Wie luidt de noodklok voor de voedselbanken?

Foto: copyright ok. Gecheckt 23-11-2022

De nood is hoog bij de Nederlandse voedselbanken, zegt Les Clochards.

Mijn moeder doorliep in de jaren vijftig wat toen ‘de Kweekschool’ heette. In haar geval was dat een door nonnen gerund instituut in een middelgrote stad in het toen nog zeer Roomsch Katholieke zuiden des lands.

In de buurt van ‘de Kweek’ lag een klooster van een bedelorde. Dat waren toen nog wat de naam al aangaf bedel-ordes: monnikken of nonnen die leefden van wat hen door de mensen werd gegeven. Ze gingen in die tijd soms ook nog echt langs de deuren uit bedelen, al was dat ook destijds al een uitstervende gewoonte.

Het klooster had een noodklok: een klok die uitsluitend werd geluid als de bewoners van het klooster helemaal niets meer hadden en zich moesten gaan afvragen wat ze de volgende dag zouden eten. Met die noodklok werd de nijpende aard van de situatie den volke kond gedaan en die reageerde daar doorgaans direct op.

Het werd als een grote schande ervaren als de noodklok werd geluid, want het betekende dat de mensen niet goed genoeg voor de kloosterlingen hadden gezorgd. De heftigheid van die emotie kan worden geillustreerd met het feit dat in de minstens vijf jaar dat mijn moeder op ‘de Kweek’ zat, die noodklok slechts éénmaal heeft geluid.

Afgelopen week hoorde ik tijdens een kerkdienst in de hoofdstad een mededeling afkondigen: er werd door de plaatselijke vrijwilligers een inzameling gehouden voor de voedselbank die momenteel, vanwege de crisis, kampt met ernstige tekorten. Kerkbezoekers konden gedurende een aantal weken houdbaar voedsel inleveren bij een stand achterin de kerk.

Voor wie niet thuis is in kerkelijke dingen: dit zijn acties die normaal gesproken tijdens de vasten -zeg maar de christelijke ramadan- worden gehouden. Dat is het nu niet. Erger nog: het is nu zomer en ook voor kerken is dat een periode waarin het aantal bezoekers laag is. De nood moet dus wel heel hoog zijn.

De voedselbank heeft geen noodklok en zou die er wel één hebben, dan zou het effect van het klokgelui waarschijnlijk alleen maar bezwaren tegen de geluidoverlast zijn en klachten over ‘dat mensen dan maar een baan moeten zoeken’. De Tweede kamer heeft inmiddels vergaderd over het nuttig gebruik van europeese voedselhulp -waar we aan mee betalen- en dat geblokkeerd, zodat de voedselbank nu extra afhankelijk is van vrijgevige kerkgangers.

Er is iets veranderd in de samenleving en ik vraag me vooral af of we het nog wel ‘samenleving’ kunnen noemen.

Foto Flickr cc FaceMePLS

Reacties (22)

#1 Edith v/d Berg

“zeg maar de christelijke ramadan” is op een grimmige manier grappig.

Ondertussen is het bericht knap schokkend. Het gemak waarmee mensen hulp wordt onderhouden met een beroep op “moet je maar harder naar een baan zoeken”, is werkelijk hufterig. De afname van de werkgelegenheid is een probleem dat buiten hun verantwoordelijkheid ligt en dat ook niet wordt opgelost door duizenden mensen te laten solliciteren naar honderden banen.

  • Volgende discussie
#2 Bolke de big

Vind je het raar, de burger wordt door de (r)overheid dusdanig geplukt dat het hem/haar geen drol meer kan schelen of de buurman wel of niet rond kan komen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Christian

Hier in Rotterdam sjouwen kerkgangers al maanden elke zondag eten mee voor de voedselbank. Iedere kerk heeft zijn eigen specialiteit: rijst, pasta, appels, aardappels, enzovoort.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 M

Wanneer (bijvoorbeeld) ‘de kerk’ in overleg gaat met de lokale voedselbanken, dan zou er m.i. een actie kunnen worden opgezet. Met enige regelmaat zie ik vrijwilligers bij de supermarkt staan, met een klein informatief standje. Deze vrijwilligers vragen de boodschappen halende mensen, om tevens enkele producten aan te schaffen, die vervolgens naar bijvoorbeeld Roemenië gaan.

