Heeft de Verlichting het individu onterecht op de troon gezet? Hoe gaan we in deze eeuw om met kennisvergaring, rechtvaardigheid, markt en politiek? Volgens Matthew Taylor, politicus en voorzitter van Royal Society for the Encouragement of Arts, Manufactures and Commerce (RSA) is een nieuwe Verlichting noodzakelijk met als één van de belangrijkste ingrediënten: empathie. De animatie is een bewerking van een langere lezing en gaat wat van de hak op de tak. Toch interessant.
Reacties (7)
Empathie is een belangrijke waarde, maar eentje die ook voor een boel verwarring, onbedoelde effecten, en zelfs effecten, tegenstrijdig aan de principes van de verlichting kan veroorzaken. Denk aan het omaatje dat helemaal niet naar de andere kant van de straat gebracht wilde worden. En je loopt het risico dat allerlei ‘empathische’ ondernemingen (de inval van Irak om de bevolking te bevrijden) door allerlei maniakken bij ‘de verlichting’ worden getrokken. Empathie heeft een definitie, empathische daden zijn niet noodzakelijkerwijs als empathisch classificeerbaar.
M.a.w. ik denk dat ‘empathie’ bij de verlichtingswaarden trekken, het ‘KISS’ principe van de verlichting geweld aandoet.
De drie pijlers van de revolutie hielden dan ook niet op bij liberté en egalité. Qua fraternité loopt de emancipatie behoorlijk achter. De ellende is alleen (vanuit mijn eigen holistische blik), dat vrijheid en gelijkheid op zichzelf gezien geen zak voorstellen. Een stoel met twee poten dondert om.
Vrijheid en gelijkheid betekenen alleen iets in combinatie met broederschap. Daarom klopt er momenteel allemaal niets meer van. We zijn allemaal vrij, we zijn allemaal gelijk, en een op de acht (!!!!) Nederlanders voelt zich verschrikkelijk eenzaam. Welkom in de wereld die geen reet begrepen heeft van de verlichting.
Waarbij ik, niet geheel terecht, de verlichting en De Franse revolutie even als synoniemen gebruik. Enfin, u snapt wat ik bedoel – hoe historisch verkeerd dat ook moge wezen. ;-)
@Daniel:
Is dit niet een anti-Verlichtingsverhaal. Want de pijler “menselijke rationaliteit” wordt wel onder uitgeschopt door de inzichten uit de gedragseconomie/psychologie (die rond een minuut of 3 getoond worden).
Een moderne linkse ideologie hoeft niet perse voort te bouwen op “de Verlichting”. Zonder een beroep te doen op “vrijheid, gelijkheid” kan je de waarde(n) van solidariteit, naastenliefde, gemeenschapszin bepleiten. Sterker nog, ik denk die waarden moeilijk te rijmen zijn met vrijheid, gelijkheid.
@JSk: ik begrijp je niet. Dit filmpje gaat over de 21eeuwse verlichting. IMO is de 18e/19e eeuwse verlichting nog helemaal niet bewerkstelligd omdat er is gestreefd naar individuele zelfontplooiing in rationele individuele zin, waarbij men uit het oog heeft verloren dat dat alleen zin heeft als je de emotionele realiteit van groepen mensen (bij gebrek aan een betere term) serieus neemt.
Van de drie peilers van de Franse Revolutie is men ‘broederschap’ vergeten. Er zijn een heleboel hedendaagse problemen die daarop zijn terug te voeren. Waar het imo om gaat is, dat individuele vrijheid en rechtsgelijkheid alleen zin hebben, als die een ander ook worden gegund.
Hmmm.. jij zegt dat de 21e eeuwse Verlichting – zoals getoond in dit filmpje – het vervolg is op de 18e eeuwse Verlichting, niet waar? Ik zeg dat de individuele rationaliteit de fundamentele pijler is onder de eerste Verlichting, en dat de boodschap van dit filmpje daar grotendeels strijdig mee is – “the elephant and his driver”. Dus ik denk niet dat deze Verlichting volgt op de 18e eeuwse Verlichting. Waar niks mis mee is.
Ah, zo. Nu snap ik je eerste comment ook beter.