dat een grotere groep aanspreekt?
En “dat mijn gas wordt geproduceerd als biogas uit koeienmest of GFT-afval;”
Of er is sprake van een biogastoepassing die ik niet ken, Of er is hier sprake van een misleidende voorstelling van zaken. Voorzover ik weet wordt er geen biogas geleverd aan het gasnet of op andere manier aan particulieren?
Als je geld wilt uitsparen dan is het handiger om je zonnepanelen set uit te breiden naar 3500 KwH en i.p.v gasverwarming elektrisch te gaan verwarmen. Hou je weer veel energiebelasting in je zak.
@HermanVruggink: Energieleverancier Greenchoice levert naast ‘groen gas’ (boscompensatie) wel degelijk biogas. U betaalt daarvoor 6,5 cent per kuub extra.
Mijn opmerking dat het mij niet om het geld gaat, betekent niet dat de investering geen rendement oplevert, integendeel. Voor mij persoonlijk is het rendement niet het enige criterium om ergens mijn geld aan uit te geven. Dat de investering in Winddelen toch een rendement oplevert, is mooi meegenomen.
De reactie van de Windcentrale op mijn stuk vindt u op http://www.henribontenbal.wordpress.com
Waaruit blijkt dat Greenchoice de SDE subsidie opstrijkt?
Dat is juist een vraag die ik nergens beantwoord zie
Verder blijf je bij de Windcentrale de energiebelasting betalen, terwijl dat eigenlijk niet hoeft. Alleen al dit idee, dat de EZ ambtenaren zich suf lachen hoe ze duurzame wind investeerders een hak zetten, is een reden om er niet aan mee te doen.
Terwijl het netto wel iets voordeliger is dan commerciele stroom blijven kopen.
De Windcentrale faciliteert de belastingkneveling van de burger door de staat.
Is de verstopte SDE subsidie straks een excuus om de onvermijdelijke vrijstelling van de energie belasting niet niet bij de windcentrale toe te passen?