De gemeenschappelijke wijsheid van tegenwoordig is dat het Midden-Oosten een broeinest is van patriarchaat en misogynie, en dat de islam daar de centrale rol in speelt. Enis Odaci en Arnold Yasin Mol plaatsen enkele kritische kanttekeningen bij het zoveelste stuk dat dit beeld nog maar eens bevestigde.
Brenda Stoter is sociologe en reist door het Midden-Oosten om te schrijven over vrouwen, kinderen en huiselijk geweld. Haar taxichauffeur in Jordanië is een beschonken iemand die Stoter vertelt dat zij de helft van zijn mannelijke verstand bezit, omdat het in de Koran staat.
Stoter concludeert: “Zijn woorden zeggen zoveel over de positie van vrouwen in de Arabische wereld.” Stoter geeft haar chauffeur overigens een fictieve naam mee, namelijk, Mohammed. Tja, toeval natuurlijk.
Relatie
Deze scène staat beschreven in Trouw van 16 januari jl. en vormt het begin van een beschouwing op de vrouwenrechten in het Midden-Oosten.
Tenminste, dat denken we, gezien de ontmoeting met de patriarchale taxichauffeur. De kop van Stoters essay luidt echter: De vrouwenhaat vlucht mee. Zegt Stoter dat er een link is tussen de achtergestelde positie, háát zelfs, van vrouwen in islamitische regio’s en de stroom vluchtelingen richting Europa? Wordt er haat geïmporteerd? Het is de opmaat tot een reeks bijzondere verbanden. Net zo min Stoter een logische relatie heeft met de taxichauffeur, net zo min heeft vrouwenhaat in essentie een logische relatie met vluchtelingen.
Naar aanleiding van de gebeurtenissen in Keulen moest Stoter weer denken aan de woorden van haar beschonken taxichauffeur, die bevestigt dat de vrouw een ondergeschikte positie heeft in de Arabische wereld (en die is best groot). “Natuurlijk zijn er onderlinge verschillen, (…), maar over het algemeen is de regio conservatief.”
Dat conservatieve willen we wel geloven, zeker omdat Brenda veel van die Arabische wereld gezien heeft.
Dan voert ze de bekende Egyptische feministe Mona Eltahawy op, die oproept tot een seksuele revolutie. We kunnen met Eltahawy sympathiseren, het is namelijk geen ongevaarlijke strijd die zij voert. Meisjes moeten maar al te vaak zuiver (i.c. maagd) zijn en mannen hoeven dat niet. Dat is onrechtvaardig.
Theologie
Dan gaat het mis in Stoters essay. Ze schrijft dat de “obsessie met zuiverheid” bij zowel christenen als moslims in de regio tot vrouwenbesnijdenis leidt. In het geval van christenen is dat gebaseerd op cultuur. In het geval van moslims is dat gebaseerd op het geloof, want het staat in “een hadith” (een overlevering toegeschreven aan profeet Mohammed, dus niet de taxichauffeur).
Vooruit, waar staat deze uitspraak van Mohammed? Die bron krijgen we niet.
Het is waar dat klassieke islamitische rechtscholen dit bespraken, maar ook hoe het deze culturele praktijk moest beoordelen. De twee grootste scholen lieten het toe, anderen prezen het aan, maar zolang er geen schade werd aangebracht aan de seksuele integriteit van de vrouw.
Moderne rechtsgeleerden zijn er in de overgrote meerderheid op tegen, zoals de grootmoefti van Egypte Ali Gomaa. Deze oordeelt onomwonden, in een formele fatwa, dat vrouwenbesnijdenis binnen de islam afgekeurd dient te worden en ook nog eens als strafbaar feit gezien moet worden.
Dan gaat Stoter zelf op de stoel van islamitische rechtsgeleerden zitten en stelt ze:
In het islamitische recht wordt de vrouw consequent als een halve man gedefinieerd, zoals mijn chauffeur in Jordanië al liet doorschemeren. De profeet Mohammed zei tegen vrouwen dat ‘zij de meerderheid van de bewoners van de hel zijn’. Toen zij vroegen waarom, zei hij dit: “Jullie vloeken vaak en zijn jullie echtgenoten ondankbaar. Ik heb niemand gezien die meer tekortschiet in verstand en religie dan jullie.” (Sahih Bukhari 1:6:301)
Gelukkig citeert ze nu een bron. Het probleem met een sociologe, die zich onvoorbereid op islamitische jurisprudentie baseert, is dat deze voorspelbare fouten maakt. Ten eerste, het citaat klopt niet. Er worden twee hadith gemixt. Noteringen als “1:6:301” is een niet bestaande verwijzing voor een Hadith uit de Bukhari collectie, want die hebben een vaste nummering. Stoter heeft een Google- of online vertaling gebruikt.