Stel een lijst op met de diverse benodigde producten. Plaats info over de lokale voedselbank, alsook informatie over de lokale schuldhulpverlening, op een standje/ tafel. Plaats er enkele vrijwilligers bij, die ruimschoots kunnen voorzien in alle informatie…en vraag de winkelende mensen om tevens voor een klein bedrag bepaalde producten aan te schaffen. Dit kan voorzien in voedsel, voor hen die het zelf, om wat voor verdere reden dan ook, zelf niet meer kunnen bekostigen.

Plaats op die tafel ook een donatiepot, zodat de lokale voedselbanken van dit geld noodpakketten kunnen aanschaffen. Deze pakketten evt. in overleg met de supermarkten…

Tevens geeft bovenstaande een extra laag informatie, welke mogelijk gebruikt zou kunnen worden voor hen die noodgedwongen ‘in/ met de schulden’ zitten. Schuldhulpverlening is er – het jammere is, dat de verschillende gemeenten selectief kunnen “shoppen” binnen de huidige wet-/regelgeving. Daarom ook info over alle lokale schuldhulpverlening. Alle beetjes helpen; is die zak chips en kratje bier + fles rosé…werkelijk nodig?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Viltstift

Ik ken teveel mensen die voedsel halen bij een voedelbank, die dat helemaal niet hoeven. Een van deze personen rookt als een ketter, maar beweert geen geld te hebben voor voedsel. Zolang mensen niet bereidt zijn hun vastgeroeste gewoontes of verslavingen aan te pakken omdat ze eigenlijk geen keuze hebben, maar voor de gemakkelijke weg gaan, krijgen voedselbanken niks van me. Tuurlijk, er zitten heus wel mensen tussen die echt geen andere keuze hebben, maar zoals ik al schreef: ik ken teveel mensen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5.1 M - Reactie op #5

Je kan dan zgn. (te?)veel mensen kennen, evengoed geef je als voorbeeld één persoon die met een hele lastige verslaving kampt. En daarom weiger je anderen te helpen? Terwijl je in hetzelfde stukkie tekst ook nog eens aangeeft, dat er heus wel mensen tussen zitten die echt geen andere keuze hebben…Dat vanwege één roker?

Types zoals jij maken de wereld miserabel.

  • Volgende reactie op #5
#5.2 Christian - Reactie op #5

Alsof je bij de voedselbank zomaar eten meekrijgt als je erom vraagt. Je moet aantoonbaar geld te weinig hebben. Maar inderdaad, je sjekkie zullen ze meestal niet afpakken.

  • Vorige reactie op #5
#6 Noortje

1. Een vrouw wordt door haar man op straat gezet. 2 kinderen blijven bij de man. Ze belandt in de daklozenopvang. Zolang ze geen goede woonruimte heeft kan ze de kinderen niet zien. Ze had tot nu toe geen baan, zorgde voor de kinderen als traditionele westafrikaanse. Aanvragen van bijstand nog nooit gedaan. Hulp gekregen met aanvragen bijstand. Hulp gekregen met aanvraag noodwoning. Jeugdzorg liet de kinderen pas komen bij een ingericht huis/ voldoende bedden. Vriendelijke mensen hebben haar oude huisraad gegeven, gordijnen, kleding, etc. De voedselbank voorzag haar de eerste maanden van eten. Onderyussen kreeg ze een vrijwilligersbaantje en inmiddels een betaald baantje. Kinderen mogen weer langkomen.
2. Een zzper, schilder, met 3 kinderen en vrouw donderde van de trap af. De inkomsten waren zo teruggelopen dat een arbeidsongeschiktheidsverzekering niet aanwezig was. Dwarslesie. Van de een op de andere dag zonder inkomsten, oplopende schulden en te veel medische zorgen en verdriet om a la minute de juiste maatregelen te nemen. Voedselbank was een druppel op de gloeidende plaat.
3. Man en vrouw beiden een baan, 3 kids. Man raakt werk kwijt, maar durft dit thuis niet te vertellen. Door onbekende redenen geen uitkering. Loopt een jaar door de stad overdag en speelt thuis mooi weer. Smokkelt post weg. Plant samen met gezin een vakantie, en zegt die te gaan boeken. Wordt op een dag bij het treinspoor weggehaald, suicidaal. Met ernstige psychische klachten gedwongen opgenomen. Aanleiding was dat de wel geplande, maar nooit geboekte vakantie morgen zou starten. Vrouwlief pakte de koffers. Enorme schulden, enorme problemen na een jaar de zaak geheim te houden. Gezin zal weinig anders resten dan bij hulpverleningsinstanties aankloppen (maar dat deel van het verhaal ken ik niet).