Ook is er geen rechte lijn tussen deze hadith en islamitisch recht, en zeker niet tussen een hadith en de gedragingen van moslims. Dat nu is cultuur, die inderdaad nog op te veel fronten patriarchaal is.
Op de derde plaats zijn er rechtsgeleerden in de klassieke en moderne islam, die precies het tegenovergestelde beweren. Namelijk, dat vrouwen niet-patriarchaal behandeld moeten worden en dat de hel helemaal niet dominant bevolkt is door vrouwen. Hoe gaat Stoter met deze teksten om? Of passen deze niet in het plaatje? Ook moderne geleerden, zelfs salafistische feministen, houden er andere meningen op na.
Ten vierde halen moslims in het Westen vooral de anti-patriarchale claims uit islamitische bronnen naar boven. Deze islambeleving staat haaks op Stoters bewering dat religie en gedrag (negatief) met elkaar verbonden zijn. Stoter zou als wetenschapper vooral de vraag moeten verkennen waarom alternatieve interpretaties in het Midden-Oosten genegeerd worden.
Vluchtelingen
Dit gesteld hebbende, legt Stoter een onnavolgbare link met het vluchtelingenvraagstuk. De titel van haar betoog luidt: De vrouwenhaat vlucht mee. Ze heeft het over mannen, mannen die vrouwen haten, vluchtende mannen die vluchtende vrouwen haten.
Stoter probeert in diverse korte zinnen en bijzinnen de nuance in haar betoog te brengen, maar deze passage laat anders zien:
Ik krijg vaak de vraag hoe ik mijn verblijf in het Midden-Oosten ervaar. Ik kan nu alles wat ik net gezegd heb kapot nuanceren, vertellen dat ik nog nooit zo gastvrij ontvangen ben als daar. Dat ik nog nooit aangerand ben. Dat de meeste Arabische en Noord-Afrikaanse mannen helemaal niet gewelddadig of crimineel zijn, ik heb het tenminste niet gemerkt.
Vluchtelingen zijn op de eerste plaats vluchtelingen. Deze mensen worden gebombardeerd door nationale en internationale troepen en Nederland doet ook mee. Huis en haard gaan verloren, er is geen hoop op een snelle terugkeer naar het moederland. De keuze gaat vaak over leven of sterven, onderdrukking of vrijheid, en daarom maken deze mensen gebruik van hun internationale recht op bescherming. Eerst worden ze regionaal opgevangen en als de regionale opvang geen perspectief meer biedt, trekken ze verder, richting Europa.
Dat ze in het land van aankomst te maken krijgen met een andere cultuur, met angsten en met onzekerheden bij de nationale bevolking, mag geen verrassing heten. De vluchtelingen moeten dus zo snel mogelijk kennismaken met de nieuwe wereld waarin ze verblijven.
En de rotte appels, de vrouwenháters? Dat zijn dan geen vluchtelingen meer, maar overtreders van de wet. Als deze mensen iets importeren dat ons niet bevalt, hebben we een wetgeving, die ons voldoende instrumenten geeft om tot actie over te gaan. Niet ‘een hadith’, niet een homogeen geschetste ‘cultuur’ duizenden kilometers elders. Zitten er verschrikkelijke mannen tussen? Honderd procent zeker. Maar wel graag guilty by crime, not by association.
Plank mis
Stoter slaat in haar artikel in Trouw op het punt van cultuur en theologie de plank methodologisch en inhoudelijk behoorlijk mis. We mogen van haar, als sociologe, verwachten dat zij het overzicht heeft om na te denken waarom een bepaalde vorm van patriarchale islam, patriarchale religie in het algemeen, dominant blijft in een regio. Dat is een vraag waar feministen, beleidsmakers, gelovigen, theologen en vele anderen wat mee kunnen.
‘De islam’ of ‘de islamitische cultuur’ als verklaring gebruiken voor de essentialistische claim dat de Arabier een billenknijper is, en dat ook nog eens koppelen aan mannelijke vluchtelingen, is dat niet. Het is ongeïnformeerde opinie.
Dit artikel verscheen eerder op het weblog van stichting Humanislam.
Correctie wo 10:00 – Aanvankelijk bevatte dit stuk per abuis een oudere versie van hetzelfde artikel. Het betreft een aantal wijzigingen onder het kopje ‘Theologie’.
Reacties (19)
Sargasso begrijpt vrouwenhaat niet. Het wordt inderdaad geimporteerd vanuit de Islam met de vluchtelingen mee. In die landen is geweld tegen vrouwen nog erger dan 1 op de 3 gemiddeld wereldwijd die mannelijk geweld meemaakt als vrouw en/of meisje. Het is een epidemie (UN). Vrouwen weten als geen ander wat dit is. Mannen moeten gewoon hun mond erover houden. Sargasso ook.
@1: Ik ben het niet met je eens dat ‘mannen de mond over vrouwenhaat moeten houden’. Juist niet.
Ik ben het wél met je eens dat het storend is dat Sargasso weer in de verontschuldig-modus springt. Zó voorspelbaar. Artikel van Brenda Stoter was prima – maar ‘negatief over moslims’ dus de aanval wordt weer geopend.
Je moet de situatie van de taxichauffeur vergelijken met de die van een katholiek in 1300. Waarschijnlijk is hij zeer laaggeletterd en heeft de koran helemaal niet zelf gelezen. Hij praat gewoon na wat hem wordt verteld in de moskee. Geloofsgeleerden willen namelijk helemaal niet dat hun volgelingen zelfstandig gaan lezen en intepreteren.
Toen de bijbel werd vertaald vanuit het latijn en werd verspreid was het de RKK die die bijbels liet verbranden! Kennis ondermijnt namelijk het gezag. Nu zijn ze daar nog niet zo ver als dat ze hier waren. Maar het een onprettige gedachte dat de auteur het hier zuiver bij het rechte eind heeft, maar de ‘imam’ in een 1 of ander dorp in het Midden-Oosten wel een luisterend oor vindt bij Mohammedanen.
Maw, @0 voert een discussie op een te hoog niveau gezien de opleiding, geletterdheid, monopolie op islam-kennis van imams en volgzaamheid van moslims daar in de wereld. Jij kunt wel gelijk hebben, die taxichauffeur wordt z’n hele leven al anders geleerd door de hem vertrouwde autoriteiten.
Je moet wel een flink bord voor je kop hebben om dit zo te schrijven. Slechts een minderheid van de mensen die nu naar Europa komt zal aan dit stereotype beeld voldoen. De werkelijkheid is veel complexer, en helaas vaak een stuk problematischer.
Meer sympathiek realisme à la Stoter en minder sprookjesdenken zoals dit stuk op Sargasso.
@1 “Mannen moeten gewoon hun mond erover houden. Sargasso ook.”
Laten we dit inderdaad als een vrouwenprobleem bespreken waar alleen vrouwen hun say in hebben, in plaats van als een maatschappelijk probleem. ?
Dat is wat mij betreft echt feminisme uit het jaar nul.
“Vluchtelingen zijn op de eerste plaats vluchtelingen.”
Dat is nu juist de vraag, grote delen van Syrië zijn gewoon veilig en de trek naar vrijwel uitsluitend de rijke landen duidt aan dat economische motieven in ieder geval sterk meespelen, zo niet voor velen de hoofdreden zijn. Als echte vluchteling ben je zo dankbaar dat je veilig bent, dat je je uiterst bescheiden op stelt een zeker geen daden als in Keulen in je hoofd haalt lijkt mij.
Huis en haard verlaten doen ook honderden Nederlandse expats zonder problemen als er in het buitenland meer te verdienen valt, meestal naar een land met slechtere leefomstandigheden. Duizenden Afrikanen trekken jaarlijks naar Europa, zonder dat er in hun land sprake is van oorlog, waarom zou dat motief voor Syriers anders zijn? De oorlog lijkt vooral gebruikt te worden om makkelijk binnen te komen en een verblijfsvergunning te krijgen.