3 keer waargebeurd. 3 keer mensen slechtoffer die dit niet zelf gekozen hebben. 3 x noodzaak tot barmhartigheid.

De mensen die vinden dat iedereen voor zichzelf moet zorgen omdat iedereen voor zichzelf veantwoordelijk is, vergeten dat het leven ook gewoon uit botte pech bestaat. En botte pech is niet maakbaar, stuurbaar en nauwelijks voorkombaar. Botte pech maakt dat van de een op de andere dag je leven op zijn kop kan staan.

Ja, ik ken de verhalen ook van mensen die na ophalen van een voedselpakket in een Merc stappen. Of die hun geld oproken of opzuipen. Maar maakt dat de noodzaak om in bovenstaande gevallen een menselijk gezicht te tonen en je medemens te helpen minder?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6.1 M - Reactie op #6

Ja, ik ken de verhalen ook van mensen die na ophalen van een voedselpakket in een Merc stappen.

Man met een heel riant inkomen. Huisje hier, huisje daar. Auto voor de sier, auto voor boodschappen. Plasma tv in de keukens, alsook in de huiskamers. Nog net niet op het toilet, zeg maar. En ga zo maar door met leven op ‘veel te grote voet’.
Van zijn inkomen bleef niets anders over, dan een negatief saldo over een lange tijd.
Géén hulp mogelijk via de reguliere instanties (kredietbank). Het zgn. ‘minnelijk traject’ was volgens hen tevens niet mogelijk.
Dit op basis van bestaande wet-/ regelgeving. (selectief shoppen, zoals ik hierboven ook aangaf – in gemeente A is X mogelijk, terwijl gemeente B dit niet toestaat, maar wel ruimte laat voor Y, wat binnen gemeente A weer niet mogelijk is. Anders kan/ weet ik het momenteel niet (te) duiden.)

Sta je dan: inkomsten die veel mensen maar wat graag willen ontvangen. Uitgaven die niet meer waren te bekostigen. Uiteindelijk heeft dit persoon toch hulp gekregen met zijn financiële huishouding, buiten bestaande wet-/ regelgeving.
Alles moeten verkopen; uiteindelijk besteedbaar budget zo laag, dat hij tevens een beroep moest doen op de voedselbank. Dit met een maandelijks inkomen waar menig steil van achterover valt.
Voldeed aan alle, door de voedselbank geeiste criteria, om aanspraak te mogen doen op (voedsel)hulp.

slash veldbericht

Waar men vroegâh sprak over zo’n 5% van de bevolking wat (financiëel) niet mee kan komen, binnen een hectische maatschappij, ligt dit percentage tegenwoordig vele malen hoger. Zo’n 2.5 miljoen Nederlanders die niet in hun dagelijkse voedsel weten te voorzien. Werkende mensen, maar ook gezinnen met kinderen en gepensioneerden. Al dan niet alleenstaand/ alleenwonend. Topje van de ijsberg, aangezien er tevens een substantiëel deel v/ d bevolking nog iets kunnen worden opgevangen door de achterban. Voor zolang het nog mogelijk is, dat is..