@6: http://syria.liveuamap.com/
Te koop, huisje, mooi achteraf op het platteland. Kindvriendelijk, volledig omcirkeld door gewapende beveiligers van ISIS en zn.
@6 graag een bron voor je uitspraak dat “grote delen” van Syrie “gewoon veilig” zijn.
https://www.humanitarianresponse.info/en/operations/syria/infographic/syria-displacement-jan-september-2015
http://www.bbc.com/news/world-middle-east-27838034
@2 Voorspelbare reactie van jouw kant, Sjors, maar tevens volstrekte nonsens.
Als Stoter haar stuk aan Sargasso had aangeboden, hadden we dat net zo goed geplaatst.
We hebben er zaterdag zelfs een waanlink aan besteed. Dat weet jij ook wel, want je hebt daar zelf onder gereageerd. Viel de halve Sargasso-redactie in de reaguursruimte vervolgens over Stoter heen? Nee hè? En onder reaguurders kreeg Stoter vooral bijval.
Dit artikel werd ons gisteren aangeboden, en het is een helder geschreven en inhoudelijk onderbouwde kritiek op Stoter. Ook dat geluid mag gehoord worden: dat heet ‘debat’.
Enis Odaci en Arnold Yasin zeggen dat Sloter niet precies is in haar beweringen, terwijl ze het zelf ook niet doen. Ze beginnen over rechtsgeleerden met vrouwvriendelijke opmerkingen zonder namen te noemen. Islam is geen katholieke kerk met een strakke hiërarchie en een paus. Dus het is helemaal niet duidelijk in hoeverre de bovengenoemde rechtsgeleerden populair zijn.
In het artikel van Trouw staat:
”Het wegsnijden van het vrouwelijk genot heeft met religie (er bestaat een hadith over), maar ook met cultuur te maken, want ook Egyptische christenen laten meisjes besnijden.”
Hier staat dus dat vrouwenbesnijdenis voortkomt uit religie en cultuur, waarbij Sloter verwijst naar christenen in het Midden-Oosten als onderbouwing en argumentatie voor de stelling dat cultuur net zo belangrijk is als religie.
Maar dit wordt in het Sargasso-artikel fout weergegeven:
”In het geval van christenen is dat gebaseerd op cultuur. In het geval van moslims is dat gebaseerd op het geloof, want het staat in “een hadith” …”
Verderop schrijft Sloter in Trouw: ”Misogynie wordt versterkt door politieke instabiliteit, armoede en slecht onderwijs.” Dus Sloter verwijt vrouwonvriendelijkheid niet alleen aan religie. Dus de schrijvers Enis Odaci en Arnold Yasin geven een fout beeld van de mening van Sloter.
En nog een waardeloze bewering van Enis Odaci en Arnold Yasin Mol: ”… net zo min heeft vrouwenhaat in essentie een logische relatie met vluchtelingen.”
Dat klopt, maar het is overduidelijk dat er wordt verwezen naar het feit dat mensen niet zo maar hun mening, visie of wereldbeeld veranderen als ze ergens naar toe gaan. Dus als die mensen in hun decennialange verblijf in hun thuisland een bepaalde mening hebben, dan moet je niet raar opkijken dat ze die niet gelijk veranderen nadat ze een paar maandjes in Nederland zijn. Als een nazi-rockband ergens gaat optreden dan is het ook onzin om te zeggen dat … net zo min heeft muziekoptredens in essentie een logische relatie met nazisme.
@Allen,
Het artikel van Brenda bekritiseren we (fel) vanwege een onnavolgbare mix van persoonlijke ervaring, theologische exegese en de etniciteit van Keulse relschoppers:
– Islamitische bronnen fout citeren en toepassen corrigeren we.
– Onjuiste conclusies daaraan verbinden corrigeren we.
– Nep/echte-verhalen van taxichauffeurs plakken op de hele Arabische wereld corrigeren we.
– Vluchtelingen op basis van geloof en etniciteit koppelen aan bovenstaande corrigeren we.
Op Twitter hebben Brenda en ik van gedachten gewisseld hierover en het blijkt dat ze niet geïnformeerd is. Daarom ons weerwoord. Veel mensen zijn onder de indruk van haar essay, maar ze zegt feitelijk maar een ding: we moeten er genuanceerd over kunnen spreken. Waarover? Dat Arabische mannen vrouwenhaters zijn? En stel, stel dat het wel zo is, voor het gedachte-experiment, wat is dan de volgende stap? Dan komt ze met een boze reactie.
Haar bronnen en onderzoeken zijn twijfelachtig. We vallen haar niet op haar mening aan, of op haar islamkritiek, maar op haar claims en stellingen over vluchtelingen, islamitische bronnen en methode van extrapolatie (van taxichauffeur via Koranexegese naar vluchtelingen is blijkbaar een logische stap).
Daarom eindigen we ook met de conclusie dat ze alleen een opinie gegeven heeft, ongeïnformeerde opinie.
@11: Uit de twitter-uitwisseling blijkt niet dat Stoter niet geínformeerd is, maar vooral dat jij/jullie haar stuk niet begrijpen. Zie #10 voor een aantal voorbeelden.
De basis is denk ik om te beseffen dat mensen nooit alleen maar ‘vluchteling’ zijn. Je kan best én vluchteling zijn, én oorlogsmisdadiger. De migranten die nu naar Europa trekken hebben allerlei motieven, en vaak meerdere tegelijkertijd. Vrees voor hun veiligheid is er daar een van, maar ook hoop op een luxer leven, een betere opleiding of gewoon omdat ze hun geliefde die graag weg wil niet alleen willen laten.
Daar moet je open over kunnen praten, inclusief de dilemma’s en de problemen. Een cliché beeld neerzetten van vluchtelingen als slachtoffer die nergens anders heen kunnen helpt dan niet.
@12 “Een cliché beeld neerzetten van vluchtelingen als slachtoffer die nergens anders heen kunnen helpt dan niet.”
En dit is het probleem in een notendop.
@11
Een opinie is altijd een bepaalde zienswijze al dan niet gestoeld op feiten. Per definitie subjectief. Enis Odaci en Arnold Yasin Mol doen ook niets meer dan hun opinie er op geven. Ook subjectief.
Mijn opinie is dat de Keulse aanranders en verkrachters niet eerst even een imam hebben geraadpleegd of de koran er op hebben nageslagen. Mijn opinie is verder dat het merkwaardig is dat honderden mannen met een Noordafrikaans uiterlijk gaan aanranden en verkrachten in elkanders gezelschap. Kennelijk is er geen schaamte op dit gebied. Dat duidt op een gemeenschappelijke, culturele achtergrond waarin een vrouw onderwerpen geen enkel probleem is.
Al dat geleuter over islamitische jurisprudentie, daar kan ik dus niet veel mee. Het suggereert zelfs dat er maar 1 islam is en dat Wilders eigenlijk wel een beetje gelijk heeft. De taxichauffeur van Stoter doet eigenlijk niks anders dan de islam in zijn eigen voordeel uitleggen. Die man houdt er een eigen interpretatie op na. En dat zullen vele seksisten in het midden oosten doen. De koran biedt er wsl wel de ruimte voor. Religies zijn immers gelaagd, dus zit er voor elk wat wils in.
Zoals meestal het geval is heeft een nare gebeurtenis ook mogelijk positieve gevolgen.
Eén daarvan is dat moslims na alle aanteigingen over hun vrouwonvriendelijkheid precies daarover gaan nadenken zoals blijkt uit dit verweer van Humanislam.
Als ze dan de Koran gaan uitvlooien op zoek naar respect voor vrouwen en dat naar voor schuiven lijkt me dat altijd een stap in de goeie richting.
Mijn dochter die werkt in een zaak waar veel allochtonen komen heeft de indruk dat ze sinds “Keulen” vriendelijker , beleefder en voorkomender behandeld wordt door mannen met een moslim achtergrond.
Zijn taxi’s in Jordanië zo schaars, dat je bij een chauffeur met een vaan instapt?
Om het even waarvoor je vlucht, zul je inderdaad daarheen proberen te geraken waar je de beste perspectieven denkt te hebben.
En zolang we niet de precieze verhouding kutmarrokaantjes/vluchtelingen van de Silvesteraanranders weten is het ook moeilijk daarover een gerichte uitspraak te doen.