#6.2 Noortje - Reactie op #6.1

Bodemlijn: die kerel heeft er een puinhoop van gemaakt. En heeft nu niks meer.

De voedselbank heefft vrij simpele criteria: 180 euro of minder besteedbaar inkomen voor een eenpersoonshuishuoden betekent voedselhulp. Want de voedselbank kijkt niet naar oorzaak of reden, maar simpelweg naar het feit: heeft iemand te eten of niet.

Ik schat dat elke lezer ooit in zijn leven er in min of meerdere mate een puinhoop van heeft gemaakt. Zij het niet altijd financieel. En een groot deel is hier zelfstandig weer uitgekomen of heeft zijn eigen shizzle opgelost.

Over of iemand op de blaren moet zitten oordeelt de voedselbank niet. Of iemand een puinhoop van zijn leven heeft gemaakt oordeelt ze niet. Geen geld voor eten is voedselpakket. Wanneer iemand in een land waar we weet ik hoe veel kilos eten per jaar ongebruikt weggooiden honger heeft, past een oordeelsvraag niet. Daar past gewoon iemand te eten geven.

#6.3 ReinoutS - Reactie op #6.2

Volledig eens met je verhaal, maar wil je alsjeblieft geen Engelse uitdrukkingen meer tot tenenkrommend “Nederlands” verbasteren? Dank.

#7 Bullie

Het is middeleeuws dat mensen die niet rond kunnen komen afhankelijk zijn van de genade van anderen, in de vorm van voedselbanken.
Dat we dat weer normaal zijn gaan vinden zegt veel over de rol van de terugtredende overheid.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Bullie

“Give me your tired, your poor,
Your huddled masses yearning to breathe free,
The wretched refuse of your teeming shore.
Send these, the homeless, tempest-tost to me,
I lift my lamp beside the golden door!”

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Micowoco

Aan het eind van de Middeleeuwen, toen er een gigantische verpaupering om zich heen sloeg (25% raakte aan de bedelstaf), verliet men de barmhartigheid van de voorbije tijd: God zorgt voor wie voor zichzelf kan zorgen, was het devies van de VVD-ers van die tijd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Boer

Men heeft trek , geen honger.
Als je honger hebt ga je op je fiets zonder banden naar Groningen voor het rapen van gratis aardappels uit het veld.
Het is een mentaliteitsprobleem bij 70 % van de bezoekers.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10.1 Richard - Reactie op #10

Het gaat er niet om of je het honger of trek noemt, het gaat erom dat je je kinderen fatsoenlijk te eten wilt geven zodat ze niet iedere winter ziek worden en op school nog een beetje kunnen opletten. Het gaat erom dat je op je werk niet van een appelflauwte van de steiger valt en arbeidsongeschikt wordt. Het gaat erom dat we geen samenleving willen die mensen pas helpt als ze wanhopig genoeg zijn om op een fiets zonder banden naar Groningen te fietsen en die dat rechtvaardigt met ‘jij hebt alleen maar een mentaliteitsprobleem.’

  • Volgende reactie op #10
#10.2 su - Reactie op #10

Are there no prisons? Are there no workhouses?

  • Vorige reactie op #10
#11 Maria

@12
Dat gaat veel te ver. In een verzorgingsstaat krijgen mensen een uitkering als ze niet voor zichzelf kunnen zorgen. Maar mensen dienen ook in staat gesteld te worden tot participatie in de samenleving. Zie de uitzending afgelopen zondag van Het Filosofisch Kwintet. Voor kinderen betekent dat bijvoorbeeld dat ze een computer kunnen gebruiken en een goed ontbijt krijgen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Inkwith Barubador

The American Way. Het neoliberalisme ten top.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Let

Zo fijn ook van onze democratische heilstaat: de meerderheid kan het niets schelen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13.1 Rob - Reactie op #13

Wat dat met onze democratische heilstaat te maken heeft ontgaat me eventjes.

#13.2 Let - Reactie op #13.1

Jammer dan.