De kritiek van Odaci en Mol lijkt zich vooral te richten op de vraag of Stoter de islamitische theologie correct weergeeft en zo de ‘ware islam’ van kritiek af te schermen.
Dat werkt dan zo: als Brenda een taxichauffeur aanhaalt die zijn misogynie legitimeert aan de hand van de beperkte geldigheid van het getuigenis van vrouwen in rechtzaken volgens de klassieke islamitische jurisprudentie, negeren Odaci en Mol de doorwerking van zo’n principe in de bredere populaire cultuur, om in plaats daarvan de schrifgeleerde uit te gaan hangen.
Ja joh, als de moslims allerhande vrouwonvriendelijke uitspraken nou maar in de juiste context zouden zien, en beter studeren op hun eigen religie, dan zou men die patriarchale culturele constructies wel achter zich laten.
Ronduit misleidend wordt het, wanneer Odaci en Mol Stoter beschuldigen van beunhazerij met haar beroep op hadiethcollecties.
Dat citaat uit Bukhari, dat een van het internet geplukte verhaspeling zou zijn valt bijvoorbeeld gewoon terug te vinden in de Engelse vertaling van Sahih Bukhari door M. Muhsin Khan (pdf, blz 82, no 301), en hier, op Sunnah.com met de Arabische tekst erbij [onder Chapter: A menstruating women should leave observing Saum (fasting)]
Dus wat nou, “het citaat klopt niet. Er worden twee hadith gemixt”? Waar baseren Odaci en Mol dat op?
Hun retorische vraag op welke hadieth van Mohammed vrouwenbesnijdenis onder Moslims is gebaseerd, is al even misleidend: alsof die niet overbekend is en orthodoxe moslims vrouwenbesnijdenis niet helemaal tot in Indonesië en Maleisië hebben geïmporteerd. Het Nationale Fatwa Comité van Maleisië heeft besnijdenis voor vrouwen in 2009 zelfs verplicht gesteld.
Nou gaat het hier niet zozeer om Afrikaanse praktijken waarbij de schaamlippen of zelfs de clitoris wordt weggesneden, maar om een snede in het clitorale hoedje of een speldeprik in de clitoris; maar Odaci en Mol doen net alsof dit enkel als ‘culturele praktijk’ moet worden gezien en Stoter uit haar nek kletst dat er zo’n overlevering van Mohammed is (authentiek of niet) waarin vrouwenbesnijdenis aan de orde komt. Ze horen beter te weten.
@Prediker,
Goed lezen is een kunst. Ons gaat het niet om de islam, de ware islam, of de door ons gedroomde islam. We analyseren de methode. Stoter verwijst twee keer naar een hadith om een punt erin te rammen: hadith zijn bron voor gedragingen van moslims. Wie met (vertaalde) hadith teksten komt, mag daarom een kritische analyse verwachten.
Probleem is dat Stoters referentie alsnog niet klopt, aangezien ze geen uitgever erbij vermeldt. Noch citeert zij de gehele Hadith, zij geeft een vertaalde parafrase. Wanneer men een Hadith vermeldt is het protocol dat men of de universele nummering aanhoudt, óf een complete referentie geeft van boek, uitgever, redacteur, jaartal, plaats van drukker. Om juist te voorkomen dat er lukraak wordt geciteerd (zie voorliggende praktijkcase).
Omdat Stoter deze hadith extrapoleert naar de Arabische wereld en daarmee het een op een vereenzelvigt met ‘de islam’, verdient deze hadith een extra kritische beschouwing.
In de Hadithwetenschappen wordt deze Hadith niet geaccepteerd als kloppend, omdat het een samenvoegsel is van twee losse Hadith/thema’s. Dit is een discussie die we in meerdere Fiqh teksten (jurisprudentie) tegenkomen. Dat komt omdat het idee dat een vrouw tekort schiet in religie niet gerelateerd kan worden aan een straf in de hel, want zij is niet verantwoordelijk voor het feit dat zij is geschapen met ongesteldheid. Ook de vrouw wordt namelijk beoordeeld op de keuzes die zij maakt uit vrije wil.
Waar Stoter vervolgens consistent de mist in gaat is om de causaliteit tussen taxichauffeur-hadith-islam-arabische wereld-vluchtelingen zo dik er bovenop te leggen. Jij en Stoter zeggen bijna hetzelfde: “islam zegt A, moslim doet B. Zie je wel?” Wij stellen de sociologische vraag: wat doe je als islam naast B, óók nog eens C en D zegt, en moslim doet alsnog B. Wat dan? Zie Maleisië, zie Egypte. Eén bron – twee wegen. Hoe verklaar je dat?
Een Hadith is niet de islam, een moslim is ook niet de Arabische wereld, en beide zijn niet gekoppeld aan vluchtelingen die in eerste instantie beoordeeld moeten worden op hun veiligheidsstatus en recht op bescherming. Wat er in hun hoofden speelt is niet aan Stoter, jou of iemand anders. Guilty by crime, not by association.
Wij kunnen namelijk ook een taxichauffeur citeren, die zijn vrouw juist helemaal vereert en alle rechten en nog meer geeft, en dat extrapoleren naar hadith-teksten die ons goed uitkomen, en dat extrapoleren naar de gehele Arabische wereld en dan concluderen dat we vluchtelingen vooral welkom moeten heten. Dat accepteert niemand (en terecht).
@18 Dank voor je verhelderende bijdrage, het is me nu inderdaad duidelijk hoe je erbij komt dat die specifieke overlevering een samenstelling zou zijn – al blijft staan dat jullie in je kritiek net doen alsof Brenda Stoter lukraak een vervalsing van het internet heeft geplukt, terwijl deze overlevering gewoon in Sahieh Boechari te vinden is, en deze collectie geldt als zeer betrouwbaar.
Kortom, het blijft een exercitie in schriftgeleerdheid, bedoeld om de kredietwaardigheid van Stoter te ondermijnen.
Dan naar het bredere punt over Stoters methodologie, waarin ze van de taxichauffeur naar de overleveringen naar het Midden-Oosten als geheel springt: laten we nou eens kijken naar dat Midden-Oosten, zou jij dat karakteriseren als feministischer of stukken minder feministisch dan Europa?
En als het stukken minder feministisch is, zouden we dan niet de vraag stellen welke rol de islam daarin speelt, gezien het stempel dat de religie op de samenlevingen daar drukt?
De islam heeft meer dan duizend jaar de kans gehad om die samenlevingen vrouwvriendelijk en feministisch te maken. En? Is dat gelukt?
Nee, natuurlijk is dat niet gelukt, want de islam is zelf tot stand gekomen in een door-en-door patriarchale en tribale samenleving, en vervolgens van onder tot boven geïnterpreteerd, doorgegeven en vertolkt door patriarchale mannen, mannen en nog eens mannen die er helemaal geen belang bij hadden om die patriarchale elementen te ontmantelen. Waarom zouden ze?
Dus je zit met een religie die allerlei patriarchale elementen bevat, die wordt doorgegeven, geïnterpreteerd en vertolkt door conservatieve mannen die geen enkel belang hebben om deze patriarchale elementen te ontmantelen.
In samenlevingen die gestempeld worden door patriarchale en tribale sociale attituden speelt de religie dan ook al gauw een legitimerende en conserverende rol van diezelfde attituden, of dat nu de bewegingsvrijheid van de vrouw betreft, of haar rechtsgelijkheid, of haar seksuele vrijheid.
Als de religie voorschrijft dat kuise vrouwen zich moeten bedekken (zodat ze niet worden lastiggevallen), en dat maagdelijkheid uiterst belangrijk is (anders dreigen er volgens het heilige boek zelfs zweepslagen), en jongetjes wordt cultureel voorgehouden dat dit vooral voor meisjes superbelangrijk is, want familie-eer (maar dat jongens kunnen doen wat ze willen, zolang ze ’t maar uit het zicht doen): wat zou dat zoal doen met de attituden van jongens ten aanzien van ‘loslopend wild’?
Ik wil maar zeggen: de religie helpt op dit punt niet echt, aangezien het eerder een maagd/hoer-complex schijnt te bevestigen.
En meer algemeen: men kan toch moeilijk ontkennen dat religie onderdeel uitmaakt van een giftig complex van voorstellingen en attituden die nou niet bepaald bevordelijk zijn voor vrouwenemancipatie, of wel?